خاتمی‌ساخت، احمدی‌نژاد افتتاح کرد
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: با سیاست تنش زدایی خاتمی در دوران هشت سال ریاست جمهوری، ایران از وجهه قابل قبولی در جهان برخوردار بود به طوری که طی دوره 1376 تا 1383حدود 7/17 میلیارد دلار سرمایه گذاری در زیرساخت‌ها و بخش تولید صنعت پتروشیمی‌شد که 71 درصد آن از تسهیلات خارجی و 29 درصد از منابع داخلی استفاده شده بود.
دولت اصلاحات در راستای جلوگیری از خام فروشی نفت و‌ایجاد ارزش افزوده بیشتر، اقدام به‌ایجاد 39 طرح پتروشیمی‌با 20 میلیارد و 778 میلیون دلار سرمایه گذاری و‌ایجاد 40 میلیون تن ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی‌کرد که 71 درصد از‌این میزان سرمایه گذاری از منابع خارجی تامین شد.
به نوشته سرمايه، در برنامه ریزی‌های استراتژیک و جامع توسعه صنعت نفت در دوره خاتمی‌که عملاً از سال 76 آغاز شد اتکا به مزیت‌های کشور در تامین خوراک، توجه و جلب منابع و سرمایه خارجی و ارتقای جایگاه صنعت پتروشیمی‌در منطقه و جهان از شاخصه‌های اصلی‌این برنامه بود.
دست یافتن به جایگاه نخست در خاورمیانه، جلوگیری از خام فروشی نفت و‌ایجاد ارزش افزوده تنها با سرمایه گذاری مناسب داخلی و جذب سرمایه گذاران خارجی و استفاده از توان فنی و تکنولوژی بالای شرکت‌های بزرگ خارجی مقدور بود که دولت اصلاحات در رسیدن به‌این هدف و جذب سرمایه گذاران خارجی بسیار موفق عمل کرد که طرح‌های بسیار خوبی در‌این خصوص انجام شد به طوری که فضایی قابل تحمل برای غرب‌ایجاد شد و تحریم آمریکا نیز تنها در حد تحریم‌های ناچیز اقتصادی بود.
با سیاست تنش زدایی خاتمی در دوران هشت سال ریاست جمهوری، ایران از وجهه قابل قبولی در جهان برخوردار بود به طوری که طی دوره 1376 تا 1383حدود 7/17 میلیارد دلار سرمایه گذاری در زیرساخت‌ها و بخش تولید صنعت پتروشیمی‌شد که 71 درصد آن از تسهیلات خارجی و 29 درصد از منابع داخلی استفاده شده بود.
در همین مدت الفین نهم با سرمایه گذاری مشترک ساسول آفریقای جنوبی و همچنین مجتمع کارون با سرمایه گذاری مشترک و مستقیم کماتور سوئد و واحد پلی اتیلن 300 هزار تنی لاله با سرمایه گذاری مستقیم شرکت سایبک عربستان اجرا شد.
دولت اصلاحات در‌این زمینه بسیار موفق عمل کرد و طی هشت سال 11 طرح بزرگ را با ظرفیت 3128 هزار تن در سال و سرمایه گذاری 2076 میلیون دلار به بهره برداری رساند. طرح‌های افتتاح شده در‌این هشت سال متانول خارگ،پارازایلین بندر امام،ای بی اس و بی دی تبریز، اتوکیلات‌های اراک، کریستال ملامین خراسان، اوره گرانول رازی، ام تی بی‌ای بندر امام، فجر، خوزستان، فن آوران و بیستون بوده است.
انقلاب دولت اصلاحات در صنعت پتروشیمی
اما درنیمه دوم 8سال ریاست جمهوری خاتمی28 طرح به مرحله اجرا رسید که در پایان دولت اصلاحات تمامی‌این طرح‌ها با پیشرفت‌های قابل قبولی (بیش از 50 درصد طرح‌ها بالای 80 درصد پیشرفت داشتند) به دولت نهم رسید. در پیش بینی‌های انجام شده اتمام و بهره برداری از‌این طرح‌ها تا پایان سال 87 اعلام شده بود که با روی کار آمدن دولت نهم و اتخاذ سیاست خارجی تنش‌زا و عملکرد غیر قابل قبول در هزینه کردن درآمدهای سرشار نفتی کشور، تمامی‌این طرح‌ها عموماً با تاخیرهای دو وسه ساله به بهره‌برداری رسیدند که البته تعدادی از‌این طرح‌ها هنوز هم به بهره برداری نرسیده اند. طرح‌های مذکور با هدف تولید سالانه 36036 هزار تن در سال و با جذب 052/15 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی و اختصاص 36409 میلیارد ریال از منابع داخلی به مرحله اجرا درآمد.
