صدور تروریست های حرفه ای از مدارس مذهبی پاکستان

آفتاب‌‌نیوز :

به گفته مقامات آگاه، سازمان های اطلاعاتی و امنيتی پاکستان بشدت در فعاليت اند تا اطلاعاتی را که مقامات بريتانيائی از سوابق سه نفر از بمبگذاران لندن خواسته اند فراهم کنند.اين منابع گفتند شهزاد تنوير دو بار به پاکستان وارد شده است.باراول، احتمالا در اواخر سال٢٠٠٣ و برای ديداری کوتاه و بار دوم برای ديداری طولانی تر.

ورود او در سيستم ويژه ای ثبت شده که از همه کسانی که بطور قانونی وارد پاکستان می شوند عکس می گيرد.
به گفته اين منابع هنوز مقامات پاکستانی در جستجوی کشف مسير حرکت تنوير در داخل پاکستان هستند.
اين منابع می گويند از دو بمبگذار ديگر عکسی در سيستم ثبت ورود مسافران نيست و بنابر اين اگر آنها نيز به پاکستان آمده باشند ورودشان از راه های غير قانونی بوده است.

به گفته اين منابع در باره خود بمبگذارها اطلاعات زيادی در پاکستان وجود ندارد اما ممکن است با شناسائی کسانی که با آنها در تماس بوده اند اطلاعات بيشتری بدست بيايد.اين اطلاعات و فهميدن اين که آيا مغز متفکر اين عمليات در پاکستان مستقر بوده موضوع اصلی تحقيقات در روزها و هفته های آينده است.اين منابع اخبار مربوط به عزيمت مأموران آگاهی و ضد تروريسم بريتانيا به پاکستان را تکذيب کرده اند.

در همین ارتباط ارتشبد "پرويز مشرف" رييس‌جمهوري پاكستان در تماس تلفني با "توني بلر" نخست وزير انگليس گفت:اسلام‌آباد براي شناسايي‌عوامل بمب‌گذاري‌هاي هفته گذشته لندن با آن كشور همكاري خواهد كرد.

به موجب بيانيه رسمي كه پنجشنبه شب در اسلام‌آباد پايتخت پاكستان منتشر شد: مشرف اطمينان داد كشورش نهايت همكاري را در اين زمينه با دولت انگليس خواهد كرد.
در اين بيانيه آمده است: توني بلر از ابراز همدردي مردم و دولت پاكستان تشكر كرده و از نقش اين كشور در مبارزه با دهشت‌افكني بين‌المللي تمجيد كرده است.

گزارش‌هاي اوليه از تحقيقات انجام‌شده درباره انفجارهاي اخير لندن حاكي است كه حداقل سه نفر از چهار مظنون به بمب‌گذاري در اين شهر از پاكستاني تبارهاي تبعه انگليس بودند. "جليل عباس جيلاني" سخنگوي وزارت خارجه پاكستان روز پنجشنبه منكر وجود اطلاعاتي حاكي از سفر عوامل بمب‌گذار متروي لندن به اين كشور شد.

ماه گذشته نيز "ذيشان حيدر" يك انگليسي پاكستاني تبار در پيشاور مركز ايالت سرحد دستگير شد و احتمال ارتباط وي با عوامل انتحاري انفجارهاي لندن ناكنون رد نشده است.





آموزش تروریسم یا جهاد

پی اين ادعا که دست کم يکی از بمبگذاران لندن سال گذشته در يکی از مدارس اسلامی پاکستان حضور يافته است، اين مدارس يک بار ديگر هدف انتقاد قرار گرفته اند.
از جمله جک استرا، وزير خارجه بريتانيا، نگرانی عميق خود را نسبت به فعاليت برخی از اين مدرسه ها ابراز داشته است.

تخمين ها درباره شمار مدارس دينی در پاکستان متفاوت است. دولت پاکستان می گويد کمتر از ده هزار مدرسه علوم دينی در اين کشور وجود دارد اما يک سياستمداران ممتاز پاکستانی می گويد که رقم واقعی دو برابر اين است.

تخمين زده می شود که در حدود يک و نيم ميليون کودک در مدرسه ها تحصيل می کنند.بسياری از اين مدرسه ها نقش اجتماعی مهمی در جامعه پاکستان بازی می کنند زيرا دولت در فراهم آوردن امکانات تحصيلی برای ميليون ها خانواده تهيدست ناکام مانده است.

اين مدرسه ها اغلب پرورشگاه جنگجویان اسلامی توصيف می شود و دست کم در گذشته اين چنين وصفی تا حدودی ريشه در واقعيت داشته است. منتقدان می گويند مراکز مذهبی پاکستان محل رشد ديدگاهی خشک و تنگ نظرانه نسبت به جهان است .

مدرسه های علوم دينی در دهه 1980 با کمک های مالی مذهبيون راديکال عربستان سعودی و دولت آمريکا در پاکستان ظهور کردند تا به عنوان مرکز آموزش و مسلح کردن هزاران مجاهد که در افغانستان با نيروهای شوروی می جنگيدند عمل کنند.


با خروج نيروهای شوروی از افغانستان و انحراف توجه آمريکا از منطقه، مدرسه های مذهبی به کار خود ادامه دادند.آن زمان بود که توجه جنگجویان اسلامی که در بسياری از اين مدارس حضور می يافتند به نبرد عليه حکومت هند بر ناحيه ای از کشمير که تحت کنترل آن کشور است معطوف شد.

