آفتابنیوز : آفتاب- وحید قرایی: آنها که از اولین ساعات وقوع زلزله ویرانگر بم در پنجم دیماه سال 1382 در این شهر حضور داشتند به خوبی میدانند که چه روزهای سختی بر مردم این شهر گذشت و نیک دریافتهاند که آماده نبودن نهادهای مرتبط با حوادث غیرمترقبه و مردم در هنگامه وقوع چنین حوادث سهمگینی چگونه اثرات آن را تشدید میکند.
از زمان زلزله بم پنج سال گذشته است و به نظر میرسد زخم این حادثه همچنان بر شهر و مردمانش تازه است چه اینکه بسیاری از مشکلات بازماندگان آن زلزله همچنان پابرجا ماندهاند و با وجود آنکه بر طبق آمار دیگر چیزی از تعهدات اجرایی دولت برای بازسازی بم باقی نمانده است اما همچنان برخی کمبود و کاستیها در بازسازی شهر بم به راحتی دیده میشود. البته معاون عمرانی استاندار کرمان با اشاره به همین مشکلات اظهار داشته است که برخی از دستگاهها با کمبود بودجه مواجه شدهاند که همین مسئله بخصوص در بحث پروژههای نیم تمام مشکل ساز شده است.
جواد کمالی اما در مورد اجرای تعهدات دولت نسبت به بازسازی بم اعلام کرد که در بازسازی روستایی تا کنون 100 درصد تعهدات به پایان رسیده است، در بازسازی شهری نیز تاکنون 94درصد و در بخش تجاری نیز 82درصد تعهدات انجام شده است.
این در حالیست که استاندار کرمان در دو مرحله به اظهار نظر در مورد بازسازی شهر بم پرداخت و البته هربار نیز نسبت به وضعیت بازسازی انتقاداتی ابراز کرد. حبیب الله دهمرده در آخرین اظهار نظر در مورد روند بازسازی بم با اشاره به هزینه بودجه کلان در بازسازی شهر بم به صراحت ابراز داشت که علیرغم صرف این بودجه در برخی از قسمتها به دلیل ضعف مدیریت دچار مشکلهایی شدیم که باید با سعی و تلاش بیشتر مرتفع شود.
وی در همین مورد افزود: «موازی کاری در بازسازی سبب صرف هزینههای اضافی در برخی جاها شده است که در راستای رفع این مسئله دستگاهها باید با هماهنگی بیشتر نسبت به ادامه کار اقدام نمایند.
او با اشاره به بحث عمران شهری و تاکید بر وجود مشکلات حل نشده در این بخش نیز گفت: «یکی از مشکلات عمده در این شهر بحث عمران شهری است که باید این مشکل برطرف شود».
البته او آیندهنگری در بحث بازسازی را نیز مد نظر قرار داد و با تاکید بر استفاده از مصالح بادوام در منازل و مراکز تجاری و اداری اضافه کرد: «باید ساخت و ساز در این شهر به گونه ای انجام شود که در صورت بروز حادثه ای دیگر کمترین صدمه مالی و جانی وارد شود. وی که مانند بسیاری دیگر از مردم و کارشناسان اعتقاد دارد که وضعیت فعلی بم هنوز نیازمند توجه مسئولان کشور است تاکید کرد:بم هنوز احتیاج به نگاه ویژه مسئولان دارد و امیدواریم با همکاری دستگاههای مختلف و رفع موانع بزودی جشن بازسازی این شهر را برپا کنیم».
امام انتقادات استاندار کرمان به روند بازسازی بم تنها مربوط به روزهای اخیر نیست و او پیش از این نیز انتقادات بیپرده خود را اظهار داشته بود و در حالیکه مسئولان استان کرمان در سال سوم فعالیت دولت نهم وضعیت بازسازی بم در 3 سال اخیر را بینظیر و پرسرعت و شتابان میدانستند استاندار کرمان با تاکید بر لزوم شناسایی نقاط قوت و ضعف روند بازسازی بم خواستار بازنگری در آن شده بود.
دهمرده خبر وجود سوء استفاده در جریان بازسازی بم را نیز تایید کرده و با اشاره به این سوء استفادهها توسط برخی افراد در بازسازی بم بر برخورد شدید با خاطیان تاکید کرده بود. در این میان البته استاندار کرمان توجه مسوولان نظام به بازسازی بم را ستوده و افزوده بود: «حضور مقام معظم رهبری طی سه مرحله در بم که در تاریخ این کشور بینظیر است نشان از ویژگی و اهمیت بم دارد».