از مهم ترین‌این طرح‌ها می‌توان به پتروشیمی‌جم (بزرگ‌ترین الفین جهان) و‌ایزوسانات‌ها (اولین واحد سیانات‌ها در خاورمیانه) اشاره کرد که دولت نهم با هیچ انگاشتن زحمات دولت و مدیران قبلی تمامی‌این طرح‌ها را به نام خود سند زد و با تبلیغات گسترده شعار هر ماه یک افتتاح در عرصه پتروشیمی‌را رواج داد.
افتتاح هر ماه یک واحد پتروشیمی برای هر ایرانی مایع مباهات و خوشحالی است اما مساله ناراحت کننده این است که زحمات و تلاش‌های دیگران را به نام خود زده و هیچ یادی از آنها نشود.
البته این جای سوال دارد رئیس جمهوری که از عدالت محوری و عمل به قرآن دم می‌زند چرا با بی عدالتی تمام زحمات دیگران را به نام خود تمام می‌کند مگر نه این است که خدا در آیه 42 سوره بقره می‌فرماید: «حق را به باطل درنیامیزید و حقیقت را با آنکه خود میدانید کتمان نکنید» اما علاوه بر نگفتن واقعیت در‌این زمینه دولت نهم عملکرد قابل قبولی ندارد.
کاهش 26 درصدی سرمایه گذاری در دولت نهم
بررسی عملکرد دولت‌های هشتم و نهم در صنعت پتروشیمی نشان می‌دهد میزان سرمایه گذاری انجام شده در سه سال پایانی دولت هشتم 10 میلیارد و 241 میلیون دلار است که‌این میزان در سه سال آغازین دولت نهم با26 درصد کاهش به هفت میلیارد و 611 میلیون دلار رسیده است.
سرمایه گذاری انجام شده در‌این بخش توسط دولت هشتم به طور متوسط هر ساله 37 درصد رشد داشته است. در سال 1380 میزان سرمایه گذاری انجام شده در صنعت پتروشیمی یک میلیارد و 615 میلیون دلار بوده که در سال 1381 با رشد 72 درصدی به دو میلیارد و 789 میلیون دلار رسیده است.
در سال 1382 نیز سرمایه گذاری در‌این بخش رشد قابل ملاحظه‌ای داشته است و با 38 درصد رشد نسبت به سال 1381 به سه میلیارد و 847 میلیون دلار رسید اما در سال 1383 سرمایه گذاری در‌این صنعت با کاهش06/0 درصدی روبه رو شد و به سه میلیارد و 605 میلیون دلار رسید.
با شروع فعالیت دولت نهم میزان سرمایه گذاری در‌این صنعت با افت فاحشی روبه رو شد و میزان سرمایه گذاری در سال 1384 نسبت به سال 1383 با 36 درصد کاهش به دو میلیارد و 306 میلیون دلار رسید. در سال 1385 سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی‌رشد اندکی نسبت به دوره‌های قبل داشت و با 11 درصد افزایش به دو میلیارد و 575 میلیون و 700 هزار دلار رسید. در عین حال با‌این رشد 11 درصدی میزان سرمایه گذاری در سال 1385 همچنان 25 درصد کمتر از سال 1384 بوده است. در سال 1386 نیز رشد سرمایه گذاری بسیار ناچیز بود، به طوری که با 06/0 درصد رشد نسبت به سال قبل به دو میلیارد و 729 میلیون دلار رسید. سال 86 میزان سرمایه گذاری در بخش پتروشیمی‌تقریباً با سرمایه گذاری انجام شده در سال 1381 برابری می‌کند که جای سوال دارد.
