مرکز آمار: نرخ بیکاری در پائیز؛ ۸.۲ درصد
نتایج طرح آمارگیری نیروی‌کار پاییز ۱۴۰۱ منتشر شد. بررسی نرخ بیکاری افراد ۱۵ ساله و بیشتر نشان می‌دهد که ۸.۲ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (پاییز ۱۴۰۰)، ۰.۷ درصد کاهش یافته است.
براساس گزارش مرکز آمار؛ در پاییز ۱۴۰۱، به میزان ۴۱.۰ درصد جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (پاییز ۱۴۰۰) ۰.۱ درصد افزایش یافته است.
جمعیت شاغلین ۱۵ ساله و بیشتر در این فصل ۲۴ میلیون و ۷۰ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۵۳۵ هزار نفر افزایش داشته است. همچنین جمعیت غیرفعال از نظر اقتصادی (اعم از افراد محصل، خانه‌دار، دارای درآمد بدون کار مانند بازنشستگان و ...) ۳۷ میلیون و ۶۷۹ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۳۶۲ هزار نفر افزایش داشته است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که در پاییز ۱۴۰۱، بخش خدمات با ۵۱.۱ درصد بیش‌ترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۴.۶ درصد و کشاورزی با ۱۴.۳ درصد قرار دارند.
نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله حاکی از آن است که ۱۹.۲ درصد از فعالان این گروه سنی در پاییز ۱۴۰۱ بیکار بوده‌اند. بررسی تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد، این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (پاییز ۱۴۰۰) ۴.۴ درصد کاهش یافته است.
بررسی نرخ بیکاری گروه سنی ۱۸ تا ۳۵ ساله نیز نشان می‌دهد که در پاییز ۱۴۰۱، ۱۴.۸ درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. این در حالی است که تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد این نرخ نسبت به پاییز ۱۴۰۰، به میزان ۱.۳ درصد کاهش یافته است.
بررسی سهم جمعیت دارای اشتغال ناقص جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر نشان می‌دهد که در پاییز ۱۴۰۱، ۹.۵ درصد جمعیت شاغل، به دلایل اقتصادی (فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیشتر و…) کمتر از ۴۴ ساعت در هفته کار کرده و آماده برای انجام کار اضافی بوده‌اند. این در حالی است که ۳۶.۷ درصد از شاغلین ۱۵ ساله و بیشتر، بیش از ۴۹ ساعت در هفته کار کرده‌اند.
خاطر نشان می‌سازد هر گونه تحلیل در خصوص وضعیت بیکاری و نیروی کار باید با ملاحظه سایر شاخص‌ها به ویژه تغییرات نرخ مشارکت و نسبت اشتغال توأماً صورت گیرد که اطلاعات نتایج طرح مذکور به صورت تفصیلی به‌زودی در درگاه ملی آمار به نشانی www.amar.org.ir قابل دسترس خواهد بود.
سایت اکوایران در این خصوص نوشته است: این در حالی است که همسو با نرخ بیکاری، سهم فعالان بازار کار از کل جمعیت مورد بررسی، کم ترشده و به اصطلاح «نرخ مشارکت اقتصادی» ایران در مرز پایین ۴۱ درصد قرار داشته است. موضوعی که به باور برخی می‌تواند عامل جدی در افت نرخ بیکاری باشد.
بررسی در شاخه‌های مختلف اقتصادی کشور نشان می‌دهد عمده سهم اشتغال در بخش خدمات بوده است.
به عبارت دیگر مانند فصل‌های قبل، سهم اشتغال در کشاورزی کمتر شده و در مقابل به شاخه خدمات افزوده شده است. در بخش صنعت نیز تغییر چندانی رخ نداده و تقریبا ۰.۱ واحد درصد از فصل قبل پایین‌تر آمده است.
اما برخی از تحلیلگران این کاهش در نرخ بیکاری را لزوما یک اتفاق مثبت تلقی نمی‌کنند. چرا که این عده معتقدند همچنان که در فصل‌های اخیر نرخ بیکاری کمتر شده از مشارکت اقتصادی در ایران نیز کاسته شده است.
به طور کلی نرخ مشارکت اقتصادی دلالت بر نسبت جمعیت فعال بازار کار به کل جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر است. طبق داده‌های مرکز آمار ایران کل جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر برابر با ۶۳ میلیون و ۸۶۶ هزار نفر بوده که از این میزان ۲۶ میلیون و ۲۰۷ هزار نفر سهم فعالان بازار کار بوده است؛ بنابراین نرخ مشارکت اقتصادی کشور، در ایران معادل با ۴۱ درصد بوده که نسبت به فصول گذشته در کمترین سطح قرار داشته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در فصول اخیر نرخ مشارکت اقتصادی در مرز ۴۱ درصد باقی مانده است؛ برخی از فصول ۰.۱ واحد درصد بالاتر و در برخی فصول ۰.۱ واحد درصد پایین تر. با این حال روند آماری می‌تواند امید رشد مشارکت اقتصادی به همراه کاهش نرخ بیکاری را در بر داشته باشد.
