جنجال انتخاباتی کاندیداهای نظامی؛ ماجرای سپاه و سردار سعید چیست؟

حالا مشخص شد که ادعای عضو مؤتلفه بی‌ربط نبوده و از چیزهایی خبر داشته است؛ همچنین علت استقبال سرد و بی‌میلی اصولگرایان به آمدن سعید محمد. همین‌طور تیترهایی که همان روز خبر استعفای او از قرارگاه خاتم هم برخی رسانه‌ها و سایت‌های اصولگرا استفاده کرده بودند مانند «برکنار شد» و «رفت».

این یعنی باوجود اصرار سعید محمد، او مجبور به استعفا شده و این رفتنی ترجیحی و خودخواسته نبوده است. آن‌هم درحالی‌که هم‌زمان با این استعفا اخباری به گوش می‌رسید مبنی بر اینکه او با محسن رضایی برای 1400 ائتلاف کرده است. «شرق» در همان روز استعفای سعید محمد در گزارشی نوشت: «‌درصورتی‌که استعفا خودخواسته نباشد، احتمالا از اینکه نام فرمانده نظامی قرارگاه خاتم با سیاست انتخاباتی گره خورده است و حواشی‌ای ایجاد کرده، مسئله‌ساز شده و مقامات مافوق ترجیح داده‌اند دیگری به‌جای او در این سمت بماند؛ اما در‌صورتی‌که عزم انتخاباتی به هر شکل داشته باشد، شاید این کنار‌رفتن عمدا در راستای باز‌بودن دستش برای فعالیت انتخاباتی صورت گرفته است».

تحلیلی که هم سخنان حمیدرضا ترقی، عضو مؤتلفه و حالا گفته‌های صریح سردار یدالله جوانی، معاون سیاسی سپاه بر آن صحه گذاشت. جوانی دیروز با اشاره به اینکه سپاه نه از سعید محمد و نه از هیچ کاندیدای دیگری در انتخابات حمایت نمی‌کند و نخواهد کرد به فارس گفته است: «این فضایی که در شبکه‌های اجتماعی داخلی و رسانه‌های خارجی و به‌ویژه در شبکه‌های ماهواره‌ای ضدانقلاب شکل گرفته و بعضا سعید محمد را کاندیدای مورد حمایت سپاه معرفی می‌کنند، از یک طرف ساخته‌و‌پرداخته کسانی است که می‌خواهند چهره سپاه را مخدوش کنند و از طرفی، متأثر از افرادی است که تصور می‌کنند چون سعید محمد مسئولیت فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا (ص) سپاه را برعهده داشته‌ و به عرصه انتخابات ورود کرده‌اند، احتمالا ورود ایشان به عرصه انتخابات با نظر و تأیید و حمایت سپاه است. اتفاقا منفک‌کردن سعید محمد از مسئولیت فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم به دلیل همین تخلف و رعایت‌نکردن مقررات از سوی ایشان بوده است».

اما سعید محمد اصرار داشت که استعفایش خودخواسته تعبیر شود، نه دستوری برای کناره‌گیری. اسفند‌ماه وقتی از فرماندهی قرارگاه خاتم استعفا داد، اعلام کرد‌: «با توجه به برخی شایعات و بروز برخی شائبه‌های سیاسی- انتخاباتی و در راستای صیانت از قرارگاه انقلابی- جهادی خاتم‌الانبیا، از سمت خود استعفا می‌دهم. امید است این قرارگاه در جهت ادامه مأموریت‌های خود بیش‌از‌پیش موفق بوده و برگ‌های زرین دیگری به دفتر خدمات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بیفزاید. بنده نیز به‌عنوان سرباز رهبر معظم انقلاب همواره در خدمت نظام مقدس جمهوری اسلامی و در خط نورانی امام (ره)، رهبری و شهدای گران‌قدر انقلاب، خدمتگزار مردم عزیز ایران سرافراز خواهم بود».

