براساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوا، از ابتدای سال تاکنون تهران فقط ۲ روز هوای پاک داشته و ۱۱۰ روز ناسالم برای گروههای حساس و ۱۶ روز ناسالم برای همه را تجربه کرده است.
با تداوم شرایط ناسالم هوا لازم است به این موضوع به عنوان یکی از مصادیق حقوق عامه بپردازیم. بنابر بخشنامهای که دادستان کل کشور اواخر آذرماه سال جاری به دادستانهای کل کشور ابلاغ کرده، «پیگیری و نظارت بر اجرای قانون هوای پاک» یکی از مصادیق حقوق عامه است که متولی آن سازمان حفاظت محیط زیست است.
در این بخشنامه ضمن احصاء مهمترین تکالیف دستگاههای اجرایی در رعایت حقوق عامه بر ضرورت اجرای تکالیف قانونی تاکید و پیگیری قضایی یکی از وظایف دادستانهای سراسر کشور عنوان شده است. بدین معنا که دادستانهای سراسر کشور باید مطالبی که در این بخشنامه عنوان شده است را پیگیری و تا به دستیابی به نتیجه مطلوب پیگیری کنند.
بر اساس این بخشنامه «ارتقا استانداردهای زیست محیطی»، «جلوگیری از فعالیتهای مراکز آلوده»، «نظارت بر واحدهای، خدماتی، معدنی و مراکز بهداشتی آلوده کننده محیط زیست»، «انتقال واحدهای تولیدی آلاینده از مناطق مسکونی»، «دستور تعطیلی کارگاه یا کارخانه آلوده کننده هوا» و «جلوگیری از انتشارآلودگی الکترومغناطیسی» از جمله مواردی است که برای پیگیری و نظارت بر اجرای قانون هوای پاک عنوان شده است.
دادستان: هوای سالم مستلزم همکاری تنگاتنگ همه دستگاهها و آحاد مردم است
حجت الاسلام محمدجعفر منتظری دادستان کل کشور در پاسخ به خبرنگار فارس درباره موضوع آلودگی هوا گفت: آلودگی هوا از مصادیق حقوق عامه است و ما در دادستانی کل قدمهایی برداشتیم. مسئله آلودگی هوا و حق استفاده شهروندان از هوای سالم مربوط به مجموعه شهروندان اعم از دولت و مردم و دستگاههای است.
دادستان کل کشور افزود: اگر همه ما اعم از مردم و مسئولین و دستگاههای مرتبط به هوای سالم مثل محیط زیست و شهرداریها و کسانی که به عنوان شهروند عادی در جامعه زندگی میکنند در ایجاد یک هوای سالم ذینفع هستیم کمک کنیم مشکل رفع میشود؛ زیرا این چنین نیست که در رابطه با آلودگی هوا یک یا دو دستگاه مقصر است.
حجت الاسلام منتظری بیان کرد: آن شهروندی که سوار بر اتومبیل میشود و مسایل را رعایت نمیکند و کارخانجات و شهرداریها و وزارت نفت هر کدام یک نوع تقصیر دارند. آن راننده اتوبوسی که در ایستگاه اتوبوس را روشن میگذارد و مواد کشنده از اگزوز ماشین او خارج میشود، آن شهروندی که ماشینش را به موقع تعمیر نمیکند، شهروندی که وسایل گرمایشی منزل و محل کار را درست تنطیم نمیکند، همه در آلودگی هوا نقش دارند.
وی گفت: اگر ما به هوای سالم احتیاج داریم باید تعامل کنیم و اگر وزارت نفت تمام سوختها را استاندارد کند، اما آن دستگاههای سازنده موتورسیکلت و اتومبیل رعایت استاندارد را در ساخت اتومبیل نکنند، اقدامات وزارت نفت بی نتیجه است. اگر دستگاههای صنعتی قوانین را رعایت کنند، اما مواد سوختی ما استانداردهای لازم را نداشته باشد، اقدامات دستگاههای صنعتی ما بی نتیجه خواهد ماند.
