مافیاها برای حل مسأله تورم بساط برپا کردند
فرشاد مومنی، رییس موسسه دین و اقتصاد، در نشست خبری رویداد «جایزه عالی‌نسب» اظهار داشت: شرایط بسیار خاصی را در ایران در حال تجربه هستیم و نگرانی‌ها درباره روند‌های واگرایانه و قهقراآمیز در همه عرصه‌های حیات جمعی ما بیداد می‌کند، بطور همزمان شاهد این هستیم که بطور غیرمتعارفی بجای برانگیختن عزم، اداره و انگیزه برای برطرف کردن این گرفتاری‌ها، متاسفانه آگاهانه و غیرآگاهانه عناصر انگیزه‌کُش فعال است. از این رو طبیعتا به اعتبار فلسفه وجودی موسسه مطالعات دین و اقتصاد مبنی بر اینکه ایران و توسعه آن باید در مرکز توجه باید قرار داشته باشد، این پرسش در موسسه مطرح بود که ما به سهم خود در این زمینه چه اقدامی انجام می‌دهیم.
وی ادامه داد: تصور ما این بود که با مطرح کردن جایزه عالی‌نسب به سهم خودمان و مقدورات به طور همزمان چند موضوع را دنبال می‌کنیم، مسأله نخست این است که در بستر مناسبات رانتی قربانی بزرگ توسعه است. اگر به اسناد برنامه‌های توسعه کشور که نگاه کنیم می‌بینیم که هر نسبتی را می‌توان به این اسناد داد بجز اینکه ارتباطی به ماجرای توسعه کشور داشته باشند.
مومنی گفت: مگر می‌شود در جامعه‌ای مسأله توسعه را حذف کنیم که این حذف هم به اعتبار ذی‌نفعان رانتی شکل و شمایل پرتنوعی به خود گرفته و پس از این حذف، احتمال بهبود وضعیت را داشته باشیم. مأموریت اصلی جایزه عالی‌نسب این است دوباره وجود گرامی به نام «ایران» را به همه یادآوری کند. چراکه در بستر مناسبات رانتی همه به دنبال منافع شخصی در حرکت هستند و فراموش می‌کنند که منافع شخصی پایدار فقط در صورتی شکل می‌گیرد که ایرانی باقی‌مانده باشد که حالش خوب باشد و برای اینکه حال ایران خوب شود باید محور همه تلاش‌ها توسعه باشد.
این استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: بر این باور هستیم که برای پیشبرد ماجرای توسعه اول باید مسأله و دغدغه توسعه در حیطه اندیشه‌ای سامان پیدا کند، در شرایطی که با کمال تأسف مراکز اندیشه‌ای ما یکی از برترین ایام را از نظر تحمل کردن مداخله‌های ناروا و فشار‌های غیرعادی را تجربه می‌کند، به اهل علم و پژوهش در حیطه توسعه با تمرکز بر نیاز‌های معرفتی این مسأله در ایران یک انگیزه‌ای را از طریق رویداد جایزه عالی‌نسب ایجاد کنیم.
مومنی با بیان اینکه همچنین به دنبال این بودیم که به جامعه این پیام را بدهیم که ولو اینکه حکومت به خادمان واقعی توسعه ایران بهای کافی ندهند، اهل علم و دانایی هرگز کسانی را که گام‌های بزرگی در زمینه توسعه برداشته باشند را فراموش نمی‌کنند، اظهار داشت: با مطرح کردن این جایزه به نام استاد فقید میرمصطفی عالی‌نسب می‌خواهیم بگوییم که جامعه ما اگر بخواهد هویت توسعه‌ای پیدا کند باید چهره‌های برجسته که در دوران‌های سخت‌تر از شرایط کنونی گام‌هایی بزرگ در ساحت‌های نظر و عمل و در مسیر توسعه کشور برداشته‌اند را به عنوان الگو معرفی کند. امیدواریم به همین بهانه به همان اندازه که دغدغه ایران و توسعه ایران مطرح می‌شود مسأله قدرشناسی عالمانه از خادمان توسعه موضوعیت پیدا کند.
وی گفت: اگر مروری بر خدماتی که عالی‌نسب در ساحت نظر و عمل برای ایران به اجرا رسانده داشته باشیم، از اینکه چنین خادمی تا این اندازه در غربت و گمنامی مانده شگفت‌انگیز می‌شوید. در حالیکه در هر جای دنیا اگر فردی پیدا می‌شد که یک هزارم استاد فقید عالی‌نسب گام‌های بزرگی به سمت توسعه برداشته و حقوق بزرگی هم به گردن ایران و مردم ایران داشته واقعا باید شگفتی می‌شود که نامی از این افراد مطرح نیست.
