تصمیم داشتیم «برندهها»ی تلویزیون را به سیاق هر سال، در قالب سریال، برنامه، کارگردان و مجری مرور کنیم. دیدیم یکی از عوامل اصلی موفقیت سریالها و برنامهها ربطی مستقیم به چهرهها دارد. ضمن آن که درباره سریالها به شکل مجزا پرونده منتشر کردهایم؛ بنابراین به فهرستی ۱۰ نفره رسیدیم که ملاحظه میفرمایید. با این حال چند نفر دیگر را از یاد نمیبریم؛ مثل رسول مجیدی که بدون هیاهو و با تسلط به کارش در مقام مجری «لذت فوتبال» ادامه میدهد.
محیا اسناوندی نیز همین روش را پیش گرفته است و در دور تازه همکاری با تلویزیون عملکردی موفق با برنامه «ماه ترین» دارد. آریا طاهری مجری و برنامهساز جوان و خوش فکر «سرنخ» شبکه نسیم است و با همین دست فرمان، تبدیل به چهرهای شاخصتر خواهد شد. نجمالدین شریعتی همچنان یکی از بهترین مجریان برنامههای معارفی سیما است.
چند برنامه هم هستند که از پس ماموریت، موفق بیرون آمدند؛ مثل «خانه ما»، «بومگرد» و «همآهنگ». مسابقه شعر «بلا به دور» شبکه سلامت را از یاد نمیبریم که فرصت خوبی برای شاعران خوش ذوق فراهم کرده و علاقهمندان را راضی نگه داشته است. علاوه بر چند بازیگر که نامشان در پرونده آمده امیر آقایی، فرشته صدرعرفایی، حسین محجوب، نیکی کریمی، لیلا زارع، جعفر دهقان و زنده یادان پرویز پورحسینی و بیتا فرهی با «سرزمین مادری» خوش درخشیدند.
علی شادمان/ سرزمین مادری
درباره اثر: پخش سریال «سرزمین مادری» یکبار دیگر ثابت کرد که اگر محصول خوب پخش شود، مخاطب در مقیاس بالا آن را خواهد دید. میدانیم که تلوبیون به کمک دیده شدن بیشتر سریال آمد، اما بدون این اتفاق هم سریال کمال تبریزی قابلیت موفقیت را داشت. این را هم گفتیم که فصل اول «سرزمین مادری» از نظر کیفیت، بهمراتب بهتر از سری دوم بود و به همین نسبت مخاطبان، آن را بیشتر دیدند و پسندیدند.
چرا برنده است: علی شادمان نقش رهی را زمانی بازی کرد که ابتدای راه بود و با فیلم «میم مثل مادر» شناخته میشد. او در جوانی هم درخشید و پس از آن بود که نوبت به دیده شدن «سرزمین مادری» رسید. اغراق نیست اگر این سریال را با اختلاف، بهترین عملکرد شادمان بدانیم و باز هم اغراق نیست اگر او را بهترین بازیگر سریال انتخاب کنیم. مواجهه علی شادمان با کودکی و نوجوانی رهی، شگفتانگیز بود. او با ظرافت تمام توانست حالات کاراکتر در موقعیتهای متضاد و متعدد را ملموس و دوستداشتنی مقابل دوربین به نمایش بگذارد.
نکته: شهاب حسینی در نقش جوانی رهی نیز عملکردی موفق داشت، اما نظرات کاربران فضای مجازی میگوید، شادمان بیشتر به دلها نشسته است! در طول پخش سریال روایتهایی مبنی بر اینکه او قرص میخورد تا رشد نکند، منتشر شد که نشانهای است از علاقه دیوانهوار به بازیگری.
