انتقاد شدید ابتکار از سیاستگذاری‌های مرتبط با حجاب

معصومه ابتکار در نشست ارائه طرح پژوهشی با موضوع تحلیل روانشناختی- جامعه شناسی عفاف و حجاب در پژوهش های داخلی - مرور نظام مند و فراتحلیل، با بیان اینکه در بحث حجاب در کشور چندین متولی داریم، اظهار کرد: دستگاه‌های فرهنگی و حوزوی و... بودجه کلان به نام حجاب و عفاف دریافت کردند و از گشت ارشاد تاثیر منفی گرفتند. مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی تمام دستگاه‌ها را مسئول کنترل حجاب در ادارات کرده است.

معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری با اشاره به اهمیت عدم آزار افراد مطابق با تعالیم قرآنی و آزارهای روانی و سخت‌گیری‌های حجاب در کشور، خطاب به جوانان ادامه داد: جوانان، ما نسبت به روح، روان و جان شما مسئولیت کافی نداشتیم و فقط به فکر ظاهر بودیم که اگر ظاهر جامعه درست شود همه چیز درست می‌شود و از این رو در بحث حجاب سخت گیری کردیم.

وی با تاکید بر اهمیت حفظ اخلاق، کرامت و عدم اذیت و رنج و آزار دیگران در سخت گیری حجاب، گفت: آزارگران باید مجازات شوند و نه دخترانی که از سر غفلت و بچگی و یا لجاجت حجابشان مورد مواخذه قرار می‌گیرد. مواخذه باید از آن کسی باشد که آزارگری کند و از زیبایی زن سوء استفاده کند در حالی که متاسفانه ما زن را هدف و مشکل و معضل هستی در خیلی رویکردها قرار دادیم.

با محدودیت و فشار و حذف تفکرات، مشکلات نسل جوانمان حل نمی شود

ابتکار با اشاره به پژوهش انجام شده تحت نظارت پژوهشکده زن و خانواده قم، ادامه داد: این پژوهش نشان می‌دهد ما نیاز به بازنگری جدی در تمام رویکردهایمان داریم. نیازمند افراد و روحانیت مصلح هستیم تا بتواند اصلاح گری کند. ۴۰ سال دوم انقلاب است و ما به تعبیر مقام معظم رهبری در آستانه تمدن سازی بزرگ گام دوم انقلاب هستیم که اگر این اصلاح انجام نشود با افزایش فشار و محدودیت و حذف تفکرات و سوالات و با پاک کردن صورت مساله مشکلات نسل جوان حل نمی‌شود.

معاون امور زنان و خانواده این را هم گفت که من به عنوان فرزند انقلاب و کسی که به این مسائل آرمانی نگاه می‌کند و از زاویه مسئولیت اجرایی خود این نکته را می‌گویم که ما در حوزه نحوه سیاست گذاری فرهنگی باید بازنگری کلان داشته و از زاویه تعالیم قرآن و ارزشهای متعالی دینی به موضوعات بپردازیم.

وی تصریح کرد: پرداختن تک بعدی و از موضع سخت افزاری به زنان، نگاه قرآن و سیره پیامبر و جامعه اسلامی نیست و در جامعه امروز ما این رویکرد، خوب جواب نداده است.

ابتکار تاکید کرد: نظرسنجی کنید و ببینید یکی از علل مهاجرت دختران جوان از ایران چیست؟. خیلی از این دختران می‌گویند نیاز به آرامش داریم و این سخت گیری‌ها است که نسل جوان را به تنگ آورده و تمایل به مهاجرت را در جامعه افزایش داده است. قبل‌تر مهاجرت آسان و تمایل به آن کم بود اما اکنون مهاجرت سخت و تمایل به آن با کمال شرمندگی و طبق تمام مطالعات، بالا رفته است که ورود به حریم خصوصی از جمله دلایلی است که جوانان برای آن مطرح کرده‌اند. تا کجا باید به این سخت گیری‌ها ادامه دهیم تا جوانان احساس دلسردی کنند؟. جایی برای نفس کشیدن و فضایی برای زندگی ندارند. خیلی از این سبک زندگی که ما به غلط و با تحکیم و فشار و بدون استدلال برای دختران مطرح کردیم را نمی‌توانند بپذیرند.

جلوی سند آموزشهای جنسی به جوانان را گرفتند و گفتند همان سند ۲۰۳۰ است

ابتکار با یادآوری تهیه سندی برای آموزشهای جنسی به جوانان در سال ۹۳ و طرح آن در شورای عالی انقلاب فرهنگی، تصریح کرد: از سال ۹۳ این مطالعات با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت بهداشت، حوزه‌ها و... انجام شد. مطرح کردیم که حدود ۶۰۰ هزار سقط غیر قانونی در کشور و ارتباطات خارج از ازدواج و پر خطر داریم. در سال ۹۷ سند خوبی تهیه و در شورای عالی انقلاب فرهنگی چکش کاری شد که هنگام طرح آن در جلسه‌ای با حضور رییس جمهوری، آقای حداد عادل از جمله مدافعان آن بود و آقای حداد عادل گفت من مدرسه دخترانه دارم و می‌دانم اگر این آموزشها به دختران و پسران گفته نشود نابود می‌شود. اکنون از طریق اینترنت دارند نابود می‌شوند. این در حالی بود که در جلسه بعدی شورای عالی انقلاب فرهنگی دیدیم سند نیست. گفتند دستور رسیده این همان سند ۲۰۳۰ است درحالی که برگرفته از فرهنگ و اقتضائات خودمان بود. چرا جلوی این کار اساسی قفل شد و تمام شد و رفت؟.

