دریادار امیر رستگاری معاون وزیر دفاع و مدیرعامل صنایع الکترونیک (صاایران) در گفتوگوی ویژه خبری شبکه خبر سیما با اشاره به پرتاب موفق ماهواره «چمران-۱» گفت: ملت بزرگ ایران خبر مسرت بخشی را شنیدند و ماهواره چمران ۱ که یک ماهواره تحقیقاتی با ماموریت اثبات فناوری انتقال و تغییر مدار است به فضا پرتاب شد.
وی افزود: ماهوارههایی که تا امروز به فضا پرتاب کرده بودیم عمدتاً در حوزه تصویربرداری و مخابراتی بود و هنگامی که در مدار قرار میگرفت ما هیچگونه امکانی برای تغییر و جابجایی مدار و همچنین مانور مداری برای ماهوارههای ارسالی خود نداشتیم.
انجام ۴ مرتبه رصد از لحظه پرتاب ماهواره چمران
معاون وزیر دفاع اظهار کرد: در راستای طرح تحول صنعت فضایی کشور این ابلاغ به شرکت صنایع الکترونیک وزارت دفاع داده شد که با همکاری شرکتهای دانش بنیان روی یک ماهواره تحقیقاتی کار کنند که قابلیت تغییر فاز و مدار را در فضا داشته باشد و بتواند اصلاح مداری را انجام دهد. این مهم انجام شد و امروز این ماهواره در مدار قرار گرفت.
وی ادامه داد: ما از صبح امروز تا این لحظه ۴ دفعه از این ماهواره رصد داشتیم. این ماهواره در روز اول کاملاً در اختیار همکاران کنترل زمینی ما قرار گرفته و در مدار تثبیت شده است و در حال حرکت در مسیر خود است.
جمهوری اسلامی ایران نخستین کشور اسلامی دارای دانش زنجیره فضایی
مدیرعامل صنایع الکترونیک (صاایران) تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران نخستین کشور اسلامی است که موفق شده هر سه زنجیره تکمیل حوزه فضا یعنی طراحی ماهوارهبر، ماهواره و انواع سامانههای کنترل زمینی را در داخل کشور توسط دانشمندان و متخصصان خود به صورت بومی انجام دهد.
وی افزود: افتخار ما این است که در سختترین شرایط تحریمی این اقدامات را انجام دادهایم. کشورهای دیگر این اقدامات را به صورت کنسرسیومی انجام داده و با ارتباطی که با یکدیگر دارند هر بخش از پروژه را یک کشور انجام میدهد.
دریادار رستگاری ادامه داد: ما در این حوزه کاملاً تنها بودیم و افتخار داریم که با تکیه بر جوانان خود روی پای خودمان ایستادهایم و میدان را برای آنها ایجاد کردهایم که امروز نتیجه عظیم آن را شاهد هستیم.
مکانیزم عملکرد ماهواره چمران
دریادار رستگاری گفت: ماهواره پس از تزریق در مدار به علت جدایش از ماهواره بر شروع به چرخش میکند و یک حالت غیر پایدار دارد. اولین اقدامی که سامانه کنترل زمینی انجام میدهد این است که ماهواره رو از حالت چرخش خارج کرده و آن را به صورت پایدار درآورد.
وی ادامه داد: مطلب دوم این است که آنتنها و سامانههای ارتباطی ماهواره را باید به سوی زمین نگه دارد تا سامانه زمینی بتواند با آن ارتباط برقرار کند. سپس، تثبیت موقعیت و تعیین مسیر انجام میشود که در این مسیر کنترل ماهواره به دست گرفته شده و کار ادامه مییابد.
معاون وزیر دفاع تصریح کرد: مزیت کار امروز این بود که ما در همین روز اول موفق شدیم مراحل چهارگانه را توسط همکاران زمینی ما انجام شود و اکنون ماهواره کاملاً تثبیت شده در موقعیت خود قرار دارد.
وی افزود: نکته بسیار حائز اهمیت و برجسته این است که ما در روز اول تمامی فرایندهای طراحی و مراحل تست و آزمایش که در آزمایشگاههای مرجع ما انجام گرفته است، نشان از اثبات فناوری و کیفیت کارها دارد.
تولید ماهواره چمران در ۱۸ ماه با ۲۳۰ هزار نفر ـ ساعت کار
دریادار رستگاری گفت: ماهواره چمران یک ماهواره تحقیقاتی است و در دستهبندی در کلاس میکروماهوارهها قرار میگیرد.
وی افزود: مختصصان برای طراحی این ماهواره ۱۸ ماه زمان صرف کردند و حدود ۲۳۰ هزار نفر ساعت کار انجام گرفت. حدود ۸ شرکت دانش بنیان با شرکت صاایران همکاری کردند.
مدیرعامل صاایران تصریح کرد: نکته قابل توجه طراحی و ساخت ماهواره چمران ۱ این است که هزینه طراحی و ساخت آن زیر ۳۰۰ هزار دلار ارزیابی میشود که یک ماهواره کاملاً اقتصادی است. به نحوی که اگر قرار بود این ماهواره را به یک کشور صاحب فناوری سفارش بدهیم زیر ۶ میلیون دلار هزینه نداشت.
وی ادامه داد: در حالی که هم دانش در کشور رسوب کرد، هم دانشمندان در این حوزه تحقیق و پژوهش انجام دادند، هم سامانههای تولیدی و خطوط تولید ما به همراه آزمایشگاهها به کار گرفته شدند و هم نیروهای متخصص بسیار در کنار این قضیه قرار گرفتند.
