عضو پژوهشكده خانواده دانشگاه شهید بهشتی:
اختلالات روانی در خانواده‌های چند همسری زیاد است
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: عضو پژوهشكده خانواده دانشگاه شهید بهشتی با بیان این‌كه بیشتر پژوهش‌ها نشان داده مشكلات جسمانی و تنش در همسران اول خانواده چند همسری بیش از گروه مشابه در خانواده تك همسری است، پیشنهاد داد: میزان طلاق در خانواده‌های چندهمسری، پیامدهای فرهنگی چندهمسری، انگیزه مردها برای ازدواج مجدد و الگوی ازدواج دوم و سوم بررسی شود.
دكتر فرشته موتابی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در همایش نقد و بررسی لایحه حمایت از خانواده با موضوع اثرات روان‌شناختی چندهمسری در خانواده گفت: چندهمسری در ٨٥٠ جامعه در جهان رواج دارد و ٢٠ الی ٢٥ درصد ازدواج‌ها در آفریقا به شكل چندهمسری است. همچنین در كویت هشت الی ١٣ درصد ازدواج‌ها به این شیوه است.
وی با اشاره به این‌كه به تحلیل پژوهش‌های دو دهه اخیر در زمینه چند همسری پرداخته است، افزود: بیشتر این پژوهش‌ها خانواده‌های چند همسری و تك‌همسری را مقایسه كرده‌اند و زنان و فرزندان در آنها مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
موتابی گفت: همه پژوهش‌ها نشان داده‌اند مشكلات جسمانی و تنش در همسران اول خانواده چند همسری بیش از گروه مشابه در خانواده تك همسری است. همچنین از نظر سلامت روانی، زنانی كه در خانواده‌های چندهمسری هستند عزت نفس همسران اول خانواده بسیار پایین و احساس تنهایی در آنها بسیار بالاست و معمولا زنان احساس نابرابری را از سوی همسران‌شان تجربه می‌كنند.
عضو پژوهشكده خانواده دانشگاه شهید بهشتی در ادامه، گفت: زنان در خانواده چندهمسری سوء رفتار فیزیكی، كلامی، هیجانی و جنسی را توسط شوهر و همسر دیگر تجربه می‌كنند. همچنین تشخیص اختلالات روان‌پزشكی در خانواده چندهمسری بیش از خانواده تك‌همسری است.
وی با اشاره به تحقیقی كه در مصر انجام شده است، گفت: این تحقیق نشان می‌دهد كه وقتی یك زن در معرض ازدواج مجدد همسرش قرار می‌گیرد ناگهان اختلالات روانی و واكنش شدیدی را نشان می‌دهد اما ظرف شش ماه به سازگاری می‌رسد. این پیامد در حدی است كه در مصر از آن به سندروم همسر اول یاد می‌كنند.
موتابی درباره وضعیت كودكان خانواده‌های چند همسری، عنوان كرد: میزان مرگ و میر كودكان در خانواده‌های چند همسری بسیار بیشتر از خانواده‌های تك‌همسری است و طبق برخی نظریه‌ها كه معتقدند خانواده یك سیستم است تغییر و فشار به اعضای دیگر خانواده اثر می‌گذارد و در نتیجه فرزندان خانواده‌های چند همسری در مقایسه با خانواده‌های تك‌همسری احساس عدم امنیت، بدرفتاری، رفتار پرخطر، تمركز كمتر، ناسازگاری بیشتر در كلاس درس و تعامل ناكارآمد با دیگران را بیشتر احساس می‌كنند.
وی ادامه داد: خشونت خانگی، گسستگی خانوادگی، تنش، حسادت، رقابت بین همسران و فرزندان و غیبت از جمله مواردی است كه در خانواده‌های چندهمسری بیش از خانواده‌های تك‌همسری است. یك تحقیق در بنگلادش نشان می‌دهد كه طلاق در خانواده چندهمسری ٥/٢ برابر بیش از خانواده‌های تك‌همسری است.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، با بیان این‌كه تنها یكی از این تحقیق‌ها به مردانی كه در خانواده چندهمسری هستند پرداخته است، گفت: مردان چندهمسری نسبت به مردان تك‌همسر مشكلات بیشتری دارند و نقش پدر در تربیت و نقش‌پذیری جنسیتی فرزندان در این خانواده‌ها كاهش می‌یابد.
موتابی درباره وضعیت پژوهش چندهمسری در ایران، اظهار داشت: تنها یك تحقیق در حدود ١٠ – ١٢سال قبل صورت گرفته كه اشكالات متدلوژیك بسیاری دارد و نتیجه گرفته است كه از چندهمسری تنها خانم‌ها آسیب می‌بینند. عرف ایران این اجازه را نداده كه پژوهش‌های بیشتری در این زمینه صورت بگیرد و چندهمسری هنوز یك پدیده ناخوشایند و نامطلوب است و اگر چندهمسری در جامعه پذیرفته شده نباشد آسیب‌ها چند برابر می‌شود.
وی با بیان این‌كه در جوامع دیگر مانند ایران، همسر دوم بودن به این اندازه نامطلوب نیست، گفت: قبل از هر اقدام قانونی باید پژوهش‌هایی طراحی و اجرایی شوند كه پیشنهاد من بررسی میزان طلاق در خانواده‌های چندهمسری، پیامدهای فرهنگی چندهمسری، انگیزه مردها برای ازدواج مجدد، الگوی ازدواج دوم و سوم است و به نظر من نتایج این تحقیقات می‌تواند در قانونگذاری راهگشا باشد.
