متن کامل آخرین گزارش محمد‌البرادعی درباره موضوع هسته‌ای ایران
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: متن کامل گزارش سپتامبر البرادعی درباره برنامه هسته‌ای ایران روز دوشنبه منتشر شد.
به گزارش سرویس هسته‌ای آفتاب، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) روز دوشنبه مدعی شد که ایران در ارائه اطلاعات برای رفع اتهام تسلیحاتی بودن تحقیقات هسته‌ای‌اش ناموفق بوده است!
در این گزارش، دیده‌بان هسته‌ای همچنین مدعی شده است که پژوهش‌های ایران در زمینه آزمایش مواد منفجره که IAEA آن را در ارتباط احتمالی با ساخت تسلیحات نظامی می‌داند، در واقع در این ارتباط بوده و با کمک‌های کشورهای خارجی به انجام رسیده است!
مقامات کشورمان بارها چنین ادعاهایی را تکذیب کرده‌اند.
محمد البرادعی رئیس IAEA در گزارش خود به هیات رییسه آژانس همچنین نوشته است: «متاسفانه آژانس نتوانسته پیشرفت خاصی درباره این تحقیقات و دیگر مسائل کلیدی مرتبط که مایه نگرانی جدی است، حاصل کند».
به گزارش سرویس هسته‌ای آفتاب، مشروح این گزارش به این شرح است:
اجرای موافقتنامه پادمان NPT و مفاد مربوط به قطعنامه‌های 1737 (2006) و 1747 (2007) و 1803 (2008 ) شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران
گزارش مدیرکل (آژانس بین‌المللی انرژی اتمی)
1. در 26 می 2008، مدیرکل در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان معاهده NPT در جمهوری اسلامی ایران و مفاد مربوطه در قطعنامه‌های شورای امنیت 1737 (2006)، 1747 (2007)، 1803 (2008) (GOV/2008/15) به شورای حکام گزارش نمود. این گزارش دربردارنده پیشرفت‌های بعدی پس از این تاریخ می‌باشد.
A. فعالیتهای جاری مرتبط با غنی‌سازی
2. از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران به فعالیت واحد اصلی سانتریفیوژ 3000 تایی IR-1 در کارخانه غنی سازی سوخت ادامه داده است. به علاوه کار نصب بر روی چهار واحد دیگر را نیز ادامه یافته است. در 30 اوت 2008 پنج آبشار 164 تائی ماشین سانتریفیوژ (IR-1) واحد A26 بوسیله گاز UF6 تغذیه شده و دیگر آبشارهای همان واحد بدون تزریق UF6 در خلاء بودند. نصب 12 آبشار باقیمانده در آن واحد ادامه دارد. (GOV/2008/15, PARA, 2) تمام مواد هسته‌ای در کارخانه غنی‌سازی سوخت به علاوه تمام آبشارهای نصب شده تحت کنترل و نظارت آژانس قرار دارند. از 12 دسامبر، تاریخ آخرین راستی آزمایی موجودی فیزیکی، انجام شده توسط آژانس در کارخانه تا تاریخ 30 اوت 2008, 5930 کیلوگرم UF6 به آبشارهای درحال کار تزریق شده است. این مقدار مجموع کل UF6 تزریق شده را به آبشارها از زمان شروع به کار آنها در سال 2007 به 7600 کیلوگرم می‌رساند. بر اساس سوابق کاری روزانه ایران تا تاریخ 30 اوت 2008، تقریباً 480 کیلوگرم UF6 با غنای پائین تولید نموده است.
3. در کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی (PFEP) بین تاریخهای 16 می تا 25 اوت 2008، ایران تقریباً 30 کیلو گرم UF6 را به آبشار 10 تایی سانتزیفیوژ IR-2 و آبشارهای سانتریفوژهای تکی IR-1، IR-2 IR-3 تزریق نموده است. بقیه 139 سانتریفیوژ در آبشار 162 تائی IR-1 در خلاء بوده ولی به آنها UF6 تزریق نمی‌شود. تمام مواد هسته‌ای در کارخانه نیمه صنعتی غنی‌سازی (PFEP) و همچنین منطقه آبشارها تحت اقدامات نظارتی و مراقبتی آژانس قرار دارند.
4. نتایج نمونه‌برداری محیطی گرفته شده در کارخانه‌های نیمه صنعتی غنی‌سازی (PFEP) و غنی سازی (FEP) در تاریخهای ذکر شده و سوابق کاری (FEP) از زمان آخرین گزارش مدیرکل نشان میدهد که کارخانه ها در حد اعلام شده (کمتر از 5 درصد غنا برای U-235 ) فعالیت می‌نمایند. از مارس 2007، تعداد 17 بازرسی اعلام نشده در (FEP) انجام شده است.
B. فعالیتهای بازفرآوری
5. آژانس به نظارت بر استفاده و احداث سلولهای داغ در راکتور تحقیقاتی تهران (TRR)، تولید رادیو ایزوتوپهای مولیبدنیوم، ید و زنون در موسسه (MIX) و راکتور هسته‌ای تحقیقاتی تهران (IR-40) از طریق بازرسیها و راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی ادامه میدهد. هیچگونه نشانه‌ای از فعالیتهای مرتبط با بازفرآوری در حال انجام در این موسسات وجود نداشته است. ایران بیان نموده است هیچگونه فعالیت تحقیق و توسعه مرتبط با بازفرآوری در ایران وجود ندارد با توجه به عدم اعمال اقدامات مربوط به پروتکل الحاقی، آژانس تنها این موضوع را می‌تواند در رابطه با این سه موسسه تایید نماید.