هنگامه قاضیانی/ سرزمین مادری
درباره اثر: کمال تبریزی یکی از نقشهای اصلی فصل اول سریال «سرزمین مادری» را در حالی به هنگامه قاضیانی سپرد که تازه سیمرغ گرفته بود. این اتفاق برای او با نقش طاهره در فیلم «بههمین سادگی» رخ داد که زنی منزوی در دنیای خود بود. کاراکتر جمیله، اما درست در مقابل آن شخصیت قرار میگیرد؛ زنی ثروتمند و مقتدر.
چرا برنده است: نمایش بینقص شخصیت جمیله؛ بهعنوان زنی مرفه، با خانوادهای نزدیک به اصحاب قدرت. ارائه همزمان حس مادرانگی، تکبر، دلسوزی و احساساتی از این دست در نهایت استادی و ظرافت. اینها از جمله عواملی است که میتوان برای موفقیت هنگامه قاضیانی در نقش جمیله «سرزمین مادری» برشمرد. او طوری عمل کرد که شخصیت گرفتار کلیشهها نشود. مهمتر اینکه مخاطب نمیدانست جمیله را دوست داشته باشد یا نه! رعایت این نکته و راه رفتن روی چنین مرزی، امتیاز دیگر بازی هنگامه قاضیانی در سریال کمال تبریزی است.
نکته: «سرزمین مادری» تنها سریال تلویزیونی هنگامه قاضیانی محسوب میشود که اشاره کردیم بهره لازم از این موقعیت را برد. او در سالی که گذشت از دنیای بازیگری خداحافظی کرد. همزمان دو سریال او که پیشتر بازی کرده بود در شبکه خانگی منتشر شد. یکی «آمستردام» و دیگری «پدر گواردیولا». پخش اولی ناتمام ماند و معلوم نیست چه زمان از سرگرفته خواهد شد.
ژیلا صادقی/ سلام صبح بخیر
درباره اثر: ژیلا صادقی پس از چهار سال به قاب تلویزیون برگشت تا اینبار برنامه «سلام صبح بخیر» را برای شبکه سه اجرا کند. برنامهای که هر روز صبح روی آنتن میرود.
چرا برنده است: مهمترین ویژگی ژیلا صادقی در دور تازه فعالیت تلویزیونی، شیوه متفاوت اجراست که انرژیک بودن و صمیمیت با بیننده بارزترین آنها محسوب میشوند. او در اجراهای قبلی هم پر انرژی بود، اما حالا شادابتر است و حتی در گزینش واژه و شیوه ادای آنها موفقتر عمل کرده. مدتها بود یک مجری قبراق در برنامههای صبح ندیده بودیم و همچنان اشارهها به سمت رضا رشیدپور است. حالا عملکرد صادقی، انطباق کاملی با ویژگیهای یک مجری صبحگاهی دارد. صادقی همچنین بهقدر نیاز و اقتضای شرایط تلویزیون، جلوی دوربین «سلام صبح بخیر» از زبان بدن بهره میگیرد. چه جایی که راه میرود، چه وقتی روی پاشنه پا بلند میشود و چه زمانی که به صورتش حس میدهد. به اینها بیفزایید مصاحبههای خوب و مسلط او با مهمانان مختلف را.
نکته: پوشش متفاوت ژیلا صادقی در روزهای اول اجرا جنجال آفرید و واکنشهای متفاوتی به همراه داشت. خودش در اینباره توضیح داد و در ادامه لباس او نزدیک به چیزی شد که در تلویزیون رایج است؛ با تنوع و خوشسلیقگی بیشتر البته.
محمد دلاوری/ بیواسطه
درباره اثر: «بیواسطه» برنامهای گفتوگومحور با اجرای محمد دلاوری بود که از فضای استودیویی خارج شد و در هر قسمت مجری سراغ یک مسئول یا چهره میرفت. این برنامه که از محصولات سازمان اوج است، تصمیم داشت نقاط قوت و ضعف را با هم ببیند و در نهایت تبدیل به یکی از محصولات موفق امسال شد.
