بسیاری از مردم با افزایش سن، نگران ایجاد آب مروارید در چشم خود هستند. این بیماری چشمی چگونه چشم افراد را تحتتأثیر قرار میدهد؟
همانطور که در ساختمان دوربین عکاسی یک لنز شفاف تعبیه شده است، در داخل چشم نیز یک لنز شفاف وجود دارد که کارش ایجاد تصویری واضح بر روی پرده عقبی چشم (شبکیه) برای ایجاد امکان دیدن است. با افزایش سن در بسیاری از افراد، لنز طبیعی داخل چشم بهتدریج شفافیت خود را از دست میدهد و کدر و سبب کاهش دید چشم میشود که به این حالت آب مروارید یا کاتاراکت گفته میشود.
چه چیزی سبب ایجاد آب مروارید میشود و معمولاً چه افرادی در معرض این بیماری چشمی قرار دارند؟
افزایش سن مهمترین عامل ایجاد آب مروارید است و تعداد قابلتوجهی از افراد بالای ۷۰ سال و بسیاری از افراد بالای ۸۰ سال مبتلا به آب مروارید و کاهش دید ناشی از آن هستند.
هنوز هم کسانی هستند که از آب مروارید میترسند و فکر میکنند ایجاد آب مروارید نهایتاً سبب کوری چشمها میشود. آیا چنین نگرانیای به جا است؟
چنین نگرانیهایی بیمورد است. امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، اکثر موارد آب مروارید بهراحتی قابلدرمان هستند و بیماران بعد از جراحی، دید کامل و طبیعی خود را مجدداً به دست میآورند.
آب مروارید چگونه ایجاد و درمان میشود؟
به جراحی آب مروارید اشاره کردید. آیا درمان آب مروارید فقط جراحی است یا درمانهای دیگری مثل قطرههای چشمی هم میتواند مؤثر باشد؟
در حال حاضر تنها روش درمانی مؤثر برای آب مروارید، جراحی است، ولی این امکان وجود دارد که در آینده برای درمان برخی از مراحل اولیه آب مروارید، قطرههایی اختراع شود.
سؤال دیگری در مورد جراحی آب مروارید وجود دارد و آن اینکه حین جراحی آب مروارید، دقیقاً چه کاری روی چشم انجام میشود؟
در ابتدای جراحی، برش کوچکی (که فقط ۳ میلیمتر طول دارد) در محیط قرنیه (بین قسمت شفاف چشم و سفیدی چشم) ایجاد میشود، سپس لنز کدر شده بیمار را با دستگاه خاصی که لنز را در همان داخل چشم به قطعات کوچک درمیآورد، خارج میشود.
هدف از این کار چیست؟
هدف از این کار این است که نیاز به بزرگ کردن برش چشم و نیاز به بخیه در پایان جراحی نباشد البته قبل از پایان جراحی، یک لنز پلاستیکی شفاف را از همان برشی که در ابتدای جراحی ایجاد شده داخل چشم و در محل لنز خود بیمار که اکنون با جراحی خارج شده است، قرار داده میشود.
اشاره کردید که تعداد قابلتوجهی از افراد مسن آب مروارید دارند. آیا بهتر نیست مثلاً همه افراد بالای ۶۰ سال عمل جراحی آب مروارید انجام دهند؟
بهترین زمان انجام این جراحی زمانی است که بیمار به دلیل کاهش دید ناشی از کاتاراکت، دچار مشکل در انجام کارهای روزمرهاش شود. انجام عمل جراحی در مراحل بسیار ابتدایی آب مروارید که هنوز بیمار کاهش دید زیادی ندارد، غیرضروری است، زیرا ممکن است تا سالها بیمار بتواند بدون هیچ مشکلی به کارهایش برسد.
این نوع جراحی عوارضی هم دارد؟
هر نوع جراحی، ممکن است عوارضی داشته باشد. از سوی دیگر، تأخیر بیش از حد در جراحی هم مناسب نیست.
چرا چنین است؟ آیا دیر عملکردن آب مروارید سبب مشکلات خاصی میشود؟
در مراحل ابتدایی، آب مروارید شل است و بهراحتی و بدون این که عارضه و آسیب خاصی به چشم وارد کند، قابل جراحی است. باگذشت زمان بهتدریج لنز بیمار سفتتر میشود و هم ممکن است سبب ایجاد آبسیاه شود (که بیماری بدتری است که گاهی غیرقابلدرمان است و سبب کوری میشود) و هم این که خود جراحی کاتاراکت نیز سختتر میشود و ممکن است جراح مجبور شود با روشهای قدیمیتر که نیاز به برشهای بزرگ قرنیه و چندین بخیه در پایان جراحی دارد (و خود این جراحیها هم عوارض بالاتری دارند)، جراحی کاتاراکت را انجام دهد.
بهعنوان سؤال آخر چه توصیهای برای افراد در زمینه آب مروارید و جراحی آن دارید؟
امروزه در اکثر مناطق ایران، حتی در بسیاری از مناطق دورافتاده جراحان پرتجربه چشم و دستگاههای پیشرفته وجود دارد و بیماران مبتلا به آب مروارید با مراجعه به متخصصین چشم و انجام جراحی در صورت نیاز، میتوانند از کسب مجدد بینایی خود مطمئن شوند.