رشد 93 درصدی متوسط بهای نفت خام در دولت نهم
این در حالی است که با توجه به رشد 93 درصدی متوسط بهای نفت و همچنین رشد 92 درصدی ارزش صادرات نفت در روز طی سه سال آغازین دولت نهم نسبت به سه سال پایانی دولت هشتم انتظار می‌رفت میزان سرمایه گذاری نیز با رشد قابل قبولی مواجه شود اما با وجود شرایط بسیار مناسب از نظر درآمد نفتی میزان سرمایه گذاری‌این بخش تا حد قابل ملاحظه‌ای کاهش داشته است. میزان صادرات نفت در سال‌های 1381 تا 1383 به ترتیب 09/2، 39/2 و 68/2 میلیون بشکه در روز بوده است که به طور متوسط 38/2 میلیون بشکه در روز طی سه سال پایانی دولت هشتم نفت صادر شده است.
میزان صادرات روزانه نفت طی سه سال آغازین دولت نهم با دوره یاد شده تقریباً برابر است اما متوسط بهای نفت خام در سه سال آغازین دولت نهم در مقایسه با سه سال پایانی دولت هشتم93 درصد رشد داشته است. متوسط بهای نفت طی سال‌های 1381 تا 1386 به ترتیب 26، 28 و 33 دلار در هر بشکه در دولت هشتم و 52، 59 و 59 دلار در هر بشکه در دولت نهم بوده است که نشانگر متوسط قیمت 29 دلار در هر بشکه برای دولت هشتم و 56 دلار در هر بشکه برای دولت نهم است.
محقق نشدن برنامه‌های دولت اصلاحات با تاخیرهای به وجود آمده در دولت نهم
با‌این رشد بی‌سابقه قیمت ارزش صادرات محصولات پتروشیمی که در سال 1384 دو میلیارد و 300 میلیون دلار و در سال 85 نیز سه میلیارد و 200 میلیون دلار بوده و در سال 1386 به پنج میلیارد و 900 میلیون دلار رسید‌این رقم در سال 87 به بیش از هفت میلیارد دلار افزایش یافت که در صورت تحقق برنامه‌های دولت اصلاحات (بهره برداری از تمامی‌طرح‌ها تا سال 87 و تولید 40 میلیون تن محصولات پتروشیمی‌در سال 86)این رقم در سال 87 می‌توانست تا دو برابر افزایش داشته باشد.
ارزش صادرات محصولات پتروشیمی طی سال‌های 1380 تا 1387 به ترتیب 795/0 ، 23/1، 72/1 ، 2/23 ، 33 ، 06/6 و هفت میلیارد دلار بوده است که در سال 87 ارزش صادرات‌این محصولات نسبت به سال 1380 بیش از هفت برابر شده است.
با چهار سال فروش نفت و درآمد ارزی حاصله از فروش آن معادل 270 میلیارد دلار، به جز میعانات گازی و فرآورده‌های پتروشیمی که خود بالای 30 میلیارد دلار ارزآوری داشته است، دولت می‌توانست با افزایش سرمایه گذاری در صنعت نفت،گاز و پتروشیمی بستر و اندوخته مناسبی برای آیندگانی که بعد از اتمام ذخایر نفتی خواهند آمد ایجاد کند اما این میزان درآمد در دست دولتی است که ارگان برنامه‌ریزی آن منهل شده است و‌این خود علامت سوال بزرگی است.
با نگاه مصرفی و گذرای دولت، تمامی‌این درآمد افسانه‌ای که معادل یک چهارم درآمد نفتی صد ساله ایران بود ضایع شد و تنها افسوس آن برای 70 میلیون‌ایرانی باقی ماند. دولت نهم نه تنها در سیاست‌های داخلی خود عملکرد قابل قبولی نداشت بلکه در سیاست‌های خارجی خود نیز با اتخاذ ادبیات خاص خود موجب تشدید تحریم‌های اقتصادی سیاسی از سوی کشورهای آمریکایی و اروپایی شد و روابط ایران با برخی از‌این کشورها رو به نابودی گذاشته و اکثر کشورها را مقابل ایران قرار داد.
این عملکرد دولت که موجب تشدید تحریم‌ها و موضع گیری‌ها علیه‌ایران شد باعث تغییر هر چه بیشتر نگرش این کشورها نسبت به مردم ایران شد به طوری که ارزش پاسپورت شهروند‌ایران بین 153 کشور قبل از افغانستان در رتبه 152 قرار دارد که جای تاسف است.