چرا برنده است: بخشی از موفقیت «بیواسطه» در کنار صراحت لهجه و زاویه نگاه متفاوت به سوژه را باید بهحساب محمد دلاوری نوشت. او ضمن اینکه با مهمان وارد شوخی میشد، انتقادها را هم مطرح میکرد. منتها این اتفاق در فضایی آرام رخ میداد و اصطلاحا مجری با پنبه سر میبرید! دلاوری همچنان تکجملههایی نیشدار به زبان میآورد که مخاطبش عام بود، اما میشد فهمید دارد کجا را میزند! از سوی دیگر، «بیواسطه» زمینه ماجراجویی دلاوری را هم فراهم کرد؛ مثل وقتی که لباس آتشنشانها بر تن میکرد یا در کابین خلبان مینشست و... این دست اتفاقات «بیواسطه» را در کنار رویکرد انتقادیاش، تبدیل به برنامهای جذاب کرد و توانایی دلاوری به شکلی تازه و متفاوت عرضه شد.
نکته: دلاوری امسال «اصیل» را نیز اجرا کرد که برنامهای ناموفق بود و حاصلی برای او به همراه نداشت. «هلال» تازهترین برنامه دلاوری است که بعدا دربارهاش خواهیم نوشت.
مژده لواسانی/بسته پیشنهادی
درباره اثر: فصل دوم «بسته پیشنهادی» با اجرای مژده لواسانی هم برنامهای باکیفیت است و از معدود اتفاقات خوب شبکه دو بهحساب میآید. ماموریت اصلی «بسته پیشنهادی»، معرفی محصولات مختلف فرهنگی و هنری است. سازندگان برای این منظور، علاوه بر ارائه پیشنهادات گوناگون، میزبان کارشناسان و چهرههای مختلف میشوند. هدف این است تا در کنار معرفی فیلم، کتاب، سریال، کنسرت، تئاتر و... فرصتی برای حرف هنرمندان هم فراهم شود.
چرا برنده است: همزمان با شروع سری جدید «بسته پیشنهادی» حضور لواسانی در مقام مجری برنامه را ازجمله نکات مثبت برشمردیم و نوشتیم: «مژده لواسانی مثل سری قبل، با انرژی مقابل دوربین حاضر میشود. او آنقدر تجربه دارد که ریتم برنامه را بالا ببرد و از مطولگویی فاصله بگیرد. در فصل مصاحبه با مهمانها نیز از بحثهای خستهکننده پرهیز میکند و مثلا وقتی فضا بیش از حد جدی است با یک پرسش «فان» آن را تغییر میدهد. اینکه لواسانی با مخاطب راحت و روراست است، امتیاز مهم دیگری محسوب میشود.» در ادامه عملکرد مجری بهتر هم شد که نمود آن در جشنواره فیلم فجر بهچشم آمد. مصاحبه لواسانی با دبیر جشنواره و طرح سوالات صریح، اتفاقی خوب بود که تمجید رسانهها را نیز بهدنبال داشت.
نکته: لواسانی امسال بخشی از ویژهبرنامه یلدای شبکه دو را هم اجرا کرد.
المیرا شریفیمقدم/ به افق فلسطین
درباره اثر: در حالیکه عملکرد صداوسیما در ماجرای تحولات غزه و فلسطین مورد انتقاد قرار داشت، به یکباره برنامهای متفاوت روی آنتن شبکه افق رفت؛ برنامهای که در گام اول میزبان حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشور و محمد قوچانی فعال رسانهای بود. ابتدا کسی خبر نداشت چه کسی پشت «به افق فلسطین» حضور دارد و کمی بعد کاشف بهعمل آمد که این برنامه آوانگارد محصول سازمان اوج است. برنامه خیلیزود تبدیل به مرجع شد و کسانی در آن حضور یافتند که در شرایط عادی تلویزیون روی نامشان خط میکشد. بقیه داستان را هم میدانید و اطلاع دارید که «به افق فلسطین» از اوج گرفته شد.