مومنی همچنین درباره تامین مالی این رویداد گفت: طبیعتا در این مسیر اولین کاری که کردیم این بود که برای تامین مالی هزینه‌های این رویداد به کارخانه عالی‌نسب مراجعه کردیم، یکی از افتخارات عالی‌نسب این است که جزو معدود بنگاه‌هایی است که پس از فوت بنیان‌گذار همچنان با بالندگی و رونق در حال فعالیت است، در حال حاضر مدیرعامل کارخانه سماورسازی عالی‌نسب برادرزاده استاد فقید عالی‌نسب است که وقتی این مسأله را با ایشان درمیان گذاشتیم از این موضوع استقبال فراتر از انتظار داشت.
وی با بیان اینکه یک هیات داوری ١۵ نفره این رویداد را پشتیبانی می‌کند، گفت: هماهنگی‌ها با داوران انجام شده تا از نظر کیفیت و اعتبار نگرش‌های معطوف به اعتلای ایران نگرانی‌هایی وجود نداشته باشد. امیدواریم برگزاری این رویداد جنبش توسعه خواهی را دوباره در ایران زنده کند و پس از این روند‌های قهقرایی که از سال ١٣٩٠به طور فاجعه امیزی شروع شده بتوانیم بذر امید به این جامعه باشیم.
مومنی تاکید کرد: یقین داریم آنچه که ایران امروز گرفتار آن است در تسخیر علم است و ما تافته جدا بافته در این عالم نیستیم و مانند هر کشور دیگری اگر اهل علم انگیزه پیدا کنند قطعا می‌توانیم از عهده گرفتاری‌ها بربیاییم، مباحث ارزشمندی که از سوی متفکران در رسانه‌ها منتشر می‌شود درمی‌یابیم که با معیار‌های علمی می‌توانیم توضیح دهیم که چرا به این روز افتاده‌ایم و هم می‌توانیم سازو کار‌های برون رفت از این وضعیت را ارایه دهیم. به گمان ما اگر حکومت هم همراه باشد و به مقام علم ارج نهد و این فشار‌های غیرعادی را به جامعه دانشگاهی و اهل علم را کاهش دهد می‌توانیم جنبش امیدبخش توسعه خواهی را در ایران زنده کنیم.
وی ادامه داد: جایزه عالی نسب به اعتبار مهمترین مولفه روش شناختی توسعه که براساس آن توسعه پدیده بین رشته‌ای است و این جایزه می‌تواند به تمام عرصه‌های و رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی و حتی ادبیات تعلق بگیرد و امیدواریم به اعتبار کار‌هایی که بسیار خوب در دانشکده‌های علوم سیاسی و اجتماعی و روابط بین‌الملل و روانشناسی و. انجام شده اقدام موثری انجام شود و این رویداد پیامی به اهل هنر و فرهنگ جامعه می‌دهد که همه تلاش‌ها به هدف اصلی یعنی اعتلای ایران برگردانیم که تحقق این موضوع هم از لحاظ اندیشه‌ای فقط از مسیر گرامی داشتن اندیشه توسعه امکانپذیر خواهد بود.
رییس موسسه دین و اقتصاد تاکید کرد: امروز شاهد آن هستیم مافیاها در ایران برای حل مسأله تورم بساطی را برپا کردند و سراغ هر چیزی می‌روند بجز آسیب شناسی فشارهایی که به تولید ایران وارد شده است. از همین روی به تولید توجهی نمی‌شود و به جای آن توجه‌ها به سمت مناسبات رانتی و فاسد است و تمام این موضوعات نشان می‌دهد که از لحاظ اندیشه‌ای چقدر به بسیج حداکثر ظرفیت‌های دانایی نیاز داریم و امیدواریم که برگزاری رویداد جایزه عالی نسب برای برگزیدن بهترین مطالعات در زمینه توسعه گامی باشد در مسیری که آدرس‌های غلط را کنار بگذاریم و ذهنمان را به هدف که توسعه است معطوف کنیم و کمکی شود تا دوباره بذر امید در جامعه پاشیده شود.
مومنی در پاسخ به این سوال که در داوری‌ها آیا سوگیری خاصی را دنبال می‌کنید گفت: در دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد فشار‌های غیرمتعارفی به گروه توسعه و برنامه ریزی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه وارد شد، اما کسی فریادرس نبود، اما در همان دوره وقتی احمدی‌نژاد با دانشکده اقتصاد دانشگاه شریف تعرضی داشت در موسسه مطالعات دین و اقتصاد چندین تلاش گسترده شخصی و نهادی را در دفاع از حریم علم و دانشگاه انجام دادیم که این حساب و کتاب‌هایی در روش‌شناسی توسعه دارد و می‌گوییم اگر کسی وقوف روش شناختی به نقص اطلاعات انسان‌ها داشته باشد، می‌داند که وجود رویکرد نظریِ رقیب می‌تواند بزرگترین عامل اعتلابخشی باشد بنابراین چیزی که برای حیات بخشی است این بوده که از همه دیدگاه‌ها استقبال کنیم و داوران متناسب با این موضوع هستند. موضوع اصلی این است که با این تلاش‌ها یک گره معرفتی جدی را از مسیر توسعه باز کنیم بنابراین به هیچ وجه گزینش رویکردی نخواهیم داشت.
