آخرین تحولات مذاکرات احیای برجام؛ توپ در زمین کیست؟
سخنگوی کمیسیون اروپا اعلام کرد که در حال «مطالعه» پاسخ ایران به «متن نهایی» تدوین شده از سوی اتحادیه اروپا برای احیای برجام هستند.
به گزارش آفتابنیوز؛ وی در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه تصریح کرد: «ما پاسخ ایران را دوشنبه شب دریافت کردیم. در حال بررسی آن هستیم. اروپا در حال رایزنی با سایر شرکای توافق (ایالات متحده، بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان و روسیه) درباره چگونه پیشرفت در این مسیر قرار داریم.»
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) صبح امروز در گزارشی نوشت: «ایران در پاسخ به آخرین نسخه از پیش‌نویس توافق وین که از سوی اتحادیه اروپا ارائه شده است، نظرات خود را منتقل کرده است. آنطور که از لابلای مواضع تیم ایران پیداست، اختلافات بر سر سه موضوع است که ایالات متحده در دو مورد انعطاف شفاهی خود را بیان کرده اما باید در متن گنجانده شود. موضوع سوم هم به تضمین تداوم اجرای برجام برمی‌گردد، که به واقع‌بینی آمریکا برای تامین نظر ایران بستگی دارد.»
از سوی دیگر ایسنا به نقل از یک منبع مطلع نوشت که انتظار است تا دو روز آینده ایران به‌طور متقابل پاسخ طرف مقابل را دریافت کند.
محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده ایران در توییتی نوشت که «ایران نگرانی‌های خود را ابراز کرده است، اما حل مسائل باقی مانده چندان دشوار نیست. نمی‌توانم بگویم که توافقی حاصل خواهد شد، اما نسبت به قبل به توافق نزدیک‌تر هستیم.»
واکنش روسیه: پاسخ ایران به متن اروپا سازنده بود
به نوشته یورونیوز؛ میخائیل اولیانوف، مذاکره‌کننده ارشد روسیه درباره پاسخ ایران به متن پیشنهادی اروپا، آن را سازنده توصیف کرد و گفت که دیدار قریب‌الوقوع در سطح وزرای خارجه بعید نیست.
وی با این حال تاکید کرد که در حال حاضر توپ در زمین آمریکا است.
این مقام روس تصریح کرد «ایران پیشنهاد کرده در جریان اصلاح پیش‌نویس احیای توافق، تضمین‌های مربوط به حفظ آن در آینده تقویت شود. »
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران پیش‌تر روز دوشنبه گفته بود که سه موضوع وجود دارد که اگر برطرف شود می‌توان در روزهای آینده به توافق رسید.
همچنین روز گذشته شورای امنیت ملی جلسه‌ای ویژه برای بررسی این موارد داشته است. در این جلسه علی باقری، مذاکره کننده هسته ای ایران گزارشی از آخرین تحولات مذاکرات وین ارائه کرد.
واکنش آمریکا: ایران خواسته‌های فرا برجامی را رها کند
با این حال ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا شب گذشته اعلام کرد که تنها راه برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، این است که تهران از خواسته‌های فرا برجامی دست بکشد. وی افزود: «واشنگتن معتقد است که هر چیزی که می‌توان درباره آن مذاکره کرد قبلا انجام شده است.»
وی در یک نشست خبری گفت که ایالات متحده پاسخ خود به متن «نهایی» اتحادیه اروپا را به‌صورت خصوصی ارائه خواهد کرد. وی زمان مشخصی را در این باره معین نکرد.
از سوی دیگر دیپلمات‌ها و برخی مقامات به رویترز گفته‌اند چه تهران و واشنگتن پیشنهاد «نهایی» اتحادیه اروپا بپذیرند یا قبول نکنند هیچ کدام پایان این توافق را اعلام نمی‌کنند زیرا زنده نگه داشتن آن، منافع هر دو طرف را تامین می‌کند.
امیرعبداللهیان نیز با اشاره به اینکه «روزهای آینده بسیار مهم است» گفت: «اگر آن‌ها [آمریکایی‌ها] انعطاف‌پذیری نشان ندهند آخر دنیا نخواهد بود. آن‌گاه برای حل مسائل باقی مانده به تلاش و گفت‌وگوی بیشتری نیاز داریم.»