چرا برنده است: اتاق فکر «به افق فلسطین» به سرپرستی محمدرضا شهیدیفر پی برده بودند که یکی از رموز موفقیت برنامه، حضور مجری کاربلد مقابل دوربین است. از اینرو المیرا شریفیمقدم کنار سیدحسین حسینی قرار گرفت و نقش تاثیرگذار خود را ایفا کرد. او که مدتها از فضای چنین برنامههایی فاصله گرفته بود، نشان داد همچنان بر موضوعات سیاسی تسلط دارد.
نکته: المیرا شریفیمقدم با برنامه «صبحانه ایرانی» هم نام خود را بهعنوان یکی از مجریان موفق سال بهثبت رسانده است. او در یک بازه زمانی صبحها در شبکه دو بود و شبها در شبکه افق؛ از پس هر دو ماموریت هم برآمد.
عبدالله روا/ بگو بخند، ویدئو چک
درباره اثر: فصل دوم «بگو بخند» هم توانست نظر علاقهمندان به موضوعات مختلف حوزه کمدی را جلب کند. این برنامه را بار دیگر عبدالله روا اجرا کرد که ماموریت آن زمینه معرفی استعدادهای کمدی در حوزه استندآپ، کمدی نشسته، شعر طنز، نمایش کمدی و ... است. «بگو بخند» را میتوان جزو محصولات قابل قبول شبکه نسیم دانست. روا همچنین «ویدئو چک» را روی آنتن ورزش داشت که به شکل هفتگی پخش میشود و با مسائل ورزشی شوخی میکند. این برنامه همچنان روپا و نیش دار است.
چرا برنده است: عبدالله روا سالها مقابل دوربین فعالیت کرد و هر بار سراغ یک برنامه با موضوعی متفاوت رفت. زمان گذشت تا این که «ویدئو چک» روی طناز این مجری را بیش از پیش عیان کرد و بر محبوبیتش افزود. او حالا جزو بهترین مجریان تلویزیون است و حضورش در «بگو بخند» یک ارزش افزوده محسوب میشود. عبدالله روا کمدی را میشناسد؛ شوخیهایش به قاعده است و شیوه همراهیاش با شرکت کنندهها و داوران فضای مسابقه را شادتر میکند. نکته دیگر این که او تحصیلات ادبیات فارسی دارد و در بخشی که شاعران حاضر هستند، از این دانش بهرهای درست و سودمند میبرد. روا همچنین مصاحبههایی خوب در بخش جنبی «بگو بخند» با مهمانان انجام میدهد.
نکته: عبدالله روا یکی از مجریان سال تحویل شبکه ورزش در نوروز ۱۴۰۲ بود.
محمدرضا گلزار/پانتولیگ
درباره اثر: خبر ساخت «پانتولیگ» خیلی وقت پیش منتشر شد، اما طول کشید تا به آنتن برسد. گفته میشود سازندگان برای قوام دادن ایدهها و نیز رسیدن به یک دکور خوب، نیازمند فرصت بودهاند. این مسابقه مبتنی بر اجرای پانتومیم با حضور گروههای دو نفره در هر قسمت است. مجری سوالاتی برای سنجش میزان اطلاعات عمومی شرکت کنندهها نیز میپرسد. «پانتولیگ» موج ایجاد نکرد، اما نمیتوان توانایی آن در سرگرم کردن علاقهمندان را نادیده گرفت.
چرا برنده است: «پانتولیگ» در حالی به محمدرضا گلزار رسید که برخی از بدنه تلویزیون مخالف بازگشت او بودند. حتی این اعتراض را محمدرضا شهبازی علنی کرد، اما شبکه سه و مدیریت ارشد سیما پای تصمیم خود ماندند. در این اتفاق میتوان پی برد که شبکه سه و حامی مالی برنامه برای جذب مخاطب حسابی ویژه روی گلزار باز کرده بودند. فارغ از فرامتن، محمدرضا گلزار را باید گزینهای مناسب برای اجرای برنامههایی از جنس «پانتولیگ» دانست. او بعد از تجربه اجرای «برنده باش» در شبکه سه و «هفت خان» در پلتفرم نماوا، توانایی خود را با مسابقهای متفاوت به چالش کشیده. گلزار تعاملی خوب با شرکت کنندهها دارد و از زبان بدن و میمیک چهره و نیز شوخیهای کلامی بهرهای درست میبرد.