حجت الاسلام منتظری تاکید کرد: هوای سالم مستلزم همکاری تنگاتنگ همه دستگاهها و آحاد مردم است. هر فرد باید به سهم خود در رفع آلودگی هوا اقدام لازم را انجام دهد، اعم از اینکه این فرد در خانه، کارخانه، مغازه و ماشین و... است.
دادستان کل کشور گفت: دستگاههای مستقیم موثر در آلودگی هوا بایستی وظایف خود را عمل کنند. ما در دادستانی کل اقداماتی که باید را انجام میدهیم، اما نتیجه لازم حاصل نشده است و مکرر جلساتی با بخشهای مختلف اعم از تولید کننده خودروساز و ... داشتیم، ولی متاسفانه آن نتیجه مطلوب حاصل نشده است که ناشی از عدم همکاری بخشهای مربوطه است.
وی بیان کرد: کشور ما از نعمت بسیار ارزنده گاز برخوردار است. اما بر اساس آمار منتشر شده، کشور عزیز ما بیشترین مصرف گاز را در جهان دارد! مردم در فصل زمستان همانند گذشته از کرسی، زغال، هیزم و آتش استفاده نمیکنند و اغلب نقاط کشور ما از نعمت گاز برخوردار است و به روستاهای دور دست نیز گازکشی شده است. از همین رو مصرف گاز در زمستان افزایش چشمگیری پیدا میکند.
حجت الاسلام منتظری با بیان اینکه بخشی از مصرف گاز مربوط به مصرف نیروگاهها و بخشی دیگر از آن مربوط به مصارف خانگی است، گفت: تولید گاز ما به گونهای نیست که بتواند به تمامی این نیازها در فصل زمستان با این کیفیت که مردم عادت کردند را پاسخگو باشد. از همین رو مسئولین امر از مردم درخواست میکنند که مصرف گاز خود را پایین بیاورند که بتوانند گاز مورد استفاده نیروگاهها همانند نیروگاههای برق را تامین کنند.
دادستان کل کشور اظهار کرد: تولید گاز ما به گونهای نیست که هم نیاز کارخانجات و مراکز تولید برق و هم مصارف خانگی را پاسخگو باشد. تولید گاز در کشور ما محدود است و مصرف گاز ما در فصل زمستان بیشتر از تولید است و در تامین نیاز گاز نیروگاهها با مشکل مواجه میشویم، زمانی که امکان تامین گاز مورد نیاز نیروگاهها نباشد از سوختهای جایگزین استفاده میشود. سوخت جایگزین گاز در نیروگاهها و کارخانجات مازوت است که با مصرف سوخت مازوت آلودگی هوا ایجاد میشود.
وی با اشاره به اینکه کنون با نوعی تناقض مواجه هستیم که تنها مردم میتوانند آن را حل کنند، تصریح کرد: اگر همه ما عادت کنیم که در فصل زمستان از حداقل گرما استفاده کنیم و اجازه بدهیم که گاز مورد نیاز نیروگاهها تامین شود، قطعاً آلودگی هوا کاهش پیدا میکند.
حجت الاسلام منتظری بیان گرد: سال گذشته بنا به دستور دادستانها چندین مخازن سوخت مازوت را پلمپ کردیم. اما مسئولین گفتند چنانچه این پلمپها برداشته نشوند با خاموشی برق مواجه خواهیم شد. به ناچار برای اینکه مردم از نعمت برق برخوردار باشند یک مدت در سال پلمپ مخازن برداشته میشود و اجازه استفاده مازوت را به نیروگاهها میدهیم. استفاده از مازوت همان و آلودگی هوا همان.
دادستان کل کشور بیان کرد: با وجود تمامی این مسائل دلیل نمیشود که ما با این آلودگی هوا مواجه باشیم. البته باید این موضوع را در نظر داشت که آلودگی هوا یک موضوع جهانی است و برخی از کشورهای پیشرفته مدعی نیز گرفتار آن هستند. حل معضل آلودگی هوا نیازمند یک عزم و اراده عمومی است و باید تک تک مردم همراهی کنند تا شاهد کاهش آلودگی هوا باشیم.