آفتابنیوز : آفتاب: آیتالله حسن ممدوحی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از تصمیم اخیر تشکل متبوعش مبنی بر رد صلاحیت آیت الله صانعی برای مرجعیت حمایت کرد و گفت افرادی که در تمام این سالها آنها از آقای صانعی تقلید میکردهاند،حالا همه اعمالشان باطل است و باید از تقلید ایشان برگردند. برخی از علما از جمله آیتالله جوادی آملی و آیتالله سیستانی و بسیاری از گروههای سیاسی اصلاحطلب این اقدام جامعهی مدرسین را نقد کردهاند. آیتالله هاشمی نیز این اقدام را بیسابقه توصیف کرده است.
گفت وگوی خبر آنلاین با آیت الله ممدوحی به قرار زیر است:
مطابق آییننامه داخلی جامعه مدرسین قم جلسات این جامعه با حضور چند نفر رسمیت مییابد و با چه تعداد رای مصوبات آن تصویب میشود؟ اینها مربوط به آییننامه داخلی جامعه است . مسائل جامعه به دیگران ربط ندارد. وقتی به حد نصاب خاصی برسد رای جامعه مدرسین قاطع است.
سابقه این موضوع به چه زمانی برمی گردد؟ خدا رحمت کند آقای فاضل را. ایشان از دست آقای صانعی ناراحت بودند و حتی تعدادی دیگر از مراجع دلخوریهایی از ایشان داشتند و به جامعه فشار میآوردند که این لغو مرجعیت صورت بگیرد. این حرف به مدتها قبل بازمیگردد و زیاد مورد بحث قرار گرفته است. شاید بیش از یک سال و نیم است که در مورد آن صحبت میشود. حتی مرحوم آیتالله مشکینی رسماً به آقای ریشهری دستور دادند که رساله آیتالله صانعی از بعثه حذف شود و حذف هم شد و حتی در قم به ایشان ابلاغ شده بود که دیگر وارد بحثهای تنشزا نشود و دادگاه ویژه روحانیت هم به ایشان تذکر داده اما معذالک آقای صانعی مشغول به اقداماتی شد و جامعه بالاخره در این مورد با رای قاطع نسبت به لغو مرجعیت ایشان رای دادند.
میشود، مصادیق آنچه به عنوان دلایل لغو مرجعیت آیتالله صانعی عنوان شده اشارهیی داشته باشید؟ در موارد متعددی ایشان برخلاف رای همه فقها حرف زده و 33 مورد از این فتاوا به دست ما رسیده است.
یعنی شما لیستی در دست دارید که فتاوای مغایر ایشان با فتوای مراجع دیگر در آن احصا شده است؟ بله، لیستی از فتاوایی که مغایر و مباین با رای دیگر مراجع و فقها است.
در فقه شیعه نحوه مرجعیت یافتن اشخاص به چه نحو است؟ آیا درست است که میگویند اگر دو مرجع مرجعیت کسی را تایید کنند آن فرد مرجع محسوب میشود؟
باید یا دو عادل خبره یعنی دو فقیه عادل به مرجعیت شخصی شهادت دهند یا موضوع منطبق با «شیوع مفیدعلم» باشد، یعنی آنقدر مساله اجتهاد فرد برای اهل نظر شایع باشد که موجب اطمینان خاطر آنها از مرجعیت فرد شود.
در دهه 60 هم مرجعیت آقای صانعی مطرح بود؟
آن وقت هم ایشان مرجع نبودند و خودشان مدعی مرجعیت شده بودند. این فتواها که باعث سلب مرجعیت ایشان شده به همان زمان بازمیگردد.
یعنی هیچوقت دو مرجع عبه مرجعیت ایشان رای ندادهاند؟ ابداً، بلکه بر عکس.
پس در تمام این سالها به ویژه با توجه به آنکه ایشان مقلدان زیادی هم داشتهاند چرا جامعه مدرسین که خود را مرجع تایید مرجعیت افرادی میداند در این مورد سکوت کرده بود؟ مرجعیت ایشان در تمام این سالها توسط افرادی نظیر همین آقای کروبی تبلیغ میشد .
حالا مقلدان ایشان باید چه کنند؟
باید از تقلید از آقای صانعی بازگردند.