معاون امور زنان و خانواده رییس جمهوری با انتقاد از اینکه چرا کسی جرات طرح این مسائل مهم را ندارد، گفت: هیچ کس جرات این را ندارد که مسائل را مطرح کند و چاره بیاندیشد. چرا هر اتفاق خوبی می‌افتد اتهام زنی و جوی درست می‌کنیم؟. دنیای علمی و دنیای سیاست گذار باید از این مسائل مبرا باشد و سیاست گذار باید شجاع باشد. باید دید گرفتاری روابط نامشروع بین جوانان در جامعه به ظاهر اسلامی و با حجاب اجباری کجا است؟.

معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری ادامه داد: با وجود سرمایه گذاری سنگین نظام آموزش عالی و مراکز پژوهشی در موضوع حجاب و سیاست‌های اجرایی، متاسفانه این سیاست ها طی سالهای گذشته اعتنایی به پژوهش نداشته و در خیلی موارد سلیقه‌ای و به خواست فرد و نهادی خاص صورت گرفته است. اخیرا نیز شورای عالی انقلاب فرهنگی سیاست‌های حجاب را بازنگری کرده و در سال گذشته ابلاغ کرد. من در آنجا هم اشاره کردم که واقعیت‌های کف جامعه در این نوع سیاست گذاری‌ها دیده نمی‌شود و ما پیامدهای این نوع سیاست گذاری‌ها را بر روح و روان زنان و دختران ندیده‌ایم.

وی ادامه داد: متاسفانه شاهد برخوردهای سخت بودیم که خیلی مقاطع شدت گرفت و باز کنترل شد. این دولت منتقد چنین رویکردی بود ولی چون از جاهای مختلف بر آن سیاست گذاری می‌شد و دولت تنها مجری است لذا اتفاقات خارج از اراده و خواست دولت رخ می‌داد. این نگاه یک سویه، بالا به پایین و تک بعدی به حجاب جوابگوی نسل جوان و دختران جوان نیست.

معاون رییس جمهور معتقد است تا زمانی که نتوانیم نگاه جامع قرآن کریم بر روابط زن و مرد و حفظ کرامت و حرمت انسانی را دنبال و در عمل بیاوریم و بر آن مبنا سیاست گذاری کنیم، کماکان با مشکلات یادشده مواجه خواهیم بود.

ابتکار با تاکید بر این ردپای پژوهشها در سیاست گذاری‌های حجاب دیده نمی‌شود و سلیقه‌ای عمل می‌شود، تصریح کرد: به خوبی می‌بینیم که شورای عالی انقلاب فرهنگی با خیلی از موارد خرافی برخورد و نگاه سخت افزاری را به سیاست‌های نرم تبدیل کرده اما باز هم هیچ خبری از استناد به پژوهش در سیاست گذاری‌ها نیست. نمی‌توان قانون حجاب اجباری را گذاشت و گفت تاثیرش بر روح و روان نسل جوان چیست؟. در کشورهای دیگر می‌بینیم که سیاست‌های دولت در تقابل با حجاب بوده و قانون ضد حجاب وضع کرده‌اند اما چرا دختران و زنان مسلمانشان علاقه دارند با آزادگی و مصرانه حجاب را انتخاب کنند؟.

معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری خاطر نشان کرد: ما شاهد جدایی و فاصله گرفتن نسل جوان و یا حداقل شاهد چالشهای متعددی برای نسل جوان در این موضوع هستیم. کجای کار ما در سیاست گذاری فرهنگی مشکل داشته و نگاه سطحی داشته ایم؟. ما فقط به مساله پوشش در سیاست گذاری توجه کردیم و به اصل کرامت انسانی توجه نداریم در حالی که مساله اصلی سوره احزاب مساله اذیت و آزار است چراکه قرآن از منظر امنیت انسانی به حجاب نگاه می‌کند تا اینگونه محدوده جنسی از محدوده جنسیتی و اجتماعی انسانها تفکیک شود.

ابتکار در پایان با تاکید بر اینکه حرکت این معاونت در دولت دوازدهم پژوهش محور بوده است، گفت: در دولت دوازدهم بسیار سعی کردیم به گفتگوی بین نسلی و تمرین گفتگوی بین نسلی از نظر الگوسازی قوام دهیم. در این راستا از طریق وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم و خود معاونت زنان برنامه‌هایی را اجرا کردیم تا در موضوعات مورد مناقشه و چالش برانگیز گفتگو کنیم و از منظر جوانان به این مسائل بپردازیم. اقداماتمان یا از طریق پیمایش و ارزیابی وضعیت مطالبات و انتظارات و شرایط خاص جامعه و یا مبتنی بر فراتحلیل وضعیت و ارزیابی شرایط بر اساس مطالعات موجود شکل گرفت.