سرفه خشک؛ دلایل و راه‌های درمان
زمانی که مداوم و پشت سر هم سرفه می‌کنید، واقعا آزار دهنده است. هیچ فردی دوست ندارد سر کلاس درس و زمانی که معلم درحال تدریس است، سرفه‌هایش سکوت کلاس را از بین ببرد یا در رستوران هنگامی که سرفه می‌کنید، افراد دیگر بشقاب خود را بپوشانند تا غذای‌شان از سرفه‌های شما در امان بماند. در هر صورت سرفه سبب آزار و نارحتی شما و اطرافیانتان خواهد شد.
سرفه‌ها را به طور کلی می‌توان به دو دسته خشک و خلط‌دار تقسیم کرد. سرفه خلط‌دار سرفه‌ای است که احتمالا به دفع خلط و مخاط از بدن کمک کند. این سرفه‌ها نیازی به سرکوب ندارند؛ زیرا به کمک آن‌ها ریه و سینه‌تان از آلودگی‌ها پاک می‌شود. با این وجود تعدادی از درمان‌ها ازجمله مصرف مواد خلط‌آور با رقیق کردن مخاط به دفع آسان‌تر آن کمک می‌کند.
اما سرفه خشک داستان متفاوتی دارد. بهتر است که هرچه سریع‌تر از شر این گونه سرفه‌ها خلاص شوید. برای رهایی از این سرفه‌ها از مواد نرم کننده (دمولسنت) استفاده کنید. این مواد غشای مخاطی ملتهب را نرم و مواد حساسیت‌زا را دفع می‌کنند و باعث افزایش روند بهبودی می‌شوند. به جای استفاده از محلول‌های شیمیایی برای درمان هر بیماری جزئی بهتر است از درمان‌های خانگی کم ضرر استفاده کنید. این درمان‌ها نه‌تنها برای ما بهتر هستند، نسبت به اغلب شربت‌ها نیز طعم بهتری دارند.
۱. یک قاشق غذا خوری عسل
براساس نتایج به دست آمده از پژوهش‌های انجام شده در دانشکده پزشکی پن استیت (Penn State) عسل در مقایسه با دارو‌های بدون نسخه تاثیر شایانی بر بهبود علائم سرفه دارد. عسل یک تسکین دهنده طبیعی با چسبندگی بالاست که قادر است سطح غشای مخاطی تحریک شده را بپوشاند و آن را تسکین بدهد. به دلیل وجود آنزیم‌های طبیعی در عسل این ماده خاصیت ضد باکتریایی دارد. این مسئله موجب کوتاه‌تر شدن دوره سرفه‌هایی می‌شود که ریشه در مشکلات باکتریایی دارند.
توجه
عسل درمانی عالی برای کودکان و بزرگسالان است؛ اما هرگز این مسئله را از یاد نبرید که به دلیل احتمال بروز بوتولیسم مصرف آن در کودکان زیر ۲ سال خطرناک است.
طریقه مصرف
برای کنترل سرفه‌ها ۱ تا ۳ مرتبه در روز هر بار ۱ قاشق غذا خوری عسل طبیعی مصرف کنید. در صورتی که سرفه هنگام خواب موجب آزار و نارحتی‌تان می‌شود، قبل از خوابیدن یک قاشق عسل میل کنید. میزان عسل مصرفی برای کودکان ۱ قاشق چای‌خوری است.
۲. چای ریشه شیرین بیان
ریشه شیرین بیان ماده‌ای تسکین دهنده و خلط‌آور است که مخاط را رقیق می‌کند و گرفتگی‌ها را از بین می‌برد؛ همچنین ریشه شیرین بیان التهاباتی را که سبب تحریک گلو می‌شود، کاهش می‌دهد. گلیسیریزین (glycyrrhizin) موجود در شیرین بیان دارای خواص بیشتری است. گلیسیریزین ۳۰ تا ۵۰ مرتبه شیرین‌تر از ساکارز (شکر) است و آنزیم ۱۱-بتا-هیدورکسی استروئید دهیدروژناز را کنترل می‌کند.
این آنزیم دسترسی گلوکوکورتیکوئید (هورمون استروئیدی) را به گیرنده‌های استروئید کنترل و تنظیم می‌کند و سرعت تبدیل کورتیزول به کورتیزون را کاهش می‌دهد. این مسئله اثر کورتیزول را بالا می‌برد و موجب کاهش التهابات می‌شود. در صورتی که مشکل کلیوی دارید، بهتر است از مصرف ریشه شیرین بیان خودداری کنید.