*اما در تمام این سالها آنها از آیتالله صانعی تقلید میکردهاند.
حالا همه اعمالشان باطل است و باید از تقلید ایشان برگردند.
در مورد اعمالی که پیش از این اتفاق به تقلید از فتاوای ایشان انجام دادهاند چه؟ آنها که مقلد آیتالله صانعی بودهاند در مورد مرجع تقلیدشان تحقیق نکرده بودند و چون درست تحقیق نکرده بودند حالا گرفتارند.
چرا پیش از این موضوع را رسانهیی نکرده بودید؟
رسانهیی نکرده بودیم اما به ایشان مدام تذکر میدادند از مواضعشان کوتاه بیایند ولی ایشان کوتاه نیامدند و کار به اینجا رسید. اگر آقای صانعی تذکرهای قبل را رعایت میکرد کار به اینجا نمیکشید.
بعضیها میگویند این تصمیم جامعه مدرسین در این شرایط تصمیمی سیاسی است. حال به نظر شما این بحث سیاسی است یا صرفاً شرعی؟
بحث مخالفان این تصمیم سیاسی است اما بحثهای ما شرعی است. ما از نظر شرعی حکم میکنیم به اینکه ایشان نباید مرجع باشد.
آیا این امکان وجود نداشت بحثی که تا به حال مسکوت مانده بود باز هم مسکوت میماند تا در شرایط کنونی بر التهابات موجود نیفزاید؟ ما موضوع را به خودشان اعلام کردیم و بارها و بارها پیش از این هم به ایشان تذکر داده بودیم. حتی دادگاه ویژه روحانیت نیز به ایشان تذکر داده بود. اما معذالک ایشان نسبت به این تذکرات بیاعتنایی میکردند. ما نمیخواستیم این مساله رسانهیی شود اما خود آقای صانعی به موضوع دامن زد.
اگر موضوع را رسانهیی نمیکردید البته مقلدانشان همچنان از ایشان تقلید میکردند. ایشان باید خودشان اعلام میکردند که دیگر مرجع نیستند. ما به آقای صانعی میگفتیم خودش عدم مرجعیتاش را اعلام کند اما این کار را نکرد و حتی به مسائل دامن زد و در جریانات اخیر هم نقش داشت و در شورشهای اخیر موثر بود. بنابراین به نظر رسید دیگر وقت آن است که موضوع رسانهیی شود. اما حکمی که امروز رسانهیی شده حکم امروز نبوده بلکه حکم مدتها پیش بوده است.
جامعه مدرسین تشکیلاتی است که در قم اعتبار خاصی دارد و مورد احترام است و در رفتارهای سیاسی حوزه قم تاثیرگذار است. حال سوال این است که آیا هر آنچه جامعه مدرسین تصویب کند و تصمیم بگیرد مشروعیت فقهی الزامآور دارد؟
بله، زیرا تمام آن اشخاصی که الآن به مرجعیت برگزیده شدهاند توسط جامعه مدرسین به این جایگاه رسیدهاند. به وسیله همین جامعه مدرسین بود که مرجعیت از آیتالله شریعتمدار ی سلب شد زیرا جامعه مدرسین خبرگان فقاهتاند نه سیاسیکار.
اما همه خبرگان فقاهت کشور عضو جامعه مدرسین نیستند و ممکن است رای دیگری داشته باشند.
رای آنها هم با اینها موافق است. اگر شما الان از مجتهدی که در شهری دیگر نیز سکونت دارد استفتا کنید مطمئن باشید حرفی مخالف رای جامعه مدرسین نمیزند.
آیا کسانی هستند که مرجعیت آقای صانعی را تایید کنند؟
اگر هم کسی مرجعیت ایشان را تایید کند مسموع نیست زیرا معلوم میشود که آن مرجع فتاوا و حرفهای آقای صانعی را ندیده است. اگر فتاوای آقای صانعی را دیده باشد و باز مرجعیت او را تایید کند ما رای او را هم باطل میدانیم، منتها اگر کسی حرف ایشان را قبول کرد ما حمل بر صحت میکنیم و میگوییم ایشان حتماً فتاوا را نمیداند و ندیده است.
خدا را هم باید در نظر گرفت...