پژوهشگران ایتالیایی به کمک فناوری سونار که با انتشار صدا ناوها و کشتیها را در زیر آب شناسایی میکند، مجموعهای از بقایای باستانشناختی و سازههای باستانی را در بستر کانال ترپورتی در شرق جزیره مرکزی ونیز کشف کردند که ضمن اثبات وجود چنین جادهای، نشان میدهد قرنها قبل از آن چه تصور میشد، کلونیهای بزرگی در این منطقه تشکیل شده بودند.
فانتینا مادریکاردو (Fantina Madricardo) از مؤسسه علوم دریایی ونیز (ISMAR) در این باره گفت: معتقدیم چیزی که کشف کردهایم، بخشی از جادهای است که بخش جنوبی و شمالی تالاب ونیز را به هم وصل میکرد و راه رسیدن از کیوجا به شهر بندری آلتینوم بود.
در جریان اسکنهای انجام شده، ۱۲ بخش جداگانه از این جاده باستانی شناسایی شد که برای بیش از ۱ کیلومتر با آنچه احتمالا ساحل باستانی تالاب ونیز بود، همراستا بودند. طولانیترین تکه کشف شده از این جاده ۵۲.۷ متر طول دارد.
سطح آب تالاب ونیز در دوران رم باستان خیلی پایینتر از حالا بود و بنابراین نسبت به امروز خشکی بیشتری در اطرافش وجود داشت. همچنین غواصان در بستر تالاب یک سری عتیقهجات رومی از جمله آمفورا (خمرههای سفالی بزرگ) و سنگفرش کشف کردهاند. با این وجود همیشه بر سر این که آیا مردم روم باستان در این محل کلونی تشکیل داده بودند یا نه اختلافنظر وجود داشت. اما مطالعات جدید محققان ایتالیایی ابهامات موجود درباره این فرضیه را از بین برد.
در بخشی از مقاله منتشر شده از این مطالعات، آمده است: همیشه تصور میشد، ونیز درجایی ساخته شد که قبلا هیچ ردی از اجتماع انسانی در آن وجود نداشت و عتیقهجات رومی که در کف تالاب ونیز کشف شدهاند به خانههای موجود در خشکی تعلق داشتند. مشکل کار آنجاست که دانشمندان تالاب ونیز را جدا از خشکی اطراف در نظر میگرفتند و طی دهههای گذشته از تمام تحقیقات صورت گرفته در این باره تنها بخش محدودی منتشر شده است.
مطالعات این تیم تحقیقاتی حالا ثابت میکند زمانی یک کلنی بزرگ رومی در محل تالاب ونیز وجود داشته است. به کمک اسکنهای سونار علاوه بر جاده رومی، ۴ سازه دیگر نیز در کانال ترپورتی شناسایی شد؛ یکی از این سازهها احتمالا یک بندرگاه ۷۰۰ متر مربعی بوده است با یک برج دایرهای در مرکز. محققان همچنین با استفاده از دادههای مربوط به حوزه باستان شناسی و زمین ریختشناسی، فضای تالاب ونیز را در دوران روم باستان بازآفرینی کرده و استدلال کردند منطقه ساحلی آن پوشش گیاهی غنیای داشته و احتمالا برای کشاورزی مورد استفاده قرار میگرفته است.
جزئیات بیشتر در این باره در مجله Scientific Reports منتشر شده است.