در دولت هشتم سالانه به طور متوسط 14 میلیون تن محصول تولید شده که‌این میزان در سه ساله دولت نهم 19 میلیون تن است. تولید محصولات پتروشیمی‌طی سال‌های 1381 تا 1387 به ترتیب 5/12، 14 ، 15 ، 7/15 ، 18 ، 24 و26 میلیون تن در سال بوده است. البته رشد میزان تولید محصولات پتروشیمی‌به هیچ وجه مربوط به دولت نهم نیست و جزء افتخارات دولت هشتم به شمار می‌آید زیرا سرمایه گذاری‌های انجام شده در‌این صنعت توسط دولت هشتم در سال‌های اخیر به بار نشسته و با افزایش ظرفیت تولید و از طرفی افزایش بهای نفت و متاثر از آن افزایش بهای مشتقات نفتی ارزش افزوده زیادی را نصیب کشور کرد. دولت نهم با حدود 300 میلیارد دلار درآمد نفتی در طول فعالیت خود بیش از دولت‌های 16 سال گذشته درآمد کسب کرده اما بازدهی مناسب را نداشته است و تمام قراردادهای، منعقد شده در صنعت پتروشیمی مربوط به دولت قبل است. این دولت حتی یک قرارداد پتروشیمی منعقد نکرده و فقط در حد تفاهمنامه بوده است.
در دولت نهم تنها چند طرح انگشت شمار که کارهای مطالعاتی آنها نیز در دوره اصلاحات انجام شده بود به مرحله اجرا درآمد، از آن جمله می‌توان به اتیلن گلایکول عسلویه، آمونیاک اوره دهم، یازدهم و دوازدهم، الفین گچساران و آمونیاک اوره شیراز اشاره کرد. در این زمینه یکی از مدیران شرکت ملی صنایع پتروشیمی که در دولت اصلاحات و دولت نهم مشغول به کار بوده است به «سرمایه» می‌گوید: «صنعت پتروشیمی‌تمام پیشرفت و دستاوردها را مدیون دولت اصلاحات و مدیران‌این صنعت در آن دوره است».
وی افزود: «در آن زمان مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی‌نعمت زاده بود. کار در دوران نعمت زاده شب و روز نداشت و خود او هم یک لحظه از انجام امور غافل نمی‌شد».
وی با بیان‌این مطلب که دو روز در هفته از طرح‌های در حال اجرای پتروشیمی‌بازدید به عمل می‌آمد، گفت: «نعمت زاده در‌این بازدیدها تمامی‌مشکلات را رصد می‌کرد و در صورت نیاز در همان محل اقدام به برگزاری جلسه می‌کرد تا مشکلات را برطرف کند».
این مدیر صنعت پتروشیمی افزود: «در دولت اصلاحات ایران از مقبولیت بسیار بالایی در مجامع بین‌المللی برخوردار بود به طوری که پیشنهادهای بسیار زیادی از شرکت‌های خارجی برای همکاری در‌این صنعت دریافت می‌کردیم و همچنین نعمت زاده مدیری بود که تمامی‌شرکت‌های خارجی احترام و جایگاه بسیار بالایی برای او قائل بودند به طوری که در صورت نیاز فوری به برخی تجهیزات نعمت‌زاده با یک تماس تلفنی بدون هیچ گونه تشریفات اداری جنس مورد نظر را ثبت سفارش کرده یا در صورت آماده بودن کالای مورد نظر ارسال می‌شد و بعداً سیکل اداری آن طی می‌شد، که با‌این روش‌ها و مدیریت قاطع وی طرح‌های صنعت پتروشیمی تا ابتدای دولت نهم از پیشرفت قابل قبول و چشمگیری برخوردار بود».
وی افزود: «اگر بخواهیم صنعت پتروشیمی‌را در‌این دو مقطع زمانی مقایسه کنیم، می‌توانیم بگوییم با روی کار آمدن دولت نهم و تغییر مدیران یک رخوت و سستی همراه با بی توجهی به این سیستم تزریق شد که نتیجه آن موجب عقب افتادن طرح‌های در دست اجرا و عقب ماندگی از برنامه تدوین شده بود که هدف گذاری دولت اصلاحات تولید 40 میلیون تن محصولات پتروشیمی‌در سال 86 بود».