6. در 14 اوت 2008، ایران پرسشنامه اطلاعات طراحی روز آمد شده (DIQ) را در خصوص موسسه (MIX) و آزمایشگاه‌های چند منظوره جابرابن حیان (JHL) که هر دو در مرکز تحقیقات هسته‌ای تهران واقع شده‌اند را ارائه نمود. پرسشنامه اطلاعات طراحی روزآمد شده در خصوص موسسه (MIX)، اطلاعات مربوط به برنامه ایران جهت ساخت اورانیوم با غنای پائین در آزمایشگاه جابرابن حیان را جهت تولید مولیبدنیوم برای اهداف پزشکی از طریق پرتودهی این اهداف در راکتور تحقیقاتی تهران و جداسازی آنها در موسسه (MIX) را ارائه می‌نمود.
C. پروژه‌های مربوط به راکتور آب سنگین
7. در 13 اوت 2008، آژانس یک راستی آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) را در کارخانه تولید سوخت (FMP) انجام داد که نتایج آن هنوز تحت بررسی است. تغییر عمده‌ای در وضعیت ساختمانی کارخانه تولید سوخت (FMP) از زمان بازدید قبلی آژانس در می 2008 ملاحظه نگردید. (GOV/2008/15 PARA8)
8. در 27 اوت 2008 آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی (DIV) را در موسسه تحقیقاتی (IR-40) انجام داد و ملاحظه نمود که ساخت موسسه مذکور در جریان است. آژانس با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای به نظارت بر وضعیت کارخانه تولید آب سنگین که مشخص است در وضعیت بهره‌برداری می‌باشد، ادامه داده است.
D. دیگر مسائل اجرایی
D.1. تبدیل اورانیوم
9. از 8 مارس 2008 یعنی تاریخی که آخرین راستی آزمائی فهرست موجودی (PIV ) توسط آژانس انجام شد تا 3 اوت 2008 تقریباً 28 تن اورانیوم به شکل UF6 در تاسیسات تبدیل اورانیوم ( UCF ) تولید شده است. این رقم مجموع حجم اورانیوم به شکل UF6 را که از مارس 2004 در UCF تولید شده به 342 تن می رساند که تمامی آنها تحت کنترل و نظارت آژانس قرار دارند. ایران همچنین در پرسشنامه تجدید نظر شده برای اطلاعات طراحی (DIQ) مربوط به آزمایشگاه جابربن حیان که در بند 6 این گزارش مورد اشاره قرار گرفته است، مشخص ساخته است که عملیات تبدیل مرتبط با فعالیتهای تحقیق و توسعه در آزمایشگاه جابر بن حیان انجام خواهد شد. (رجوع به گزارش GOV/2008/15، بند 9)
D.2. اطلاعات طراحی
10. همانگونه که در گزارش (, GOV/2008/15بندهای 14-12 ) به شورای حکام گزارش شد آژانس در تاریخ 30 مارس 2007 از ایران درخواست نمود که در تصمیم خود برای تعلیق اجرای متن اصلاح شده ترتیبات فرعی، کد 1/3 تجدید نظر نماید. هیچ گونه پیشرفتی در این مساله حاصل نشده است.
11. آژانس در دسامبر 2007 اطلاعات طراحی اولیه نیروگاه هسته‌ای را که قرار است در دارخوین احداث شود درخواست نمود ولی این اطلاعات هنوز دریافت نشده است.
D.3. دیگر مسائل
12. آژانس در آوریل 2008 از ایران درخواست نمود به عنوان یک اقدام شفاف ساز، دسترسی به دیگر محلهای مربوطه از جمله ساخت سانتریفیوژها، تحقیق و توسعه درباره غنی سازی اورانیوم و معدن کاری و آسیاب اورانیوم ( GOV/2008/15، بند 13 ) را فراهم نماید. ایران هنوز با این درخواست آژانس موافقت نکرده است.
13. آژانس درتاریخ 3 دسامبر 2008 بازرسی از نیروگاه هسته‌ای بوشهر را به انجام رساند. تمامی قطعات سوخت وارد شده از فدراسیون روسیه برای استفاده در نیروگاه از سوی آژانس مهر و موم شده‌اند.
E. ابعاد نظامی احتمالی
14. تعدادی مسائل باقیمانده وجود دارند که در گزارش قبلی مدیرکل به شورای حکام
(GOV/2008/15) مشخص شده‌اند و موجب نگرانیهایی در خصوص ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران می‌باشند. همانگونه که در گزارش مدیرکل مشخص شد، برای اینکه آژانس بتواند به این نگرانی‌ها بپردازد و تضمین معتبر در خصوص عدم وجود مواد و فعالیتهای هسته‌ای اظهار نشده در ایران ارائه نماید، ضروری است که ایران از جمله: اطلاعات و دسترسی لازم را برای حل و فصل رفع سوالات باقیمانده مربوط به مطالعات ادعایی فراهم نموده، اطلاعات بیشتری پیرامون شرایط دستیابی به سند اورانیوم فلزی ارائه دهد، درباره فعالیتهای خرید و تحقیق و توسعه نهادهای مرتبط با بخش نظامی که می‌تواند به مسائل هسته‌ای ارتباط داشته باشد رفع ابهام نماید و درباره تولید تجهیزات و قطعات هسته‌ای توسط شرکتهای متعلق به صنایع دفاع رفع ابهام نماید.
15. همانگونه که در گزارش GOV/2008/15 ( بندهای 25-16 ) قید شد، آژانس طی یک رشته از جلسات در آوریل و می 2008 گفتگوهایی را با ایران پیرامون این مسائل برگزار نمود و به دنبال توضیحاتی بیشتر در خصوص ماهیت برنامه هسته‌ای ایران برآمد. ایران پاسخهای مکتوب خود را در 14 و 23 می 2008 ارائه داد که اولین آن مشتمل بر 117 صفحه پاسخ به ادعاهای مربوط به پروژه نمک سبز، آزمایشهای انفجاری با قدرت بالا و پروژه موشک با قابلیت بازگشت بود. ایران در حالی‌که صحت برخی اطلاعات مورد اشاره در ضمیمه گزارش GOV/2008/15 را تایید کرد، با تمرکز بر نواقص در شکل و چارچوب مدارک، مجدداً بر اظهاراتش مبنی بر اینکه ادعاها مبتنی بر اسناد جعلی و داده‌های ساختگی هستند تاکید کرد و تاکید نمود اگرچه نسخه‌های نرم‌افزاری اسناد نشان داده شده‌اند لکن ایران کپی این اسناد را دریافت نداشته تا بتواند ثابت نماید این اسناد جعلی و ساختگی هستند. ایران همچنین ابراز نگرانی نمود که حل و فصل برخی از این مسائل مستلزم دسترسی آژانس به اطلاعات حساس مربوط به فعالیتهای متعارف نظامی و مرتبط با موشک است.
