خاتمی: انتظار این بود که کم‌کم فضا غیر امنیتی شود
ایجاد محدودیت در مسیر نقد قدرت موجب کاهش رضایت عمومی است
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: حجت‌الاسلام والمسلمین خاتمی گفت: «انتظار این بود که کم‌کم فضا غیر امنیتی شود، نه اینکه انتقاد و نقد کردن این همه هزینه برای جامعه داشته باشد، باید به خاطر داشت کسی که نقد می‌کند برانداز نیست بلکه دلسوز انقلاب و جامعه است».
به گزارش گروه سیاسی آفتاب، سیدمحمد خاتمی در دیدار و گفت و گو با جمعی از اعضای هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران با اشاره به مباحث مطرح شده از سوی استادان در ابتدای این نشست؛ گفت: «همه مطالبی که در این جلسه بیان شد مطالبی خوب؛ پخته و مبتنی بر تحلیل درست بود، همچنانکه از محیط دانشگاهی انتظار می‌رود همه بحث‌ها به نحوی ناظر بر این بود که چگونه می‌شود از این وضعیت بیرون رفت و وضعیت بهتری داشت»
وی با بیان اینکه «خوشبختانه جامعه دانشگاهی ما هم درد را می‌شناسد و هم تلاش می‌کند راه حلی را برای رفع درد ارائه دهد»، اظهار داشت: «یکی از مشکلاتی که در جامعه ما وجود دارد، عدم درک جایگاه دانشگاه و دانشگاهیان در مجموعه نظام و عدم بهره‌گیری از آنهاست».
رئیس بنیاد باران در بیان علل و موانع کنونی پیش آمدن این وضع افزود: «در حال حاضر نیز وضعیتی وجود دارد که همچنان فضا به سوی محدودتر شدن آن پیش می‌رود و متاسفانه زیانی که از این ناحیه، مملکت دچار آن می‌شود زیان غیرقابل جبرانی است».
خاتمی درباره توانایی‌های دانشگاه در بهبود وضع کشور و پیشبرد همه جانبه گفت: «بعد از انقلاب هم از این ظرفیت دانشگاه کمتر استفاده شده است؛ البته در یکی دو مورد عکس این اتفاق افتاد، یکی در تدوین برنامه چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور که مرحوم دکتر عظیمی محور کار قرار گرفت».
وی افزود: «در جریان تدوین این برنامه هزاران ساعت نفر از نیروهای مختلف دانشگاهی از دانشگاه‌های مختلف بحث و صحبت کردند، بطوریکه تقریباً کمتر نظر علمی و دانشگاهی بود که در حد امکان شنیده نشده باشد و بر اساس آن برنامه چهارم تدوین شد که به نظر من علمی‌ترین و واقع بین‌ترین برنامه‌ای بود که تنظیم شد ولی در عمل متاسفانه بر خلاف آنچه می‌بایست انجام شود، انجام گرفت».
رئیس دولت اصلاحات مورد دیگر در توجه و تکیه بر ظرفیت دانشگاه را در جریان تدوین برنامه چشم انداز بیست ساله عنوان کرد و گفت: «در این برنامه که در دولت اول اصلاحات مورد بحث قرار گرفت از نیروهای مختلف کارشناسی از دانشگاه‌های مختلف استفاده شد و سرانجام نیز با بحث در مجمع تشخیص مصلحت با نظر رهبری تدوین؛ نهایی و ابلاغ شد».
سید محمد خاتمی با تاکید بر ضرورت استقلال دانشگاه یادآور شد: «در دولت اصلاحات هم و غم دولت بر این بود که دانشگاه روی پای خود بایستد و مورد احترام باشد و تلاش کنیم نیروهای خارج از دانشگاه اجازه و توان دخالت و اعمال نظر به هر صورت را نداشته باشند».
رئیس جمهور سابق کشورمان در این باره گفت: «اختیارات هیات‌های امنا در اداره دانشگاهها و انتخابی شدن مدیریت‌های دانشگاهی از جمله ضرورت‌های مشارکت دانشگاهیان در تصمیم سازی‌های کشور است که دولت در دوران اصلاحات توانست تنها گام‌های اولیه در آن مسیر بردارد».