نکته: قرار است ویژه برنامه نوروزی «پانتولیگ» با حضور چهرههای شناخته شده پخش شود.
شبنم قربانی/ عشق کوفی
درباره اثر: سریال «عشق کوفی» ساخته حسن آخوندپور روایتگر ماجراهای کوفه در سال ۶۱ هجری بود. این اتفاق در قالب یک داستان عاشقانه رخ داد که یک طرف نائله حضور داشت و طرف دیگر هلال. تضاد درام هم اعتقاد متفاوت این دختر و پسر بود. در پرونده مرور سریالهای ۱۴۰۲ نوشتیم که چرا «عشق کوفی» را باید جزو سریالهای موفق تلویزیون دستهبندی کرد.
چرا برنده است: شبنم قربانی تجربه بازیگری داشته، اما «عشقکوفی» اولین حضور او در نقش اصلی یک سریال تاریخی است. نائله دختری جسور و خود ساخته است که عاشق هلال (با بازی سعید شریف) میشود. او راز دل فاش میکند و در نهایت ازدواج شکل میگیرد؛ حال آن که پدرش اموی است و همسرش علوی! شبنم قربانی مصافی درست با نائله داشت و حالات مختلف شخصیت از حیرانی تا چالش عقیده را در بازیاش عیان ساخت. او همچنین در بروز عواطف درونی و خشم بیرونی کاراکتر، با بهرهگیری درست از چهره، موفق عمل کرد.
نکته: در جشنواره چهل و دوم فیلم فجر، بار دیگر نام شبنم قربانی سر زبانها افتاد. او به خاطر بازی در «مجنون» سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را به دست آورد. این یعنی سال ۱۴۰۲ به کام قربانی بوده است و مهمتر این که نشان داد ظرفیت موفقیت بیشتر در عرصه بازیگری را دارد.
کامران نجفزاده/ برمودا
درباره اثر: «برمودا» نام برنامه جدید شبکه نسیم است که در قالب تاک شو تولید شده. در این برنامه کامران نجفزاده میزبان چهرههایی از دنیای هنر، ورزش، سیاست، رسانه و ... میشود و با آنها گفتگو میکند. «برمودا» به دلیل رویکرد متفاوت نسبت به سوژه و تلاش برای بیان حرفهای سودمند، تبدیل به اثری موفق شده. ضمن این که بریدههای جالبی هم دارد که در فضای مجازی توجهات را به خود جلب میکنند.
چرا برنده است: و باز همان حرف تکراری؛ یکی از شروط مهم برای موفقیت هر برنامه، مجری است. اوست که حکم مهاجم در فوتبال را دارد و اگر فرصت شناس، باهوش و مسلط نباشد، نتیجه تلاش یک تیم هدر میرود. کامران نجفزاده با کولهباری از تجربه روزنامه نگاری، گزارشگری خبری، مستندسازی و ... به «برمودا» رسیده است. زمین بازی او متفاوت از قبل است، اما از پس این چالش برآمده. او میداند که این برنامه قرار نیست مهمان را گوشه رینگ ببرد بلکه باید شرایطی فراهم شود تا طرف مصاحبه، عیار خود را عیان سازد. پس، نه بیهوده بر سر حرف و نظر خود میماند و نه اصرار دارد که دیدگاه مهمان را به چالش بکشد.
نکته: سازندگان «برمودا» میتوانند برای سال آینده و دور تازه برنامه ایدههایی نو رو کنند و اجازه ندهند محصولشان دچار یکنواختی شود.