16. آژانس پس از ارزیابی بیشتر در مورد پاسخهای ایران در یک رشته از جلسات برگزار شده در تاریخ 8-7 و 20-18 آگوست در تهران، مواردی را که مستلزم دریافت اطلاعات بیشتری بودند مشخص ساخت. آژانس ضمن ابراز تاسف از اینکه در موقعیتی نیست که بتواند تصویر اسناد مربوط به مطالعات ادعایی را در اختیار ایران قرار دهد، تاکید نمود به ویژه با توجه به این واقعیت که همانگونه که ایران اذعان نمود، برخی از اطلاعات مندرج در اسناد در واقع دقیق می‌باشند، این اسناد به قدر کفایت جامع و مشروح هستند به نوعی که ضروری است جدی گرفته شوند. آژانس همچنین گفتگوهای قبلی با ایران را خاطرنشان ساخت که در نتیجه آنها آژانس نتیجه گرفت که ایران ممکن است اطلاعات بیشتری به ویژه پیرامون آزمایشهای انفجاری با قدرت بالا و فعالیتهای مرتبط با موشک در اختیار داشته باشد به نوعی که بتواند ماهیت مطالعات ادعایی را روشن تر نماید. آژانس ایران را ترغیب نمود که به عنوان یک اقدام شفاف ساز، در پرتو تمامی مسائل باقیمانده در خصوص ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران، محتوای این ادعاها را به منظور رفع شبهاتی که طبیعتاً ایجاد می‌نمایند، مورد بررسی قرار دهد. آژانس همچنین تمایل خود را برای گفتگو درباره شیوه‌هایی ( مدالیته‌ای) ابراز داشت که ایران بر اساس آن بتواند ضمن حفاظت از اطلاعات حساس مرتبط با فعالیتهای متعارف نظامی خود، به نحو معتبری نشان دهد همانگونه که اظهار می‌دارد فعالیتهای مورد اشاره در این اسناد مرتبط با مسائل هسته‌ای نیستد.
17. به این منظور آژانس طی جلساتی پیشنهادهای مشخصی را برای پرداختن به مطالعات ادعایی مطرح ساخت.
موارد زیر نمونه‌هایی از این پیشنهادها هستند:
A) آژانس به طور کلی در رابطه با مطالعات ادعایی از ایران درخواست نمود عناصری از آن اسناد را که در واقع صحیح محسوب می‌کند مشخص و روشن سازد و همچنین جوانب دیگر را که ساختگی می‌داند معین سازد.
B) آژانس در رابطه با پروژه ادعایی نمک سبز، از ایران درخواست نمود به نسخ اصلی نامه‌ها و قراردادهایی که کیمیا معدن، که ایران اذعان نموده است وجود دارد در آنها درگیر بوده و ایران به منظور رفع برخی ناهمخوانی‌هایی که آژانس در اسناد مثبته ارائه شده از سوی ایران تشخیص داده بود تصویر بعضی از آنها را به آژانس ارائه نموده، دسترسی یابد. آژانس همچنین درخواست نمود به افرادی که نام آنها در این اسناد آمده است دسترسی یابد.
C) آژانس در رابطه با مطالعات ادعایی در زمینه آزمایشهای انفجاری با قدرت بالا، از ایران خواست برای تایید بیانیه‌هایش در باره کاربردهای غیرنظامی و نظامی متعارف کارهایش در زمینه چاشنی‌های سیم‌های ارتباطی انفجاری (GOV/2008/15، بند20) اطلاعات و اسناد بیشتر و دسترسی به افراد را فراهم نماید.
D) در رابطه با سندی که آزمایشهای مربوط به آغاز متقارن یک خرج انفجاری با قدرت بالا به شکل نیمکره هندسی مناسب برای یک وسیله هسته از نوع انفجاری را تشریح می‌نماید، ایران اظهار داشت که چنین فعالیتهایی در ایران وجود نداشته است. آژانس از هنگام گزارشهای قبلی مدیرکل به اطلاعاتی دست یافته بود که نشان می‌داد آزمایشهای تشریح شده در این سند ممکن است در برگیرنده مساعدت کارشناسی خارجی باشد. به ایران جزئیات این اطلاعات داده شده است و از آن خواسته شده است تا این موضوع را روشن سازد.
E) بعضی پارامترهای مهم منعکس شده در مستند سازی مربوط به طراحی دوباره خزانه خرج موشک شهاب 3 موشک با قابلیت بازگشت مشابه آن چیزی است که در مستند سازی اشاره شده در پاراگرافهای (C) و (D) بالا منعکس شده بود (به عنوان مثال در ابعاد). آژانس به ایران پیشنهاد گفتگوهایی با متخصصان ایرانی را درباره محتوای گزارشهای مهندسی که به بررسی دقیق مطالعات مدلسازی مربوطه به تاثیرات پارامترهای مختلف فیزیکی بدنه با قابلیت بازگشت از زمان پرتاب موشک تا انفجار خرج را داد. این گفتگوها با هدف معلوم کردن این بود که آیا آن مطالعات مرتبط با فعالیتهای هسته‌ای بودند یا همانطور که ایران ادعا می‌کند تنها مرتبط به فعالیتهای نظامی متعارف می‌باشند. علاوه بر آن آژانس درخواست دسترسی به سه کارگاه غیر نظامی که در سند 18 مشخص شده‌اند را نمود.