سید محمد خاتمی استقلال دانشگاه و رعایت حقوق و حرمت دانشگاهیان و دانشجویان را در هر شرایطی ضروری و لطمه مداخله های سیاسی و امنیتی را مخل ایفای نقش های واقعی دانشگاه دانست.
وی انتظارات جامعه را از دانشگاه و دانشگاهیان در تامین سه هدف خلاصه کرد و گفت: «دراولین هدف علم‌اندوزی و پژوهش است که بدون دستیابی به آن هیچ گامی را نمی‌توان برداشت و حتی حیات اجتماعی، تاریخی، سیاسی و مدنی با مشکلات مختلف مواجه و بلکه نابود خواهد شد».
خاتمی در ادامه گفت: «دومین هدف کارآمدی بدین معناکه افراد چگونه می‌توانند علم را به کار گیرند و کشور و جامعه را با این علم اداره کنند؛ کارآمدی فقط تربیت نیروی علمی و انسانی کارآمد نیست، بلکه این است که دانشگاه عالم به مدیران ما کمک کند که کارآمد شوند، یعنی راه مدیریت علمی و منطقی را به آنها بیاموزند و اگرتصمیم‌سازان ما عالمان ما باشند آن‌وقت مدیریت کار آمدی در کشور داریم و تصمیم گیران نیز درست عمل می‌کنند».
رئیس دولت اصلاحات تصریح کرد: «هدف سوم روشن فکری است و روشنفکر یعنی کسی که از خود بیرون آمده و به سرنوشت جامعه می‌اندیشد و اهل نقد و نظر است وعظمت، پیشرفت، آزادی و اعتلای جامعه خود را می‌خواهد».
رئیس دولت اصلاحات افزود: «روشنفکر کارآمد باید دو خصوصیت داشته باشد که دانشگاه‌های ما باید و می‌توانند در این زمینه کار کنند، یکی اینکه چون وجود انسان تاریخی است کسی روشنفکر خواهد شد و می‌تواند در جامعه اثر مثبت بگذارد که با سنت آشنا و مانوس باشد».
وی ادامه داد: «در کشور ما اسلام بطور خاص در شکل‌دهی این سنت و ساختن هویت تاریخی و فرهنگی جامعه ما موثر است و وقتی می‌گوییم اسلام، اسلامی را می‌گوییم که غیر مسلمان هم در آن امکان رشد پیدا بکند».
خاتمی خصوصیت دیگر روشنفکر را آشنا بودن به اقتضائات زمان عنوان کرد و گفت: «کسی که زمان خودش را نمی‌شناسد، تاثیر و تأثر عوامل، خواست‌ها و توقعات تاریخی جامعه را نمی‌شناسد و در زمان خودش نیست، نمی‌تواند زبان مناسب برای جامعه خود پیدا کند و جامعه هم حرف او را نمی‌شنود و راه حل‌هایی که ارائه می‌دهد به جای اندیشه بر توهم استوار است».
رئیس موسسه بین‌المللی گفتگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها تصریح کرد: «روشنفکر کسی است که با سنت و اقتضائات زمان خود آشنا باشد و بداند او در این زمان دارد زندگی می‌کند و چگونه می‌تواند از سنت که پایه اجتماعی اوست بهره‌برداری و حتی نوآوری کند تا بتواند گذشته‌اش برای آینده‌اش معنا داشته باشد و پیش برود».
وی تاکید کرد: «روشنفکر کسی است که از امکانات عظیم موجود، بتواند استفاده کند و برای ملت سربلندی، استقلال و عظمت بیافریند تا همه احساس حرمت بکنند».
رئیس‌جمهور سابق کشورمان در تبیین این مسئولیت یادآور شد: «روشنفکر کسی است که توقع زمانش را بشناسد و من بارها گفته‌ام زمانه ما زمانی است که در آن دیگر هیچ انسانی در وجدان خودش هیچ نوع حکومت استبدادی و دیکتاتوری را بر نمی‌تابد و رد می‌کند. از جمله دلایل آن هم همین است که امروز دیکتاتورهای زمان نیز ادعای مردمی‌بودن می‌کنند ؛ اینها مساله زمان ماست و متعلق به شرق و غرب نیست و انتقاد و بیان آزاد عقاید و اندیشه‌ها امروز دیگر به عنوان یک حق شناخته شده است».