متن استعفایی که همان زمان هم دوپهلو تفسیر شد؛ یعنی مشخص نبود که سعید محمد در راستای رد شایعات انتخاباتی استعفا داده یا در راستای عملیاتی‌سازی این شایعات».محمدعلی پورمختار، چهره سیاسی اصولگرا معتقد است که پرونده انتخاباتی سعید محمد با این اظهار نظر سردار جوانی بسته شد. او به نامه‌نیوز گفته است مصاحبه آقای سردار جوانی به موضوع کاندیداتوری آقای سعید محمد در انتخابات ریاست‌جمهوری خاتمه داد و فکر کنم خود آقای سعید محمد هم به این شکل دیگر کاندیدای ریاست‌جمهوری نشود؛ چون ذهنیت‌ها نسبت به او منفی شد. البته آقای ترقی نیز قبل از تعطیلات نوروز اشاره‌ای به همین مباحث کرد اما چون آقای ترقی مقام رسمی نبود، خود آقای محمد صحبت‌های آقای ترقی را تکذیب کرد، بعد هم آقای ترقی عذرخواهی کرد. الان یک مقام رسمی سپاه از تخلفی صحبت کرد که موجب برکناری آقای سعید محمد از قرارگاه خاتم‌الانبیا شده است. امکان دارد این تخلف عدم اطاعت از فرماندهی باشد یا سایر موارد که ما نمی‌دانیم. حالا فارغ از آنکه اصل این تخلف چه باشد، می‌توان گفت کسانی که علاقه داشتند آقای سعید محمد به صحنه انتخابات ریاست‌جمهوری بیاید و کاندیدا شود تا او را مورد حمایت قرار دهند، حالا دچار تردید شده‌اند.

اسفند‌ماه‌ حمیدرضا ترقی، عضو حزب مؤتلفه گفته بود: «ایشان اصلا در فضای اصولگرایان مطرح نیست، فقط در فضای مجازی مطرح است و روی ایشان کار شده و کناررفتن ایشان از فرماندهی قرارگاه خاتم هم به دلیل انتخابات نبوده و خود ایشان هم تخلفاتی داشته که قطعا این مسئله امتیازی منفی در بررسی صلاحیت ایشان خواهد بود»، سعید محمد این گفته‌ها را تکذیب کرده و در جواب گفته بود: «همان‌گونه که قبلا اعلام شده به دلیل حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری و پرهیز از هرگونه شائبه‌ای از فرماندهی قرارگاه خاتم استعفا کردم و این استعفا مورد پذیرش فرمانده کل سپاه قرار گرفت و هیچ تخلفی هم از سوی من صورت نگرفته است».

با همه اینها همان زمان، اعلام نامزدی سعید محمد در بین چهره‌های سیاسی به‌ویژه اصولگرایان برخلاف تصور واکنش‌های چندان مثبتی برنینگیخت و آنها نه‌تنها از این اعلام استقبال نکردند بلکه از پیشینه نظامی‌گری او به‌عنوان یک امتیاز منفی یاد‌ کردند. اسدالله بادامچیان در واکنش به کاندیداتوری سردار سعید محمد گفته بود: «اشخاصی چون سردار سعید محمد که از چهره‌های نظامی هستند، برای ورود به انتخابات، ابتدا باید از سپاه استعفا بدهند؛ چراکه شائبه استفاده از امکانات سپاه را در جامعه ایجاد می‌کند، درحالی‌که خود سپاه این را نمی‌خواهد. سردار سعید محمد هم درحال‌حاضر از سپاه کناره‌گیری نکرده و استعفا نداده است‌ بلکه مشاور فرمانده کل سپاه شده است، در نتیجه اگر او می‌خواهد وارد انتخابات شود، به او خوشامد می‌گوییم؛ چراکه ما نمی‌توانیم به او بگوییم که وارد انتخابات نشود. ازاین‌رو این شائبه که از امکانات سپاه استفاده شود، در جامعه ایجاد می‌شود. خود سپاه نیز چنین عقیده‌ای دارد؛ چراکه مردم در این حالت می‌گویند این رئیس‌جمهور سپاه است؛ بنابراین سپاه هم این را نمی‌خواهد».

حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه هم درباره اعلام نامزدی سردار جوان سپاه معتقد بود که سعید محمد هنوز در جامعه فرد شناخته‌شده‌ای نیست و به‌همین‌خاطر شانس چندانی برای موفقیت ندارد. او تأکید کرده بود کسی از دیدگاه‌ها و مواضع او خبر ندارد و کارنامه‌اش در قرارگاه خاتم‌الانبیا که اخیرا برای نخبگان مطرح شده، مورد توجه مردم نیست. ضمن اینکه در نظرسنجی‌ها نیز خیلی عقب است. به نظر می‌رسد که عمده ترس اصولگرایان از سعید محمد، نگرانی از تکرار تجربه احمدی‌نژاد بود. چهره‌ای به نسبت جوان و کمتر شناخته‌شده و حتی تجربه پس نداده در جریان اصولگرایی تا جایی که حجت‌الاسلام سیدمحمدصادق کاظمی، درباره او گفته بود: آقای محمد تا الان سرشناس و شناخته‌شده نبوده و اینکه اطرافیان ایشان چه کسانی هستند یا اعتقادات ایشان چیست، محل سؤال است اما فرصت دارد خود را معرفی کند، اگر توانست این کار را انجام دهد، خب یک گزینه قابل بررسی است اما اگر نتوانست هم شورای ائتلاف و هم مردم نباید به کسی که مورد شناخت نیست، اعتماد کنند. این یک قاعده کلی است که نه‌فقط ایشان‌ بلکه درباره هر گزینه دیگری هم همین‌طور است. برخی مخالفت‌ها هم از جنس دیگری است؛ مثلا کانال تلگرامی، موسوم به «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» چندی قبل انتقاداتی را نسبت به امضای توافق‌نامه میان «قرارگاه خاتم‌الانبیا و گروه مالی گردشگری برای توسعه فولاد بناب آذربایجان‌ شرقی» مطرح کرد.

انصاف‌نیوز هم چندی قبل به نقل از یک اصولگرا مدعی شد که پرونده تخلفات مالی عیسی شریفی، معاون شهردار در زمان قالیباف هم توسط او جمع و آشکار شده است و ارتباط خوبی با قالیباف ندارد. او گفته بود: سعید محمد فعلا حامی جدی در سپاه برای حضور در انتخابات ۱۴۰۰ ندارد؛ اما علیرضا زاکانی و مهرداد بذرپاش، رئیس دیوان محاسبات کشور، از حامیان جدی او هستند. سعید محمد پیش از رسیدن به ریاست قرارگاه خاتم‌الانبیا، مدیرعامل گروه ایرانیان اطلس، سازنده و مالک چندین مرکز خرید بزرگ در کشور بود. او چندین سال نیز مدیرعامل سپاسد از زیرمجموعه قرارگاه خاتم‌الانبیا بود. با اینکه تجربه فعالیت در سپاه را دارد‌ اما تجربه نظامی آن‌چنانی ندارد و بیشتر با لقب مهندس نامیده می‌شود.

مهاجری: مسئله باید از طریق فرماندهی سپاه اعلام می‌شد

محمد مهاجری، فعال و تحلیلگر سیاسی نیز درباره این موضوع گفت: «سردار جوانی در سخنان خود روشن نکرده است که منظورشان از تخلف، ورود آقای محمد به عرصه انتخابات است یا خیر. در عین حال، او مقامی نیست که بتواند درباره این موضوع اظهارنظر کند؛ زیرا این مسئله باید از طریق فرماندهی سپاه اعلام می‌شد. اینکه سردار جوانی گفته‌اند آقای محمد مرتکب تخلف شده است، وجه رسمی ندارد».

