چرا باید دوز چهارم واکسن کرونا را تزریق کنیم؟
مریم دلشاد در مورد تزریق دوز چهارم واکسن کرونا، اظهار کرد: بعد از اعلام تزریق دوز چهارم برای افراد بالای ۷۰ سال، کادر درمان و افراد دارای بیماری‌های خاص و نقص ایمنی، سؤالات زیادی برای مردم پیش آمد. بیشتر افراد در ایران واکسن سینوفارم زده‌اند که واکسن غیرفعال است، درحالی‌که تحقیقات نشان می‌دهد دوز بوستر اگر واکسن متفاوت نوترکیب باشد؛ چه واکسن پروتئینی مثل پاستوکووک و اسپایکوژن و یا نوترکیبی مثل آسترازنکا، ایمنی بیشتری ایجاد می‌کند و هدف ما از تزریق دوز بوستر ایمنی بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه در کمیته ملی کرونا تصمیمی گرفته شد اما عملی نشد، گفت: قرار بود واکسن‌های غیرفعالی که در ایران تزریق شده سه دوزی محسوب شود و دوز چهارم به‌عنوان بوستر در نظر گرفته شود، یعنی کسانی که واکسن‌های سینوفارم، بهارات و برکت زدند به جای دو دوز، سه دوز این واکسن‌ها را بزنند و بعد بوستر را یک واکسن متفاوت بزنند، مثل پاستوکووک که سه دوزی است.
این پزشک با بیان اینکه بیشتر افراد در ایران، به‌ویژه افراد مسن سه دوز واکسن سینوفارم زدند، افزود: اگر افراد دوز سوم را متفاوت از دو دوز قبلی زده‌اند، یعنی دو دوز سینوفارم، بهارات، برکت زدند و سومی را پاستوکووک، پاستوکووک پلاس، اسپایکوژن یا آسترازنکا زدند، بسیار خوب است که دوز چهارم را مشابه دوز سوم بزنند. ولی افرادی که سه دوز سینوفارم، بهارات و یا برکت زده‌اند، بهتر است چهارمی را پلتفرم متفاوت بزنند که سیستم ایمنی بیشتر تحریک شود، پاسخ ایمنی بهتر و سطح آنتی‌بادی بالاتری داشته باشیم.
وی با بیان اینکه راجع به ترکیب واکسن‌ها مطالعات و تحقیقات زیادی در دنیا انجام شده است، تصریح کرد: در مورد واکسن‌هایی که در ایران تزریق شد مثل سینوفارم تحقیقات زیادی از ترکیب واکسن‌ها بیرون نیامده است، اما چند مقاله مشابه واکسن‌هایی که در ایران داریم وجود دارد. ازجمله یک مطالعه در تایلند انجام شد که افرادی که کروناواک که واکسن غیرفعال کرونا شبیه سینوفارم است زده بودند، در سه گروه بررسی شدند؛ یک گروه دوز بوستر را دوباره کروناواک، یک گروه آسترازنکا و یک گروه فایزر زدند. نتیجه این مطالعه نشان داد تزریق کروناواک به‌عنوان دوز بوستر ایمنی خیلی کمتر، آسترازنکا ایمنی کمی بیشتر و فایزر ایمنی خیلی بیشتری داشته است.
دلشاد ادامه داد: مطالعه دیگری در چین برای افرادی که واکسن غیرفعال سینوواک زدند انجام شد که شبیه سینوفارم است. برای دوز بوستر به این افراد، واکسن زیفی واکس تزریق کردند که یک واکسن پروتئینی و شبیه پاستوکووک و اسپایکوژن است. نتایجی که به دست آمد نشان داد سطح آنتی‌بادی تولید شده و ایمنی این افراد بسیار بالا بود. یعنی بعد از دو دوز واکسن غیرفعال، وقتی بوستر واکسن متفاوت به‌خصوص پروتئینی تزریق شود، ایمنی خوبی دارد.
وی با بیان اینکه در ایران پاستوکووک، اسپایکوژن و رازی واکسن‌های پروتئینی هستند که اگر در دسترس بودند بهتر است برای دوز چهارم تزریق شوند، افزود: اگر این واکسن‌ها در دسترس نبودند پیشنهاد من تزریق واکسن آسترازنکا یا اسپوتنیک است و اگر هیچ‌کدام از این واکسن‌ها در دسترس نبودند پیشنهاد می‌شود واکسن مشابه سه دوز قبلی تزریق شود، چون زدن واکسن بهتر از نزدن است به‌ویژه برای افراد مسن، دارای نقص ایمنی، کادر درمان که در مواجهه زیاد با این ویروس هستند بهتر است حتماً دوز چهارم را تزریق کنند.
این پزشک در مورد علت نیاز به تزریق دوز چهارم واکسن کرونا، گفت: بعد از گذشت چهار ماه مقدار آنتی‌بادی بدن افت پیدا می‌کند. ممکن است عده‌ای بگویند چرا واکسن آنفلوانزا را سالی یک‌بار و کرونا را سالی سه بار زدیم؟ در جواب باید گفت چون آنفلوانزا از پاندمی به اندمی تبدیل شده است، کرونا هم احتمالاً به اندمی تبدیل خواهد شد، به شرطی که واکسن بزنیم و پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنیم اما کرونا هنوز هست و در همه دنیا جان افرادی را می‌گیرد. همچنین فعالیت ویروس آنفلوانزا معمولاً در شش ماه دوم سال و فصول سرد است و در شش ماه اول سال و فصول گرم معمولاً به‌صورت فعال وجود ندارد.
دلشاد خاطرنشان کرد: بعد از گذشت ۴ تا ۵ ماه بعد از تزریق دوز سوم واکسن که آنتی‌بادی کم شده، یک دوز بوستر می‌زنیم که مثل تلنگر به سیستم ایمنی است و میزان آنتی‌بادی بدن بالا می‌رود تا اگر به کرونا مبتلا شویم، در بیمارستان بستری نشویم.
این پزشک در پایان در مورد افرادی که دوز سوم واکسن کرونا را تزریق نکرده‌اند نیز گفت: حتی اگر شش تا هفت ماه از تزریق دوز دوم گذشته، تزریق دوز سوم همچنان مفید است، چون سطح آنتی‌بادی شما پایین آمده و تزریق دوز سوم به‌عنوان دوز تقویت کننده باعث افزایش تولید آنتی‌بادی می‌شود، پس بهتر است هرچه زودتر دوز سوم یا بوستر را تزریق کنید تا برایتان ایمنی ایجاد کند.