سید محمد خاتمی با تاکید بر نقش دانشگاهیان در این زمینه گفت: «متاسفانه ما گرفتار بحران تفکر هستیم که باید با استمداد از سنت و روح زمانه بتوانیم این بحران را حل کنیم و به یک جمع‌بندی درستی برسیم و دانشگاهها و محافل علمی می‌توانند در این زمینه نقش بسزایی داشته باشند».
وی لازمه تحقق این نقش را وجود امنیت اجتماعی و احساس رضایت همه افراد جامعه و نخبگان به خصوص جامعه دانشگاهی دانست و گفت: «رضایت مبنای رشد اجتماعی و نقد به تعبیر امیرالمومنین علی (ع) وظیفه جامعه و حق والیان است پس ایجاد محدودیت در مسیر نقد قدرت موجب کاهش رضایت عمومی و محروم کردن جامعه و حکومت از یک حق اساسی است».
رئیس بنیاد باران در این باره اظهار داشت: «نظام اسلامی چنانکه در منابع دینی و تاریخی ما آمده است و در انقلاب و اندیشه حضرت امام نیز ریشه دارد؛ نظامی است انسانی و اخلاقی که باید همه شهروندان را در بر بگیرد و محدود به سلیقه‌ها؛ افراد و گرو‌ه‌های خاص نشود و جلب رضایت نخبگان و آحاد جامعه را مد نظر داشته باشد».
سید محمد خاتمی با اشاره به این مساله به بررسی وقایع اخیر کشور پرداخت و گفت: «بزرگترین عامل تضعیف نظام؛ کاهش رضایت مردم و اعمال خشونت به هر شکلی است. خشونت از هر سو به‌خصوص از ناحیه حکومت مضر به حال جامعه؛ دین و نظام است».
وی در ادامه این بحث اظهار داشت: «امروز سوال این است که به‌خصوص در جریان حوادث اخیر، رضایت جامعه و به‌خصوص نخبگان آن افزایش پیدا کرده است؟ اگر نکرده است باید فهمید که مشکل وجود دارد و عاملان این وضع تضعیف‌کنندگان نظام در اینجا کسانی هستند که سبب نارضایتی بیشتر در جامعه شده‌اند».
رئیس دولت اصلاحات تصریح کرد: «این جامعه متعلق به ماست. اما چرا اینقدر فضا تنگ شده است؟چرا اینقدر نیروهای ارزنده‌ای که انتقاد یا حرف دارند؛ نه‌تنها حذف می‌شوند بلکه مورد هرگونه اهانت و فشاری قرار می‌گیرند»؟
خاتمی افزود: «وقتی به دانشجو، استاد، عالم؛ هنرمند؛ نیروهای اهل فکر و سابقه‌دار و جبهه رفته و نیروهایی که می‌گویند قانون اساسی را قبول داریم البته انتقاد هم داریم هرگونه ناسزا و نسبتی به آنها می‌دهند متاسفانه شعارهایی در جامعه مطرح می‌شود که هیچ کدام از ما نمی‌پسندیم؛ نظام تضعیف می‌شود و ایران چه در عرصه داخلی و چه در عرصه خارجی آسیب می‌بیند».
وی در توضیح دلایل شرایط به وجود آمده گفت: «اینها به این دلیل است که به مردم احترام نمی‌شود، اعتراض و انتقاد براندازی به حساب می‌آید، رسانه‌های رسمی ما هر چه توانستند ناسزا و دروغ به افرادی می‌گویند که مورد توجه مردم هستند و همه اینها به نظام لطمه می‌زند».
سید محمد خاتمی برای حل این مسائل گفت: «همه باید به قانون اساسی بازگردیم و در چارچوب قانون اساسی و معیارهای اسلامی حرکت کنیم؛ باید پذیرفت که نمی‌توان به‌صورت پادگانی جامعه و دانشگاه را اداره کرد و این نحوه مدیریت به زیان مادی و معنوی و حیثیتی جمهوری اسلامی است».
