تفاوت طعم و مزه چیست؟
تا به حال فکر کرده اید که تفاوت طعم و مزه چیست؟ در نگاه اول به نظر می‌رسد این دو کلمه به جنبه آماده سازی و خوردن غذا اشاره دارند. با این حال این دو کلمه یکسان نیستند. مزه (taste) فقط یکی از جنبه‌های طعم (flavor) است. در این مقاله با تفاوت طعم و مزه بیشتر آشنا خواهیم شد.
مزه چیست؟
مزه زمانی در دهان ایجاد می‌شود که غذا یا نوشیدنی با جوانه‌های چشایی ارتباط برقرار کنند. زمانی که یک ماده به زبان می‌رسد، اطلاعات به مغز منتقل شده تا توجه مغز به مزه‌های مختلف (شیرین، شور، تلخ، ترش یا اومامی*) جلب شود. مزه بر روی زبان و نرم‌کام دهان احساس می‌شود. مزه یکی از حواس پنجگانه بدن است، اما حس بویایی را شامل نمی‌شود.
* (مزه اومامی واژه‌ای ژاپنی است که تقریبا به معنای «طعم خوش لذت بخش» یا «ملس» ترجمه می‌شود. این مزه چیزی شبیه به مزه گوشت است.)
طعم چیست؟
طعم؛ تجربه‌ای لذت بخش از مزه و عطر (aroma)، همراه با حس بافت برخی از غذا‌ها است. عطر، بیشترین سهم را در تجربه حسی از طریق طعم ایفا می‌کند. زمانی که غذا مزه می‌شود، توجه حس بویایی به ذرات معطر که وارد بینی می‌شوند، جلب می‌شود. گیرنده‌های بویایی درباره عطر ماده‌ای که خورده اید، سیگنالی به مغز می‌فرستند. عطر می‌تواند از طریق سوراخ‌های بینی یا از طریق گذرگاه نازوفارنکس حرکت کند. بعلاوه طعم، بافت غذا را نیز در نظر می‌گیرد، زیرا دهان به نرمی یا دیگر بافت‌های غذا واکنش نشان می‌دهد. برای مثال گاز زدن یک هلوی رسیده، فورا حس پوست گرم هلو و مزه آبدار و شیرین آن را ایجاد می‌کند. گوشت آبدار هلو لذت بخش است، چون مزه و عطر هلو به تاثیر طعم آن کمک می‌کنند.
موارد تفاوت طعم و مزه
۴ تفاوت طعم و مزه عبارتند از:
۱. ویژگی‌های حسی
در لذت بردن از طعم غذا، عطر نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. مزه فقط از طریق حس غذا بر روی زبان یا درون دهان تجربه می‌شود. طعم حاوی حس بویایی است و عطر غذا از طریق دستگاه بویایی منتقل می‌شود.
۲. مناطق اثرگذاری
طعم، تأثیری فراتر از چیزی که می‌خوریم دارد. رفتن به رستوران یا پختن غذا در خانه باعث می‌شوند حتی قبل از خوردن غذا، طعم را تجربه کنیم. طعم تحت تأثیر چندین حس مانند بویایی، لامسه و مزه (چشایی) قرار می‌گیرد. اما مزه فقط یکی از این حواس است.
۳. راه‌های برانگیختن این حواس
از لحظه ورود عطر، حواسی که برای تشخیص طعم استفاده می‌شوند، شروع به کار می‌کنند. قبل از خوردن چیزی می‌توان عطر آن را از طریق حس بویایی تجربه کرد. زمانی که وارد یک رستوران می‌شوید، طعم تجربه می‌شود. به عنوان مثال یک رستوران که مخصوص یک طعم خاص است، مانند ادویه کاری، باعث می‌شود که عطر کاری، به غذا‌های موجود در منوی رستوران جلوه دهد.
۴. اهمیت به شناخت غذا و پخت و پز
آماده کردن غذایی که دهان فرد را آب بیاندازد به طعم نیاز دارد نه فقط مزه. سرآشپزی که پی به اهمیت عطر در پخت غذا ببرد، شانس بهتری در جذب مشتری خواهد داشت. سرآشپز خلاق برای تکمیل تجربه حسی، جلوه‌ای هنری نیز به غذای خود اضافه می‌کند.
جمع بندی
طعم به بو (بویایی)، بافت غذا (لامسه) و همچنین مزه (چشایی) غذا اشاره دارد. اما مزه به ارتباط واقعی زبان و جوانه‌های چشایی در دهان اشاره دارد تا مزه‌های اصلی یعنی شیرینی، ترشی، تلخی، شوری و اومامی را تشخیص دهد.
طعم بیشتر یک تجربه حسی است. مزه عنصر اولیه طعم است، اما طعم، کل لذت حسی را دربر می‌گیرد.
طعم بسیار به عطر وابسته است، در حالی که مزه فقط احساس مزه‌ای است که دهان و زبان را متوجه یکی از حس‌های جوانه چشایی می‌کند.
