دلیل ایجاد این اختلال این است که بارداری نیاز بدن به انسولین را افزایش میدهد، در حالی که بدن همیشه نمیتواند به مقدار کافی انسولین تولید کند.
دیابت بارداری چه تاثیری بر مادر و نوزاد دارد؟
این اختلال میتواند منجر به بزرگ شدن جنین (بیش از ۴ کیلوگرم) شود که این خود مشکلساز است. زیرا یک جنین بزرگ ممکن است هنگام زایمان دچار آسیب شود. همچنین یک جنین بزرگ ممکن است هنگام زایمان به مادر خود نیز آسیب وارد کند. گاهی اندازه جنین مناسب نبوده و مادر باید تحت عمل سزارین (جراحی به منظور خروج جنین) قرار گیرد. دیابت بارداری همچنین احتمال بروز پره اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی را که سبب افزایش فشار خون میشود و یک بیماری تهدید کننده حیات است، افزایش میدهد.
پیشبینی اینکه کدام یک از زنان دچار دیابت بارداری خواهند شد، امری مشکل است اما برخی زنان نسبت به سایرین در معرض خطر بیشتر ابتلا به دیابت بارداری هستند. شانس ابتلای شما به دیابت بارداری بیشتر خواهد بود چنانچه:
- سابقه قبلی دیابت بارداری داشته باشید.
- دچار اضافه وزن باشید.
- در خانواده شما فرد دیابتی وجود دارد.
- زایمان نوزاد بالای ۴ کیلوگرم.
- بارداران دارای پیشینه مردهزایی، سقط مکرر و نوزادان دچار نقص عضو.
- سن بالاتر از ۲۵ سال.
- سابقه فشار خون بالا.
باید توجه کرد که تمام زنان باردار باید برای دیابت بارداری بررسی شوند. تمام زنان باردار باید در حوالی ماههای شش تا هفت (مطابق با هفتههای ۲۴ تا ۲۸ حاملگی) بررسی شوند، اما زنان با خطر بالاتر برای ابتلا به دیابت بارداری باید زودتر از این زمان مورد ارزیابی قرار گیرند (در اولین ویزیت) آزمایش تحمل گلوکز توسط پزشک درخواست میشود. بدین ترتیب مشخص میشود قند خون شما به دنبال مصرف یک ماده شیرین چقدر افزایش مییابد.
دیابت بارداری چگونه درمان میشود؟
به منظور درمان دیابت بارداری، شما باید قند خون را مرتب اندازه گیری کنید و این کاری است که شما می توانید به آسانی یاد بگیرید. اغلب زنان سطح قند خون خود را می توانند با تغییر رژیم غذایی خود کنترل کنند. برخی از زنان به انسولین یا سایر درمان های دیابت نیاز خواهند داشت.
در چه فواصلی باید به پزشک خود مراجعه کنیم؟
زنان دچار دیابت بارداری نسبت به سایر زنان باردار نیاز به دفعات مراجعات بیشتری به پزشک دارند. این که در چه فواصلی مراجعه کنید به وضعیت شما در هر مراجعه و مصرف انسولین توسط شما بستگی دارد. طی این مراجعات پزشک شما وضعیت جنین را بررسی میکند، در مورد رژیم غذایی شما سوال میکند، از کنترل بودن قند خون شما اطمینان حاصل میکند و چنانچه انسولین مصرف میکنید، مقدار انسولین شما را تنظیم میکند.
چگونه باید رژیم غذایی خود را تغییر دهیم؟
یک متخصص تغذیه میتواند به شما بگوید که چگونه رژیم غذایی خود را تغییر دهید. هر خانمی با دیگری کمی تفاوت دارد، در نتیجه یک رژیم غذایی واحد که برای یک فرد مناسب است، لزوما برای دیگری مناسب نیست. اغلب زنان باید از مصرف مواد غذایی شیرین و غذاهای پرچرب اجتناب کنند و سعی کنند از مواد غذایی با فیبر فراوان استفاده کنند.
آیا لازم است برای درمان دیابت بارداری ورزش کنیم؟
شما نیاز نیست برای درمان دیابت بارداری ورزش کنید، اما داشتن فعالیت به شما کمک میکند که قند خون خود را کنترل کنید. اگر از قبل ورزش میکردید، همان ورزشی را که انجام میدادید، ادامه دهید. اگر تا به حال ورزش نمیکردید و حالا قصد ورزش دارید، از پزشک یا پرستار خود سوال کنید که چه نوع ورزشی برای شما مناسب است.
آیا افراد مبتلا به دیابت بارداری، میتوانند زایمان طبیعی داشته باشند؟
چنانچه سطح قند خون شما نزدیک به حد طبیعی باشد، احتمال این که شما یک زایمان طبیعی داشته باشید بالا خواهد بود. هنگام زایمان، پزشک یا پرستار شما به چک قند خون شما ادامه خواهد داد تا از بالا نرفتن آن اطمینان حاصل کند.
پس از زایمان برای افراد مبتلا به دیابت بارداری چه اتفاقی میافتد؟
بر اساس اعلام انجمن دیابت ایران، دیابت شما بعد از زایمان احتمالا برطرف خواهد شد و قند خون شما احتمالا به سطح طبیعی باز خواهد گشت. چنانچه انسولین مصرف میکردید، به احتمال زیاد دیگر نیازی به آن نخواهید داشت، با این حال پزشک یا پرستار شما باید قند خون شما را چک کند تا از طبیعی شدن آن اطمینان یابد. زنانی که دیابت بارداری را تجربه میکنند، بعدها در معرض خطر بسیار بالاتری برای ابتلا به دیابت "معمول" قرار دارند. شما باید تا آخر عمر هر چند سال یکبار از نظر دیابت بررسی شوید.