دریادار رستگاری عنوان کرد: ماهواره چمران ۱ اولین ماهوارهای بود که در حوزه تغییر و اصلاح مدار با استفاده از پیشرانش سرد تولید شد و اولین باری است که موفق شدیم تا تغییر و اصلاح مدار و همچنین؛ تغییر فاز را برای ماهواره پرتاب شده، ایجاد کنیم.
ماموریت ماهواره چمران چیست
معاون وزیر دفاع در پاسخ به سوالی درباره ماموریتهای ماهواره چمران یک عنوان کرد: این ماهواره، چون صرفاً با ماموریت تغییر و اصلاح مدار به فضا پرتاب شده دادهای برای جایی ارسال نخواهد کرد و فقط متخصصین حوزه رانش و تغییر مدار در این زمینه فعالیت و اطلاعات آن را استفاده میکنند.
وی افزود: از فردا کار تغییر مدار و افزایش کاهش آن آغاز میشود و حرکت دادن ماهواره و مانور آن؛ لذا این ماهواره صرفاً برای متخصصین و محققان حوزه ناوبری ماهواره مناسب است که از فردا در سامانه کنترل زمینی به کار گرفته میشود.
پرتاب موفق ۱۲ ماهواره ساخت وزارت دفاع
دریادار رستگاری با بیان اینکه صنایع الکترونیک ایران تاکنون ۱۸ ماهواره ساخته شده است که از میان آنها ۱۲ ماهواره پرتاب موفق داشتهاند، تاکید کرد: به نحوی که گروه فضایی شرکت صنایع الکترونیک وزارت دفاع به عنوان پرچمدار طراحی و تولید انواع ماهوارهها در کشور میدانداری میکند و یک زیست بوم از شرکتهای دانشبنیان در کنار ما قرار دارند.
ماهواره طلوع-۳ آماده پرتاب است
معاون وزیر دفاع با اشاره به برنامههای صاایران در حوزه هوافضا اظهار کرد: یکی از ماهوارههایی که آماده شده و در سطح پرتاب قرار دارد، ماهواره طلوع-۳ است. این ماهواره در کلاس ماهوارههای مینی قرار دارد و وزن آن ۱۵۰ کیلوگرم است که نخستین ماهواره کلاس مینی است که توسط گروه فضایی ایران تولید شده است.
وی افزود: این ماهواره یک ماهواره سنجش از راه دور است و با قدرت تصویربرداری ۵ متر سیاه سفید و ۱۰ متر رنگی عمل خواهد کرد.
دریادار رستگاری گفت: ما در خانواده فجر از ۵۰۰ متر شروع کردیم، ولی امروز آماده هستیم که ماهواره طلوع ۳ با قدرت تفکیک ۱۰ متر رنگی و ۵ متر سیاه سفید تصویربرداری را با یک نرخ ارسال داده بسیار بالا انجام دهد.
وی ادامه داد: آماده هستیم این ماهواره با یکی از ماهوارههای سازمان هوافضای وزارت دفاع سیمرغ یا سریر و یا اگر با یک ماهوارهبر خارجی که نوع پرتابگر آن باید توسط سازمان فضایی ایران که مالکیت آن را در اختیار دارد، تعیین شود. البته سازمان فضایی ایران میخواهد هرچه سریعتر این ماهواره را در فضا قرار دهد.
ماهواره طلوع-۴ در دستور کار وزارت دفاع
مدیرعامل صاایران تصریح کرد: ما در حوزه فضا دو مولفه را داریم؛ اول، پرتاب به فضا و دوم، حضور در فضا. ما در اینجا باید بپذیریم که حقیقتاً غفلت شده و به هر دلیلی هنوز در فضا حضور فعال عملیاتی نداریم. ما باید برای حضور در این مرحله ماهوارههایی که تولید میکنیم را باید سریعتر به فضا ارسال کنیم تا بتوانیم در فضا حضور موثر داشته باشیم.
وی افزود: این حضور در حوزههای کشاورزی، اقلیم شناسی، تغییر گسلهای زمینی و تغییرات اقلیمی میتواند به کشور کمک کند.
دریادار رستگاری گفت: در حوزه اقتصاد صنعت هوافضا هنوز عقبماندگی داریم و باید با تولید ماهوارهها و رسیدن به توانمندیها در حوزه کسب و کار نیز وارد شویم تا بتوان از این توانمندی در کشورهای دیگری که متقاضی آن هستند، استفاده کنیم.
به گفته وی، ماهواره طلوع-۳ آماده پرتاب است و پس از آن، ماهواره طلوع-۴ را در دستور کار قرار داریم که با یک قدرت بالاتری خواهد بود و به ترتیب این ماهوارهها پرتاب خواهند شد.
اولین ماهواره تصویربرداری راداری در دستور کار وزارت دفاع قرار دارد
معاون وزیر دفاع اظهار کرد: در حوزه راداری نیز پروژهای را با سازمان فضایی ایران انجام میدهیم که اولین ماهواره تصویربرداری راداری را هم در دستور کار قرار داریم.
وی افزود: باید توجه کنیم که ماهواره تصویربرداری اپتیکی در صورت وجود هوای مهآلود و ابری نمیتواند تصویربرداری کند در حالی که در تصویربرداری راداری این کار به راحتی انجام میشود.
دریادار رستگاری گفت: اکنون در ابن حوزه قدرت تصویربرداری با رزولوشن ۵۰ متر را در دستور کار داریم و تا دو سال آینده آماده پرتاب خواهد شد.