آفتابنیوز : آفتاب: روزنامه ابتکار در سرمقاله امروز 27 تیر 88 آورده است:
جمعه مورد انتظار هم فرا رسید و خطبههای وعده داده شده ایراد گردید جمعیت پرشور متشکل از سلایق مختلف حضور پیدا کرده بودند مجموعه اتفاقات موجب شد تا یک بار دیگر نمازجمعهای شبیه آن چیزی که در5مرداد 1358 برای اولین بار توسط مرحوم ایت ا...طالقانی ایراد گردید در دانشگاه تهران اتفاق بیفتد واین تشابه از نگاه خطیب دیروزهم مغفول نماند، دیروز به یک معنا شاهد حضور چشمگیر نمازاولیها نه از نظر سن که از نظر شرکت دراین نوع مراسم بودیم.
نماز جمعه دیروز محور گمانهزنی و تحلیلهای یک هفته گذشته بود دامنه گمانهها محدود به رسانه و محافل داخلی نبود و ابعاد تحلیلها مورد توجه رسانههای جهانی قرار داشت خبرحضور آقایان موسوی و خاتمی در نماز جمعه بردامنه کنجکاوی پیرامون رخدادهای نماز جمعه 26تیر افزود.
مجموعه تحلیل و گمانه زنیها در کنار شخصیت خود هاشمی رفسنجانی موجب اهمیت دو چندان نماز جمعه دیروز گردید. یکی از تفاوتهای هاشمی رفسنجانی با دیگر شخصیتهای نظام این است که ظرفیتهای ایشان تمام نشدنی است.به دلیل نقش محوری و تاثیرگذارآقایهاشمی در طول سی سال گذشته همواره بسیاری مترصد پایان پذیری ظرفیت وی و به بایگانی سپرده شدن ایشان بودند اما بعدها دیدیم که هاشمی همچنان هاشمی است. پلی به گذشته راهنمایی خوبی براین نکته استهاشمی نقش محوری در سقوط دولت موقت برعهده داشت آنچنان که خود در خاطراتش آورده که برای اقناع امام(ره)مجبور به گریه شد.
هاشمی صحنه گردان اصلی کنارزدن بنی صدر وعزل ایشان بحساب میآید او کارگردان پشت صحنه پرونده مک فارلین بود.هاشمی فرماندهی جنگ را برعهده داشت و مسئولیت ادامه جنگ و درنهایت پذیرش قطعنامه 598 مستقیما برعهده او بود.نقش تعیین کنندهای در عزل ایت ا... منتظری از قائم مقامی رهبری ایفا کرد.
خطبه معروف ایشان درهفته قبل از انتخابات دوم خرداد76 کلید پیروزی خاتمی بر رقیب قدرتمند محافظه کارش ارزیابی شد و... و به دلیل نقشهای گوناگون، موقعیت مخالفان و موافقانش بارها عوض شد.کسانی که اورا در دهه هفتاد تا نیمه اول80 عالیجناب سرخپوش برمیشمردند این روزها چشم به نقشهای تازه ایشان دوختهاند.
کسانی که آن روزگاران منتقدان او را باشعار مخالفهاشمی مخالف رهبری است سرکوب می کردند این روزها خود متوسل به هر بهانهای جهت مقابل نشان دادن هاشمی با رهبری هستند. داوری افراط گونه و تفریط گونه نخبگان پیرامون نقشهاشمی تا آنجا بود که گروهی ردپای اورا پشت هر حادثهای در طول سی سال گذشته پی میجستند گروهی هم او را به عنوان دائی جان ناپلئون مسایل ایران قلمداد می کردند،اما این انتخابات خط بطلانی برنوار مبانی قضاوتهای مذکور بود اگرچه تحولات همواره نشان داده که هاشمی برسر دوراهیها از هویت انقلابی خود فاصله نگرفته است و اوهمچنان جزئی از تاریخ انقلاب بحساب میآید اما موقعیت و قدرت تاثیرگذاریایشان نه در آن ابعادی که تصور میشد که درآیینه واقعیت نمایان گردید. به رغم اینکه همواره به گفتن صحبتهای تاویل پذیر و تعمیم پذیرشهرت یافته است اما سیر وقایع اورا تا مرز صریح گویی وشفاف گویی پیش برده است و از حرکت در سایه به حرکت درمتن تغییر روش داده است.
اگر چه تلاشها به منظور استفاده از ظرفیت ایشان برای به انجام رساندن خواست معترضین از مدتها قبل شروع شده است وسعی می شود کههاشمی در قامت لیدرمعترضین ظاهر شود به همین دلیل هم شاهد طیفی از انتظارات متنوع در خصوص نقشهای ایشان هستیم درنتیجه همین انتظارات دیروز شاهد تغییر محسوسی در ادبیات وی بودیم ادبیاتهاشمی همواره مملو از مصلحت اندیشی وکلی گویی بود.
اما دیروز تکیه و تمرکزصحبتشان برتوجه به خواست مردم بود ودرنهایت خطبه دیروزش رضایت معترضین را فراهم آورد اما آنالیزمتن صحبتها نشان می دهد که هاشمی همچنان سعی در رعایت اصل مرضی الطرفین بودن خود کرد یکی از مهمترین انتظارات شکل گرفته در خصوص خطبههای نمازجمعه ایشان «رد نتیجه انتخابات» بود درحالیکه پیشنهادات وی مبنی بر برون رفت ازشرایط فعلی متضمن پذیرش نتیجه انتخابات بود تاکید بر قانع بودن به قانون، آزادی زندانیان، دلجویی از بازماندگان حوادث اخیر وفراهم آوردن امکانی برای ادامه مناظرات اینها درمقیاس انتظارات معترضین راهکارهای حداقلی هستند که البته بالحنی رادیکال و انتقادی ارایه شدند، بنابراین خطبههای نمازجمعه 26 تیر از نظرمحتوا آیینه همان هاشمی مصلحت اندیش بود اما از نظر شکل آیینه یک هاشمی تغییریافته ورادیکال بود.