هفته گذشته بود که سمیه میرشمسی دستیار و برنامهریز سینما از رفتار نامناسب یک بازیگر مرد و مشکلات زنان در پشتصحنه تولیدات سینمایی پرده برداشت. این افشاگری موجب شد تا جمعی از زنان دست اندرکار سینما در اعتراض به خشونت علیه زنان در این عرصه بیانیهای صادر کنند.
در این بیانیه که به امضای جمعی از زنان سینماگر از جمله نیکی کریمی، هدیه تهرانی، ترانه علیدوستی، احترام برومند، پوران درخشنده، آیدا پناهنده، تینا پاکروان، نسیم ادبی، شبنم قلیخانی، مستانه مهاجر، سحر دولتشاهی، پریناز ایزدیار، گلاره عباسی، هانیه توسلی، نگار جواهریان، سارا بهرامی، الهام کُردا، نرگس آبیار، هدی زینالعابدین، ستاره اسکندری، ملیکا شریفینیا و پانتهآ پناهیها رسیده، آمده است: در ماههای گذشته، زنان در بستری که با همت خود در طی جنبشی علیه خشونت جنسی فراهم کردند، روایتهایی حاکی از آزارگری و اعمال قدرت بر زنان در محیط سینما را منتشر کردند. گزارشهایی که نشان میدهد هر فرد صاحبت قدرت و شهرت در ساز و کار سینمای ایران از موقعیت خود برای قلدری، تهدید، توهین، تحقیر و تعرض به زنان بهرهبرداری میکند. بیآنکه نهادهای قانونی، خانه سینما، سینماگران و منتقدان آنها را وادار به پاسخگویی و پذیرش مسئولیت کارشان کنند.
در ادامه این بیانیه میخوانیم: ما زنان دستاندرکار سینما، اینجا، به مدد این همبستگی اعلام میکنیم: هرگونه خشونت، آزار و باجگیری جنسی در محیط کار از نظر ما محکوم است و برای توقف آن خواستار عواقب قانونی جدی برای متخلفین هستیم. همچنین نابرابری جنسی موجود در سینمای ایران و عدم وجود نظارتی که عرصه را برای زیادهخواهی و دستدرازی افراد در جایگاه قدرت گشوده است را محکوم میکنیم. به جامعه سینمای ایران در مورد شدت گستردگی این آزارها علیه زنان هشدار میدهیم؛ آزارهایی که علیرغم آشکار بودنشان در تمام این سالها نادیده گرفته شدهاند. در روایتهایی که از تجربههای دردناک زنان در سینمای ایران منتشر شده، انواع آزارهایی که زیر چتر خشونت جنسی قرار میگیرند مطرح شده؛ از جمله هتک حرکت با الفاظ جنسی و جنسیت زده، سواستفاده از سکوت و تحمل افراد با گروگان گرفتن حق کار و دستمزد، اعمال خشونت جنسی به وسیله تهدید موقعیت کاری قربانی، تماسهای بدنی ناخواسته، اصرار و اجبار به عمل جنسی و در نهایت خشونت جسمی و تجاوز.
در بخش دیگری از بیانیه زنان سینماگر علیه آزارگران جنسی آمده است: آنچه به شکل روشنی خودنمایی میکند، سیستماتیک بودن این خشونتهاست. نه تنها ساز و کاری برای باز داشتن فرد صاحب قدرت از ارتکاب خشونت وجود ندارد، بلکه در یک توافق نانوشته اعمال خشونت بر زنان در محیط کاری عادی سازی شده و هیچ عواقب جدیای متوجه خشونتگر نیست و آزارگران از شهرت و اعتباری که توسط طرفدارانشان به دست آمده، هیچ ترسی از دست بردن به این جرایم ندارند.
متن کامل بیانیه و اسامی امضاکنندگان آن بدین شرح است:
بنده اتفاقات رو دارم در خارج از کشور نگاه میکنم و با تجربه خیلی محدود از زندگی در خارج از کشور نکاتی رو میگم که البته احتمال عکس العمل متفاوتی رو هم دارم.
من اینجا تو اسپانیا و در یکی از به قولی برهنه ترین کشورها معنای حجاب واقعی رو دارم میبینم
و دارم کاملا درک میکنم حجاب چی هست دوستان
همچنان هم بر این اعتقادم که داشتن حجاب برای زنان خیلی خوبه
اینجا بر اساس نوع کاری که دارم و شرایط زندگی هم در گروه های بچه های ایرانی و هم خارجی فعالیت دارم. و مقایسه ای کلی از عکسها میگم و میام سراغ این اتفاقات
اون چیزی که خانم های ایرانی چه ساکن اینجا و چه ایران در عکس ها رعایت میکنند نمایان کردن زیبایی است. و برای این به شدت تلاش می کنند.
اما خارجی ها حتی وقتی یک قدمیشون هستی و کار میکنی و مراوده داری باهاشون فکرشون در گیر کاره
اینا در زمان خودش و با فردش اون رفتارهای مد نظر رو دارن اما نه همه جا و همیشه.
اینجا آدمها آزادن اما رفتار خلاف عرف خیلی کمه
با اینحال در ایران با اینکه آزادنیستن اما خلاف عرف بیشرمانه زیاد میشه از سوی مردان
نمیشه یک گلی تمام تلاشش رو بکنه که بوی خوبی برای دیگران بفرسته اما بیاد خودش انتخاب کنه کی من رو بود کنه کی نکنه.
حتی وقتی خیلی خوش بو باشه ممکنه یک نفر بیاد گل رو نوازش کنه
حتی یک آدم بی عقلی ممکنه گل رو با تیغ بزنه
این رفتار ما هم خیلی مهمه که آیا ما دوست داریم مورد تعرض قرار بگیریم یا نه
این رفتار ما در حقیقت حریم ما هستش
و از نظرمن حجاب ما حریم ما هست
چه مرد و چه زن
اما فرمتش فرق داره
من نظرم رو میذارم
شاید خیلیا قبول نداشته باشن
من به اونها هم احترام میذارم
اما این نظر منه هیچ تامیمی نداره
فقط یک نظره