جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق دولت دونالد ترامپ در مصاحبه با نشریه اسپانیایی ال پاییس در پاسخ به سوالی درباره اینکه چرا در زمان اجرای فرآیند استیضاح دونالد ترامپ در کنگره، حاضر به ایراد شهادت در این فرآیند نشده و به جایش در کتاب خود درباره مناقشه مربوط به اوکراین حرفهایش را زده است، گفت: هیچ چیز تغییر پیدا نکرد. حامیان استیضاح در مجلس نمایندگان آمریکا مدیریت درستی در قبال مسئولیتهایشان نداشتند. اگر شهادت من انقدر مهم بود باید یک احضاریه برای آن صادر میکردند. من به مجلس سنا نیز پیشنهاد خودم را دادم اما آنها تصمیم گرفتند شاهدان را احضار نکنند. در هر صورت من قرار نبود چیز بیشتری به مساله اوکراین نسبت به آنچه که دیگران قبل از آن گفتند اضافه کنم. من فکر میکنم آنچه که مهمتر است این است که مردم خودشان داستان را بدانند و تصمیمشان را بگیرند.
بولتون درباره اینکه در کتابش اقدام ترامپ در مشروط کردن اعطای کمکهای نظامی به اوکراین به تحقیقات این کشور علیه جو بایدن و پسرش را تایید کرده و این یک شهادت مستقیم علیه این رئیسجمهور آمریکا به حساب میآید، گفت: این موضوع را قبلاً شخص سفیر گوردون ساندلند عنوان کرده و همه آن را میدانستند. اما بیایید به ابتدای کار برگردیم. اگر اظهارات من انقدر مهم بود چرا آنها در مجلس نمایندگان آمریکا احضاریه صادر نکردند؟
بولتون درباره اینکه آیا دونالد ترامپ را با توجه به مطالب مطرح شده در کتابش یک رئیس جمهور فاسد میداند، گفت: من فکر میکنم ترامپ یک رئیسجمهور بی اخلاق است که تنها بر مسائل کمک کننده به پیروزی مجددش در انتخابات تمرکز دارد.
این مشاور امنیت ملی سابق دولت آمریکا در پاسخ به ماجراهای مربوط به گافهای ترامپ از جمله دیدگاههای اشتباهش درباره ونزوئلا یا فنلاند عنوان کرد: بر اساس شرایط ممکن بود برای اصلاح کردن او تلاش کنیم. من بارها برای او توضیح دادم که شبه جزیره کره در سال ۱۹۴۵ دو تکه شده است اما هرگز آن را در خاطرش حفظ نکرد. در این موارد شما تنها میخواهید که گفتگو با ترامپ به موضوع دیگری منحرف شود. مردم میدانند که او علاقه چندانی به تاریخ ندارد و نمیخواهد آن را یاد بگیرد.
بولتون همچنین درباره علت انتشار توییتهای تحریک آمیز توسط ترامپ و اینکه آیا در فرستادن توییتهایش یک استراتژی دارد، گفت: من فکر کنم که این نحوه عملکرد او است اما من نمیتوانم توضیح دهم که چرا اینگونه رفتار میکند. من اهمیتی به اینکه چه اتفاقی برای او در بچگی افتاده یا هر چیز شخصی دیگری اهمیت نمیدهم. چیزی که مهم است نحوه رفتار او است و همواره اینگونه رفتار کرده است و کسانی که او را چندین دهه میشناختهاند نیز این نحوه رفتار او را تصدیق کردند. بنابراین به مجرد ورودش به کاخ سفید تغییر نخواهد کرد. بخشی از آنچه که انجام میدهد به نظر من نمایشی است. او این نمایش را بارها و بارها تکرار میکند و این چیزی است که میخواهد انجام دهد. این نشان میدهد که او بر مبنای یک فلسفه یا یک سیاست فکر نمیکند. مبنای کار او احساسی است که در صبح یک روز سه شنبه یا بعد از ظهر پنجشنبه دارد.