آفتاب: با سیاست تنش زدایی خاتمی در دوران هشت سال ریاست جمهوری، ایران از وجهه قابل قبولی در جهان برخوردار بود به طوری که طی دوره 1376 تا 1383حدود 7/17 میلیارد دلار سرمایه گذاری در زیرساخت‌ها و بخش تولید صنعت پتروشیمی‌شد که 71 درصد آن از تسهیلات خارجی و 29 درصد از منابع داخلی استفاده شده بود. دولت اصلاحات در راستای جلوگیری از خام فروشی نفت و‌ایجاد ارزش افزوده بیشتر، اقدام به‌ایجاد 39 طرح پتروشیمی‌با 20 میلیارد و 778 میلیون دلار سرمایه گذاری و‌ایجاد 40 میلیون تن ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی‌کرد که 71 درصد از‌این میزان سرمایه گذاری از منابع خارجی تامین شد.
به نوشته سرمايه، در برنامه ریزی‌های استراتژیک و جامع توسعه صنعت نفت در دوره خاتمی‌که عملاً از سال 76 آغاز شد اتکا به مزیت‌های کشور در تامین خوراک، توجه و جلب منابع و سرمایه خارجی و ارتقای جایگاه صنعت پتروشیمی‌در منطقه و جهان از شاخصه‌های اصلی‌این برنامه بود.
دست یافتن به جایگاه نخست در خاورمیانه، جلوگیری از خام فروشی نفت و‌ایجاد ارزش افزوده تنها با سرمایه گذاری مناسب داخلی و جذب سرمایه گذاران خارجی و استفاده از توان فنی و تکنولوژی بالای شرکت‌های بزرگ خارجی مقدور بود که دولت اصلاحات در رسیدن به‌این هدف و جذب سرمایه گذاران خارجی بسیار موفق عمل کرد که طرح‌های بسیار خوبی در‌این خصوص انجام شد به طوری که فضایی قابل تحمل برای غرب‌ایجاد شد و تحریم آمریکا نیز تنها در حد تحریم‌های ناچیز اقتصادی بود.
با سیاست تنش زدایی خاتمی در دوران هشت سال ریاست جمهوری، ایران از وجهه قابل قبولی در جهان برخوردار بود به طوری که طی دوره 1376 تا 1383حدود 7/17 میلیارد دلار سرمایه گذاری در زیرساخت‌ها و بخش تولید صنعت پتروشیمی‌شد که 71 درصد آن از تسهیلات خارجی و 29 درصد از منابع داخلی استفاده شده بود.
در همین مدت الفین نهم با سرمایه گذاری مشترک ساسول آفریقای جنوبی و همچنین مجتمع کارون با سرمایه گذاری مشترک و مستقیم کماتور سوئد و واحد پلی اتیلن 300 هزار تنی لاله با سرمایه گذاری مستقیم شرکت سایبک عربستان اجرا شد.
دولت اصلاحات در‌این زمینه بسیار موفق عمل کرد و طی هشت سال 11 طرح بزرگ را با ظرفیت 3128 هزار تن در سال و سرمایه گذاری 2076 میلیون دلار به بهره برداری رساند. طرح‌های افتتاح شده در‌این هشت سال متانول خارگ،پارازایلین بندر امام،ای بی اس و بی دی تبریز، اتوکیلات‌های اراک، کریستال ملامین خراسان، اوره گرانول رازی، ام تی بی‌ای بندر امام، فجر، خوزستان، فن آوران و بیستون بوده است.
انقلاب دولت اصلاحات در صنعت پتروشیمی
اما درنیمه دوم 8سال ریاست جمهوری خاتمی28 طرح به مرحله اجرا رسید که در پایان دولت اصلاحات تمامی‌این طرح‌ها با پیشرفت‌های قابل قبولی (بیش از 50 درصد طرح‌ها بالای 80 درصد پیشرفت داشتند) به دولت نهم رسید. در پیش بینی‌های انجام شده اتمام و بهره برداری از‌این طرح‌ها تا پایان سال 87 اعلام شده بود که با روی کار آمدن دولت نهم و اتخاذ سیاست خارجی تنش‌زا و عملکرد غیر قابل قبول در هزینه کردن درآمدهای سرشار نفتی کشور، تمامی‌این طرح‌ها عموماً با تاخیرهای دو وسه ساله به بهره‌برداری رسیدند که البته تعدادی از‌این طرح‌ها هنوز هم به بهره برداری نرسیده اند. طرح‌های مذکور با هدف تولید سالانه 36036 هزار تن در سال و با جذب 052/15 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی و اختصاص 36409 میلیارد ریال از منابع داخلی به مرحله اجرا درآمد.
