تمجید نصیریان از ناظری و شجریان/ ناظری: به دولت‌ها متکی نبودم
مراسم رونمایی از آلبوم شهرام ناظری با عنوان "خنیاگر" در موزه موسیقی شهرداری تهران برگزار شد.
به جز شهرام ناظری، مسعود خضری (نوازنده و آهنگساز آلبوم)، محمدرضا درویشی (موسیقی‌دان و پژوهش‌گر موسیقی نواحی) در این رویداد حضور داشتند. از دیگر میهمانان این برنامه می‌توان به علی نصیریان (بازیگر تئاتر و سینما)، فاطمه معتمدآریا (بازیگر تئاتر و سینما)، علیرضا قزوه (مدیر دفتر شعر و موسیقی و سرود صداوسیما)، حمیدرضا نوربخش (مدیرعامل خانه موسیقی)، داود گنجه‌ای (نوازنده کمانچه)، داریوش پیرنیاکان (نوازنده و آهنگساز) اشاره کرد. شاهرخ تویسرکانی، قاسم رفعتی، حمیدرضا عاطفی، محمدرضا ورزی، علیرضا میرعلی نقی برخی دیگر از افرادی بودند که در این رویداد حضور داشتند. محمدحسین توتونچیان (تهیه‌کننده موسیقی و مدیر برنامه شهرام ناظری) هم اجرای برنامه را به عهده داشت.
در ابتدا پس از پخش قطعه‌ای از آلبوم «خنیاگر» در قالب نماهنگ، علی نصیریان دقایقی با حضار صحبت کرد.
ناظری و شجریان، حافظ و مولانا را برای مردم معنا کردند
علی نصیریان ضمن ابراز خرسندی از حضورش در آیین رونمایی از آلبوم «خنیاگر» با تاکید بر اینکه صدای شهرام ناظری چندین دهه است که آرامبخش مردم است، گفت: زنده‌یاد محمدرضا شجریان و شهرام ناظری غزل‌های حافظ و مولانا را برای مردم ایران معنا کردند و این اتفاق کمی نیست؛ هرچند دست کم گرفته می‌شود. چنین کاری بسیار دشوار است و زحمات بسیاری می‌خواهد که از هرکسی برنمی‌آید. این‌ها شعار نیست.
وی ادامه داد: دوست ندارم طولانی حرف بزنم و وقت عزیزان و دیگر دوستان را بگیرم. بسیار خوشوقتم که این آلبوم با صدای شهرام ناظری منتشر شده و اتفاقی خوب است. اینکه از واژه استاد استفاده نمی‌کنم به این دلیل است که این صفت برای هنرمند لازم نیست و لذا من میگویم شهرام ناظری.
حیف از صدا‌های خوب
نصیریان در ادامه گفت: موسیقی ما در روند طبیعی خود مشکلاتی دارد. خیلی‌ها نمی‌تواند وارد عرصه موسیقی شوند و حیف از صدا‌های خوب و استعداد‌های که فرصت حضور نمی‌یابند؛ اما همین‌ها هستند که هنرسازند نه دولت‌ها و سازمان‌ها و نهادها، چون همه هنر‌ها وابسته به انسان هستند نه هیچ چیز دیگر. بزرگانی، چون شهرام ناظری و محمدرضا شجریان متکی به خودشان بوده‌اند و با عشق کار کرده‌اند و رمز ماندگاریشان هم همین است.موسیقی شهرام ناظری و شجریان بی‌تکرار است و معلوم نیست کائنات چقدر باید بچرخد تا چنین افرادی به وجود آیند و تکرار شوند.
به آیین رونمایی آلبوم ناظری آمدم تا به فرهنگ احترام بگذارم
در ادامه برنامه چهرزاد بهار (دختر ملک الشعرای بهار) هم دقایقی با حضار صحبت کرد. او گفت: من با این سن و سال و این درجه از پیری آمدم تا به فرهنگ احترام بگذارم.
