تغییر سریع در لحن رسمی برخورد با مشکل آوارگان سوری در ترکیه و عادی سازی با نظام سوریه
ابراهیم کالین، سخنگوی نهاد ریاست جمهوری ترکیه گفت، مقامات ذیربط و روسای سرویس‌های اطلاعاتی در حال تلاش برای توسعه و پیشبرد موضوعات مرتبط هستند تا دیداری مشابه بین بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه و اردوغان در آینده برگزار شود اما تاکید کرد که برنامه ای برای برگزاری چنین نشستی در آینده نزدیک وجود ندارد.
به گزارش روزنامه القدس العربی، کالین درباره دشواری بازگرداندن یک میلیون سوری از طریق ابزارهای اجباری صحبت کرد و بر اهمیت اتخاذ تدابیر قوی برای جلوگیری از بازگشت مشکل پناهجویان به ترکیه تاکید کرد و گفت، برخورد یکجانبه با این بحران از طریق وادار کردن یک میلیون نفر به بازگشت به مرزهای سوریه و اخراج آنها، تنها مشکل جدید را برای این آوارگان ایجاد می کند و فاجعه انسانی را به بار می آورد. کالین درباره عواقب این اقدام هشدار داد و گفت، در این صورت ترکیه به خاطر حضور یک میلیون تن در مرزهایش با چالش‌های جدیدی مواجه خواهد شد، ممکن است این اقدام بحران انسانی را تشدید کند و موج جدیدی از مهاجرت ایجاد کند که این امر باعث تشویق قاچاقچیان انسان و فروشندگان مواد مخدر می شود و تروریست ها به منطقه نفوذ می کنند و در نتیجه ترکیه با مشکلات امنیتی روزافزون مواجه خواهد شد.
سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه تاکید کرد، باید با این معضل برخورد جدی شود، راه حل های موثر دولتی در نظر گرفته شود تا از تشدید بحران و تبدیل شدن آن به یک بحران امنیتی جدید که تهدیدی برای ترکیه است، ممانعت به عمل آید. کالین با ابراز تمایل کشورش برای بازگشت آوارگان سوری، گفت، نباید این موضوع فراموش شود که آوارگان نیز انسان هستند و ترکیه و سوریه دو همسایه تاریخی هستند که صدها سال است در یک سرزمین با هم زندگی می کنند.
وی تاکید کرد، در ارتباط با روند همگرایی با نظام سوریه سه موضوع مهم وجود دارد، اولی مربوط به مبارزه با تروریسم و پایان دادن به حضور حزب کارگران کردستان در منطقه است، موضوع دوم تضمین بازگشت امن، عزتمندانه و داوطلبانه آوارگان به سوریه است و اینکه فضای مناسبی فراهم شود.
این مقام ترکیه ای بر اهمیت ادامه کار کمیته قانون اساسی و پیشرفت در روند سیاسی از طریق مذاکره میان مخالفان و نظام سوریه تاکید کرد.
همچنین براساس اعلام رسانه های سوری، کالین موضوع آوارگان سوری در این کشور را مورد توجه قرار داد و بر لزوم همکاری بین المللی، تقویت تلاش ها و یافتن راه حلی برای ایجاد ثبات و امنیت در منطقه تاکید کرد و افزود: موضوع آوارگان به عنوان یک ابزار سیاسی در کارزار انتخاباتی مورد استفاده قرار گرفت و در نتیجه تلاش‌هایمان توانستیم نزدیک به ۶۰۰ هزار پناهجوی سوری را به کشورشان بازگردانیم. در چارچوب کارزار انتخاباتی، کالین نارضایتی خود را از استفاده از عبارات و نگرش‌های به شدت نژادپرستانه ابراز کرد و گفت، این عبارات بیانگر برداشتی نادرست و توهین آمیز از روابط تاریخی و خویشاوندی بین مردم ترکیه و سوریه است.
سخنگوی دولت ترکیه گفت، علاوه بر ضعف نفوذ روسیه بر رهبری ترکیه، این رهبری دو عامل اصلی عادی سازی با نظام اسد یعنی پایان روند انتخابات و تسلط احزاب اپوزیسیون بر حزب عدالت را از دست داده است.
باسل معراوی، نویسنده و تحلیلگر مسائل سیاسی سخنان ابراهیم کالین در مورد اهمیت اتخاذ تدابیر قوی برای جلوگیری از بازگشت معضل پناهجویان را اینگونه تفسیر کرد که ترکیه با این کار می خواهد برای تأمین امنیت شمال سوریه به منظور دستیابی به مهمترین شرایط لازم برای بازگشت آوارگان سوری از ترکیه، آتش بس اجباری را تحمیل کند و همچنین تهدیدی برای آغاز یک عملیات نظامی جدید برای به دست آوردن مناطق جدید و بازگرداندن آوارگان به این مناطق را به همراه دارد.
کالین در مورد تغییر سریع لحن مقامات ترکیه در برخورد با مشکل آوارگان سوری حاضر در ترکیه، عدم تمایل به بازگرداندن آنها بر خلاف قوانین بین المللی و اینکه این آوارگان به مناطق دیگری جز مناطق خود بازگردانده نشوند و مشکل اشتغال آنها هم حل شود، گفت، مقصود از این اظهارات تکذیب اتهامات وارده به آنکارا است که گفته می شود می خواهد مرز جنوب را عربی سازی کند و بافت جمعیتی را تغییر دهد.
با گذشت حدود ۱۰ ماه از آغاز حرف و حدیث ها در ترکیه در مورد ارزیابی مجدد روابط با نظام سوریه، هیچ دستاورد ارزشمندی حاصل نشده است. معراوی در این باره گفت، البته که جلسات امنیتی را نمی توان دستاورد تلقی کرد زیرا عمدتاً بین دشمنان انجام می‌شود حتی دست دادن وزیر خارجه ترکیه با وزیر امور خارجه سوریه هم دستاورد خاصی تلقی نمی شود، دو طرف حتی باهم دیدار هم نکردند بلکه هدف جلب رضایت رأی دهندگان ترکیه و رئیس جمهور روسیه بود. با اینکه روند عادی سازی روابط اعراب با اسد دیرتر از ترکیه شروع شد اما بسیار جلوتر است.
با توجه به مطالب فوق، درویش خلیفه، مخالف سیاسی می گوید، استقبال ترکیه از نظام اسد به دلیل وجود دو نیاز آنکارا که اولی با پایان دوره ریاست جمهوری قبلی و پیروزی مجدد اردوغان در انتخابات فعلی خود به خود حذف شد اما نیاز دوم یعنی تروریسم همچنان پا برجاست که از نظر ترکیه نیروهای دموکراتیک سوریه "قسد" هستند. طی چند ماه آینده پرونده این نیروها با دولت های آمریکا و روسیه بررسی خواهد شد. دلیل اینکه چرا روسیه برای این بررسی انتخاب شده این است که ترکیه در فکر اخراج نیروهای دموکراتیک سوریه از مناطق نزدیک قامشلی است و روس ها یک نقطه کانونی در فرودگاه نظامی قامشلی هستند.