از مهم ترین‌این طرح‌ها می‌توان به پتروشیمی‌جم (بزرگ‌ترین الفین جهان) و‌ایزوسانات‌ها (اولین واحد سیانات‌ها در خاورمیانه) اشاره کرد که دولت نهم با هیچ انگاشتن زحمات دولت و مدیران قبلی تمامی‌این طرح‌ها را به نام خود سند زد و با تبلیغات گسترده شعار هر ماه یک افتتاح در عرصه پتروشیمی‌را رواج داد.
افتتاح هر ماه یک واحد پتروشیمی برای هر ایرانی مایع مباهات و خوشحالی است اما مساله ناراحت کننده این است که زحمات و تلاش‌های دیگران را به نام خود زده و هیچ یادی از آنها نشود.
البته این جای سوال دارد رئیس جمهوری که از عدالت محوری و عمل به قرآن دم می‌زند چرا با بی عدالتی تمام زحمات دیگران را به نام خود تمام می‌کند مگر نه این است که خدا در آیه 42 سوره بقره می‌فرماید: «حق را به باطل درنیامیزید و حقیقت را با آنکه خود میدانید کتمان نکنید» اما علاوه بر نگفتن واقعیت در‌این زمینه دولت نهم عملکرد قابل قبولی ندارد.
کاهش 26 درصدی سرمایه گذاری در دولت نهم
بررسی عملکرد دولت‌های هشتم و نهم در صنعت پتروشیمی نشان می‌دهد میزان سرمایه گذاری انجام شده در سه سال پایانی دولت هشتم 10 میلیارد و 241 میلیون دلار است که‌این میزان در سه سال آغازین دولت نهم با26 درصد کاهش به هفت میلیارد و 611 میلیون دلار رسیده است.
سرمایه گذاری انجام شده در‌این بخش توسط دولت هشتم به طور متوسط هر ساله 37 درصد رشد داشته است. در سال 1380 میزان سرمایه گذاری انجام شده در صنعت پتروشیمی یک میلیارد و 615 میلیون دلار بوده که در سال 1381 با رشد 72 درصدی به دو میلیارد و 789 میلیون دلار رسیده است.
در سال 1382 نیز سرمایه گذاری در‌این بخش رشد قابل ملاحظه‌ای داشته است و با 38 درصد رشد نسبت به سال 1381 به سه میلیارد و 847 میلیون دلار رسید اما در سال 1383 سرمایه گذاری در‌این صنعت با کاهش06/0 درصدی روبه رو شد و به سه میلیارد و 605 میلیون دلار رسید.
با شروع فعالیت دولت نهم میزان سرمایه گذاری در‌این صنعت با افت فاحشی روبه رو شد و میزان سرمایه گذاری در سال 1384 نسبت به سال 1383 با 36 درصد کاهش به دو میلیارد و 306 میلیون دلار رسید. در سال 1385 سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی‌رشد اندکی نسبت به دوره‌های قبل داشت و با 11 درصد افزایش به دو میلیارد و 575 میلیون و 700 هزار دلار رسید. در عین حال با‌این رشد 11 درصدی میزان سرمایه گذاری در سال 1385 همچنان 25 درصد کمتر از سال 1384 بوده است. در سال 1386 نیز رشد سرمایه گذاری بسیار ناچیز بود، به طوری که با 06/0 درصد رشد نسبت به سال قبل به دو میلیارد و 729 میلیون دلار رسید. سال 86 میزان سرمایه گذاری در بخش پتروشیمی‌تقریباً با سرمایه گذاری انجام شده در سال 1381 برابری می‌کند که جای سوال دارد.
رشد 93 درصدی متوسط بهای نفت خام در دولت نهم
این در حالی است که با توجه به رشد 93 درصدی متوسط بهای نفت و همچنین رشد 92 درصدی ارزش صادرات نفت در روز طی سه سال آغازین دولت نهم نسبت به سه سال پایانی دولت هشتم انتظار می‌رفت میزان سرمایه گذاری نیز با رشد قابل قبولی مواجه شود اما با وجود شرایط بسیار مناسب از نظر درآمد نفتی میزان سرمایه گذاری‌این بخش تا حد قابل ملاحظه‌ای کاهش داشته است. میزان صادرات نفت در سال‌های 1381 تا 1383 به ترتیب 09/2، 39/2 و 68/2 میلیون بشکه در روز بوده است که به طور متوسط 38/2 میلیون بشکه در روز طی سه سال پایانی دولت هشتم نفت صادر شده است.
