«شوکت میرضیایف» رئیس جمهور ازبکستان در تحلیلی با عنوان «نشست سمرقند و سازمان همکاری شانگهای؛ دیالوگ و همکاری در دنیای به هم پیوسته» نوشت: اعضای سازمان همکاری شانگهای در نشست «سمرقند» افزایش مییابند.
رئیس جمهور ازبکستان اظهار داشت: شرکت کنندگان نشست سازمان همکاری شانگهای که روزهای 15 و 16 سپتامبر در شهر «سمرقند» برگزار میشود، شاهد ظهور مرحله جدیدی در زندگی این سازمان خواهند بود، تعداد اعضای آن افزایش مییابد و دستور کار آینده شکل خواهد گرفت.
وی ادامه داد: ایران مراحل و فرآیندهای رسمی عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای را به پایان میرساند. بلاروس که از سال 2010 میلادی مقام کشور ناظر را در سازمان دارد، در اواسط ماه ژوئیه درخواست کسب عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای کرده اکنون امیدوار است این درخواست به سرعت مورد بررسی قرار گیرد.
رئیس جمهور ازبکستان خاطرنشان کرد: علاوه بر این، همانطور که قبلاً اعلام شده بود، مصر، قطر و عربستان سعودی باید در نشست سپتامبر مقام شریک گفتو گو را دریافت کنند. همچنین روند اعطای چنین مقام به بحرین و مالدیو نیز آغاز خواهد شد. آذربایجان، ارمنستان، کامبوج و نپال در حال حاضر مدعی کسب مقام ناظر در سازمان همکاری شانگهای هستند.
میرضیایف عنوان کرد: امروز خانواده سازمان همکاری شانگهای بزرگترین سازمان منطقهای جهان است که یک منطقه جغرافیایی وسیع و حدود نیمی از جمعیت قاره ما را متحد کرده است. نظریه موفقیت سازمان همکاری شانگهای پیشبرد همکاریهای چندجانبه از طریق تامین امنیت منطقه است.
ما اطمینان داریم نشست «سمرقند» موفقیتآمیز بوده و نمونهای از «چگونگی یک گفتوگوی جدید و فراگیر مبنی بر اصول احترام متقابل، اعتماد، همکاری سازنده برای امنیت و شکوفای مشترک خواهد بود. «سمرقند» میتواند دقیقا به آن قالبی که میتواند کشورها را با اولویتهای مختلف سیاست خارجی متحد و سازش دهد، تبدیل شود.
وی همچنین از روابط با افغانستان را از جمله وظایف اولویت دار نام برد و گفت: سازمان همکاری شانگهای باید تاریخ موفقیت خود را با افغانستان به اشتراک بگذارد. این کشور بخش جدانشدنی فضای سازمان همکاری شانگهای است. مردم افغانستان بیش از هر زمان دیگری به همسایگان خوب و حمایت آنها نیاز دارند. وظیفه اخلاقی ما این است که با دراز کردن دست یاری راههای موثر برون رفت از بحران بلندمدت را از طریق ارائه کمک برای رشد اقتصادی-اجتماعی کشور، همگرایی آن در فرآیندهای توسعه منطقهای و جهانی پیشنهاد دهیم.
سازمان همکاری شانگهای یک سازمان بین المللی بین دولتی است که در تاریخ 15 ژوئن سال 2001 میلادی در شانگهای چین از سوی قزاقستان، چین، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان تاسیس شده است.
در نشست سازمان که روزهای 8 و 9 ژوئن سال 2017 میلادی در شهر آستانه پایتخت قزاقستان برگزار شد، هندوستان و پاکستان عضو دائم سازمان همکاری شانگهای شدند. هم اکنون ایران نیز در حال طی کردن مراحل و فرآیندهای عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای است.
اکنون افغانستان، مغولستان و بلاروس اعضای ناظر این سازمان هستند. ترکیه، سریلانکا، ارمنستان، آذربایجان، نپال و کامبوج شریک گفت وگو با این سازمان هستند. در نشست سازمان همکاری شانگهای در شهر «دوشنبه» در ماه سپتامبر سال 2021 میلادی مراحل و فرایندهای ارائه مقام شریک گفت وگو به مصر، قطر و عربستان سعودی آغاز شده است.