او ادامه داد: «من بدون اینکه قصد حمایت از کاندیدای خاصی را داشته باشم، می‌گویم که سخنان آقای جوانی به نفع سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نبود و اگر این سخن را درباره شخصیت‌هایی مانند آقایان رضایی، قاسمی یا دهقان هم می‌گفت، همین را بیان می‌کردم و واقعا نیازی نبود که یک مسئله درونی سپاه به بیرون منتقل شود و اگر هر مسئله‌ای وجود داشت باید در داخل سپاه حل‌وفصل می‌شد. سپاه یک نهاد نظامی است که وظیفه‌اش پاسداری از امنیت و مرزهای کشور است و بیرون‌آمدن چنین بحث‌هایی از این نهاد، نگران‌کننده است. در مجموع این سخنان را مثبت نمی‌دانم؛ نه برای آقای محمد، بلکه برای کلیت سپاه پاسداران».

مهاجری گفت: «برادرانه از عزیزان سپاه می‌خواهم این دعواها را رسانه‌ای نکنند؛ چون عملا سپاه را وارد فازی می‌کنند که باعث ضربه به خودش می‌شود». او در پاسخ به این پرسش که آیا اظهارات سردار جوانی می‌تواند منشأ تصمیم‌گیری شورای نگهبان شود، بیان کرد: «شورای نگهبان هیچ‌وقت معیارهای بررسی صلاحیت‌ها را اعلام نکرده است و مشخص نیست افراد را با چه معیارهای اعلام‌شده‌ای تأیید و رد می‌کند. واقعا نمی‌شود گفت که آیا این سخنان بر نتیجه بررسی صلاحیت آقای محمد تأثیری دارد یا خیر». مهاجری در پایان درباره فضای انتخاباتی پیش‌روی محمد گفت: «مسیر انتخاباتی در این دوره از انتخابات مبهم و غیرشفاف است و تا اینجای کار مشخص است که مشارکت مردم پایین خواهد بود و اگر مشارکت پایین باشد، همه نامزدها حتی فردی که رئیس‌جمهور می‌شود، بازنده خواهند بود. درباره مسیر انتخاباتی آقای محمد نیز اطلاعی ندارم و فضای انتخاباتی به‌هیچ‌وجه روشن نیست».

واکنش سردار سعید محمد به ادعای برکناری‌اش از قرارگاه خاتم

دفتر سردار سعید محمد در واکنش به اظهارات سردار جوانی، معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اطلاعیه‌ای صادر کرد‌.‌در اطلاعیه دفتر سعید محمد آمده است: بسمه‌تعالی، ملت شریف ایران، بر اساس اخبار منتشر‌شده از قول پاسدار یدالله جوانی مبنی بر برکناری سعید محمد به دلیل تخلف از قوانین سپاه برای ورود به عرصه انتخابات که پیش از این نیز توسط حمیدرضا ترقی عضو اصولگرای شورای مؤتلفه اسلامی نیز تکرار شده است، به استحضار ملت شریف ایران می‌رساند؛فارغ از اینکه این قبیل اخبار با شیطنت رسانه‌ای تنظیم و نشر گردیده است، آقای دکتر سعید محمد هیچ‌گونه تخلفی درخصوص فعالیت‌های انتخاباتی ننموده تا جایی که ایشان علت استعفای خود را عدم شائبه حمایت و استفاده از موقعیت مسئولیت فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیای سپاه عنوان نموده است. مهمی که با واکنش رسمی قرارگاه خاتم‌الانبیا همراه گردید، همه ما را به این مطلب رهنمون می‌سازد که آقای جوانی مسئولیت سخنگویی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را ندارند و تحلیل شخصی خود را به‌عنوان یک شخصیت حقیقی عنوان نموده است که متأسفانه مورد سوءاستفاده رسانه‌های معاند برای ضربه‌زدن به ساحت مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز شده است.به‌کرات اعلام داشتیم تکرار چنین مصاحبه‌هایی با توجه به علایق شخصی و حزبی برخی افراد منجر به عدم اعتماد عمومی و همچنین مشارکت حداکثری مورد تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی خواهد گردید.از خداوند سبحان گشایش مسیر سعادت ملت بزرگ ایران را تحت توجهات امام عصر (عج) مسئلت داریم.