آژانس بر این عقیده است که ایران می‌تواند به عنوان اقدامی شفاف‌ساز به آژانس در ارزیابی از مطالعات ادعایی با ارایه دسترسی به اسناد، اطلاعات و پرسنل کمک نماید تا نشان دهد همانطور که ایران ادعا می کند این فعالیتها مربوط به فعالیتهای هسته‌ای نبوده‌اند. متاسفانه ایران هنوز اطلاعات درخواست شده را ارایه نداده و دسترسی به اسناد، مکانها و اشخاص درخواست شده را فراهم نساخته است.
19. همانطور که در گزارش مدیرکل به شورا در فوریه 2008 (GOV/2008/4, PARA. 19) آمده است ایران گفته است که قادر نیست هیچ توضیحات بیشتری را در مورد وضعیت مرتبط با دستیابی به سند اورانیوم فلزی ارایه دهد با تاکید بر این موضوع که سند مذکور همراه با مستندات P1 دریافت شده است و ایران آن را درخواست نکرده بوده است.
20. آژانس هنوز منتظر پاسخ به شماری از سوالات مربوط به خریدها است که ممکن است به روشن سازی از جمله نقش نهادهای مرتبط با بخش نظامی و کارکنانشان در خرید اقلامی برای برنامه هسته‌ای ایران و فعالیتهای مرتبط فنی در پشتیبانی از آن برنامه بپردازد. در ارتباط با تولید قطعات مرتبط هسته‌ای توسط شرکتهای مرتبط با صنایع دفاعی، پاسخ 23 می 2008 ایران اطلاعات جدیدی را ارایه نداد. بر این اساس ایران بیش از این از رسیدگی به این موارد خودداری کرد چرا که به عقیده خودش چنین مسائلی باید به عنوان مسائل عادی پادمانی و تنها بعد از اینکه موضوع مطالعات ادعایی حل و فصل شد، مورد بررسی قرار گیرند.
21. همانطور که در گزارش قبلی مدیرکل اشاره شده بود آژانس در حال حاضر هیچ اطلاعاتی - به غیر از سند اورانیوم فلزی - در مورد طرح یا ساخت واقعی قطعات مواد هسته‌ای سلاح هسته‌ای یا قطعات کلیدی مشخص دیگری یا مطالعات مرتبط با فیزیک هسته‌ای توسط ایران، ندارد (GOV/2008/15, PARA. 24). آژانس همچنین استفاده عملی از مواد هسته‌ای در ارتباط با مطالعات ادعایی را تشخیص نداده است. اگرچه تا زمانی که ایران به عنوان یک اقدام شفاف ساز مطابق با تعهداتش بر اساس قطعنامه 1803 شورای امنیت و دیگر قطعنامه‌های مربوطه برای اقدام با حل و فصل اساسی مسائل باقیمانده اقدام ننماید. آژانس در موقعیتی نخواهد بود که در راستی‌آزمایی عدم وجود مواد و فعالیتهای هسته‌ای اعلام نشده در ایران پیشرفت نماید. تنها از طریق حل و فصل سریع این موضوعات باقیمانده شک و تردیدهای ناشی از آنها درباره ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران، به ویژه با توجه به سالها فعالیتهای هسته‌ای مخفی توسط ایران، می‌توانند مرتفع شوند.
F. خلاصه
22. آژانس قادر بوده است راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اظهار شده را در ایران ادامه دهد. ایران دسترسی آژانس را به مواد اظهار شده هسته‌ای فراهم نمود و گزارشهای لازم حسابرسی مواد در رابطه با مواد و فعالیتهای هسته‌ای اظهار شده را در اختیار آژانس قرار داده است. در عین حال ایران متن اصلاح شده ترتیبات فرعی، کد 1/3 در باره ارائه زودهنگام اطلاعات طراحی را به اجرا در نیاورده است.
23. آژانس متاسفانه قادر نبوده است هیچ گونه پیشرفت اساسی در خصوص مطالعات ادعایی و دیگر مسائل باقیمانده کلیدی مربوطه که مایه نگرانی جدی می‌باشند، حاصل نماید. یک گام مهم نخست برای اینکه آژانس در رابطه با مطالعات ادعایی به پیشرفت دست یابد این است که ایران در مورد اینکه اطلاعات مندرج در اسناد مربوطه واقعاً تا چه اندازه‌ای صحت دارند رفع ابهام نماید و مواردی را که از دیدگاه ایران این گونه اطلاعات ممکن است تغییر یافته و یا به اهداف دیگر غیرهسته‌ای ارتباط داشته باشند روشن نماید. ایران نیاز دارد که اطلاعات اساسی را برای تایید اظهارات خود را به آژانس ارائه نموده و امکان دسترسی به اسناد و اشخاص مربوطه در این خصوص را فراهم نماید. چنانچه ایران چنین شفافیتی عرضه ننماید را ارائه نداده و پروتکل الحاقی را مرحله اجرا درنیاود، آژانس قادر نخواهد بود که تضمین معتبری را در خصوص عدم وجود مواد و فعالیتهای هسته‌ای اظهار نشده در ایران، ارائه نماید.
24. ایران برخلاف تصمیمات شورای امنیت، با ادامه عملیات کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP) و کارخانه غنی سازی سوخت FEP)) و نصب آبشارهای جدید و عملیات نسل جدید سانتریفیوژها به منظور آزمایش، فعالیتهای غنی‌سازی را تعلیق نکرده است. ایران همچنین به ساخت رآکتور هسته‌ای تحقیقاتی ( IR-40 ) ادامه داده است.
25. مدیرکل از ایران مصرانه می‌خواهد که تمامی اقدامات لازم برای اعتماد سازی در خصوص ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته‌ای خود را در اولین زمان ممکن به اجرا درآورد.