چهرزاد بهار درادامه گفت: استاد شهرام ناظری چند غزل از پدر خوانده‌اند دو قطعه از آلبوم جدیدشان سروده ایشان است.
پدرم ملک الشعرای بهار از جنگ بیزار بود
دخترملک الشعرای بهار در ادامه گفت: پدر وقتی که رفت من چهارده‌ساله بودم و خیالی اشعارشان را درک نمی‌کردم و حال می‌دانم که کیست. من و دو تابستان آخر عمر پدرم کنارشان بودم و آخرین قصیده خود را سرودند. یادم هست در آن مقطع کره در جنگ بود. پدرم جنگ را دوست نداشت و امیدوارم هیچ جنگی در میان نباشد.
چهرزاد بهار ادامه داد: صدا‌های ماندگار به قلب ما آرامش می‌بخشد. من با اینکه خیلی پیرم، اما آمدم و خوشحالم در این برنامه حضور یافتم.
«خنیاگر» چند سال پیش تولید شد، اما کسی به آن توجه نداشت
در ادامه برنامه شهرام ناظری گفت: خنیاگر حاصل همکاری من و مسعود خضری است و ایشان برای سرانجام یافتن آن تلاش بسیار کردند.
وی افزود: این کار چندال پیش ساخته شده، اما کسی به این اتفاق توجه نداشت تا اینکه آقای افشار پیشنهاد دادند آن را منتشر کنیم. حقیقتش با وجود شرایط بد فعلی و عدم توجه به سی دی و آلبوم این پیشنهاد و انجامش برایم عجیب بود، اما مایه خوشحالی‌ام بود.
بدون کمک دولت پنجاه آلبوم منتشر کرده‌ام
ناظری در ادامه گفت: واقعا در شرایط فعلی این روزها، همه چیز ناراحت کننده است. اغلب هنرمندان در خانه هستند و من خودم یکی از افراد منزوی هستم. من در واقع ۴۲سال است که منزوی هستم.
خواننده آلبوم گل صدبرگ در ادامه بیان کرد: من سال‌ها به تولید و ارائه آثار پرداخته‌ام و تولید ۵۰ آلبوم بدون کمک دولتی کار راحتی نیست آنهم با دست خالی! واقعا خودم هم از این عشق و پشتکار و تلاش تعجب می‌کنم و برایم عجیب است. حالا گاهی خودم را برای تحمل آن همه سختی ملامت می‌کنم و تصورم این است چنین عشق و چنین تلاش‌هایی مختص به نسل ماست.
شاهنامه کردی‌ام منتشر نشده
شهرام ناظری ادامه داد: خیلی‌ها به من می‌گفتند چرا کار منتشر نمی‌کنی؟ من کلی کار منتشر نشده دارم و شاهنامه کردی یکی از آن‌هاست. راستش انتشار این کار‌ها برایم مهم نبود و حالا هم اگر آلبوم و سی دی‌هایم منتشر شود برای من چیزی ندارد؛ اما خب چنین اتفاقاتی نور امید است و من از دکتر روحانی و آقای افشار بابت انتشار آلبوم «خنیاگر» ممنونم. من معمولا در خانه‌ام جایی نمی‌روم و در مراسم و برنامه‌ها حاضر نمی‌شوم. تنها جایی که می‌روم موزه موسیقی است و هر وقت هم خواسته‌اند و گفته‌اند آمده‌ام. چون این مکان را خالی از خیلی اتفاقات می‌بینم و برایم خوشایند است.
مبنای آلبوم «خنیاگر» موسیقی شمال خراسان و کمی هم ترکمن است
او در ادامه درباره جزییات آلبوم «خنیاگر» گفت: این آلبوم مربوط به موسیقی خراسان و کمی هم ترکمن است. من درباره موسیقی مقامی حرف نمی‌زنم، چون آقای محمدرضا درویشی متخصص این کار است چراکه او برای موسیقی مقامی و نواحی عمرش را در روستا‌ها و جا‌های دور افتاده گذرانده است.
