نوبخت: کشور در شرایط حساس و خطرناکی به سر می‌برد

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: دکتر محمدباقر نوبخت با اشاره به دلایل نگرانی شخصیتهای دلسوز انقلاب و احساس خطر آنها نسبت به وضعیت کشور گفت: «اگر کسی سکوت 20 ساله خود را می‌شکند و به صحنه می‌آید یا کسی که تمام حیثیت و محبوبیت خود را با توجه به همه تهدیدهای فیزیکی و دیگر مسائل در کف دستش می‌گذارد و اعلام حضور می‌کند این نشان می‌دهد که کشور در شرایطی حساس و خطرناکی به سر می‌برد».

به گزارش خبرنگار اقتصادی آفتاب، دکتر محمدباقر نوبخت روز پنج‌شنبه در افتتاحیه کنگره مجمع تشکل‌های اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی و نشست دبیران سازمان اسلامی دانشجویان ایران(سادا) که در هتل مارلیک تهران برگزار شد، با اشاره به سال 88 و انتخابات ریاست جمهوری، این سال را برای ایران و جهان سالی استثنایی و متفاوت دانست.

وی با بیان اینکه سال 2009 میلادی با یک بحران اقتصادی و رکود بازارهای جهانی آغاز شد، گفت: «برخی‌ها بر این باور بودند که از آنجایی‌که اقتصاد ایران در باشگاه جهانی اقتصاد قرار ندارد و عضو WTO نیست، از این فرایند بحرانی و رکود اقتصادی مصون خواهد ماند».

این تحلیلگر مسائل اقتصادی ادامه داد: «البته از نظر کسانی که با اعداد و ارقام و عمق مسائل اقتصاد آشنایی داشتند این مساله که ایران نیز تحت تاثیر این بحران قرار خواهد گرفت قابل پیش‌بینی بود. چرا که اقتصاد ایران بیش از 80 درصد، از عنصری به نام نفت تاثیر می‌گیرد که درآمدهای حاصل از این محصول، ناشی از قیمت بازارهای جهانی است و نمی‌تواند مستقل از این بازار باشد».

وی ادامه داد: «به‌دلیل همین وابستگی بودجه کشور به درآمد نفت، در کوتاه مدت با افت قیمت نفت در بازارهای جهانی درآمدهای ارزی کشور تقلیل یافت به طوری که بودجه سال 1388 ناگزیر با رقم 5/37 دلار برای هر بشکه تنظیم شد؛ بودجه‌ای که با حداقل 8 هزار و 500 میلیارد تومان کسری تحویل دولت داده شد».

نوبخت با اشاره به جلسه شب گذشته مجلس شورای اسلامی درباره لایحه بودجه سال 88 افزود: «مجلس به دلیل اینکه جبران این رقم کسری بودجه امکان پذیر نبود، آن‌را با این مقدار کسری به دولت تحویل داد».

معاون پژوهشهای اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه این اقدام مجلس در احاله بودجه دارای کسری به دولت، بی‌سابقه بود، افزود: «مجلس باید یک بودجه متعادل را به دولت تحویل می‌داد چرا که این کار از الفبای بودجه‌ریزی است. البته اگر تراز در بخش منابع و درآمد پایین است باید هزینه‌ها را به همان مقدار پایین بیاوریم».
 
نوبخت در ادامه گفت: «من مجلس را برای این اقدام درک می‌کنم چرا که هزینه‌ها به دلیل کاهش درآمدهای نفتی و آن انبساطی که در هزینه‌ها ایجاد شده، جانی برای کاهش ندارد».

وی ادامه داد: «اگر یکسال حقوق کارمندان را در یک سطح افزایش دهیم نمی‌توانیم سال دیگر اعلام کنیم که به دلیل نداشتن بودجه لازم، حقوق‌ها کاهش می‌یابد، اصل بر این است که با افزایش تورم حداقل حقوق‌ها نیز افزایش داشته باشد».
 
معاون پژوهشهای اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک اظهار داشت: «طی گزارشی که بانک مرکزی اخیراً ارسال کرده، میزان تورم را در 12 ماه منتهی به دی ماه امسال، 9/25 دهم درصد اعلام کرده است و بر این اساس اگر حقوق کارمندان 26 درصد افزایش پیدا نکند و حقوق امسال آنها همان دریافتی‌شان در سال قبل باشد این به معنای کاهش 26 درصدی حقوق است و با این وضعیت هیچ جایی برای تقلیل هزینه‌های جاری نیست. به همین دلیل مجلس کل بودجه را در اختیار دولت گذاشت که این امر به معنای این است که اگر دولت بخواهد می‌تواند بودجه یک دستگاه را به صفر برساند». 

وی با ابراز نگرانی از احاله این‌چنینی بودجه به دولت، افزود: «متاسفانه دولت در تخصیص بودجه‌ نشان داده که اگر دستگاهی بنا به هر دلیلی با او مخالفت کند بودجه‌اش را کاهش می‌دهد و بالعکس اگر با دستگاهی همسو باشد هرچند که دستگاه غیر دولتی باشد، بودجه‌اش را افزایش می‌دهد».

نوبخت با بیان اینکه امیدواریم دولت منصفانه عمل کند، اظهار داشت: «به هر طریق مشکل از صحن علنی قوه مقننه به هیئت وزیران در قوه مجریه منتقل شد، حال آن‌که اساساً در عملیاتی شدن بودجه با 8 هزار و 500 میلیارد تومان کسری، تردید وجود دارد».