رئیس جمهور سابق کشورمان در این زمینه افزود: «انتظار این بود که کم‌کم فضا غیر امنیتی شود، نه اینکه انتقاد و نقد کردن این همه هزینه برای جامعه داشته باشد، باید به خاطر داشت کسی که نقد می‌کند برانداز نیست بلکه دلسوز انقلاب و جامعه است».
سیدمحمد خاتمی خاطر نشان کرد: «اما آیا امروز انتقاد منطقی هزینه ندارد؟ آیا منتقد متهم به انواع اتهاماتی که شایسته بدترین دشمنان کشور و ملت است، نمی‌شود؟ اگر جواب این سوالات مثبت است؛ اینها نشان‌دهنده انحرافی است که باید اصلاح شود و به راه درست بازگردد».
خاتمی در پایان تصریح کرد: «مبنای حرکت قانون اساسی است؛ ما ایران سربلند را می‌خواهیم، ما می‌خواهیم مردم حکومت را از خود بدانند و حکومت مردم را از خود بداند و همچنین انتقاد از خود را نعمت بداند، همانگونه‌ای که امام راحل فرمود انتقاد، بلکه تخطئه یک هدیه الهی است و مراد امام از انتقاد و تخطئه ؛ انتقاد از خودشان و مسئولان بلند پایه بود».
گفتنی است پیش از سخنان خاتمی پنج تن از استادان دانشگاه علم و صنعت به تشریح مسائل موجود کشور و دانشگاهها و راه‌های برون رفت از وضعیت نا مطلوب کنونی پرداخته و به عنوان کسانی که سالها در محیط دانشگاهی و صحنه جامعه و مسئولیت‌ها و مدیریت ها حضور داشته‌اند و مسائل را از نزدیک لمس می‌کنند نگرانی شدید خود را از وضعیت مدیریت غیر کارشناسانه؛ غیر علمی؛ غیر واقع‌بینانه و سلیقه‌ای در ابعاد مختلف فرهنگی؛ اجتماعی؛ اقتصادی؛ صنعتی، کشاورزی و سیاسی امنیتی؛ دیپلماسی و روابط خارجی؛ رسانه‌ای و اطلاع رسانی؛ قضایی و حقوقی ابراز و خطر رکودها و تخریب‌ها وحیف و میل‌های ثروت‌های ملی؛ از بین رفتن و سوختن فرصت‌های اجتماعی و اقتصادی که می‌توانست بسیار ارزنده و پیش برنده در روند توسعه همه جانبه کشور باشد روش برخی جریان‌ها برای یک صدایی کردن جامعه خصوصاً فضای دانشگاهها و تضعیف نقش مستقل عملکرد قوه قضاییه و قوه مقننه، دخالت دستگاههای امنیتی نظامی و انتظامی در اموری که طبق قانون اساسی از ورود به آنها نهی و منع شده‌اند عدم شفافیت در اطلاع رسانی و انعکاس واقعیت‌ها و دیدگاه‌ها و انتقادهای جریان‌های سیاسی و مردمی قانونی بد بین کردن و تفرقه افکنی بین طیف‌های مختلف اجتماعی و جریان‌های فکری و سیاسی و نهادهای مردمی و قطبی کردن جامعه بیان کردند وبر اساس آنها برخی راه کارها را با تکیه بر قانون اساسی برای برون رفت از این شرایط ارائه دادند و بر التزام عملی همه نهادها و دستگاههای کشور به همه موارد قانون اساسی و اطمینان دادن عملی به مردم در جهت تامین خواسته‌های اکثریت ملت و حقوق اقلیت ها تاکید کردند.
در این دیدار همچنین بسترهای مساعد در توسعه صنعتی و نگرانی‌ها از وضع اقتصاد و مدیریت کشور مورد اشاره قرار گرفت و ظرفیت‌ها و مخاطره‌های پیش روی جنبش اصلاحات و اینکه از تجربه‌های مشروطیت و انقلاب اسلامی و اصلاحات چگونه در این دوران باید بهره گرفت؛ بر فرصت‌ها و تهدید‌هایی که در برابر جامعه دانشگاهی و زنان وجود دارد تاکید شد.