بولتون در باره نقش جارد کوشنر، داماد و مشاور دونالد ترامپ و میزان نفوذ او در دولت گفت: روسای مختلف در کابینه تلاش داشتهاند تا جارد کوشنر و ایوانکا ترامپ، دختر رئیس جمهور و همسر او را در ساختار سازمانی معمولی کاخسفید قرار دهند اما شکست خوردند. یک روز مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا به من گفت در دور دوم ریاست جمهوری ترامپ تنها شاهد نمایش دونالد ترامپ به همراه جارد کوشنر و ایوانکا خواهیم بود. زمانی که داماد ترامپ چیزی را به او بگوید برای بقیه بسیار سخت خواهد بود که رئیسجمهور آمریکا را برای خلاف آن حرف متقاعد سازند. اینکه اعضای خانواده رئیس جمهور بدون داشتن تجربهای در زمینه مسائل حوزه کاریشان به او نزدیک باشند، یک مشکل است.
وی افزود: کوشنر یک بار درباره کرونا ویروس گفت که "کتابهایی درباره آن خوانده است". ممکن است شما کتابهای زیادی نیز درباره خاورمیانه هم خوانده باشید اما این قرار نیست شما را برای اقدام در قبال این حوزه آماده کند. من نمیخواهم بگویم که داشتن نگاهی جدید درباره این حوزه موثر نیست اما جارد کوشنر سه سال را در زمینه نزاع اسرائیل با فلسطین کار کرده و چیزی که تولید کرده هرگز به ثمر نخواهد نشست. او سه سال برای آن کار کرده و آن را ارائه کرده در حالی که این پایان کار وی است.
بولتون در ادامه این مصاحبه در خصوص دیدگاههای دولت دونالد ترامپ در قبال ونزوئلا گفت: من بیش از حد درباره شانس مخالفان برای موفقیت در ونزوئلا خوشبین بودهام. مخالفان دولت ونزوئلا از اواخر ۲۰۱۸ تا اوایل ۲۰۱۹ معتقد بودند اگر در چارچوب قانون اساسی عمل نکرده و ریاستجمهوری را خالی اعلام بکنند دیگر چنین فرصتی به دست نخواهند آورد. آنها سه سال را صرف تلاش برای خلاصی پیدا کردن از مادورو کردند و قبل از آن نیز برای خلاص شدن از هوگو چاوز تلاش کردند. ما هیچ توهمی نداشتیم. ما فکر نمیکردیم که این کار آسان باشد اما ترامپ جوری آن را به تصویر کشید که انگار مسئله آسانی است. در هر صورت این او بود که همه تصمیمها را گرفت و رهبری در عین حال نیازمند این است که در قبال تصمیماتتان قبول مسئولیت کنید، اینکه در زمان وقوع اتفاقات ناخوشایند زیر دستهایتان را مقصر بدانید تنها فرار از مسئولیت است.
بولتون مدعی شد، مخالفان دولت ونزوئلا در ۳۰ آوریل ۲۰۱۹ بسیار به سرنگونی مادورو نزدیک شدند. او ادامه داد: ما ماجرای کامل را و اینکه چه اتفاق اشتباهی افتاد نمیدانیم اما دلیل داریم برای آن که باور کنیم کوباییها و روس ها او را در قدرت حفظ کردند. من فکر میکنم اکثریت قاطع مردم در ونزوئلا مخالف حکومت هستند اما همچنان مقامهای ارشد این کشور با پول تامین شده از مواد مخدر حقوق دریافت میکنند و این منبع درآمد بهتری نسبت به نفت بوده و به لطف آن در قدرت هستند. اما آنها وضعیتی شکننده دارند. اگر کوباییها همین فردا آنها را ترک کنند حکومت روز بعد سقوط میکند. این بسیار مهم است که بر گروههایی نظیر فارک و یا ای.ال.ان فشار وارد کنیم تا این کانال تامین مالی قطع شود. اگر ترامپ توجه بیشتری صرف آمریکای لاتین میکرد اطمینان حاصل میکرد که دولتهای دیگر نیز همچنین فشار را حفظ کنند.