به اعتقاد دکتر نوبخت اگر رخداد مهم انتخابات به گونه‌ای رقم بخورد که قرار باشد مدیران محترم فعلی ادامه کار دهند با این همه وعده‌های داده شده و با این حساب ذخیره‌ارزی خالی، بحران اقتصاد جهانی و تاثیرات آن برروی اقتصاد داخلی، این دولت باید پاسخگوی 4 سال برانگیختن انتظارات باشد و چگونگی برآورده‌شدن این انتظارات برانگیخته شده یک چالش جدی است و از این‌رو سال 88 یک سال استثنایی است.

این صاحبنظر مسائل اقتصادی اضافه کرد: «از سوی دیگر اگر مدیریت کشور عوض شود؛ به جای این انتظارات، امیدهایی حاصل می‌شود و این‌که این امیدها را چگونه باید ساماندهی کرد، خود یک مساله مهم است و در این صورت کار برای مدیران بعدی دشوار خواهد بود».

وی با طرح این سوال که آیا امکان این هست که از این تنگه بحران جهانی عبور کنیم، افزود: «بنده اعتقاد دارم منابع داخلی کشور بدون دلارهای نفتی هم این امکان را به ما می‌دهد که بتوانیم در جهت کارآفرینی، سرمایه‌گذاری، کاهش تورم و بیکاری گام برداریم».
 
عضو هیات‌ریسه مجلس پنجم با بیان اینکه بانک مرکزی در آبان ماه سال 87 مجموعه پول و شبه پولی که در اختیار بخش خصوصی قرار دارد را بیش از 170 هزار میلیارد تومان اعلام کرده است، اظهار داشت: «با توجه به پتانسیلی که وجود دارد، این عدد تا پایان سال می‌تواند وارد مسیر سرمایه‌گذاری شود و همچنین مجموعه سرمایه‌هایی که در خارج از کشور است، می‌تواند به 200 هزار میلیارد تومان برسد».

نوبخت با بیان اینکه متاسفانه این سرمایه‌گذاری‌ها در طی چند سال اخیر به اقتصاد ما وارد نشده است، گفت: «در این سالها فضای کسب و کار با تصمیمات نامتناسبی که گرفته شد آماده سرمایه‌گذاری نبود و طی آماری که اعلام شده از نظر شرایط کسب و کار، رتبه ایران در سال 2007 نسبت به سال 2008 در بین 178 کشور از 131 به 135 تنزل پیدا کرد. یعنی در این شرایط سرمایه‌گذاری برای کسانی که خواهان رشد و توسعه اقتصادی کشور هستند بسیار دشوارتر شده است که اینها شاخصهای علنی دارد».

وی ادامه داد: «مقام معظم رهبری اعلام کردند که در سال 1404 ایران باید از نظر علمی، اقتصادی و فناوری در جایگاه نخست منطقه باشد اگر سخنان مقام معظم رهبری یک حرف لازم التباع است؛ که قطعاً این‌گونه است؛ پس باید ابزار تحقق این امر فراهم شود و ابزار آن بهبود همین شاخص‌ها و تحقق اهداف کمی‌ای است که در برنامه چهارم آمده است».

نوبخت اظهار داشت: «یک زمانی گفته شد که اگر به این اعداد و ارقام نرسیدیم علت این است که اهدافی که در برنامه چهارم وجود داشت خیلی بلند پروازانه بوده است و به سخنان رهبری انتقاد کردند. اشکالی نیست اگر برخی از اعداد و ارقام نسبت به سال 83 بالاتر نرفت و یا کمی افزایش داشت، که متاسفانه نه تنها به این اعداد نرسیدند بلکه در پاره‌ای از موارد نیز حرکت رو به عقب نیز داشتند».

وی با اشاره به قانون برنامه چهارم و سند چشم‌انداز که گفته شده است تورم باید یک رقمی باشد و بعد از آن به حداقل برسد، ادامه داد: «تورم در سال 84 ، 12.1 درصد، در سال بعد یعنی سال 85 به 13.6 و بعد از آن به 18.4 و الان به 25.9 رسیده است، بحث این نیست که بگوییم این اهداف بلند‌پروازانه است بلکه اکنون نگرانی این است که ما نسبت به برنامه، در حال حرکت رو به عقب‌ هستیم».

نوبخت افزود: «در سرمایه‌گذاری نیز باید طبق سخنان مقام معظم رهبری به رشد 12.2 درصدی می‌رسیدیم و حال آنکه الان در بالاترین حالت این رشد 6 درصد است که بسیاری از کارشناسان، حتی کارشناسان دولتی هم نگرانند که این رقم نیز حاصل نشود».

معاون پژوهشهای اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک در ادامه گفت: «با این اوصاف در سال 88 که آخرین سال برنامه چهارم است اگر هدفمند باشیم، اگر واقعاً به دنبال آن توسعه‌ای که گفته شده هستیم؛ علی‌رغم سختی‌ها و دشواری‌های موجود، می‌توانیم کارهایی انجام دهیم».

وی با اشاره به دلایل نگرانی شخصیتهای دلسوز انقلاب و احساس خطر آنها نسبت به وضعیت کشور گفت: «اگر کسی سکوت 20 ساله خود را می‌شکند و به صحنه می‌آید یا کسی تمام حیثیت و محبوبیت خود را با توجه به همه تهدیدهای فیزیکی و مسائل دیگر، در کف دستش می‌گذارد و اعلام حضور می‌کند این نشان می‌دهد که کشور در شرایط حساس و خطرناکی به سر می‌برد».

وی در پایان بار دیگر سال 88 را یک سال استثنایی دانست و گفت: «امیدوارم که خرد جمعی ایرانیان به گونه‌ای رقم بخورد و جهت بگیرد که بتوانیم از همه سرمایه‌های مالی و فراتر از آن سرمایه‌های انسانی که حاصل تجربیات فراوانی است استفاده کنیم».