26. مدیرکل به نحو مقتضی به گزارش دهی خود ادامه خواهد داد
آفتاب: متن کامل گزارش سپتامبر البرادعی درباره برنامه هسته‌ای ایران روز دوشنبه منتشر شد. به گزارش سرویس هسته‌ای آفتاب، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) روز دوشنبه مدعی شد که ایران در ارائه اطلاعات برای رفع اتهام تسلیحاتی بودن تحقیقات هسته‌ای‌اش ناموفق بوده است!
در این گزارش، دیده‌بان هسته‌ای همچنین مدعی شده است که پژوهش‌های ایران در زمینه آزمایش مواد منفجره که IAEA آن را در ارتباط احتمالی با ساخت تسلیحات نظامی می‌داند، در واقع در این ارتباط بوده و با کمک‌های کشورهای خارجی به انجام رسیده است!
مقامات کشورمان بارها چنین ادعاهایی را تکذیب کرده‌اند.
محمد البرادعی رئیس IAEA در گزارش خود به هیات رییسه آژانس همچنین نوشته است: «متاسفانه آژانس نتوانسته پیشرفت خاصی درباره این تحقیقات و دیگر مسائل کلیدی مرتبط که مایه نگرانی جدی است، حاصل کند».
به گزارش سرویس هسته‌ای آفتاب، مشروح این گزارش به این شرح است:
اجرای موافقتنامه پادمان NPT و مفاد مربوط به قطعنامه‌های 1737 (2006) و 1747 (2007) و 1803 (2008 ) شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران
گزارش مدیرکل (آژانس بین‌المللی انرژی اتمی)
1. در 26 می 2008، مدیرکل در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان معاهده NPT در جمهوری اسلامی ایران و مفاد مربوطه در قطعنامه‌های شورای امنیت 1737 (2006)، 1747 (2007)، 1803 (2008) (GOV/2008/15) به شورای حکام گزارش نمود. این گزارش دربردارنده پیشرفت‌های بعدی پس از این تاریخ می‌باشد.
A. فعالیتهای جاری مرتبط با غنی‌سازی
2. از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران به فعالیت واحد اصلی سانتریفیوژ 3000 تایی IR-1 در کارخانه غنی سازی سوخت ادامه داده است. به علاوه کار نصب بر روی چهار واحد دیگر را نیز ادامه یافته است. در 30 اوت 2008 پنج آبشار 164 تائی ماشین سانتریفیوژ (IR-1) واحد A26 بوسیله گاز UF6 تغذیه شده و دیگر آبشارهای همان واحد بدون تزریق UF6 در خلاء بودند. نصب 12 آبشار باقیمانده در آن واحد ادامه دارد. (GOV/2008/15, PARA, 2) تمام مواد هسته‌ای در کارخانه غنی‌سازی سوخت به علاوه تمام آبشارهای نصب شده تحت کنترل و نظارت آژانس قرار دارند. از 12 دسامبر، تاریخ آخرین راستی آزمایی موجودی فیزیکی، انجام شده توسط آژانس در کارخانه تا تاریخ 30 اوت 2008, 5930 کیلوگرم UF6 به آبشارهای درحال کار تزریق شده است. این مقدار مجموع کل UF6 تزریق شده را به آبشارها از زمان شروع به کار آنها در سال 2007 به 7600 کیلوگرم می‌رساند. بر اساس سوابق کاری روزانه ایران تا تاریخ 30 اوت 2008، تقریباً 480 کیلوگرم UF6 با غنای پائین تولید نموده است.
3. در کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی (PFEP) بین تاریخهای 16 می تا 25 اوت 2008، ایران تقریباً 30 کیلو گرم UF6 را به آبشار 10 تایی سانتزیفیوژ IR-2 و آبشارهای سانتریفوژهای تکی IR-1، IR-2 IR-3 تزریق نموده است. بقیه 139 سانتریفیوژ در آبشار 162 تائی IR-1 در خلاء بوده ولی به آنها UF6 تزریق نمی‌شود. تمام مواد هسته‌ای در کارخانه نیمه صنعتی غنی‌سازی (PFEP) و همچنین منطقه آبشارها تحت اقدامات نظارتی و مراقبتی آژانس قرار دارند.
4. نتایج نمونه‌برداری محیطی گرفته شده در کارخانه‌های نیمه صنعتی غنی‌سازی (PFEP) و غنی سازی (FEP) در تاریخهای ذکر شده و سوابق کاری (FEP) از زمان آخرین گزارش مدیرکل نشان میدهد که کارخانه ها در حد اعلام شده (کمتر از 5 درصد غنا برای U-235 ) فعالیت می‌نمایند. از مارس 2007، تعداد 17 بازرسی اعلام نشده در (FEP) انجام شده است.
B. فعالیتهای بازفرآوری
5. آژانس به نظارت بر استفاده و احداث سلولهای داغ در راکتور تحقیقاتی تهران (TRR)، تولید رادیو ایزوتوپهای مولیبدنیوم، ید و زنون در موسسه (MIX) و راکتور هسته‌ای تحقیقاتی تهران (IR-40) از طریق بازرسیها و راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی ادامه میدهد. هیچگونه نشانه‌ای از فعالیتهای مرتبط با بازفرآوری در حال انجام در این موسسات وجود نداشته است. ایران بیان نموده است هیچگونه فعالیت تحقیق و توسعه مرتبط با بازفرآوری در ایران وجود ندارد با توجه به عدم اعمال اقدامات مربوط به پروتکل الحاقی، آژانس تنها این موضوع را می‌تواند در رابطه با این سه موسسه تایید نماید.
