در این روزها که موج پنجم شیوع کروناویروس را در کشور پشت سرگذاشتهایم و شاهد رسیدن سطح واکسیناسیون علیه این بیماری به نقطهای امیدوارکننده هستیم و در عین حال، همچنان مسئولان و متخصصان در مورد لزوم رعایت شیوهنامههای بهداشتی برای ممانعت از طغیان دوباره این ویروس مرموز، هشدار میدهند؛ شناخت نسبی در مورد نشانههای ابتلا و راههای پیشگیری از آنفلوآنزا، کرونا و سرماخوردگی، اهمیت دارد.
برای دریافت پاسخهای دقیق و کارشناسانه پیرامون این سه بیماری و راههای افتراق آنها، با دکتر اورنگ ایلامی، فوق تخصص عفونی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت و گو کردیم.
بیماری آنفلوآنزا چیست و چگونه در بدن ایجاد می شود؟
آنفلوآنزا به عنوان شایع ترین بیماری ویروسی در فصل پاییز و زمستان محسوب می شود. این بیماری دستگاه تنفسی را تحت تأثیر قرار داده و می تواند تمامی رده های سنی از کودکان تا سالمندان را مبتلا کند.
ویروس های آنفلوآنزا با سرفه و عطسه کردن منتشر شده و در بیشتر موارد این انتشار از فرد به فرد، از طریق تماس دست با آنچه که به ویروس آنفلوانزا آلوده شده و تماس دست آلوده با دهان و بینی فرد منتقل می شود.
مهمترین نشانههای ابتلا به آنفلوآنزا؟
از مهم ترین نشانه های ابتلا به آنفلوآنزا می توان به تب، بدن درد، گرفتگی عضلات، سردرد، سرفههای خشک، تنفس کوتاه، خستگی و بیحالی، آبریزش بینی، درد و سوزش گلو اشاره کرد.
تفاوت بین سرماخوردگی، آنفلوآنزا و کووید۱۹ چیست؟
آنفلوآنزا ابتدا ممکن است با داشتن نشانه هایی مانند آبریزش بینی، عطسه و گلودرد مشابه سرماخوردگی به نظر برسد، اما سرماخوردگی اغلب به آرامی بروز می کند، در حالی که نشانه های آنفلوآنزا به طور ناگهانی رُخ می دهد.
سه بیماری آنفلوآنزا، سرماخوردگی و کووید۱۹، ریشه ویروسی داشته و برخی نشانه های آنها شبیه هم هستند.
به طور معمول کسانی که به کروناویروس مبتلا می شوند، یکی از نشانه های تب بالای ۳۸ و نیم درجه، سرفههای مداوم و خشک، از دست دادن حس بویایی و چشایی، خستگی و مشکلات دستگاه گوارشی را دارند.
نشانه های بیماری سرماخوردگی، آنفلوآنزا و کووید ۱۹ از نظر بالینی نیز تفاوتهایی با هم دارند، مانند اینکه تنگی نفس در سرماخوردگی و آنفلوآنزا نادر بوده، در صورتی که در کرونا متداول است.
آیا بیماری آنفلوآنزا انواع متفاوتی دارد؟
آنفلوآنزا با ویروس های خانواده «ارتومیکسو ویروس ها» ایجاد شده و به سه گروه A,B,C تقسیم می شوند.
برخی از انواع آنفلوآنزا مانند نوع خاصی از ویروس آنفلوآنزایA که به آنفلوآنزای خوکی معروف است، ممکن است با اسهال و استفراغ نیز همراه باشد.
افراد آسیبپذیر در برابر آنفلوآنزا کدامند و تاثیر آنتیبیوتیک بر این بیماری چیست؟
کودکان و سالمندان، بیماران قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت، آسم و ماداران باردار به دلیل ضعف در سیستم ایمنی و دفاعی بدن، بیش از دیگران امکان مبتلا شدن به آنفلوآنزا را دارند.
از طرفی باید بدانیم که آنتی بیوتیک ها هیچ تأثیری بر روی ویروس سرماخوردگی و یا آنفلوآنزا ندارد، به همین دلیل نباید برای درمان سرماخوردگی یا آنفلوآنزای ویروسی مصرف شوند.
چه زمانی باید به درمانگاه و پزشک مراجعه کرد؟
در بیماری آنفلوآنزا، تنگی نفس شدید را باید جدی گرفت و بیماران دارای این علامت باید حتما به مراکز درمانی مراجعه کنند، چراکه بررسی این علامت برای جلوگیری از ایجاد نارسایی تنفسی، از اهمیت بسیاری برخوردار است.
بیماران نباید تنها با دیدن علایمی مانند آبریزش بینی و عطسه به مراکز درمانی مراجعه کنند، چراکه نه تنها خود را در معرض خطر و بیماری قرار میدهند، بلکه با ایجاد شلوغی در مراکز درمانی، کادر درمان را با مشکل روبرو میکنند.
توصیه می شود در سرماخوردگی های ویروسی، استراحت در منزل، مصرف میوه و سبزی تازه و مصرف مایعات بسیار به ویژه مایعات گرم و نداشتن استرس را رعایت کنیم.
نقش تعذیه در پیشگیری و درمان آنفلوآنزا و راه تقویت بیمار چیست؟
مطالعات و پژوهش های مختلف نشان داده اند، رژیم غذایی که به میزان کافی حاوی «ویتامین C»، «بتاکاروتن» و «روی» نباشد، می تواند در کاهش توانایی سیستم ایمنی و ابتلا به بیماری مؤثر بوده و بهبود روند بیماری را به تاخیر بیندازد.
قطعا ویتامین ها و املاح متعددی در تقویت سیستم ایمنی نقش دارند و از این میان می توان به ویتامین A، ویتامین گروه B، ویتامین C، ویتامین E، آهن، روی، سلنیوم، کلسیم، اسیدهای چرب امگا۳ و امگا۶ اشاره کرد.
درمان آنفلوانزا چگونه است؟
داروهای ضدویروسی موجب کاهش نشانه های آنفلوآنزا شده و طول مدت بیماری را کاهش میدهند. این داروها، داروهای تجویزی هستند که به شکلهای مختلفی مانند قرصها، مایعات، پودر استنشاقی و محلول وریدی ارائه میشوند و پزشک گزینه مناسب را برای بیمار تجویز میکند. این داروها ممکن است عوارض جانبی نیز داشته باشند.
یک موضوع مهم این است که باید مصرف داروها را زود آغاز کرد، زیرا مطالعات نشان میدهند که آنها بهترین عملکرد را طی دو روز نخست بیماری دارند.
فرد مبتلا به آنفلوآنزا ورزش کند یا نه؟
انجام فعالیتهای شدید ورزشی در زمان بیماری، پاسخهای دستگاه ایمنی بدن را بهطور موقتی، متوقف میکند. علاوه بر این، آنفلوآنزا یکی از بیماریهای بهشدت واگیردار است و بهراحتی با عطسه، سُرفه یا حتی ترشحات دهان در هنگام صحبت کردن، منتقل میشود.
اگر نشانه هایی مانند تب، اسهال، استفراغ یا سرفههای مکرر و خلطی دارید، بهتر است باشگاه نروید و ضمن مراجعه به پزشک، تمرین را چند روزی قطع کنید و در منزل استراحت کنید، این کار هم برای سلامتی شما بهتر است و هم دیگر افراد را از خطر بیمار شدن، محفوظ نگه میدارد.