آفتاب: حجت‌الاسلام والمسلمین خاتمی گفت: «انتظار این بود که کم‌کم فضا غیر امنیتی شود، نه اینکه انتقاد و نقد کردن این همه هزینه برای جامعه داشته باشد، باید به خاطر داشت کسی که نقد می‌کند برانداز نیست بلکه دلسوز انقلاب و جامعه است». به گزارش گروه سیاسی آفتاب، سیدمحمد خاتمی در دیدار و گفت و گو با جمعی از اعضای هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران با اشاره به مباحث مطرح شده از سوی استادان در ابتدای این نشست؛ گفت: «همه مطالبی که در این جلسه بیان شد مطالبی خوب؛ پخته و مبتنی بر تحلیل درست بود، همچنانکه از محیط دانشگاهی انتظار می‌رود همه بحث‌ها به نحوی ناظر بر این بود که چگونه می‌شود از این وضعیت بیرون رفت و وضعیت بهتری داشت»
وی با بیان اینکه «خوشبختانه جامعه دانشگاهی ما هم درد را می‌شناسد و هم تلاش می‌کند راه حلی را برای رفع درد ارائه دهد»، اظهار داشت: «یکی از مشکلاتی که در جامعه ما وجود دارد، عدم درک جایگاه دانشگاه و دانشگاهیان در مجموعه نظام و عدم بهره‌گیری از آنهاست».
رئیس بنیاد باران در بیان علل و موانع کنونی پیش آمدن این وضع افزود: «در حال حاضر نیز وضعیتی وجود دارد که همچنان فضا به سوی محدودتر شدن آن پیش می‌رود و متاسفانه زیانی که از این ناحیه، مملکت دچار آن می‌شود زیان غیرقابل جبرانی است».
خاتمی درباره توانایی‌های دانشگاه در بهبود وضع کشور و پیشبرد همه جانبه گفت: «بعد از انقلاب هم از این ظرفیت دانشگاه کمتر استفاده شده است؛ البته در یکی دو مورد عکس این اتفاق افتاد، یکی در تدوین برنامه چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور که مرحوم دکتر عظیمی محور کار قرار گرفت».
وی افزود: «در جریان تدوین این برنامه هزاران ساعت نفر از نیروهای مختلف دانشگاهی از دانشگاه‌های مختلف بحث و صحبت کردند، بطوریکه تقریباً کمتر نظر علمی و دانشگاهی بود که در حد امکان شنیده نشده باشد و بر اساس آن برنامه چهارم تدوین شد که به نظر من علمی‌ترین و واقع بین‌ترین برنامه‌ای بود که تنظیم شد ولی در عمل متاسفانه بر خلاف آنچه می‌بایست انجام شود، انجام گرفت».
رئیس دولت اصلاحات مورد دیگر در توجه و تکیه بر ظرفیت دانشگاه را در جریان تدوین برنامه چشم انداز بیست ساله عنوان کرد و گفت: «در این برنامه که در دولت اول اصلاحات مورد بحث قرار گرفت از نیروهای مختلف کارشناسی از دانشگاه‌های مختلف استفاده شد و سرانجام نیز با بحث در مجمع تشخیص مصلحت با نظر رهبری تدوین؛ نهایی و ابلاغ شد».
سید محمد خاتمی با تاکید بر ضرورت استقلال دانشگاه یادآور شد: «در دولت اصلاحات هم و غم دولت بر این بود که دانشگاه روی پای خود بایستد و مورد احترام باشد و تلاش کنیم نیروهای خارج از دانشگاه اجازه و توان دخالت و اعمال نظر به هر صورت را نداشته باشند».
رئیس جمهور سابق کشورمان در این باره گفت: «اختیارات هیات‌های امنا در اداره دانشگاهها و انتخابی شدن مدیریت‌های دانشگاهی از جمله ضرورت‌های مشارکت دانشگاهیان در تصمیم سازی‌های کشور است که دولت در دوران اصلاحات توانست تنها گام‌های اولیه در آن مسیر بردارد».