6. در 14 اوت 2008، ایران پرسشنامه اطلاعات طراحی روز آمد شده (DIQ) را در خصوص موسسه (MIX) و آزمایشگاه‌های چند منظوره جابرابن حیان (JHL) که هر دو در مرکز تحقیقات هسته‌ای تهران واقع شده‌اند را ارائه نمود. پرسشنامه اطلاعات طراحی روزآمد شده در خصوص موسسه (MIX)، اطلاعات مربوط به برنامه ایران جهت ساخت اورانیوم با غنای پائین در آزمایشگاه جابرابن حیان را جهت تولید مولیبدنیوم برای اهداف پزشکی از طریق پرتودهی این اهداف در راکتور تحقیقاتی تهران و جداسازی آنها در موسسه (MIX) را ارائه می‌نمود.
C. پروژه‌های مربوط به راکتور آب سنگین
7. در 13 اوت 2008، آژانس یک راستی آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) را در کارخانه تولید سوخت (FMP) انجام داد که نتایج آن هنوز تحت بررسی است. تغییر عمده‌ای در وضعیت ساختمانی کارخانه تولید سوخت (FMP) از زمان بازدید قبلی آژانس در می 2008 ملاحظه نگردید. (GOV/2008/15 PARA8)
8. در 27 اوت 2008 آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی (DIV) را در موسسه تحقیقاتی (IR-40) انجام داد و ملاحظه نمود که ساخت موسسه مذکور در جریان است. آژانس با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای به نظارت بر وضعیت کارخانه تولید آب سنگین که مشخص است در وضعیت بهره‌برداری می‌باشد، ادامه داده است.
D. دیگر مسائل اجرایی
D.1. تبدیل اورانیوم
9. از 8 مارس 2008 یعنی تاریخی که آخرین راستی آزمائی فهرست موجودی (PIV ) توسط آژانس انجام شد تا 3 اوت 2008 تقریباً 28 تن اورانیوم به شکل UF6 در تاسیسات تبدیل اورانیوم ( UCF ) تولید شده است. این رقم مجموع حجم اورانیوم به شکل UF6 را که از مارس 2004 در UCF تولید شده به 342 تن می رساند که تمامی آنها تحت کنترل و نظارت آژانس قرار دارند. ایران همچنین در پرسشنامه تجدید نظر شده برای اطلاعات طراحی (DIQ) مربوط به آزمایشگاه جابربن حیان که در بند 6 این گزارش مورد اشاره قرار گرفته است، مشخص ساخته است که عملیات تبدیل مرتبط با فعالیتهای تحقیق و توسعه در آزمایشگاه جابر بن حیان انجام خواهد شد. (رجوع به گزارش GOV/2008/15، بند 9)
D.2. اطلاعات طراحی
10. همانگونه که در گزارش (, GOV/2008/15بندهای 14-12 ) به شورای حکام گزارش شد آژانس در تاریخ 30 مارس 2007 از ایران درخواست نمود که در تصمیم خود برای تعلیق اجرای متن اصلاح شده ترتیبات فرعی، کد 1/3 تجدید نظر نماید. هیچ گونه پیشرفتی در این مساله حاصل نشده است.
11. آژانس در دسامبر 2007 اطلاعات طراحی اولیه نیروگاه هسته‌ای را که قرار است در دارخوین احداث شود درخواست نمود ولی این اطلاعات هنوز دریافت نشده است.
D.3. دیگر مسائل
12. آژانس در آوریل 2008 از ایران درخواست نمود به عنوان یک اقدام شفاف ساز، دسترسی به دیگر محلهای مربوطه از جمله ساخت سانتریفیوژها، تحقیق و توسعه درباره غنی سازی اورانیوم و معدن کاری و آسیاب اورانیوم ( GOV/2008/15، بند 13 ) را فراهم نماید. ایران هنوز با این درخواست آژانس موافقت نکرده است.
13. آژانس درتاریخ 3 دسامبر 2008 بازرسی از نیروگاه هسته‌ای بوشهر را به انجام رساند. تمامی قطعات سوخت وارد شده از فدراسیون روسیه برای استفاده در نیروگاه از سوی آژانس مهر و موم شده‌اند.
E. ابعاد نظامی احتمالی
14. تعدادی مسائل باقیمانده وجود دارند که در گزارش قبلی مدیرکل به شورای حکام
(GOV/2008/15) مشخص شده‌اند و موجب نگرانیهایی در خصوص ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران می‌باشند. همانگونه که در گزارش مدیرکل مشخص شد، برای اینکه آژانس بتواند به این نگرانی‌ها بپردازد و تضمین معتبر در خصوص عدم وجود مواد و فعالیتهای هسته‌ای اظهار نشده در ایران ارائه نماید، ضروری است که ایران از جمله: اطلاعات و دسترسی لازم را برای حل و فصل رفع سوالات باقیمانده مربوط به مطالعات ادعایی فراهم نموده، اطلاعات بیشتری پیرامون شرایط دستیابی به سند اورانیوم فلزی ارائه دهد، درباره فعالیتهای خرید و تحقیق و توسعه نهادهای مرتبط با بخش نظامی که می‌تواند به مسائل هسته‌ای ارتباط داشته باشد رفع ابهام نماید و درباره تولید تجهیزات و قطعات هسته‌ای توسط شرکتهای متعلق به صنایع دفاع رفع ابهام نماید.
15. همانگونه که در گزارش GOV/2008/15 ( بندهای 25-16 ) قید شد، آژانس طی یک رشته از جلسات در آوریل و می 2008 گفتگوهایی را با ایران پیرامون این مسائل برگزار نمود و به دنبال توضیحاتی بیشتر در خصوص ماهیت برنامه هسته‌ای ایران برآمد. ایران پاسخهای مکتوب خود را در 14 و 23 می 2008 ارائه داد که اولین آن مشتمل بر 117 صفحه پاسخ به ادعاهای مربوط به پروژه نمک سبز، آزمایشهای انفجاری با قدرت بالا و پروژه موشک با قابلیت بازگشت بود. ایران در حالی‌که صحت برخی اطلاعات مورد اشاره در ضمیمه گزارش GOV/2008/15 را تایید کرد، با تمرکز بر نواقص در شکل و چارچوب مدارک، مجدداً بر اظهاراتش مبنی بر اینکه ادعاها مبتنی بر اسناد جعلی و داده‌های ساختگی هستند تاکید کرد و تاکید نمود اگرچه نسخه‌های نرم‌افزاری اسناد نشان داده شده‌اند لکن ایران کپی این اسناد را دریافت نداشته تا بتواند ثابت نماید این اسناد جعلی و ساختگی هستند. ایران همچنین ابراز نگرانی نمود که حل و فصل برخی از این مسائل مستلزم دسترسی آژانس به اطلاعات حساس مربوط به فعالیتهای متعارف نظامی و مرتبط با موشک است.