میزان صادرات روزانه نفت طی سه سال آغازین دولت نهم با دوره یاد شده تقریباً برابر است اما متوسط بهای نفت خام در سه سال آغازین دولت نهم در مقایسه با سه سال پایانی دولت هشتم93 درصد رشد داشته است. متوسط بهای نفت طی سال‌های 1381 تا 1386 به ترتیب 26، 28 و 33 دلار در هر بشکه در دولت هشتم و 52، 59 و 59 دلار در هر بشکه در دولت نهم بوده است که نشانگر متوسط قیمت 29 دلار در هر بشکه برای دولت هشتم و 56 دلار در هر بشکه برای دولت نهم است.
محقق نشدن برنامه‌های دولت اصلاحات با تاخیرهای به وجود آمده در دولت نهم
با‌این رشد بی‌سابقه قیمت ارزش صادرات محصولات پتروشیمی که در سال 1384 دو میلیارد و 300 میلیون دلار و در سال 85 نیز سه میلیارد و 200 میلیون دلار بوده و در سال 1386 به پنج میلیارد و 900 میلیون دلار رسید‌این رقم در سال 87 به بیش از هفت میلیارد دلار افزایش یافت که در صورت تحقق برنامه‌های دولت اصلاحات (بهره برداری از تمامی‌طرح‌ها تا سال 87 و تولید 40 میلیون تن محصولات پتروشیمی‌در سال 86)این رقم در سال 87 می‌توانست تا دو برابر افزایش داشته باشد.
ارزش صادرات محصولات پتروشیمی طی سال‌های 1380 تا 1387 به ترتیب 795/0 ، 23/1، 72/1 ، 2/23 ، 33 ، 06/6 و هفت میلیارد دلار بوده است که در سال 87 ارزش صادرات‌این محصولات نسبت به سال 1380 بیش از هفت برابر شده است.
با چهار سال فروش نفت و درآمد ارزی حاصله از فروش آن معادل 270 میلیارد دلار، به جز میعانات گازی و فرآورده‌های پتروشیمی که خود بالای 30 میلیارد دلار ارزآوری داشته است، دولت می‌توانست با افزایش سرمایه گذاری در صنعت نفت،گاز و پتروشیمی بستر و اندوخته مناسبی برای آیندگانی که بعد از اتمام ذخایر نفتی خواهند آمد ایجاد کند اما این میزان درآمد در دست دولتی است که ارگان برنامه‌ریزی آن منهل شده است و‌این خود علامت سوال بزرگی است.
با نگاه مصرفی و گذرای دولت، تمامی‌این درآمد افسانه‌ای که معادل یک چهارم درآمد نفتی صد ساله ایران بود ضایع شد و تنها افسوس آن برای 70 میلیون‌ایرانی باقی ماند. دولت نهم نه تنها در سیاست‌های داخلی خود عملکرد قابل قبولی نداشت بلکه در سیاست‌های خارجی خود نیز با اتخاذ ادبیات خاص خود موجب تشدید تحریم‌های اقتصادی سیاسی از سوی کشورهای آمریکایی و اروپایی شد و روابط ایران با برخی از‌این کشورها رو به نابودی گذاشته و اکثر کشورها را مقابل ایران قرار داد.
این عملکرد دولت که موجب تشدید تحریم‌ها و موضع گیری‌ها علیه‌ایران شد باعث تغییر هر چه بیشتر نگرش این کشورها نسبت به مردم ایران شد به طوری که ارزش پاسپورت شهروند‌ایران بین 153 کشور قبل از افغانستان در رتبه 152 قرار دارد که جای تاسف است.