سید محمد خاتمی استقلال دانشگاه و رعایت حقوق و حرمت دانشگاهیان و دانشجویان را در هر شرایطی ضروری و لطمه مداخله های سیاسی و امنیتی را مخل ایفای نقش های واقعی دانشگاه دانست.
وی انتظارات جامعه را از دانشگاه و دانشگاهیان در تامین سه هدف خلاصه کرد و گفت: «دراولین هدف علم‌اندوزی و پژوهش است که بدون دستیابی به آن هیچ گامی را نمی‌توان برداشت و حتی حیات اجتماعی، تاریخی، سیاسی و مدنی با مشکلات مختلف مواجه و بلکه نابود خواهد شد».
خاتمی در ادامه گفت: «دومین هدف کارآمدی بدین معناکه افراد چگونه می‌توانند علم را به کار گیرند و کشور و جامعه را با این علم اداره کنند؛ کارآمدی فقط تربیت نیروی علمی و انسانی کارآمد نیست، بلکه این است که دانشگاه عالم به مدیران ما کمک کند که کارآمد شوند، یعنی راه مدیریت علمی و منطقی را به آنها بیاموزند و اگرتصمیم‌سازان ما عالمان ما باشند آن‌وقت مدیریت کار آمدی در کشور داریم و تصمیم گیران نیز درست عمل می‌کنند».
رئیس دولت اصلاحات تصریح کرد: «هدف سوم روشن فکری است و روشنفکر یعنی کسی که از خود بیرون آمده و به سرنوشت جامعه می‌اندیشد و اهل نقد و نظر است وعظمت، پیشرفت، آزادی و اعتلای جامعه خود را می‌خواهد».
رئیس دولت اصلاحات افزود: «روشنفکر کارآمد باید دو خصوصیت داشته باشد که دانشگاه‌های ما باید و می‌توانند در این زمینه کار کنند، یکی اینکه چون وجود انسان تاریخی است کسی روشنفکر خواهد شد و می‌تواند در جامعه اثر مثبت بگذارد که با سنت آشنا و مانوس باشد».
وی ادامه داد: «در کشور ما اسلام بطور خاص در شکل‌دهی این سنت و ساختن هویت تاریخی و فرهنگی جامعه ما موثر است و وقتی می‌گوییم اسلام، اسلامی را می‌گوییم که غیر مسلمان هم در آن امکان رشد پیدا بکند».
خاتمی خصوصیت دیگر روشنفکر را آشنا بودن به اقتضائات زمان عنوان کرد و گفت: «کسی که زمان خودش را نمی‌شناسد، تاثیر و تأثر عوامل، خواست‌ها و توقعات تاریخی جامعه را نمی‌شناسد و در زمان خودش نیست، نمی‌تواند زبان مناسب برای جامعه خود پیدا کند و جامعه هم حرف او را نمی‌شنود و راه حل‌هایی که ارائه می‌دهد به جای اندیشه بر توهم استوار است».
رئیس موسسه بین‌المللی گفتگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها تصریح کرد: «روشنفکر کسی است که با سنت و اقتضائات زمان خود آشنا باشد و بداند او در این زمان دارد زندگی می‌کند و چگونه می‌تواند از سنت که پایه اجتماعی اوست بهره‌برداری و حتی نوآوری کند تا بتواند گذشته‌اش برای آینده‌اش معنا داشته باشد و پیش برود».
وی تاکید کرد: «روشنفکر کسی است که از امکانات عظیم موجود، بتواند استفاده کند و برای ملت سربلندی، استقلال و عظمت بیافریند تا همه احساس حرمت بکنند».
رئیس‌جمهور سابق کشورمان در تبیین این مسئولیت یادآور شد: «روشنفکر کسی است که توقع زمانش را بشناسد و من بارها گفته‌ام زمانه ما زمانی است که در آن دیگر هیچ انسانی در وجدان خودش هیچ نوع حکومت استبدادی و دیکتاتوری را بر نمی‌تابد و رد می‌کند. از جمله دلایل آن هم همین است که امروز دیکتاتورهای زمان نیز ادعای مردمی‌بودن می‌کنند ؛ اینها مساله زمان ماست و متعلق به شرق و غرب نیست و انتقاد و بیان آزاد عقاید و اندیشه‌ها امروز دیگر به عنوان یک حق شناخته شده است».