طریقه مصرف
برای تهیه چای ریشه شیرین بیان دو قاشق ریشه خشک شیرین بیان را به ۸ اونس آب اضافه کنید.
زمانی که آب جوش آمد، ریشه شیرین بیان و آب جوش را در فنجان بریزید؛ سپس بعد از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه تمامی محتویات فنجان را بنوشید. این کار را ۲ بار در روز تکرار کنید.
۳. آب نمک غرغره کنید
همچنین یک روش شناخته شده برای درمان سوزش گلو غرغره کردن آب نمک است. آب نمک ناراحتی ایجاد شده ناشی از سرفه را کاهش می‌دهد و از طریق فرآیند اسمز به درمان گلو درد کمک کند. هنگامی که غلظت نمک در خارج از سلول بیشتر از داخل آن باشد، آب از داخل سلول به خارج هدایت می‌شود تا تعادل بر قرار شود. هنگامی که آب سلول را ترک کند، تورم و درنتیجه حس ناراحتی فرد کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین در صورتی که سرفه‌تان با تورم همراه است، غرغره کردن آب نمک برای شما بسیار مفید خواهد بود. همچنین با استفاده از این روش خلط‌ها به‌راحتی رفع می‌شوند.
طریقه مصرف
۱ قاشق چای‌خوری نمک را با ۸ اونس آب ولرم ترکیب کنید و به‌خوبی هم بزنید تا حل شود. کمی از آن را به مدت ۱۵ ثانیه غرغره کنید و این کار را ادامه بدهید تا آب نمک تمام شود؛ درنهایت گلویتان را با آب شست و شو بدهید.
۴. بخار، بخار، بخار
برای مقابله با سرفه، سرما خوردگی، احتقان و گرفتگی‌ها از بخار غافل نشوید. بخار نه‌تنها به‌خوبی مخاط و خلط را از بین می‌برد، موجب بهبود علائم سرماخوردگی نیز می‌شود. برای افزایش تاثیر بخار می‌توانید از روغن‌های متفاوتی استفاده کنید که به اثرات درمانی بخار اضافه می‌کنند. این خواص (خواص ضد ویروسی، ضد باکتری، ضد التهابی و...) از طریق هوا قابل انتقال هستند. پس زمانی که بخار را تنفس می‌کنید، از خواص آن بهره‌مند می‌شوید. استفاده از روغن درخت چای و روغن اکالیپتوس انتخاب هوشمندانه‌ای است. با این عمل علاوه‌بر مبارزه با باکتری‌ها و ویروس‌ها مجاری تنفسی‌تان نیز تسکین پیدا می‌کند.
طریقه مصرف
۲ قطره روغن درخت چای، ۱ تا ۲ قطره روغن اکالیپتوس، ۱ کاسه آب و یک حوله نرم و تمیز برای بهره‌وری از خواص این روش نیاز دارید.
مقدار کافی از آب را جوش بیاورید و در پیاله عایق حرارت بریزید. ۳۰ تا ۶۰ ثانیه صبر کنید تا آب کمی خنک شود؛ سپس روغن را داخل آن بریزید و کمی آن را به هم بزنید تا بخار از آن خارج شود. صورت خود را در مسیر خروج بخار قرار بدهید و تا جایی که اذیت نمی‌شوید، صورت خود را به ظرف نزدیک کنید. از یاد نبرید که بخار می‌تواند بسیار سوزان باشد. حوله را دور سرتان به گونه‌ای قرار بدهید که بخار را به دام بیندازید، در چنین شرایطی نفس عمیق بکشید. این کار را می‌توانید روزی ۲ تا ۳ بار به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه تکرار کنید.
۵. چای آویشن
آویشن گیاهی است که برای قرن‌ها و مدت‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. مرگ سیاه که ناشی از بیماری طاعون بود، از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۳ در اروپا جان بسیاری از انسان‌ها را گرفت. در آن دوران مردم با سوزاندن آویشن در شهر بیماری را از خود دور می‌کردند. آویشن خاصیت ضد میکروبی دارد و موجب نرم شدن عضلات نای و نایژه می‌شود؛ همچنین مجاری تنفسی را باز می‌کند. درنهایت تأثیر این گیاه بر علائم سرفه‌ها سبب کاهش میزان سرفه‌ها می‌شود، به طوری که بیمار احساس آسودگی بیشتری خواهد کرد.