وی اضافه کرد که تهران نیز مانند واشنگتن در صورت شکست مذاکرات طرح بی خود را دارد.
طبق گزارش‌ها مسائل پادمانی و پیشینه برنامه هسته‌ای ایران، یکی از اصلی‌ترین محور اختلاف طرفین بر سر رسیدن به توافق احیای برجام بوده است. تهران انتظار دارد همراه با پذیرش متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای برجام تکلیف پرونده تحقیقات و پرسش‌های آژانس نیز بسته شود تا ایران از روند اجرایی شدن برجام اطمینان حاصل کند.
این در حالیست که اروپا و آمریکا تاکید دارند تا زمانی که تهران به پرسش‌های آژانس به صورت شفاف پاسخ ندهد و نگرانی‌های این نهاد بین‌المللی رفع نشود، نمی‌توان تضمینی در خصوص مختومه کردن این پرونده به ایران ارائه کرد.
مذاکرات رفع تحریم‌ها چگونه به ایستگاه پایانی می‌رسد؟
سایت نورنیوز، وابسته به علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی نیز در گزارشی نوشت: در جلسه فوق‌العاده شورای عالی امنیت ملی که روز گذشته دوشنبه ۲۴ مردادماه برگزار شد، علی باقری کنی مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در گفتگوهای رفع تحریم‌ها گزارش مبسوطی از روند بررسی ایده‌های هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپایی به اعضای جلسه ارائه کرد.
هرچند در اخبار اعلام شده از جلسه دیروز شورای عالی امنیت ملی اشاره‌ای به جزئیات گفتگوها و محتوای جمع‌بندی نظرات نشده، لیکن حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه دیروز اعلام کرد که نظرات ایران حداکثر تا روز دوشنبه( دیروز) به هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپایی ارائه می‌شود.
در طول هفته جاری مجموعه اخباری که از منابع داخلی و خارجی در قالب گزارش‌های رسمی یا تحلیل‌های سیاسی و رسانه‌ای منتشر شده حاکی از پیشرفت نسبی در مذاکرات است اگرچه تا زمان مشخص شدن دیدگاه‌های ایران که به طور قطع با ایده‌های هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپایی تطبیق صددرصد ندارد نمی‌توان در مورد فرجام گفتگوها اظهارنظر قطعی کرد لیکن خارج شدن مذاکرات از رکود قبلی حتما باید به‌عنوان رویکردی سازنده مورد توجه قرار بگیرد.
گزارش‌های رسیده به نورنیوز حاکی است که در ایده‌های طرح شده از سوی هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپایی همچنان به برخی دغدغه‌های ایران که ذیل سه محور اصلی در مذاکرات دنبال شده، پاسخ شفافی داده نشده و نظرات اعلام شده به اتحادیه اروپایی از سوی ایران نیز ناظر بر ضرورت تامین مطالبات قانونی کشورمان است.
هرچند طی روزهای اخیر و به‌ویژه پس از ارسال نظرات ایران به اتحادیه اروپایی گمانه‌زنی‌ها و اظهارات متعددی در مورد ماهیت پاسخ ایران و دیدگاه‌های ایالات متحده در این خصوص طرح شده اما تا زمان اظهارنظر رسمی از سوی طرف‌های حاضر در مذاکرات هیچ‌یک از اخبار وتحلیل‌های منتشر شده نمی‌تواند بازتاب‌دهنده واقعیت‌های جاری در خصوص فرجام مذاکرات رفع تحریم‌ها باشد.
آنچه در مورد موضع ایران می‌توان با قطعیت از آن سخن گفت روز گذشته در اظهارات صریح حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه بر آن تاکید شد: نمی‌توانیم از خط قرمز خود عبور کنیم و نمی‌توانیم توافقی را امضا کنیم که بعد از مدتی مثلا ۴۰ روز پس از توافق روی زمین هیچ اتفاقی رخ ندهد. ما به دنبال توافقی هستیم که مردم اثر آن را در زندگی خود ببینند.