وی همچنین در زمینه روند بازسازی بم گفته بود: «در برخی نقاط خیلی خوب کار شده و در برخی نقاط کاستیهایی وجود دارد و تناسبی در اقدامات بازسازی هنوز ایجاد نشده است». وی در پاسخ به اظهار نظر برخی از مسوولان بازسازی که عنوان کردهاند، بم دیگر به اعتبارات بازسازی نیاز ندارد، اظهار داشته بود: «بم هنوز به اعتبارات بازسازی نیاز دارد و برای جذب و تخصیص آن ناامید نیستیم.البته در آن روز دهمرده بازسازی بم را به بدنی تشبیه کرد که تناسب اندامی نداشته باشد».
از دیگر سو مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب استان کرمان نیز یکی از مسوولانی بود که چندی پیش در گفتگو با خبرنگار آفتاب به مسایل و مشکلات باقی مانده در بم پرداخته و گفته بود: «از دی ماه سال 1384 تا کنون اعتباری برای پرداخت هزینههای جاری بم و بروات در اختیار این شرکت قرار نگرفته است».
محمد تربتی افزوده بود: «جبران کمبود اعتبار مورد نیاز برای تکمیل بازسازی شبکه اسپیکان و پشت رود و پرداخت مطالبات پیمانکاران و همچنین تکمیل شبکه جدید شهرهای بم و بروات نیازمند 10 میلیارد و چهارصد میلیون تومان اعتبار دیگر میباشد».
اما معاون عمرانی فرماندار بم نیز در آستانه پنجمین سالگرد زلزله بم اعلام کرد که برای پایان بخشیدن به طرحهای عمرانی زلزله این شهرستان به ۲۲۸میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
امین باقری اما پیشرفت بازسازی واحدهای مسکونی را ۹۴درصد عنوان کرد و گفت: «بازسازی ۳۲هزار و ۷۹۱واحد مسکونی به همراه ۷هزار و ۳۸۳واحد تجاری در حال انجام است».
به گفته وی، برای پایان بخشیدن به عملیات احداث واحدهای مسکونی و تجاری به ۳۲ میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
این مقام مسوول برنامهریزی شبکه برق بم را در دو بخش توزیع و فوق توزیع عنوان کرد و گفت: «در بخش بازسازی خطوط انتقال برق تاکنون با ۳۲هزار انشعاب به ۸۵درصد پیشرفت فیزیکی دست یافتهایم و برای پایان آن به ۱۳۵میلیارد ریال اعتبار نیاز داریم».
وی به پایان احداث ۹۰درصد مدارس این بخش اشاره کرد و ادامه داد: «بازسازی ۱۸۳کلاس درس پایان یافته و برای محوطهسازی ، احداث خوابگاه، سرایداری و سلف سرویس مدارس در دست احداث به ۶۰میلیارد ریال اعتبار نیاز است».
وی همچنین پیشرفت بازسازی ارگ قدیم بم و بازار سنتی را ۲۵درصد عنوان کرد و افزود: «اعتبار مورد نیاز برای بازسازی این دو طرح ۸۰۰میلیارد ریال است که طی مدت ۱۰سال به پایان خواهد رسید».
اما به نظر میرسد تجربه زلزله بم و روند بازسازی این شهر نشان داده است که آمادگی و برنامهریزی برای مقابله مطلوب با چنین حوادثی هنوز وجود ندارد چه اینکه در همین شهرهای استان کرمان و سایر نقاط کشور که در معرض زلزله هایی نظیر زلزله بم هستند، آنچنان که باید مردم و مسوولان آمادگی لازم را برای کاستن از خطرات احتمالی ندارند و علاوه بر آن به طرحهای مقاوم سازی منازل مسکونی در شهرها چندان اهمیتی داده نمیشود و خصوصا بافتهای فرسوده در معرض خطرات بزرگ و مهار نشدنی ناشی از زلزلههای احتمالی هستند.
شاید لازم باشد که مسوولان کشورمان در همین روزی که یادآور یکی از تلخترین فجایع طبیعی جهان و تبعات سخت انسانی ناشی از آن است بار دیگر مروری بر برنامههای خود برای مقابله با حوادث طبیعی مانند زلزله بیاندازند تا بهتر بدانند که توان موجود در کشور برای کاهش اثرات بلایای طبیعی چقدر بیشتر شده است...