بولتون در ادامه در خصوص نزاع آمریکا با چین اظهار نظر کرده و گفت: این مسئله موجودیتی قرن ۲۱ است. ما به نحوی دیر فهمیدیم که چین یک تهدید است؛ اینکه چطور این کشور جامعهاش را سازماندهی میکند، چطور با قوانین متفاوت در اقتصاد بینالمللی بازی میکند و همچنین تهدید فزاینده نظامی آن و خطر شرکتهای فناوری آن نظیر هوآوی و زد.تی.ای. سه سال است که دولت ترامپ تلاش میکند بر سر یک توافق تجاری با چین مذاکره کند، حالا با شیوع کرونا ویروس لحن او تندتر شده است اما نمیدانم آیا در راهبردش نیز تغییری صورت گرفته یا خیر. اگر در ماه نوامبر در انتخابات پیروز شود میتواند خواستار بازگشت به پای میز مذاکره در روز بعد شود. در آرای عمومی آمریکا در نگرش در خصوص چین تغییر ایجاد شده است. در ۳۰ یا ۴۰ سال گذشته ما سیاست خودمان را بر مبناهایی که بعدا نادرست از آب درآمدند توسعه دادیم، بنابراین نیاز به سیاستهای جدیدی داریم که همین الان مورد بحث قرار بگیرند. اما این به معنی این نیست که ترامپ کاملاً درگیر آنچه که دولت در قبال این مسئله انجام میدهد، است.
بولتون درباره اینکه چرا طبق آنچه که قبلا گفته جنگ عراق را یک اشتباه نمیداند، گفت: از نظر من این یک اشتباه نبود، چون صدام تهدیدی برای صلح و امنیت خاورمیانه به شمار میرفت. اگر حکومت او از بازرسان و تحریمهای سازمان ملل خلاصی پیدا میکرد فوراً به تولید تسلیحات هستهای روی می آورد. او سه هزار دانشمند و تکنسین داشت که به آنها مجاهدین هستهای میگفت. این نشان میدهد که ما باید او را در همان جنگ نخست عراق در سال ۱۹۹۱ سرنگون میکردیم نه اینکه بگذاریم در قدرت بماند. مسئله مربوط به سرنگون کردن صدام نبود بلکه موضوع مربوط به سوء مدیریت فرآیند بعد از جنگ عراق با هدف روی کار آمدن دولت جدید در عراق بود. من این فرآیند را به جای آنکه در دست مقامات موقت قرار دهم در دستان عراقیها می گذشتم. این باعث اعمال فشار بیشتر بر ایران میشد.
بولتون درباره مناقشه مربوط به سلاحهای کشتار جمعی حکومت صدام گفت: او البته سانتریفیوژ فعال نداشت اما نیروی مغزی برای تولید دوباره آنها را داشت. بزرگترین مشکل مربوط به سلاحهای شیمیایی عراق میشد و نگرانی مربوط به آنچه که خود صدام در سالهای ۱۹۹۰ و ۱۹۹۱ گفته بود. من در دولت جورج بوش پدر نیز خدمت کردم. شورای امنیت سازمان ملل تصمیم گرفت این سلاحها را نابود کند و زمانی که بازرسان سازمان ملل گفتند قرار است این کار را انجام دهند حکومت صدام اعلام کرد که آنها را نابود کرده و وقتی از آن سند و مدرک خواستند اعلام کرد که آن را نشان نخواهد داد. بعد از جنگ دوم عراق مشخص شد که او دروغ گفته و هرگز سلاح شیمیایی نداشته است اما اگر به سالهای ۲۰۰۱، ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ برگردیم هیچ کس نمیگوید او دارد دروغ میگوید و اینکه این سلاحها را ندارد. اشتباه ما باور کردن حرفهای او بود.
بولتون درباره اینکه با توجه به ذکر وضعیتهای بسیار آزار دهنده تجربه شده توسط خودش در دولت چرا زودتر استعفا نداد، گفت: من دفعات زیادی به این استعفا فکر کردم و چندین ماه قبل نامه آن را آماده کرده بودم. خیلیها از من پرسیدند که چرا زودتر دولتش را ترک نکردم اما خیلیهای دیگر معتقد بودند که این وظیفه من بود که در دولت بمانم. من میتوانم بگویم شما آنجا هستید تا به منافع آمریکا در حوزههای امنیت ملی خدمت کنید و این باعث اکراه در استعفا کردن میشود، هرچند که در یک مقطع به این نتیجه میرسید که دیگر تاثیری ندارید و باید تصمیم به استعفا بگیرید.