آفتابنیوز : آفتاب: بررسی آمار صادرات و واردات مرکبات در چهار سال گذشته نشان میدهد به طور متوسط 6/2 برابر صادرات، واردات مرکبات در کشور انجام شده است. در مدت مورد محاسبه (طی سا لهای 1387 -1384 در مجموع 8/165 هزار تن مرکبات صادر شده است در حالی که این رقم در مورد واردات 437 هزار تن گزارش میشود (برای سال 1387 آمار هشت ماهه بررسی شده است).
این بررسی همچنین نشان میدهد فاصله بین صادرات و واردات این محصولات به تدریج از یک برابر در سال 1384 به تدریج به 10 برابر در هشت ماهه 1387 رسیده است.
بر اساس این گزارش در سال 1384 صادرات مرکبات 9/51 هزار تن به ارزش 8/26 میلیون دلار و وارداتاین محصول 53 هزار تن به ارزش 22 میلیون دلار بوده است.این رقم در سال 1385 به 8/64 هزار تن صادرات به ارزش 1/31 میلیون دلار و 100 هزار تن واردات به ارزش 40 میلیون دلار رسید. اما این اختلاف در سال بعد یعنی سال 1386 فاحشتر و به پنج برابر رسید و طی این سال 8/42 هزار تن مرکبات به ارزش 21 میلیون دلار صادر و 216 هزار تن به ارزش 81 میلیون دلار وارد شد. همچنین در هشت ماهه 1387،3/6 هزار تن ازاین محصول به ارزش 12 میلیون دلار صادر و 68 هزار تن به ارزش 26 میلیون دلار وارد شد که بهاین ترتیب برتری واردات بر صادرات به 10 برابر رسید.
یک درصد مرکبات تولیدی صادر میشود بررسیها نشان میدهد میزان صادرات مرکبات تنها یک درصد تولید سالانه این محصول است. تولید مرکبات در خلال سالهای 1384 تا 1386 به ترتیب 8/3 ، 2/4، 7/3 میلیون تن بوده است که دراین سالها تنها 51 ، 64 و 42 هزار تن صادر شده است که بین 1/1 تا 5/1 درصد میزان تولید را شامل میشود.
به طور کلی با توجه به حمایتهای صورت گرفته از صادرات محصولات میوه و تره بار، روند صادرات مرکبات در سالهای اخیر از رشد برخوردار بوده است که این امر به خصوص در سالهای 1384 و 1385 که یارانه حمل و نقل نیز جهت صادرات محصولات این گروه تخصیص داده شده بیشتر نمایان شده است. اما در برخی سالها تحت تاثیر نوسانات تولید محصول و عدم ثبات وضعیت بازار داخلی و قیمتها، میزان صادرات نیز کاهش یافته است.
در هشت ماهه سال 1387 نیز به علت خشکسالی و سرمازدگی با کاهش تولید و صادرات روبه رو بودیم. عدم آشنایی لازم نسبت به سلیقه مشتریان خارجی، نبود امکانات مناسب نگهداری و بازاررسانی مرکبات صادراتی و محدودیت بازارهای صادراتی از جمله مشکلات موجود در صادرات مرکبات به شمار میآید که کارشناسان دراین راستا افزایش تعامل صادرکنندگان با مشتریان خارجی از طریق شرکت در نمایشگاهها و اعزام هیاتهای تجاری،ایجاد سردخانه و انبارهای مناسب جهت افزایش مدت زمان نگهداری محصولات در راستای جلوگیری از افت کیفی محصولات و انجام تبلیغات گسترده در زمینه معرفی مرکبات ایران به کشورهای عمده واردکننده را به عنوان راهکار پیشنهاد میکنند.
همچنین از جمله موانع تولید پراکندگی باغات مرکبات و خرده مالک بودن بهره برداران، نامناسب بودن بخش عمدهای از اقلام تولیدی مرکبات، مشکلات مربوط به بازاریابی تولیدکنندگان که حاشیه سود آنها را با تحدیدات جدی مواجه میکند و ضایعات فراوان عنوان میشود. دراین زمینه نیز راهکارهای ذیل پیشنهاد میشود: تشکیل تعاونیهای باغداران جهت انسجام تولید و عرضه محصول، توسعه کیفیت و تولید ارقام بازار پسند مرکبات، حذف واسطهها و دلالان و ساماندهی بازار مرکبات در راستای افزایش سود باغداران و تنظیم و ثبات بازار داخلی مرکبات و توسعهایجاد صنایع تبدیلی مرکبات. اما بررسی تولید جهانی مرکبات از روند صعودی تولیدات حکایت دارد. به طوری که تولید این محصولات از 110 میلیون تن در سال 2005 به 115 میلیون تن در سال 2007 رسیده است. عمده ترین تولیدکنندگان مرکبات نیز برزیل، آمریکا، چین، مکزیک و اسپانیا بوده اند. در عین حال با وجود روند صعودی تولید آمار صادرات جهانی از ثبات نسبی برخوردار بوده و طی سه سال 2005 تا 2007 به ترتیب، 7/12، 4/12 و 5/12 میلیون تن برآورد شده است.