بعدا از اين مدرسه ها برای آموزش و مسلح کردن جنگجويان جوان طالبان که در دهه 1990 بخش اعظم افغانستان را به کنترل خود درآوردند استفاده شد.منتقدان می گويند که اين مدرسه ها از آن زمان تاکنون به مرکز تعليم پيکارجويان مسلمان بدل شده است، و ملاها در آن "جهاد" عليه غرب و حاميان آن را موعظه می کنند.

ژنرال پرويز مشرف، رئيس جمهور پاکستان، برنامه ای برای اصلاح اين مدارس را به اجرا گذاشته است که هدف آن مدرن سازی مدارس است و آنها را وادار می کند در کنار دروس مذهبی به تعليم رياضيات، زبان انگليسی و علوم کامپيوتر بپردازند.

منتقدان می گويند که اين برنامه تلاشی کم جان و ناکام بوده است چرا که پرويز مشرف برای حفظ قدرت خود هنوز به حمايت رهبران راديکال مذهبی متکی است.با اين حال مدافعان مدرسه های دينی می گويند که اينها مراکزی برای آموزش کودکان و ايجاد رفاه برای خانواده های فقرزده آنهاست؛ نيازهايی اوليه که به گفته آنها دولت به طور چشمگيری در تامين آنها ناکام است.

مورد اينكه پاكستان چقدر در معرض خطر افراط گرايان قرار دارد اختلاف ديدگاههاي آشكاري وجود دارد. درست است كه در حال حاضر گروهي از احزاب سياسي از نظر مقبوليت عمومي در شرايطي بهتري نسبت به انتخابات 2002 قرار دارند اما آنها فقط صاحب 11% آراء شدند. از سوي ديگر مناقشات مربوط به رشد مدارس اسلامي نيز بيانگر اين واقعيت است، كه در بيان محبوبيت اين احزاب اغراق شده است.

مدارس مذكور از نظر برنامه آموزشي، اهداف و احوال و عقايد حاكم كاملاً‌ متنوع و مختلف هستند. خورشيد احمد عضو حزب اسلامي هادي مي گويد «تصور اينكه اين مدارس كارخانه پرورش تروريسم است فقط خيال پردازي است. اما بسياري از جهاديهاي پاكستاني در دهه 80 و اوائل 90 عليه اتحاد جماهير شوروي سابق و بعدها در زمان طالبان و در مناقشه كشمير مي چنگيدند، تحصيل كرده اين مدارس بودند.

طبق تحقيق انجام شده توسط مؤسسه تحقيقات سياسي كه رياست آن به عهده آقاي احمد است به نظر مي رسد هدف اصلي اين افراد از جنگ عمومي سازي و رايج كردن تحصيلات اسلامي با نگرش خاص خودشان است. چنان كه طبق آمار گزارش شده تعداد مدارس از 2861 در سال 1988 به 6761 در سال 2000 رسيده است و حتي بعد از حمله 11 سپتامبر و آغاز جنگ عليه تروريزم اين تعداد بين 15000 تا 000/20 مدرسه تخمين زده مي شود.

گزارش ديگري حاكي از اين است كه نزديك به يك،سوم كودكان پاكستاني در اين مدارس ثبت نام مي شوند هر چند آمار اخير به تأييد نرسيده است. به طور مثال براساس تحقيقي كه در دانشگاه هار وارد انجام شده است رشد ثبت نام در مدارس مذكور در فاصله سالهاي دهه 90 تنها 16% اعلام شده است كه كمتر از نرخ كلي ثبت نام در تمام مدارس تحصيلي است بنابراين نسبت دانش آموزان مدارس اسلامي در قياس با كل مدرسه ها كاهش يافته است. آماري كه در اين گزارشات مورد استفاده قرار گرفته است از منابعي همچون، سرشماري ملي 1998 سرشماري خانوار و آموزشهاي ويژه در 2003 و در سه منطقه استان پنجاب برگرفته شده است.

حتي با فرض جامع نبودن اين آمار و با احتساب كودكاني كه به صورت نيمه وقت در اين مدارس حضور دارند و با محاسبه كودكان يتيم كه بيشتر در مدارس اسلامي ثبت نام مي شوند كماكان درصد ثبت نام در مدارس اسلامي 1% كل ثبت نامهاي ملي است و حتي در مناطق مرزي افغانستان كه مدارس مذكور مقبوليت بيشتري دارند كمتر از 2% بر آورد شده است براساس چنين گزارشاتي است كه به نظر مي رسد خطر ناشي از افراد گرايي اسلامي در پاكستان به مراتب كمتر از آن است كه معمولاً فرض مي شود. با اين همه، آمار مذكور پاسخ مناسبي به انتقادات وارد بر دولت درخصوص قانونمند كردن مدارس اسلامي و برچيدن آنهايي كه در ارتباط با گروههاي تروريستي هستند نخواهد بود.

پرويز مشرف همواره مرز باريكي بين كمك به آمريكا در جنگ عليه تروريزم و آرام كردن گروههاي راديكال اسلامي برقرار كرده است. خط مشي كه منجر به برقراري روابط گسترده تر ديپلماتيك با ايالات متحده و به تبع آن پاداشهاي اقتصادي از يك سو و برانگيختن گروههاي اسلامي و 2 ترور نافرجام در دسامبر 2003 و ژوئيه 2004 از سوي ديگر شده است.