مهران مدیری و قهقرای قهوه پدری!
دوشنبه ۶ اسفند ۱۴۰۳ قسمت آخر سریال «قهوه پدری» به کارگردانی مهران مدیری از شبکه نمایش خانگی پخش خواهد شد.
«قهوه پدری» داستان خانواده‌ای را روایت می‌کند که گرفتار مشکلات مالی شده‌اند. این سریال با نقد‌های زیادی مواجه شده است در حالی که مهران مدیری آثار موفقی، چون «شب‌های برره» را در کارنامه خود دارد. در این گزارش به بررسی فراز و فرود مهران مدیری در سال‌های فعالیتش می‌پردازیم.
فراز و فرود مهران مدیری در طنز؛ از ساعت خوش تا قهوه پدری
زمانی که فقط چند سال از جنگ گذشته بود و برنامه‌های تلویزیونی خالی از طنز بود، مهران مدیری با ساخت مجموعه «ساعت خوش» برای مدت ۲ سال خنده بر لب مردم می‌آورد. در عین حال مدیری تیپ سازی خود در «پاورچین و نقطه چین» ادامه داد. او در سریال «شب‌های برره» به بلوغ در طنز رسید و شخصیت‌هایی را خلق کرد ه تا به الان تکرار نشده است؛ مانند کاظم دو برره.
مدیری سعی کرد با «قهوه تلخ» موفقیت شب‌های برره را تکرار کند، اما با نیمه کار ماندن سریال، نتوانست به هدف خود برسد. او در بازگشت به تلویزین سریال «در حاشیه» را در دو فصل ساخت، اما به شدت شخصیت‌ها تکراری و فیلمنامه ضعیف بود.
آقای کارگردان در سریال قهوه پدری تلاش می‌کند که یک خانه و خانواده ایرانی را نشان دهد که با مشکلات دست و پنجه نرم میکنند، اما ما افرادی را می‌بینیم که هیچ سنخیتی با هدف مورد نظر مدیری ندارند. در عین حال این سریال هم یک کپی ضعیف از «نقطه چین» و «جایزه بزرگ» است. مهران مدیری حتی در کپی برداری از کار‌های خود موفق نبوده است. قهوه پدری نوار شکست‌های مدیری را کامل کرد.
ورود مهران مدیری به طنز
مجموعه طنز «پرواز ۵۷» اولین تجربه کارگردانی مهران مدیری بود، پس از آن مجموعه «ساعت خوش» را ساخت. این مجموعه که شامل قطعات طنز کوتاه با نکته‌های خاص بود نقطه عطف تلویزیون در برنامه سازی بود. او در دهه ۸۰ به سریال سازی روی آورد سریال‌های «پاورچین»، «نقطه چین» و «شب‌های برره» را با همکاری برادران قاسمخانی ساخت. مدیری بعد از ساخت سریال «مرد هزار چهره» و «مرد دو هزار چهره» وارد شبکه نمایش خانگی شد و سریال قهوه تلخ را ساخت که داستان زندگی یک استاد تاریخ را روایت می‌کند که در سفر به زمان به دوران پادشاهان در گذشته می‌رود. او در سال ۱۳۹۵ فیلم سینمایی «ساعت ۵ عصر» را کارگردانی کرد که به مساله معضلات اجتماعی و مشکلات افراد در طول زندگی روزمره می‌پردازد.
مهران مدیری بعد از چند سال با سریال «در حاشیه» به تلویزیون برگشت و با برنامه گفت‌و‌گو محور دورهمی نظر مخاطبان زیادی را جذب کرد. فیلم «ساعت ۶ عصر» و سریال «قهوه پدری» آخرین کار‌های او در مقام کارگردان است. مدیری علاوه بر کارگردانی در بیشتر آثاری که خود ساخته، ایفای نقش کرده است در عین حال او در فیلم‌های «درخت گردو»، «رحمان ۱۴۰۰» و «پل چوبی» بازی کرده است.