در ادامه برنامه محمدرضا درویشی ضمن ابراز خوشحالی از حضورش در آیین رونمایی گفت: طبعا هم اساتید موسیقی و دیگر بزرگانی که اینجا حضور دارند، حرفهایم را می‌دانند و مطلعند چه میگویم.
موسیقی ردیف دستگاهی را به اشتباه سنتی و ملی ندانیم
درویشی افزود: ما در ایران با ۴ نوع متفاوت موسیقی مواجهیم. یکی موسیقی ردیف دستگاهی که آنرا اشتبا‌ها سنتی و ملی می‌دانند. اگر این موسیقی سنتی است، موسیقی اقوام ما هم سنتی است و همه موسیقی‌های ما ملی هستند. دسته دیگر موسیقی غربی است و منظورم از آیین عنوان موسیقی هنرمندانی، چون بتهوون و براهامس و باخخ است. گروه سوم موسیقی اقوام و نواحی است و چهارمین دسته پاپ است.
اغلب آثار سنتی، پاپ هستند
وی ادامه داد: بیشتر آثار ظاهرا سنتی با توجه به محتوای آن‌ها پاپ هستند.
درویشی گفت: استاد شجریان که خود اهل مشهد بود، سال‌ها پیش آلبوم «شب سکوت کویر» را تولید و ارائه کرد که مربوط به موسیقی شمال خراسان است. ایشان از نوازنده بزرگ قوشمه بهره برد و لحن محلی آلبومشان هم بیشتر به این خاطر است، اما شهرام ناظری قبل از اینکه دستگاه شور را بشناسد مقام‌های کردی را بلد بوده است. ایشان مقام‌های کردی را از بر داشته و موسیقی ردیف دستگاهی را پس از آن آموخته.
ناظری بیست سالگی در آزمون موسیقی دستگاهی قبول شد
درویشی در ادامه صحبتهایش گفت: شهرام ناظری در سال ۱۳۵۵در آزمون باربد که به موسیقی ردیف دستگاهی اختصاص داشت، قبول شد در حالی که تنها بیست سالش بود. این اشراف بر موسیقی دستگاهی و مقامی خصوصیت بارز شهرام ناظری است. او در ادامه پس از موسیقی کردی به موسیقی دیگر اقوام پرداخته است. خصیصه دیگر شهرام ناظری این است که از همان بیست سالگی به صورت خدادادی یک جنس صدای اختصاصی داشته که بیش از پنج دهه هنوز مورد تقلید قرار نگرفته است.
شهرام ناظری نه تقلید کرده و نه مورد تقلید قرار گرفته
درویشی بیان کرد: در همه این سال‌ها خیلی‌ها تلاش کردند مانند مرحوم شجریان بخوانند، اما در مورد ناظری این اتفاق نیفتاده. ناظری خودش هم از اول این کار را نکرد و شیوه خودشش را داشت. یک نفر را مثال بزنید که شبیه شهرام ناظری خوانده باشد. چنین فردی را پیدا نخواهید کرد. نه کسی از ناظری نقلید کرده و نه او از کسی و باید بگویم ناظری شخصیتی منحصر بفرد و غیرقابل تکرار است.
در بخش دیگر برنامه مسعود خضری نوازنده دوتار و آهنگساز آلبوم «خنیاگر» گفت: من نوازنده دوتار خراسان هستم و باید بگویم موسیقی خراسان با وجود غنی بودن و قدمت زیاد، اما همچنان مهجور است. به همین دلیل بود که خدمت استاد شهرام ناظری رفتم تا به واسطه همکاری با ایشان دوتار را به مخاطبان و مردم بشناسانم. به همین خاطر از استاد ناظری و زحمات و تلاش‌هایشان برای ارائه آلبومی درخور ممنونم.
خضری در ادامه به تک نوازی دوتار پرداخت و پس از آن پوستر آلبوم «خنیاگر» توسط حمیدرضا نوربخش و داوود گنجه‌ای رونمایی شد.
