جزیره آزادی زنان تحت تهدید دائمی طالبان
رادیویی که قبل از به قدرت رسیدن طالبان ایجاد شد، شش ساعت درس روزانه و فضایی برای بیان زنان افغان محروم از مدرسه و دانشگاه ارائه می‌داد.
صوفیه، دختر ۱۵ ساله افغان، روزانه تلفن خود را به رادیو بیگم وصل می‌کند تا از درس‌های تاریخ-جغرافیا، انگلیسی یا الهیات که به زبان‌های دری و پشتو ارائه می‌شود یادداشت بردارد.
حمیده امان، مؤسس آن، این رسانه را در بهار ۲۰۲۱ راه اندازی کرد. این سوئیسی-افغانی پرانرژی می‌گوید: «در آن زمان طالبان هنوز به قدرت نرسیده بودند، اما در صحبت‌ها همه چیز به جز حقوق زنان ذکر شد.»
در پاسخ به این آینده نامشخص، حمیده رادیو بیگم را ایجاد کرد، «فضایی که برای حفظ صدای زنانه در کشوری که توسط مردان و برای مردان اداره می‌شود، طراحی شده است.»
حمیده امان یادآوری می‌کند: «طالبان مدارس را بستند، اما آموزش را ممنوع نکردند. بنابراین، رادیو بیگم یک ایستگاه رادیویی ۱۰۰% آموزشی و آموزنده، مورد علاقه عمومی برای زنان خواهد بود و از هرگونه سوال سیاسی اجتناب خواهد کرد، که شرط لازم برای ادامه قانونی پخش در امواج رادیویی است.»
حمیده می‌خواهد این فضای گرم را به هر قیمتی حفظ کند. او می‌گوید: «شما باید این دختر‌ها را تشویق کنید. این برنامه جایگزینی برای مدرسه در نظر گرفته نشده است، اما به شما اجازه می‌دهد تا این ارتباط را از دست ندهید.» برنامه ریزان آن که درس‌ها را ضبط می‌کنند، خود دانش‌آموزان و دختران مدرسه‌ای سابق هستند.
محرومیت مضاعفی که وضعیت زنان را در کشور تشدید می‌کند. ممنوعیت سفر به تنهایی بدون «محرم»، تبعید زنان از سالن‌های ورزشی، پارک‌ها و حمام‌های عمومی... شریعت به عنوان یک قانون زندگی در افغانستان عمل می‌کند و زنان بازنده بزرگ هستند. حمیده می‌گوید که به آن‌ها آموزش معنوی می‌دهد. او توضیح می‌دهد: «ما شنوندگان را با آموزش متون مقدس مسلح می‌کنیم تا بتوانند از خود دفاع کنند؛ و تاکید می‌کند: «استناد به قرآن یک راه ضروری برای دفاع از خود در برابر شوهر یا خانواده بدسرپرست است.»
برنامه ریزان آن نیز توسط متخصص زنان و زایمان حمایت می‌شوند. این به مشکلات سلامتی که زنان ممکن است با آن مواجه شوند، کمک می‌کند. سوفیا می‌گوید: «دختر عموی من یک بار به رادیو زنگ زده بود، زیرا به تازگی زایمان کرده بود و بسیار افسرده بود. مجریان به حرفهایش گوش دادند و یک ساعت به او توصیه کردند، این به او کمک زیادی کرد.»
رادیو بیگم یک چاقوی سوئیسی است ... که زیر شمشیر داموکلس به سر می‌برد. حمیده هشدار می‌دهد: «هر لحظه ممکن است ما دستگیر شویم. هر روزی که می‌گذرد یک مهلت است، اما نگرانی نیز وجود دارد.» این تبر که بالای سر برنامه ریزان آویزان است، قبلاً به دست سازمان‌های مردم نهاد افتاده است که دیگر نمی‌توانند زنان را استخدام کنند.
منبع: فیگارو/ نویسنده: ژان دوریو/ ترجمه از دیپلماسی ایرانی
