بحران خشکسالی ناشی از کم آبی از جمله معضلات زیست محیطی دیرینه به شمار میآید که نه تنها دست به گریبان جهان شده؛ بلکه ایران نیز از این مشکل، جان سالم به در نبرده و در حال گذر از دوره ۳۰ ساله خشکسالی است.
با این حال مطابق با اعلام سازمان فضایی ناسا، به جز ایران ۴۵ کشور دیگر نیز در ۳۰ سال آینده در معرض خشکسالی خواهند بود که این خشکسالی ۳۰ تا ۳۵ سال طول میکشد.
همچنین براساس گزارش سازمان ملل در آیندهاى نزدیک ۳۱ کشور جهان با کمبود آب مواجه خواهند شد و نام ایران به عنوان یکى از بحرانیترین کشورهاى درگیر کمبود آب در آینده برده مىشود.
با توجه به آمار وزارت نیروی ایران در تیرماه سال ۱۴۰۰ نیمی از جمعیت روستایی ایران دسترسی به آب سالم ندارند؛ این آمار نشان میدهد بیش از ۸۵ درصد از تمام مناطق ایران با مشکل خشکسالی مواجه هستند.
نگرانیها بابت خشکسالی ایران وقتی تشدید میشود که میانگین بارندگی سالانه ایران حدود ۲۵۰ میلیمتر ثبت شده؛ در حالی که این مقدار کمتر از میانگین بارندگی آسیا و حدود یک سوم میانگین بارندگی سالانه جهان است و از همین رو ایران با بیش از ۳۴ میلیون هکتار بیابان از جمله کشورهای خشک و بیابانی در منطقه و جهان شناخته میشود.
همچنین بررسی میزان بارندگیها درکشور طی یک بازه زمانی ۱۰ ساله نشانگر میدهد ایران، بارندگیهای مورد نیاز خود را دریافت نکرده و در شرایط خشکسالی به سر میبرد.
در حال حاضر که ایران دو دهه از خشکسالی ۳۰ ساله خود را از سر گذرانده؛ ۹۷ درصد مساحت کشور با این بحران نه تنها دست به گریبان بوده؛ بلکه این وضع هرروز بیش از پیش در حال تشدید است.
از سوی دیگرپدیده خشکسالی زندگی بیش از یک میلیارد نفر را در دو دهه اخیر به قدری دشوار کرده که پیشبینیها نشان میدهد تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۲۰۰ میلیون نفر به دلیل خشکسالی، کمبود آب و بالا آمدن سطح دریا مجبور به مهاجرت در سراسر جهان میشوند.
این در حالی است که علاوه بر این که ۴۷ درصد از قاره اروپا تحت تاثیر خشکسالی هستند؛ تا سال آینده نیز زندگی بیش از دو سوم جمعیت جهان در شرایط کمبود جدى آب و یک سوم دیگر در شرایط کمبود آب قرار میگیرند.
علاوه برگزارش بانک جهانی مبنی بر این که در ۲۰ سال اخیر بیش از یک میلیارد نفر با سیل و خشکسالی دست و پنجه نرم میکردند؛ انیستیتوی منابع جهان از عدم دسترسی یک چهارم جمعیت کره زمین به آب گزارش میدهد.
هشدارها از طرف سازمانهای بین المللی ادامه دارد، اما همچنان هیچ تدبیر اساسی درباره این معضل جهانی اندیشیده نشده؛ سازمان ملل متحد نیز اعلام کرده اگر جهان به میزان فعلی به مصرف آب ادامه دهد؛ تا سال آینده بیش از دو میلیارد و ۷۰۰ میلیون نفر در جهان با کمبود آب مواجه خواهند شد.
با توجه به این که تغییرات آب و هوایی، گرم شدن کره زمین، افزایش مصرف آب در حوزههای مختلف شرب، صنعتی و کشاورزی و نبودن الگوی خاص مصرف از عواملی است که به خشکسالی دامن میزند؛ بر اساس گزارش سازمان جهانی هواشناسی، فجایع مربوط به اقلیم و آب در ۵۰ سال گذشته به طور میانگین روزانه جان ۱۱۵ نفر را گرفته و ۲۰۲ میلیون دلار خسارت به بار آورده است.