نظامیان و سیاست حق مدنی و تفرقه نظامی

کیومرث اشتریان نیز در یادداشتی نوشت: روی سخن این نوشتار با برخی مسئولان محترم نظامی است که این روزها خبرساز شده‌اند. در گفتارها و رقابت‌های سیاسی بسیار مراقبت باید کرد.

حضور نظامیان با نام و نشان غیرنظامی در عالم سیاست حق آنان است. می‌توانند لباس سیاست بر تن کنند و در قالب و قامت یک نیروی سیاسی در انتخابات حضور یابند. در معماری سیاسی برخی کشورها این گزینه را محفوظ نگه می‌دارند که نظامیان به مثابه یک گزینه نهایی برای فصل اختلافات مطرح باشند، هر‌چند در ایران به دلیل ماهیت نظام سیاسی چنین گزینه‌ای فعلا موضوعیت ندارد. نیروی نظامی هر کشوری آخرین هسته سخت آن کشور است که در برابر حوادث واقعه کارساز است. این هسته سخت در درون خود نباید بشکند و دچار تفرقه شود. تاکنون نام چند نامزد نظامی برای ریاست‌جمهوری مطرح شده است. ذات سیاست و انتخابات با منازعه و مناقشه آمیخته است. قصه از هم‌اکنون آغاز شده است و کاندیداها یا به فساد متهم شده‌اند یا به تخلف. بقیه داستان را می‌توان پیشاپیش چنین روایت کرد: نامزدها ناچار از خودنمایی هستند تا توجه عموم را به‌سوی خود یا به تنور انتخابات جلب کنند. لفاظی‌ها به‌تدریج آغاز می‌شود. ابتدا بیشتر به شوخی و نمایش شبیه است‌ اما هیچ نمایشی کاملا از واقعیت بریده نیست. استفاده از نظامیان برای گرم‌کردن تنور انتخابات اساسا گزینه خطرناکی است.

رفته‌رفته لحن‌ها تندتر می‌شود. آنها هوادارانی پیدا می‌کنند. موج اختلاف هواداران همواره تندتر از رقیبان اصلی است، چون بوی کباب برای برخی ولع بیشتری می‌آورد و طاقت از کف می‌دهند. «بازی منافع» که در هندسه اجتماعی جای دارد به قالب‌سازی‌های نظامیان می‌رود و در آنجا شکل می‌گیرد. سرکنگبینِ تبلیغات انتخاباتی صفرای اختلاف می‌افزاید. «ایمان سربازان» با خود‌مدیرپنداری و خود‌حق‌پنداری درهم می‌آمیزد. افشاگری‌های راست و دروغ بالا می‌گیرد. اعتماد مردم به نیروهای مسلح کاهش می‌یابد. اختلاف باز‌هم بالا می‌گیرد و در یک دور باطل دوباره از جامعه به نیروی مسلح کشیده می‌شود. بدنه نیروی نظامی چند‌پاره می‌شود. روز انتخابات به‌هر‌حال یک نفر انتخاب می‌شود و البته فاجعه آغازی دوباره می‌یابد. کشمکش‌های پیشاانتخابات به کینه‌های پس از انتخابات تبدیل می‌شود. نیروی پیروز درگیر اجرا و اداره می‌شود، روز‌به‌روز در پراگماتیسم اجرائی گرفتار می‌شود و سکولاریسمی بی‌هویت از درون نیروهای نظامی سر بر‌می‌آورد. ادعاهای ارزشی از سوی رقیبان کینه‌ورز دیروزی علم می‌شود و دور اختلاف شدت می‌گیرد. شبکه‌های اجتماعی طرفداران با شبکه‌های ارتباطی نظامیان گره می‌خورد... . فعالیت سیاسی یک حق است و از آنان نباید سلب شود اما خبرهای چند روز گذشته زمینه این هشدار را پدید می‌آورد که‌: دعوای انتخابات را به درون نیروهای مسلح نکشانید. شوخی‌اش هم خطرناک است. دوباره تکرار می‌کنم: روی سخن این نوشتار با برخی مسئولان محترم نظامی است که این روزها خبرساز شده‌اند. مراقبت کنید!