"روپرت استون"، روزنامهنگار مستقل مستقر در استانبول در تحلیلی برای این وبسایت خبری نوشت: « زمانی که هند یک سال پیش استقلال جامو و کشمیر عمدتاً مسلماننشین را لغو کرد و سرکوب بیرحمانهای بر آنجا اعمال کرد، جامعه اسلامی خاموش ماند.
به گزارش میدل ایست آی، پاکستان که حاکمیت بخشی از کشمیر را بر عهده دارد و ادعاهای سرزمینی هند را رد میکند، به شدت با این اقدام مخالف بود. سازمان همکاری اسلامی، گروهی شامل ۵۷ کشور که نماینده منافع مسلمانان در سراسر جهان است، تنها بیانیهای انتقادی صادر کرد.
اما این سازمان درخواست پاکستان مبنی بر تشکیل نشست وزاری امور خارجه برای بحث درباره این موضوع را رد کرد. این در حالی است که عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز که زمانی در مورد کشمیر طرف پاکستان را میگرفتند، انتقادی از اقدام هند نکردند.
علاوه بر اینها، امارات متحده عربی اندکی پس از اعلام تصمیم هند، جایزه معتبری به "نارندا مودی"، نخستوزیر هند، تقدیم کرد و عربستان سعودی نیز او را به یک انجمن سرمایهگذاری در ریاض دعوت کرد. هر دوی این کشورها روابط اقتصادی و امنیتی خود با هند را در سالهای اخیر توسعه دادهاند.
"محمدبنسلمان"، ولیعهد عربستان در فوریه ۲۰۱۹ از دهلی نو بازدید کرد و وعده سرمایهگذاری عظیم در چندین بخش را داد. در ماه اوت نیز، چند روز پس از تصمیم هند، تفاهمنامه ۱۵ میلیارد دلاری انرژی بین این دو کشور، منعقد شد.
"شاه محمود قریشی"، وزیر امور خارجه پاکستان که از رویکرد کشورهای حاشیه خلیج فارس خسته شده بود، از ریاض انتقاد کرد. قریشی در انتقاد نادری از پادشاهی بنسلمان، عربستان سعودی و سازمان همکاری اسلامی را به خاطر اقدام نکردن مورد انتقاد قرار داد و وعده داد که نشست جداگانهای برگزار کند.
این تهدید بیهودهای نیست. دسامبر گذشته، مالزی میزبان نشستی با حضور کشورهای ایران، قطر و ترکیه بود تا مسائل تأثیرگذار بر مسلمانان را به بحث بگذارد. پاکستان نیز موافقت کرد در این اجلاس شرکت کند، اما در نهایت تحت فشار عربستان از این امر سر باز زد.
پاکستان ممکن است بار دیگر نیز تحت زور و اجبار قرار گیرد. اندکی پس از مصاحبه قریشی، معلوم شد که عربستان پیش از موعد خواستار بازپرداخت وام یک میلیارد دلاریاش شده و هنوز تواقفی را به منظور تأخیر در پرداخت واردات نفت ۳ میلیارد دلاری پاکستان از عربستان سعودی، تمدید نکرده است.
این موضوع ممکن است به کشمیر نامرتبط باشد. ریاض ممکن است در تلاش باشد تا شکافهای بودجه ویروس کرونای خود را پر کند. اقتصاد عربستان سعودی، ضربه سختی از قرنطینه و رکود قیمت نفت خورده که باعث شده پادشاهی عربستان، مالیات بر ارزش افزوده را سه برابر کرده و بیش از ۲۵ میلیارد دلار کاهش هزینه انجام دهد.
این وام و پرداختی معوق آن، بخشی از کمک مالی ۶ میلیارد دلاری است که عربستان سعودی در سال ۲۰۱۸ ارائه کرده تا مرحمی بر زخم اقتصاد پاکستان باشد. در طول سالها، پاکستان به شدت بر نفت و بخشندگی مالی عربستان تکیه کرده است.
در عوض، پاکستان به پادشاهی خلیج فارس، که بیش از ۲ میلیون کارگر پاکستانی در آن سکونت دارند، نیروی کار فرستاده است. در جبهه امنیتی نیز پاکستان طی دهههای اخیر، دهها هزار سرباز به عربستان سعودی اعزام کرده است. این دو کشور همچنین دارای تمرینات و مبادلات نظامی مشترک هستند.
پاکستان یک شریک امنیتی مهم برای عربستان سعودی باقی میماند و همکاری این دو ادامه پیدا میکند، اما در فرمی کاهش یافته. اما در بلندمدت، دهلی نو میتواند اسلامآباد را به عنوان متحد استراتژیک عربستان در آسیای جنوبی، دور بزند.
پاکستان نیز به نوبه خود، ممکن است به طور فزایندهای به سمت اردوی ترکیه-قطر-ایران- مالزی، گرایش پیدا کند. این کشور، روابط نزدیک و بلندمدتی با ترکیه دارد، از قطر انرژی دریافت میکند و از طریق تشکیل جبهه متحد با کشورهای در قدرت، میتواند در مورد مسئله کشمیر نیز پیشرفتی حاصل کند.
رابطه پاکستان و عربستان سعودی نجات پیدا میکند، اما دیگر مانند گذشته "ویژه" نخواهد بود.»