طریقه مصرف
جهت درست کردن چای آویشن به یک مشت آویشن تازه یا ۲ قاشق غذاخوری آویشن خشک و ۸ اونس آب نیاز دارید؛ همچنین بنابر سلیقه خودتان می‌توانید عسل یا لیمو تازه را نیز به آن اضافه کنید.
آویشن را به آرامی در هاون بکوبید و در فنجان بریزید. آب جوش را هم در فنجان بریزید و روی آن درپوش قرار بدهید و اجازه دهید آویشن ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در آب باقی بماند. برای بهبود طعم آن می‌توانید کمی عسل یا آب لیمو ترش به آن اضافه کنید. این نوشیدنی را ۲ یا ۳ بار در روز مصرف کنید. مصرف این نوشیدنی قبل از خواب سبب می‌شود راحت‌تر به خواب بروید.
۶. فلفل و عسل
فلفل سیاه پر فروش‌ترین و معروف‌ترین ادویه جهان است؛ اما بیشترین مصرف آن محدود به آشپزخانه‌ها می‌شود. آنچه بسیاری از افراد از آن بی‌اطلاع‌اند، این است که فلفل سیاه برای درمان سرفه‌های ناشی از تراکم مخاط و گرفتگی سینه مفید است. شاید برای‌تان پیش آمده باشد که طی آسیاب کردن فلفل سیاه به سرفه افتاده باشید و بینی‌تان نیز به خارش بیفتد. این ویژگی فلفل سیاه در حالت طبیعی آزار دهنده است؛ اما زمانی که بخواهید ترشحات عفونی را از ریه‌تان خارج کنید، بسیار مفید خواهد بود.
عسل نیز خاصیت ضد میکروبی خود را به فلفل اضافه می‌کند. می‌توانید با عسل و فلفل سیاه نوعی شربت یا چای را درست کنید که به کمک آن سرفه‌تان بهبود بیابد؛ همچنین در صورت امکان فلفل سیاه را در زمان مصرف آسیاب کنید. فلفل سیاهی که از قبل آسیاب شده باشد، احتمالا برخی از خواص خود را از دست داده است.
طریقه مصرف
۱ قاشق چای‌خوری پودر فلفل سیاه، ۱ قاشق غذاخوری عسل و ۸ اونس آب را با یکدیگر ترکیب کنید.
در یک فنجان فلفل سیاه، عسل و آب جوش بریزید؛ سپس محتویات فنجان را به‌خوبی با هم ترکیب کنید. ۱۰ دقیقه صبر کنید، دوباره آن را هم بزنید و بنوشید. این کار را ۱ یا ۲ بار در روز تکرار کنید تا مخاط‌تان نرم‌تر شود.
۷. شربت زنجبیل و نعناع
زنجبیل دارای خاصیت تسکین دهنده است که به عنوان یک ماده خلط‌آور به نرم کردن و خروج مخاط از ریه کمک می‌کند؛ همچنین خارش آزار دهنده پشت گلو را که ریشه بسیاری از سرفه‌های خشک است، از بین می‌برد. نعناع نیز درست مشابه زنجبیل خارش ناشی از سرفه‌ها را تسکین می‌دهد.
شربت زنجبیل و نعناع حاوی ۳ قاشق غذاخوری زنجبیل خرد شده، ۱ قاشق غذاخوری نعناع خشک، ۴ فنجان آب و یک فنجان عسل است.
زنجبیل را خرد و به همراه نعناع به ۴ فنجان آب اضافه کنید و آن را به جوش بیاورید. اجازه بدهید ترکیب به قدری بجوشد تا حجم آن به نصف مقدار اولیه برسد. پس از اینکه کمی خنک شد، ۱ فنجان عسل را با آن ترکیب کنید و هم بزنید تا تمام عسل کاملا در آن حل شود؛ درنهایت شربت را در ظرفی بریزید و نگهداری کنید. هرچند ساعت یک قاشق غذاخوری از آن را میل کنید تا سرفه‌تان متوقف شود. این شربت را می‌توانید به مدت ۳ هفته در یخچال نگهداری کنید.
منبع: فرادید
