عیار 14 همه را مبهوت کرد

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب- گروه هنر: در شرایطی که هشت روز از جشنواره فیلم فجر گذاشته، به اعتقاد بسیاری این جشنواره تازه شروع شده است. 

پس از برنامه‌ریزی‌های اخیر و تغییر سازمان جشنواره در سال‌های گذشته، برگزار کنندگان جشنواره ترجیح داده‌اند تا برای رونق بخش‌های بین‌المللی و فیلم‌های خارجی، که معمولا در میان جنجال به پا شده درباره آثار ایرانی جشنواره، از دست می‌روند و دیده نمی‌شوند، نمایش فیلم‌های ایرانی را که هواداران بسیار بیش‌تری در این جشنواره دارند، به نیمه دوم روزهای برگزاری جشنواره منتقل کنند و تنها آن آثار ایرانی را که در بخش‌های بین‌المللی پذیرفته می‌شوند، در نیمه اول به نمایش درآیند. 

به همین خاطر و طبق برنامه‌ریزی جدید، فیلم‌های وقتی همه خواب بودیم و سوپر استار و عیار 14 و میزاک و... از جمله فیلم‌های ایرانی بخش‌های مسابقه بین‌الملل و مسابقه فیلم‌های معناگرا بودند که برای تماشاگران جشنواره به نمایش درآمدند. 

به همین خاطر و به دلیل آغاز نمایش فیلم‌های ایرانی است که برای بسیاری از تماشاگران و منتقدان، جشنواره بین‌المللی فیلم فجر تازه آغاز شده است. 

با این وجود برخورد منتقدان با فیلم‌های اولیه ایرانی که در بخش‌های بین‌المللی به نمایش درآمد، صرف نظر از عیار 14، هیچ خوب نبوده است. به خصوص درباره فیلم بهرام بیضایی، که حدود 9 سال فیلم نساخته بود و نمایش فیلم تازه‌اش بر خلاف همیشه با عدم استقبال منتقدان رو به رو شد. 

هر چند که بحث و جدل بر سر این فیلم بیضایی همچنان ادامه دارد و با آن که فیلم بیضایی در نخستین روزهای جشنواره به نمایش درآمد، خودش و کیفیت فیلم‌اش، همچنان موضوع داغ ستون‌های روزنامه‌هاست. 

این در شرایطی است که تا به حال بیش‌ترین حجم تحسین در میان فیلم‌های ایرانی جشنواره، نثار «عیار 14» ساخته پرویز شهبازی شده است. شهبازی که شش سال پیش با «نفس عمیق» توانست اقبال تماشاگران، داوران و منتقدان جشنواره را یک جا به دست آورد، به نظر می‌رسد که این بار نتوانسته چنین موفقیتی را در این حجم تکرار کند. 

با این وجود و در شرایطی که صاحب نظران از کیفیت فیلم‌های به نمایش درآمده در جشنواره، بسیار گله دارند، این شهبازی است که با فیلم‌اش نظرهای مثبت بسیاری را به سوی خودش جلب کرده است. 

در این شرایط باقی فیلم‌های ایرانی جشنواره که تا به امروز به نمایش درآمده‌اند، آثار ناامید کننده‌ای بودند. فیلم‌هایی مثل شبانه روز، صداها، حیران و صندلی خالی توانسته‌اند نظرات مثبتی را به سوی خود جلب کنند، اما باقی فیلم‌های بخش مسابقه سینمای ایران و بخش مسابقه فیلم‌های اول و دوم، از جمله «امشب شب مهتابه» و «چهره به چهره»، بازتاب‌هایی کاملا منفی داشتند. 

این در شرایطی است که اختتامیه بخش مسابقه بین‌الملل هم پس از پایان نیمه اول جشنواره برگزار شد که نتایج آن اهمیت چندانی برای رسانه‌های نیافت. هر چند خبر برگزیده شدن فیلم بهرام بیضایی به عنوان فیلم محبوب تماشاگران این بخش، جذاب‌ترین بخش این مراسم از سوی رسانه‌ها تعبیر شد.
 
این در شرایطی است که هنوز خبری از آمار فیلم‌های محبوب ایرانی تماشاگران نیست، هر چند که اعلام برندگان این بخش همواره با اما و اگرهای فراوانی همراه بوده و بسیاری از فیلمسازان ادعا کرده‌اند که اعلام آرا در این بخش از سلامت چندانی برخوردار نیست. و این در حالی است که تعدادی از فیلم‌های ایرانی که ادعا و شاید هم توانایی حضور در رده‌های بالای فهرست محبوب‌ترین فیلم‌های تماشاگران را دارند، هنوز به نمایش درنیامده‌اند. آثاری از قبیل قسمت دوم اخراجی‌ها، بی‌پولی و پستچی سه بار در نمی‌زند. 

دیگر بحث اوج گرفته در این روزهای جشنواره فیلم فجر، حضور پردامنه منتقدان برای اظهار نظر درباره فیلم‌های جشنواره و در ستون‌های گوناگون‌‌شان در ویژه‌نامه‌هایی است که این روزها به این بهانه منتشر می‌شود. 

گروهی از منتقدان که اغلب به نسل قبل‌تر نویسندگان سینمایی بازمی‌گردند، چنین اظهار نظرهای پرشتابی را به محض اتمام نمایش هر فیلم، آِزارنده و کم اعتبار می‌خوانند. آن‌ها اعتقاد دارند که باید گذاشت این هیاهو فرو بنشیند و اظهار نظر درباره فیلم‌ها، سر فرصت و با آرامش و دور از این جو ملتهب صورت پذیرد. 

هوشنگ گلمکانی، از جمله منتقدان و روزنامه‌نگاران با سابقه‌ای است که این ایده را مطرح کرده است. اما از آن سو منتقدان دیگر و جوان‌تری هستند که اعتقاد دارند باید از جایگاه تازه‌ای که منتقد ایرانی برای تاثیر گذاری بر سینمای ایران و تماشاگران‌اش به دست آورده، استفاده کرد و چنین فرصتی را هدر نداد. باید این فضا و جو را حفظ کرد و حتی به آن دامن زد. 

از سوی دیگر نمایش «درباره الی» که به دلیل حضور بازیگر زن‌اش در تولیدات هالیوودی، با مشکلات فراوانی رو به رو شده بود، با پا درمیانی شخص رئیس جمهور حل شده و سازندگان «درباره الی»، امکان نمایش فیلم‌شان را یافتند. 

با این وجود برای نمایش این فیلم مدام امروز و فردا می‌شد و معلوم نبود که برگزار کنندگان جشنواره چرا نمایش آن را مدام به تعویق می‌اندازند. به هر حال شنیده شده که از امروز مشکل نمایش این فیلم به طور کامل حل شده و نمایش‌ درباره الی در سالن‌های سینمای جشنواره آغاز خواهد شد. 

از این نکته هم نباید غافل شد که نمایش فیلم بی‌پولی نیز که به دلیل حضور ستارگان و همچنین سابقه کارگردان‌اش (حمید نعمت‌الله که نمایش فیلم بوتیک او در جشنواره چند سال قبل با استقبال فراوانی رو به رو شد) انتظارات فراوانی برانگیخته، تازه آغاز شده است. 

به همین خاطر است که می‌گوییم جشنواره فیلم فجر جذابیت واقعی و نهایی‌اش را از امروز به بعد به معرض نمایش خواهد گذاشت.