برجام نزدیک است
رحمن قهرمانپور، پژوهشگر ارشد مسائل بین‌الملل، در یادداشتی در روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: «چنین به نظر می‌رسد که اختلاف‌ها بر سر احیای برجام به‌تدریج در حال کمترشدن است و اگر اتفاق غیر منتظره‌ای رخ ندهد در روزهای آینده شاهد احیای برجام خواهیم بود. این نشان‌دهنده آن است که هر دو طرف به برجام احتیاج دارند؛ آمریکایی‌ها به دلیل نزدیک‌شدن به زمان برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره و ایران هم به دلیل مشکلات ناشی از تحریم‌ها.
واقعیت آن است که برجام با آن که یک گزینه مطلوب نیست اما در عین حال بدیل بهتری هم برای آن وجود ندارد. تجربه چند سال گذشته نشان می‌دهد که در شرایط بی‌اعتمادی عمیق میان ایران و آمریکا، برجام بهترین و مطلوب‌ترین توافق میان طرفین است؛ مگر آن که در روابط دو طرف شاهد تحولات تازه‌ای باشیم که شرایط را برای توافق بهتر فراهم کند.
با این وجود به نظر می‌رسد هم طرف آمریکایی و هم طرف ایرانی، هر دو به جمع‌بندی رسیده‌اند که برجام جدید ممکن است عمر زیادی نداشته باشد و با تغییر دولت در آمریکا این توافق با تهدیدات جدی مواجه شود. از طرف دیگر، سفر حسین امیرعبداللهیان، به مسکو و رسیدن به توافق با روسیه، مسکو را به این نتیجه رساند که مخالفت جدی با احیای برجام نداشته باشد و در واقع مسکو احیای برجام را فرصتی برای خود در نظام بین‌الملل در حال ظهور می‌داند. زاویه دیگر مساله برجام، تاثیر مثبتی است که می‌تواند در گفت‌وگوهای منطقه‌ای مخصوصا گفت‌وگوهای ایران و عربستان داشته باشد. در چند روز گذشته اخباری مبنی بر این که تهران و ریاض گفت‌وگوها را به طور موقت متوقف کرده‌اند منتشر شد، اما با احیای برجام انتظار می‌رود گفت‌وگوهای منطقه‌ای ایران با کشورهای منطقه‌ای و در راس آن عربستان و البته امارات متحده عربی تقویت شود. اما در عین حال باید نسبت به آثار و پیامدهای این گفت‌وگوها محتاط بود زیرا اختلافات منطقه‌ای میان این کشورها بیش از آن است که با چند دور گفت‌وگو حل و فصل شود. به هر حال روزهای نخست قرن جدید روزهای مهم و سرنوشت‌سازی هستند که آینده سیاست خارجی ایران و همین طور آینده منطقه را تعیین خواهند کرد.»