آفتاب: عضو پژوهشكده خانواده دانشگاه شهید بهشتی با بیان این‌كه بیشتر پژوهش‌ها نشان داده مشكلات جسمانی و تنش در همسران اول خانواده چند همسری بیش از گروه مشابه در خانواده تك همسری است، پیشنهاد داد: میزان طلاق در خانواده‌های چندهمسری، پیامدهای فرهنگی چندهمسری، انگیزه مردها برای ازدواج مجدد و الگوی ازدواج دوم و سوم بررسی شود. دكتر فرشته موتابی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در همایش نقد و بررسی لایحه حمایت از خانواده با موضوع اثرات روان‌شناختی چندهمسری در خانواده گفت: چندهمسری در ٨٥٠ جامعه در جهان رواج دارد و ٢٠ الی ٢٥ درصد ازدواج‌ها در آفریقا به شكل چندهمسری است. همچنین در كویت هشت الی ١٣ درصد ازدواج‌ها به این شیوه است.
وی با اشاره به این‌كه به تحلیل پژوهش‌های دو دهه اخیر در زمینه چند همسری پرداخته است، افزود: بیشتر این پژوهش‌ها خانواده‌های چند همسری و تك‌همسری را مقایسه كرده‌اند و زنان و فرزندان در آنها مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
موتابی گفت: همه پژوهش‌ها نشان داده‌اند مشكلات جسمانی و تنش در همسران اول خانواده چند همسری بیش از گروه مشابه در خانواده تك همسری است. همچنین از نظر سلامت روانی، زنانی كه در خانواده‌های چندهمسری هستند عزت نفس همسران اول خانواده بسیار پایین و احساس تنهایی در آنها بسیار بالاست و معمولا زنان احساس نابرابری را از سوی همسران‌شان تجربه می‌كنند.
عضو پژوهشكده خانواده دانشگاه شهید بهشتی در ادامه، گفت: زنان در خانواده چندهمسری سوء رفتار فیزیكی، كلامی، هیجانی و جنسی را توسط شوهر و همسر دیگر تجربه می‌كنند. همچنین تشخیص اختلالات روان‌پزشكی در خانواده چندهمسری بیش از خانواده تك‌همسری است.
وی با اشاره به تحقیقی كه در مصر انجام شده است، گفت: این تحقیق نشان می‌دهد كه وقتی یك زن در معرض ازدواج مجدد همسرش قرار می‌گیرد ناگهان اختلالات روانی و واكنش شدیدی را نشان می‌دهد اما ظرف شش ماه به سازگاری می‌رسد. این پیامد در حدی است كه در مصر از آن به سندروم همسر اول یاد می‌كنند.
موتابی درباره وضعیت كودكان خانواده‌های چند همسری، عنوان كرد: میزان مرگ و میر كودكان در خانواده‌های چند همسری بسیار بیشتر از خانواده‌های تك‌همسری است و طبق برخی نظریه‌ها كه معتقدند خانواده یك سیستم است تغییر و فشار به اعضای دیگر خانواده اثر می‌گذارد و در نتیجه فرزندان خانواده‌های چند همسری در مقایسه با خانواده‌های تك‌همسری احساس عدم امنیت، بدرفتاری، رفتار پرخطر، تمركز كمتر، ناسازگاری بیشتر در كلاس درس و تعامل ناكارآمد با دیگران را بیشتر احساس می‌كنند.
وی ادامه داد: خشونت خانگی، گسستگی خانوادگی، تنش، حسادت، رقابت بین همسران و فرزندان و غیبت از جمله مواردی است كه در خانواده‌های چندهمسری بیش از خانواده‌های تك‌همسری است. یك تحقیق در بنگلادش نشان می‌دهد كه طلاق در خانواده چندهمسری ٥/٢ برابر بیش از خانواده‌های تك‌همسری است.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، با بیان این‌كه تنها یكی از این تحقیق‌ها به مردانی كه در خانواده چندهمسری هستند پرداخته است، گفت: مردان چندهمسری نسبت به مردان تك‌همسر مشكلات بیشتری دارند و نقش پدر در تربیت و نقش‌پذیری جنسیتی فرزندان در این خانواده‌ها كاهش می‌یابد.
موتابی درباره وضعیت پژوهش چندهمسری در ایران، اظهار داشت: تنها یك تحقیق در حدود ١٠ – ١٢سال قبل صورت گرفته كه اشكالات متدلوژیك بسیاری دارد و نتیجه گرفته است كه از چندهمسری تنها خانم‌ها آسیب می‌بینند. عرف ایران این اجازه را نداده كه پژوهش‌های بیشتری در این زمینه صورت بگیرد و چندهمسری هنوز یك پدیده ناخوشایند و نامطلوب است و اگر چندهمسری در جامعه پذیرفته شده نباشد آسیب‌ها چند برابر می‌شود.
وی با بیان این‌كه در جوامع دیگر مانند ایران، همسر دوم بودن به این اندازه نامطلوب نیست، گفت: قبل از هر اقدام قانونی باید پژوهش‌هایی طراحی و اجرایی شوند كه پیشنهاد من بررسی میزان طلاق در خانواده‌های چندهمسری، پیامدهای فرهنگی چندهمسری، انگیزه مردها برای ازدواج مجدد، الگوی ازدواج دوم و سوم است و به نظر من نتایج این تحقیقات می‌تواند در قانونگذاری راهگشا باشد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
انتشار یافته: ۰
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید
شاید با دو همسری بعضی مردان ویژه مساله حل شود با فرهنگ سازی و گوشزد کردن مساله عدالت آسیب را در ازدواج مجدد کم کنید چرا بعضی با اصل مساله مخالفند و چرا بعضی آقایان به نفع خود استفاده می کنند؟
با سپاس مهوش شیخ الاسلامی