تداوم مجادله بر سر اعتراضات آبان ۹۸

دیروز معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور بعد از قریب ده ماه دوباره درباره آبان 98 سخن گفت و سخنان رئیس جمهوری را تکذیب کرد. روز گذشته حسین ذوالفقاری، معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور در نشست خبری و در پاسخ به سوال فارس در مورد ‌این‌که برخی نمایندگان مجلس معتقدند در دولت تدبیر و امید بحران‌های اجتماعی و کارگری افزایش یافته و مسئولان هم علی‌رغم اعتراضات در بین مردم معترض حضور‌ نمی‌یابند، گفت: «در دولت یازدهم کمترین بحران‌های اجتماعی را داشتیم. از سال۹۶ اتفاقاتی در کشور رخ داد که منجر به افزایش بحران‌ها شد‌. ریشه‌های بحران به مسائل اقتصادی، سیاسی باز می‌گردد و ریشه برخی مسائل، خارج از کشور است‌ و بحران‌ها‌‌ تک‌علتی نیست.»

ذوالفقاری تاکید کرد: «مستندات مکتوب وقایع سال۹۶ و ۹۸ و ریشه‌‌های ایجاد آن وجود دارد. شورای امنیت‌‌ وقایع آبان۹۸ را پیش‌بینی کرده بود و نظر ما این بود که قیمت بنزین تک‌نرخی و ۱۵۰۰ تومان باشد. پیش‌بینی اعتراضات را هم کرده بودیم. ما پیامدهای اجتماعی اجرای طرح افزایش قیمت بنزین را پیش‌بینی کرده بودیم. قرار بود سال گذشته قیمت گازوییل افزایش یابد که ما گفتیم این کار شدنی نیست‌.

درخواست کردیم قبل از اجرای طرح، مسئولان مزایای طرح را برای مردم توضیح دهند، اما معتقد بودیم زمان اجرای طرح اعلام نشود تا مردم به پمپ بنزین‌ها نروند. در ساعات اولیه اجرای طرح، مشکلی وجود نیامد اما از ظهر جمعه برخی مسئولان داخل کشور با توئیت و حضور در فضای مجازی سخنانی گفتند که مستندات آن وجود دارد و یک گروه از خارج کشور اقداماتی آغاز کردند و عده‌ای از مردم هم اعتراض کردند و بعد حوادث دیگری رخ داد.» معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور با بیان ‌این‌که گزارش‌های مستند و مکتوب این وقایع وجود دارد، اظهار کرد: «آنها که گفتند تا روز جمعه نمی‌دانستیم، مستنداتش وجود دارد که چه ساعت و چه روزی و توسط چه کسی به آنها گفته شده است.» به نظر‌‌ می‌رسد مخاطب این سخنان ذوالفقاری کسی جز رئیس جمهوری نیست.

حسن روحانی آذرماه 98 در واکنش به افزایش قیمت بنزین و اعتراض‌های مردمی گفته بود: «من هم صبح جمعه فهمیدم قیمت تغییر کرده، چون به شورای امنیت کشور واگذار کرده بودم البته قیمت در سران سه قوه مصوب شده بود.» این وضعیت درحالی است که دو هفته پیش هم حسام‌الدین آشنا در کانال تلگرامی خود متن گفت‌وگویش با مجله اندیشه پویا را منتشر کرد که در شبکه‌های اجتماعی و افکار عمومی واکنش‌های زیاد به دنبال داشت. آشنا، در گفت‌وگو با این نشریه درباره اعتراضات آبان‌ماه سال گذشته، با اشاره به این که «در مورد کشته‌شدگان، اعداد متفاوتی به رئیس جمهور اعلام می‌شود»، ادامه داد: «نیروی انتظامی یک چیز می‌گوید، وزارت کشور چیز دیگری می‌گوید، وزارت بهداشت و درمان هم عدد دیگری را می‌گوید.» او با تاکید بر این که «حرف ‌‌رئیس‌جمهور در نهایت این است که پزشکی قانونی باید اعلام کند»، گفت: «منظورش این است که مسئولیت این کار با قوه قضائیه است.» آشنا همچنین گفت: «هیچ نهادی مسئولیت مستقیم تیراندازی را نپذیرفته است. رئیس جمهور هم هیچ گزارشی از این ماجرا ندارد. قطعا رئیس جمهور کسی نیست که گفته باشد مردم را بکشید.» این اظهارات در حالی است که اواسط خردادماه، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، به طور ضمنی کشته‌شدن دست‌کم‌‌ ۲۲۵ نفر از مردم معترض در جریان اعتراضات آبان را تایید کرد و ۱۲خرداد مجتبی ذوالنور، نماینده مجلس شورای اسلامی ادعا کرد که در جریان این اعتراض‌ها، «۲۳۰ نفر کشته شده‌اند».