16. آژانس پس از ارزیابی بیشتر در مورد پاسخهای ایران در یک رشته از جلسات برگزار شده در تاریخ 8-7 و 20-18 آگوست در تهران، مواردی را که مستلزم دریافت اطلاعات بیشتری بودند مشخص ساخت. آژانس ضمن ابراز تاسف از اینکه در موقعیتی نیست که بتواند تصویر اسناد مربوط به مطالعات ادعایی را در اختیار ایران قرار دهد، تاکید نمود به ویژه با توجه به این واقعیت که همانگونه که ایران اذعان نمود، برخی از اطلاعات مندرج در اسناد در واقع دقیق می‌باشند، این اسناد به قدر کفایت جامع و مشروح هستند به نوعی که ضروری است جدی گرفته شوند. آژانس همچنین گفتگوهای قبلی با ایران را خاطرنشان ساخت که در نتیجه آنها آژانس نتیجه گرفت که ایران ممکن است اطلاعات بیشتری به ویژه پیرامون آزمایشهای انفجاری با قدرت بالا و فعالیتهای مرتبط با موشک در اختیار داشته باشد به نوعی که بتواند ماهیت مطالعات ادعایی را روشن تر نماید. آژانس ایران را ترغیب نمود که به عنوان یک اقدام شفاف ساز، در پرتو تمامی مسائل باقیمانده در خصوص ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران، محتوای این ادعاها را به منظور رفع شبهاتی که طبیعتاً ایجاد می‌نمایند، مورد بررسی قرار دهد. آژانس همچنین تمایل خود را برای گفتگو درباره شیوه‌هایی ( مدالیته‌ای) ابراز داشت که ایران بر اساس آن بتواند ضمن حفاظت از اطلاعات حساس مرتبط با فعالیتهای متعارف نظامی خود، به نحو معتبری نشان دهد همانگونه که اظهار می‌دارد فعالیتهای مورد اشاره در این اسناد مرتبط با مسائل هسته‌ای نیستد.
17. به این منظور آژانس طی جلساتی پیشنهادهای مشخصی را برای پرداختن به مطالعات ادعایی مطرح ساخت.
موارد زیر نمونه‌هایی از این پیشنهادها هستند:
A) آژانس به طور کلی در رابطه با مطالعات ادعایی از ایران درخواست نمود عناصری از آن اسناد را که در واقع صحیح محسوب می‌کند مشخص و روشن سازد و همچنین جوانب دیگر را که ساختگی می‌داند معین سازد.
B) آژانس در رابطه با پروژه ادعایی نمک سبز، از ایران درخواست نمود به نسخ اصلی نامه‌ها و قراردادهایی که کیمیا معدن، که ایران اذعان نموده است وجود دارد در آنها درگیر بوده و ایران به منظور رفع برخی ناهمخوانی‌هایی که آژانس در اسناد مثبته ارائه شده از سوی ایران تشخیص داده بود تصویر بعضی از آنها را به آژانس ارائه نموده، دسترسی یابد. آژانس همچنین درخواست نمود به افرادی که نام آنها در این اسناد آمده است دسترسی یابد.
C) آژانس در رابطه با مطالعات ادعایی در زمینه آزمایشهای انفجاری با قدرت بالا، از ایران خواست برای تایید بیانیه‌هایش در باره کاربردهای غیرنظامی و نظامی متعارف کارهایش در زمینه چاشنی‌های سیم‌های ارتباطی انفجاری (GOV/2008/15، بند20) اطلاعات و اسناد بیشتر و دسترسی به افراد را فراهم نماید.
D) در رابطه با سندی که آزمایشهای مربوط به آغاز متقارن یک خرج انفجاری با قدرت بالا به شکل نیمکره هندسی مناسب برای یک وسیله هسته از نوع انفجاری را تشریح می‌نماید، ایران اظهار داشت که چنین فعالیتهایی در ایران وجود نداشته است. آژانس از هنگام گزارشهای قبلی مدیرکل به اطلاعاتی دست یافته بود که نشان می‌داد آزمایشهای تشریح شده در این سند ممکن است در برگیرنده مساعدت کارشناسی خارجی باشد. به ایران جزئیات این اطلاعات داده شده است و از آن خواسته شده است تا این موضوع را روشن سازد.
E) بعضی پارامترهای مهم منعکس شده در مستند سازی مربوط به طراحی دوباره خزانه خرج موشک شهاب 3 موشک با قابلیت بازگشت مشابه آن چیزی است که در مستند سازی اشاره شده در پاراگرافهای (C) و (D) بالا منعکس شده بود (به عنوان مثال در ابعاد). آژانس به ایران پیشنهاد گفتگوهایی با متخصصان ایرانی را درباره محتوای گزارشهای مهندسی که به بررسی دقیق مطالعات مدلسازی مربوطه به تاثیرات پارامترهای مختلف فیزیکی بدنه با قابلیت بازگشت از زمان پرتاب موشک تا انفجار خرج را داد. این گفتگوها با هدف معلوم کردن این بود که آیا آن مطالعات مرتبط با فعالیتهای هسته‌ای بودند یا همانطور که ایران ادعا می‌کند تنها مرتبط به فعالیتهای نظامی متعارف می‌باشند. علاوه بر آن آژانس درخواست دسترسی به سه کارگاه غیر نظامی که در سند 18 مشخص شده‌اند را نمود.