در دولت هشتم سالانه به طور متوسط 14 میلیون تن محصول تولید شده که‌این میزان در سه ساله دولت نهم 19 میلیون تن است. تولید محصولات پتروشیمی‌طی سال‌های 1381 تا 1387 به ترتیب 5/12، 14 ، 15 ، 7/15 ، 18 ، 24 و26 میلیون تن در سال بوده است. البته رشد میزان تولید محصولات پتروشیمی‌به هیچ وجه مربوط به دولت نهم نیست و جزء افتخارات دولت هشتم به شمار می‌آید زیرا سرمایه گذاری‌های انجام شده در‌این صنعت توسط دولت هشتم در سال‌های اخیر به بار نشسته و با افزایش ظرفیت تولید و از طرفی افزایش بهای نفت و متاثر از آن افزایش بهای مشتقات نفتی ارزش افزوده زیادی را نصیب کشور کرد. دولت نهم با حدود 300 میلیارد دلار درآمد نفتی در طول فعالیت خود بیش از دولت‌های 16 سال گذشته درآمد کسب کرده اما بازدهی مناسب را نداشته است و تمام قراردادهای، منعقد شده در صنعت پتروشیمی مربوط به دولت قبل است. این دولت حتی یک قرارداد پتروشیمی منعقد نکرده و فقط در حد تفاهمنامه بوده است.
در دولت نهم تنها چند طرح انگشت شمار که کارهای مطالعاتی آنها نیز در دوره اصلاحات انجام شده بود به مرحله اجرا درآمد، از آن جمله می‌توان به اتیلن گلایکول عسلویه، آمونیاک اوره دهم، یازدهم و دوازدهم، الفین گچساران و آمونیاک اوره شیراز اشاره کرد. در این زمینه یکی از مدیران شرکت ملی صنایع پتروشیمی که در دولت اصلاحات و دولت نهم مشغول به کار بوده است به «سرمایه» می‌گوید: «صنعت پتروشیمی‌تمام پیشرفت و دستاوردها را مدیون دولت اصلاحات و مدیران‌این صنعت در آن دوره است».
وی افزود: «در آن زمان مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی‌نعمت زاده بود. کار در دوران نعمت زاده شب و روز نداشت و خود او هم یک لحظه از انجام امور غافل نمی‌شد».
وی با بیان‌این مطلب که دو روز در هفته از طرح‌های در حال اجرای پتروشیمی‌بازدید به عمل می‌آمد، گفت: «نعمت زاده در‌این بازدیدها تمامی‌مشکلات را رصد می‌کرد و در صورت نیاز در همان محل اقدام به برگزاری جلسه می‌کرد تا مشکلات را برطرف کند».
این مدیر صنعت پتروشیمی افزود: «در دولت اصلاحات ایران از مقبولیت بسیار بالایی در مجامع بین‌المللی برخوردار بود به طوری که پیشنهادهای بسیار زیادی از شرکت‌های خارجی برای همکاری در‌این صنعت دریافت می‌کردیم و همچنین نعمت زاده مدیری بود که تمامی‌شرکت‌های خارجی احترام و جایگاه بسیار بالایی برای او قائل بودند به طوری که در صورت نیاز فوری به برخی تجهیزات نعمت‌زاده با یک تماس تلفنی بدون هیچ گونه تشریفات اداری جنس مورد نظر را ثبت سفارش کرده یا در صورت آماده بودن کالای مورد نظر ارسال می‌شد و بعداً سیکل اداری آن طی می‌شد، که با‌این روش‌ها و مدیریت قاطع وی طرح‌های صنعت پتروشیمی تا ابتدای دولت نهم از پیشرفت قابل قبول و چشمگیری برخوردار بود».
وی افزود: «اگر بخواهیم صنعت پتروشیمی‌را در‌این دو مقطع زمانی مقایسه کنیم، می‌توانیم بگوییم با روی کار آمدن دولت نهم و تغییر مدیران یک رخوت و سستی همراه با بی توجهی به این سیستم تزریق شد که نتیجه آن موجب عقب افتادن طرح‌های در دست اجرا و عقب ماندگی از برنامه تدوین شده بود که هدف گذاری دولت اصلاحات تولید 40 میلیون تن محصولات پتروشیمی‌در سال 86 بود».
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
انتشار یافته: ۰
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید
خواهش می‌کنم به جای استفاده از اسلش برای جدا کردن اعشار از نقطه استفاده کنید. در بیشتر موارد وقتی از اسلش استفاده می‌شود، به علت راست به چپ بودن متن جای قسمت اعشار و صحیح با هم عوض شده و ناخواسته آمار غلطی به خواننده ارائه می‌شود.