مشاور روحانی همچنین درباره اعتراضات دی ‌ماه ۹۶،‌‌ گفت پس از این اعتراضات تاثیر زیادی در محافظه‌کار شدن روحانی و نگرانی او برای کلیت نظام داشت.

او ادامه داد: «حوادث دی ماه سال ۹۶، ویژگی‌های بسیار متمایزی از حوادث سال‌های ۶۰‌‌ و ۷۸ و حتی ۸۸ داشت. در دی ‌ماه ۹۶ آقای روحانی متوجه شد که مخالفان دولت او تا چه مقدار ظرفیت مواجهه با او را دارند و برای ضربه زدن به دولت تا کجا حاضرند پیش روند.» مشاور روحانی بدون ذکر نام خاصی ادامه داد، ‌‌رئیس جمهوری اسلامی «آنجا بود که متوجه شد انتخابات برای برخی رقیبان و رقیب‌سازان تمام نشده است و آثار و تبعات مبارزات انتخاباتی ادامه دارد. بعد از دی ماه ۹۶ آقای روحانی دیگر آدم قبل از دی ماه ۹۶ نبود.» در دی ماه ۹۶، اعتراضاتی به وضعیت اقتصادی و سیاسی ایران در حدود صد شهر اتفاق افتاد که در این اعتراض‌ها تعدادی از شهروندان کشته و تعدادی هم بازداشت شدند.

صحبت‌های آشنا بی‌پاسخ نماند. روح‌الله جمعه‌ای مشاور وزیر کشور در واکنش‌‌ به ادعای حسام‌الدین آشنا که طی مصاحبه با ماهنامه‌‌‌ای از نبود آمار دقیق کشته‌های آبان‌‌ ۹۸ سخن گفته است، اظهار کرد: «وزیر کشور گزارش تفصیلی و کارشناسی از علل وقوع، شرح کامل واقعه و آسیب‌شناسی دقیق حوادث آبان ماه و عملکرد بخش‌های مختلف درگیر در ماجرا را به تمامی مقامات و مسئولان ذی‌ربط از جمله رئیس جمهور ارائه داده است.» اما جدای از همه این صحبت‌ها، آنچه که در ظاهر (اظهارنظرهای غیردقیق، بدون کارشناسی و آشفته) به نظر می‌رسد، این است که افزایش قیمت بنزین در آبان ماه گذشته در یک بی‌نظمی مفرط و در اوج اختلافات مسئولان رخ داده که حالا هر کدام به تلافی آن روز اظهارنظرهای متفاوت و بعضا عجیب و غریب دارند. این صحبت‌های مسئولان نشان از این دارد حالا که دولت رو به پایان است ما هم حرف خودمان را بزنیم. آنها نمی‌دانند که اظهارنظر درباره واقعیت‌های این ماجرا برای مردم چقدر مهم است که هر بار تکه‌ای و گوشه‌ای از آن را به بهانه یک موضوع افشا می‌کنند. حالا سوال این است که چرا آقای ذوالفقاری همان روز که رئیس جمهوری این حرف را زد، پاسخش را نداد؟