آژانس بر این عقیده است که ایران می‌تواند به عنوان اقدامی شفاف‌ساز به آژانس در ارزیابی از مطالعات ادعایی با ارایه دسترسی به اسناد، اطلاعات و پرسنل کمک نماید تا نشان دهد همانطور که ایران ادعا می کند این فعالیتها مربوط به فعالیتهای هسته‌ای نبوده‌اند. متاسفانه ایران هنوز اطلاعات درخواست شده را ارایه نداده و دسترسی به اسناد، مکانها و اشخاص درخواست شده را فراهم نساخته است.
19. همانطور که در گزارش مدیرکل به شورا در فوریه 2008 (GOV/2008/4, PARA. 19) آمده است ایران گفته است که قادر نیست هیچ توضیحات بیشتری را در مورد وضعیت مرتبط با دستیابی به سند اورانیوم فلزی ارایه دهد با تاکید بر این موضوع که سند مذکور همراه با مستندات P1 دریافت شده است و ایران آن را درخواست نکرده بوده است.
20. آژانس هنوز منتظر پاسخ به شماری از سوالات مربوط به خریدها است که ممکن است به روشن سازی از جمله نقش نهادهای مرتبط با بخش نظامی و کارکنانشان در خرید اقلامی برای برنامه هسته‌ای ایران و فعالیتهای مرتبط فنی در پشتیبانی از آن برنامه بپردازد. در ارتباط با تولید قطعات مرتبط هسته‌ای توسط شرکتهای مرتبط با صنایع دفاعی، پاسخ 23 می 2008 ایران اطلاعات جدیدی را ارایه نداد. بر این اساس ایران بیش از این از رسیدگی به این موارد خودداری کرد چرا که به عقیده خودش چنین مسائلی باید به عنوان مسائل عادی پادمانی و تنها بعد از اینکه موضوع مطالعات ادعایی حل و فصل شد، مورد بررسی قرار گیرند.
21. همانطور که در گزارش قبلی مدیرکل اشاره شده بود آژانس در حال حاضر هیچ اطلاعاتی - به غیر از سند اورانیوم فلزی - در مورد طرح یا ساخت واقعی قطعات مواد هسته‌ای سلاح هسته‌ای یا قطعات کلیدی مشخص دیگری یا مطالعات مرتبط با فیزیک هسته‌ای توسط ایران، ندارد (GOV/2008/15, PARA. 24). آژانس همچنین استفاده عملی از مواد هسته‌ای در ارتباط با مطالعات ادعایی را تشخیص نداده است. اگرچه تا زمانی که ایران به عنوان یک اقدام شفاف ساز مطابق با تعهداتش بر اساس قطعنامه 1803 شورای امنیت و دیگر قطعنامه‌های مربوطه برای اقدام با حل و فصل اساسی مسائل باقیمانده اقدام ننماید. آژانس در موقعیتی نخواهد بود که در راستی‌آزمایی عدم وجود مواد و فعالیتهای هسته‌ای اعلام نشده در ایران پیشرفت نماید. تنها از طریق حل و فصل سریع این موضوعات باقیمانده شک و تردیدهای ناشی از آنها درباره ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران، به ویژه با توجه به سالها فعالیتهای هسته‌ای مخفی توسط ایران، می‌توانند مرتفع شوند.
F. خلاصه
22. آژانس قادر بوده است راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اظهار شده را در ایران ادامه دهد. ایران دسترسی آژانس را به مواد اظهار شده هسته‌ای فراهم نمود و گزارشهای لازم حسابرسی مواد در رابطه با مواد و فعالیتهای هسته‌ای اظهار شده را در اختیار آژانس قرار داده است. در عین حال ایران متن اصلاح شده ترتیبات فرعی، کد 1/3 در باره ارائه زودهنگام اطلاعات طراحی را به اجرا در نیاورده است.
23. آژانس متاسفانه قادر نبوده است هیچ گونه پیشرفت اساسی در خصوص مطالعات ادعایی و دیگر مسائل باقیمانده کلیدی مربوطه که مایه نگرانی جدی می‌باشند، حاصل نماید. یک گام مهم نخست برای اینکه آژانس در رابطه با مطالعات ادعایی به پیشرفت دست یابد این است که ایران در مورد اینکه اطلاعات مندرج در اسناد مربوطه واقعاً تا چه اندازه‌ای صحت دارند رفع ابهام نماید و مواردی را که از دیدگاه ایران این گونه اطلاعات ممکن است تغییر یافته و یا به اهداف دیگر غیرهسته‌ای ارتباط داشته باشند روشن نماید. ایران نیاز دارد که اطلاعات اساسی را برای تایید اظهارات خود را به آژانس ارائه نموده و امکان دسترسی به اسناد و اشخاص مربوطه در این خصوص را فراهم نماید. چنانچه ایران چنین شفافیتی عرضه ننماید را ارائه نداده و پروتکل الحاقی را مرحله اجرا درنیاود، آژانس قادر نخواهد بود که تضمین معتبری را در خصوص عدم وجود مواد و فعالیتهای هسته‌ای اظهار نشده در ایران، ارائه نماید.
24. ایران برخلاف تصمیمات شورای امنیت، با ادامه عملیات کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP) و کارخانه غنی سازی سوخت FEP)) و نصب آبشارهای جدید و عملیات نسل جدید سانتریفیوژها به منظور آزمایش، فعالیتهای غنی‌سازی را تعلیق نکرده است. ایران همچنین به ساخت رآکتور هسته‌ای تحقیقاتی ( IR-40 ) ادامه داده است.
25. مدیرکل از ایران مصرانه می‌خواهد که تمامی اقدامات لازم برای اعتماد سازی در خصوص ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته‌ای خود را در اولین زمان ممکن به اجرا درآورد.
26. مدیرکل به نحو مقتضی به گزارش دهی خود ادامه خواهد داد
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید