یک دیکشنری خوب چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
اگر درطول روز با متون یک زبان خارجی سروکار دارید یا تازه شروع به یادگیری یک زبان جدید کرده‌اید، با هر تخصص و سطح مهارتی که هستید، بدون شک برای پیدا کردن معانی لغاتی که بلد نیستید به دیکشنری نیاز پیدا خواهید کرد.
انواع مختلفی از دیکشنری وجود دارد، که با یکدیگر فرق دارند. درصورتی که ندانید از هرکدام چگونه استفاده کنید، ممکن است معنی نادرستی از لغت را برداشت کرده و کار را خود را سخت‌تر کنید. در این متن به معرفی و بیان ویژگی‌های یک دیکشنری استاندارد می‌پردازیم.
انواع دیکشنری
امروزه دیکشنری به دو حالت چاپی و الکترونیکی دردسترس است. باتوجه به سهولت در استفاده، صرفه‌جویی در زمان و همچنین امکاناتی نظیر تلفظ واژگان و حتی مثال‌ها با دو لهجه بریتانیایی و آمریکایی که برای مهارت گفتاری مخاطب بسیار مفید است، دیکشنری‌های الکترونیکی نسبت به نسخ چاپی از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند.
بعضی از دیکشنری‌های نرم‌افزاری به‌صورت رایگان (دیکشنری آنلاین بیاموز) عرضه می‌شوند و برای استفاده از برخی از آن‌ها می‌بایست مبلغی را بپردازید. به چهار نوع مختلف از دیکشنری که در زیر به آن اشاره شده است نگاه کنید. به نظر شما وقتی معنی یک واژه را نمی‌دانید، استفاده از کدام دیکشنری بهترین انتخاب است؟
۱- دیکشنری دو زبانه: وقتی صحبت از یک دیکشنری خوب می‌شود، معمولا حرف از دیکشنری دو زبانه به میان می‌آید. دیکشنری دو زبانه دیکشنری است که ترجمه کلمه مورد نظر را به زبان اصلی مخاطب دارد. یک فرهنگ لغت دو زبانه معمولاً اطلاعات کمی درباره کلمه مورد نظر شما دارد، اما به‌دلیل ترجمه به زبان مادری مخاطب، درک آن آسان است.
۲- دیکشنری تک زبانه: یک فرهنگ لغت تک زبانه فقط به زبان اصلی مثلا انگلیسی، نوشته شده است. یک فرهنگ لغت چند زبانه اطلاعات زیادی در مورد هر کلمه به زبان انگلیسی دارد ومی‌تواند لغت و گرامر را به‌صورت خودکار در ترجمه کلمات آموزش و توضیح دهد. از مزایای استفاده منظم از این نوع دیکشنری‌ها، آشنایی با لغات جدید دیگر به‌طور همزمان است. این فرهنگ لغت اطلاعات زیادی در مورد دستور زبان و تلفظ دارد. یک فرهنگ لغت چند زبانه گاهی اوقات می‌تواند گیج کننده باشد، زیرا برای هر کلمه تعاریف متعددی دارد.
۳- دیکشنری آموزشی: فرهنگ لغت آموزشی شبیه به یک فرهنگ لغت تک زبانه است، زیرا تنها به زبان انگلیسی است و اطلاعات زیادی در مورد کلمه مورد نظر شما برای یافتن دارد. اما فرهنگ لغت آموزشی کمی آسان‌تر از یک فرهنگ لغت تک زبانه استاندارد است و از نمونه‌های واضح و زبان ساده‌ای برخوردار است.
۴- دیکشنری موضوعی: این دسته از فرهنگ لغت‌ها شبیه به یک فرهنگ لغت تک زبانه هستند. اما معنای کلی کلمات را شامل نمی‌شود، و تنها تعاریفی که برای موضوعی خاص مناسب است را در برمی‌گیرد. لغت‌نامه‌های موضوعی برای زمانی که نیاز به استفاده از یک کلمه به‌طور متفاوت دارید بسیار مفید است، اما استفاده از آن بسیار دشوار است و ممکن است کلمه مورد نظر را شامل نشود.