سید محمد خاتمی با تاکید بر نقش دانشگاهیان در این زمینه گفت: «متاسفانه ما گرفتار بحران تفکر هستیم که باید با استمداد از سنت و روح زمانه بتوانیم این بحران را حل کنیم و به یک جمع‌بندی درستی برسیم و دانشگاهها و محافل علمی می‌توانند در این زمینه نقش بسزایی داشته باشند».
وی لازمه تحقق این نقش را وجود امنیت اجتماعی و احساس رضایت همه افراد جامعه و نخبگان به خصوص جامعه دانشگاهی دانست و گفت: «رضایت مبنای رشد اجتماعی و نقد به تعبیر امیرالمومنین علی (ع) وظیفه جامعه و حق والیان است پس ایجاد محدودیت در مسیر نقد قدرت موجب کاهش رضایت عمومی و محروم کردن جامعه و حکومت از یک حق اساسی است».
رئیس بنیاد باران در این باره اظهار داشت: «نظام اسلامی چنانکه در منابع دینی و تاریخی ما آمده است و در انقلاب و اندیشه حضرت امام نیز ریشه دارد؛ نظامی است انسانی و اخلاقی که باید همه شهروندان را در بر بگیرد و محدود به سلیقه‌ها؛ افراد و گرو‌ه‌های خاص نشود و جلب رضایت نخبگان و آحاد جامعه را مد نظر داشته باشد».
سید محمد خاتمی با اشاره به این مساله به بررسی وقایع اخیر کشور پرداخت و گفت: «بزرگترین عامل تضعیف نظام؛ کاهش رضایت مردم و اعمال خشونت به هر شکلی است. خشونت از هر سو به‌خصوص از ناحیه حکومت مضر به حال جامعه؛ دین و نظام است».
وی در ادامه این بحث اظهار داشت: «امروز سوال این است که به‌خصوص در جریان حوادث اخیر، رضایت جامعه و به‌خصوص نخبگان آن افزایش پیدا کرده است؟ اگر نکرده است باید فهمید که مشکل وجود دارد و عاملان این وضع تضعیف‌کنندگان نظام در اینجا کسانی هستند که سبب نارضایتی بیشتر در جامعه شده‌اند».
رئیس دولت اصلاحات تصریح کرد: «این جامعه متعلق به ماست. اما چرا اینقدر فضا تنگ شده است؟چرا اینقدر نیروهای ارزنده‌ای که انتقاد یا حرف دارند؛ نه‌تنها حذف می‌شوند بلکه مورد هرگونه اهانت و فشاری قرار می‌گیرند»؟
خاتمی افزود: «وقتی به دانشجو، استاد، عالم؛ هنرمند؛ نیروهای اهل فکر و سابقه‌دار و جبهه رفته و نیروهایی که می‌گویند قانون اساسی را قبول داریم البته انتقاد هم داریم هرگونه ناسزا و نسبتی به آنها می‌دهند متاسفانه شعارهایی در جامعه مطرح می‌شود که هیچ کدام از ما نمی‌پسندیم؛ نظام تضعیف می‌شود و ایران چه در عرصه داخلی و چه در عرصه خارجی آسیب می‌بیند».
وی در توضیح دلایل شرایط به وجود آمده گفت: «اینها به این دلیل است که به مردم احترام نمی‌شود، اعتراض و انتقاد براندازی به حساب می‌آید، رسانه‌های رسمی ما هر چه توانستند ناسزا و دروغ به افرادی می‌گویند که مورد توجه مردم هستند و همه اینها به نظام لطمه می‌زند».
سید محمد خاتمی برای حل این مسائل گفت: «همه باید به قانون اساسی بازگردیم و در چارچوب قانون اساسی و معیارهای اسلامی حرکت کنیم؛ باید پذیرفت که نمی‌توان به‌صورت پادگانی جامعه و دانشگاه را اداره کرد و این نحوه مدیریت به زیان مادی و معنوی و حیثیتی جمهوری اسلامی است».