مجموعه ساعت خوش (۱۳۷۳-۱۳۷۴)
در سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۷۴ پنج شنبه هر هفته، در ساعاتی از شب، خیابان‌ها خلوت و زندگی روزمره روزمره متوقف می‌شد و مردم پای سریال ساعت خوش و شبکه ۲ می‌نشستند. این برنامه با طنزی متفاوت به سرعت میان مردم به ویژه جوانان محبوب شد. در این برنامه بازیگرانی مانند رضا عطاران، ارژنگ امیر فضلی، نعیمه نظام دوست و نادر سلیمانی ... ایفای نقش می‌کردند. این افراد در کنار کارگردانی مهران مدیری به سطحی از زبان مشترک و فرم مخصوص به خود رسیدند که بدون نیاز به یک متن نمایشی، قادر بودند با بداهه سازی به خلق قطعات نمایشی بپردازند. بازیگران ساعت خوش مانند عطاران و سعید آقا خانی تبدیل به ستاره‌های سینماشدند. در واقع این مجموعه حاصل دو فاکتور خلاقیت مدیری و نویسندگان در کنار وقت شناسی مدیران تلویزیون بود که تا به الان در ذهن بسیاری از مردم مانده است.
سریال شب‌های برره (۱۳۸۴)
قصه سریال در یک روستای خیالی به نام برره روایت می‌شود و داستان از جایی شروع می‌شود که روزنامه نگاری به نام کیانوش با بازی سیامک انصاری به دلیل چاپ یک خبر به مکانی دور افتاده تبعید می‌گردد، اما در میانه راه گم می‌شود و در این روستا گیر می‌افتد. کیانوش تلاش می‌کند خود را نجات دهد، اما موفق نمی‌شود و تصمیم می‌گیرد در برره بماند. شب‌های برره غیر از نقد‌های اجتماعی و سیاسی به شرایط روزگار با شوخی‌های گیرا و جذاب، عامه مردم را با خود همراه کرده بود. حتما بسیاری از ما دورانی را به یاد می‌آوریم که اسکناس‌های برره‌ای در همه جا وجود داشت.
سریال در حاشیه (۱۳۹۳-۱۳۹۴)
این سریال طی دو فصل ساخته شد که روایتگر زندگی گروهی از پزشکان در بیمارستان و زندان بود. بسیاری از موضوعات مطرح شده در «در حاشیه» غیر منطقی و دور از واقعیت جامعه بود. آمار‌های منتشر شده توسط صدا و سیما نشان می‌دهد این سریال نتوانست از رقبای خود مانند «کیمیا» پیشی بگیرد و در جذب مخاطب ناموفق بود که در فصل دو نمود و عینیت بیشتری داشت. مهران مدیری در سریال در حاشیه تلاش کرد تا موفقیت خود را با گروه همیشگی تکرار کند، اما به شدت از ضعف فیلمنامه رنج می‌برد. شوخی‌ها در سریال‌ها جذاب نیست و مخاطب همان کاراکتر‌هایی را می‌بیند که شباهت زیادی به شخصیت‌ها در «شب‌های برره» و «نقطه چین» دارد.
سریال قهوه پدری (۱۴۰۳)
این سریال درباره خانواده‌ای است که دچار مشکل مالی شده‌اند و حالا برای حل آن به هر کاری دست می‌زنند. در «قهوه پدری» بازیگرانی مانند ژاله صامتی، جواد رضویان و سام درخشانی ایفای نقش میکنند. در این سریال مهران مدیری سعی کرده است مانند سایر آثارش با تیپ سازی، کاراکتر‌هایی فانتزی خلق نماید تا از مخاطب خنده بگیرد، اما موفق نشده است. در عین حال او سعی کرده است با استفاده از آهنگ‌های نوستالژی و شوخی‌های جنسیتی سریال را برای بیننده جذاب کند، اما بیشتر شبیه یک داستان مبتذل است.