در ادامه با ویژگی‌های یک دیکشنری خوب آشنا می‌شویم تا بتوانید مناسب‌ترین دیکشنری را انتخاب کنید.
یک دیکشنری خوب چه اطلاعاتی به ما می‌دهد؟
یک دیکشنری استاندارد اطلاعات مورد نیاز زبان‌آموز را در دو دسته کلی ارائه می‌دهد.
ویژگی‌های عمومی
در تمامی دیکشنری‌ها ویژگی‌های عمومی که در زیر به آن می‌پردازیم دردسترس قرار داده شده است.
• معنی: ذکر تمامی معانی لغت برای انتقال نحوه‌ی کاربرد صحیح از لغت و استفاده از کلمات پرکاربرد برای توضیح بیشتر و تفهیم مخاطب که برای مخاطب با هر سطح دانشی ضروری است.
• تلفظ: نمایش تلفظ صحیح و درست لغت با استفاده از فونتیک (ترجیحا با روش IPA) برای دو لهجه آمریکایی و بریتانیایی که بسیار کاربردی است.
• مثال: علاوه بر معنی لغات برای درک بهتر کاربرد هر لغت در جامعه، یک جمله نمونه به‌عنوان مثال ارائه می‌شود؛ که به مخاطب در جهت نحوه کاربرد لغات در موقعیت مناسب کمک می‌کند.
• ویژگی‌های دستوری یا گرامری کلمه: ویژگی‌های گرامری مانند قابل شمارش/غیر قابل شمارش بودن اسم‌ها یا لازم (نیاز به مفعول ندارد) /متعدی بودن (نیاز به مفعول دارد) فعل‌ها و... برای واژگان توضیح داده می‌شود. همچنین نوع هرکلمه را از لحاظ صفت، فعل، قید و اسم بودن معین می‌کند.
امکانات ویژه
تنها در برخی لغت‌نامه‌ها به برخی از امکاناتی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، بسته به توان نویسنده و کیفیت آن، پرداخته شده است.
• آنلاین یا آفلاین: دیکشنری‌های آنلاین و آفلاین زیادی وجود دارد که می‌توانید باتوجه به نیاز خود از آن‌ها استفاده کنید. طبیعتا دیکشنری‌های آنلاین به اطلاعات بیشتری نسبت به دیکشنری‌های آفلاین دسترسی دارند و فضای کمتری در سیستم (گوشی، کامپیوتر) اشغال می‌کنند. ولی برای دسترسی به آن اتصال به اینترنت امری ضروری است. در حالیکه دیکشنری‌های آفلاین قابلیت استفاده در هر مکانی را بدون نیاز به اینترنت دارند در عوض حجم بیشتری را جهت ذخیره سازی اشغال می‌کنند.
• گروه‌بندی: از دیگر نقات قوت یک دیکشنری خوب استفاده از حداکثر لغات و دسته‌بندی واژگانی که باهم مرتبط اند در گروه‌های مختلف است. مثل: حیوانات، فرهنگ، سلامت و...
• تصاویر: قطعا یکی از بهترین راه‌های به خاطر سپردن و یادگیری یک واژه استفاده از تصاویر است. گاهی وجود تصاویر هنگام مرور برخی لغات می‌تواند کمک بزرگی به یادگیری و درک ما از تعاریف کند.
• مترادف و متضاد: با بررسی لغات مترادف و متضاد یک لغت می‌توان به یادگیری بهتر و به‌خاطر سپردن واژه‌هایی که با آن کلمه در ارتباط هستند دست یافت.
دیکشنری یکی از مهم‌ترین ابزار‌های یادگیری زبان جدید است؛ که باعث فهم بهتر موضوع، افزایش ارتباطات و بالا بردن سطح مهارتی به‌واسطه اطمینان از استفاده درست و به‌جا از کلمات می‌شود. همراه داشتن یک دیکشنری جیبی در دنیای مدرن امروزی ضروری است. برای استفاده از دیکشنری رایگان بیاموز، می‌توانید به سایت https://dic.b-amooz.com/ مراجعه کنید.