رئیس جمهور سابق کشورمان در این زمینه افزود: «انتظار این بود که کم‌کم فضا غیر امنیتی شود، نه اینکه انتقاد و نقد کردن این همه هزینه برای جامعه داشته باشد، باید به خاطر داشت کسی که نقد می‌کند برانداز نیست بلکه دلسوز انقلاب و جامعه است».
سیدمحمد خاتمی خاطر نشان کرد: «اما آیا امروز انتقاد منطقی هزینه ندارد؟ آیا منتقد متهم به انواع اتهاماتی که شایسته بدترین دشمنان کشور و ملت است، نمی‌شود؟ اگر جواب این سوالات مثبت است؛ اینها نشان‌دهنده انحرافی است که باید اصلاح شود و به راه درست بازگردد».
خاتمی در پایان تصریح کرد: «مبنای حرکت قانون اساسی است؛ ما ایران سربلند را می‌خواهیم، ما می‌خواهیم مردم حکومت را از خود بدانند و حکومت مردم را از خود بداند و همچنین انتقاد از خود را نعمت بداند، همانگونه‌ای که امام راحل فرمود انتقاد، بلکه تخطئه یک هدیه الهی است و مراد امام از انتقاد و تخطئه ؛ انتقاد از خودشان و مسئولان بلند پایه بود».
گفتنی است پیش از سخنان خاتمی پنج تن از استادان دانشگاه علم و صنعت به تشریح مسائل موجود کشور و دانشگاهها و راه‌های برون رفت از وضعیت نا مطلوب کنونی پرداخته و به عنوان کسانی که سالها در محیط دانشگاهی و صحنه جامعه و مسئولیت‌ها و مدیریت ها حضور داشته‌اند و مسائل را از نزدیک لمس می‌کنند نگرانی شدید خود را از وضعیت مدیریت غیر کارشناسانه؛ غیر علمی؛ غیر واقع‌بینانه و سلیقه‌ای در ابعاد مختلف فرهنگی؛ اجتماعی؛ اقتصادی؛ صنعتی، کشاورزی و سیاسی امنیتی؛ دیپلماسی و روابط خارجی؛ رسانه‌ای و اطلاع رسانی؛ قضایی و حقوقی ابراز و خطر رکودها و تخریب‌ها وحیف و میل‌های ثروت‌های ملی؛ از بین رفتن و سوختن فرصت‌های اجتماعی و اقتصادی که می‌توانست بسیار ارزنده و پیش برنده در روند توسعه همه جانبه کشور باشد روش برخی جریان‌ها برای یک صدایی کردن جامعه خصوصاً فضای دانشگاهها و تضعیف نقش مستقل عملکرد قوه قضاییه و قوه مقننه، دخالت دستگاههای امنیتی نظامی و انتظامی در اموری که طبق قانون اساسی از ورود به آنها نهی و منع شده‌اند عدم شفافیت در اطلاع رسانی و انعکاس واقعیت‌ها و دیدگاه‌ها و انتقادهای جریان‌های سیاسی و مردمی قانونی بد بین کردن و تفرقه افکنی بین طیف‌های مختلف اجتماعی و جریان‌های فکری و سیاسی و نهادهای مردمی و قطبی کردن جامعه بیان کردند وبر اساس آنها برخی راه کارها را با تکیه بر قانون اساسی برای برون رفت از این شرایط ارائه دادند و بر التزام عملی همه نهادها و دستگاههای کشور به همه موارد قانون اساسی و اطمینان دادن عملی به مردم در جهت تامین خواسته‌های اکثریت ملت و حقوق اقلیت ها تاکید کردند.
در این دیدار همچنین بسترهای مساعد در توسعه صنعتی و نگرانی‌ها از وضع اقتصاد و مدیریت کشور مورد اشاره قرار گرفت و ظرفیت‌ها و مخاطره‌های پیش روی جنبش اصلاحات و اینکه از تجربه‌های مشروطیت و انقلاب اسلامی و اصلاحات چگونه در این دوران باید بهره گرفت؛ بر فرصت‌ها و تهدید‌هایی که در برابر جامعه دانشگاهی و زنان وجود دارد تاکید شد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید