آفتابنیوز : برخلاف تشكيلات مجلل درنظر گرفته شده براي مهمانان داووس و تدابير امنيتي به كارگرفته شده در آن، كمپ گروههاي اجتماعي در برزيل، ساده و بدون چنين حفاظهايي به پا شده است.
دو اجلاس در يك زمان اما با اهداف كاملاً متفاوت و در دو مكان كاملاً متفاوت برگزار ميشوند.
فاصله آنها حتي از فاصله هزاران كيلومتري مكانهاي برگزاري آنها يا آب و هواي كاملاً متضادشان هم بيشتر است.
اجلاس جهاني اقتصاد، خود را «مهمترين اجتماع جهاني سران تجاري و سياسي جهان براي بهبود شرايط كشورهاي مختلف دنيا» مينامد.
در همين حال، اجلاس اجتماعي جهان، «محل مذاكره آزاد گروه ها و جريانهاي جامعه مدني است كه با نئوليبراليسم و نظام سرمايهداري و امپرياليسم مخالف هستند.»
در داووس، نميتوانيد نشانهاي از مباحث گروهها در مورد «انسان دوستي استراتژيك» يا «يافتن راههاي رساندن كالا و خدمات به قشر فقير» بيابيد، اما اجلاس اجتماعي جهان، كار خود را «ساختن جامعهاي متمركز بر حقوق بشر»، «كنار هم بودن» و «پيگيري عقايد دموكراتيك و تجربيات آزاد و اقدامات «عملي» ميداند.
در پورتو الگره شايد بين آن 2500 جلسه و ميتينگي كه از سوي چهار هزار سازمان غير دولتي (NGO) از 112 كشور جهان برگزار ميشود گيج شويد. از صبح تا شب، فعاليتهاي زيادي در اين اجلاس انجام ميشود، اما شايد حالت غيررسمي آن شما را متعجب كند. «مباحث خياباني»، اولين اجلاس جهاني اطلاعات و ارتباطات و حتي جشنوارههاي فيلم بين قارهاي، از جمله اين فعاليتهاست.
برخي از اين فعاليتها به حقوق مردم بومي، جنبشهاي سياهان و فلسطينيان اختصاص يافته است.
حتي يك كمپ به نام «چادر اتحاد كوبا و ونزوئلا» هم برپا شده كه نشاندهنده وحدت اين دو كشور در تقابل با آمريكا است.
در مقابل، در داووس، توني بلر نخستوزير انگليس، كنفرانس را آغاز كرد كه در آن بيل گيتس، رئيس مايكروسافت، رؤساي بانكهاي برجستهاي مثل سيتي گروپ، دويچه بنك، بورس سهام نيويورك و بسياري از شركتهاي بزرگ ديگر جهان حضور داشتند. 20 نفر از سران كشورهاي جهان، 70 وزير كابينه، برخي رهبران ديني و چند NGO هم در اين اجلاس شركت كردهاند.
از موضوعات مورد بحث در اين اجلاس ميتوان به «دورنماي تجارت در شركتهاي چند سهمي»، «شهروندي جهان» و «سرمايهگذاريهاي عمده» اشاره كرد.
در آن سوي جهان، جشن اجلاس اجتماعي جهان در پورتو الگره با راهپيمايي صلح و بدون هيچ رهبري خاصي، آغاز ميشود و پايان مييابد. اما در جريان اين اجلاس، تعاملات گستردهاي در امور اجتماعي، نژادي، اقتصادي، محيطزيست و سلامتي و تغذيه صورت ميپذيرد.
شايد تنها رابط معروف اين دو اجلاس، لوييز ايناسيو لولا دوسيلوا رئيس جمهور برزيل باشد كه در هر دو اجلاس شركت ميكند. برخي او را پيام محكمي از جامعه مدني به تالار سران مشهور داووس ميدانند.
در واقع، ناظران جامعه جهاني ميدانند كه پشت اين تضاد عميق بين دو اجلاس، تلاشي براي يافتن زمينه همكاري بين دولتها، جامعه مدني و جامعه تجاري وجود دارد.
در اجلاس جهاني اقتصاد اعلام شد كه: «بررسي سال 2004 نشان ميدهد افراد كمي در بخش عمومي يا خصوصي، تلاشهاي خود براي رسيدن به اهداف بزرگ جهاني را دنبال كردهاند. سال 2005 هم ميتواند به نوعي سال تغيير شناخته شود ولي اين در صورتي است كه از انرژي فوقالعاده بخش خصوصي هم به نحو مطلوبي استفاده شود.
اما در اين ميان، يك شباهت عجيب بين اين دو اجلاس وجود داشت. هر دو عنصر جديدي را در صحنه سياست جهاني مورد بررسي قرار دادند: «مقابله با تروريسم» و «سلاحهاي كشتار جمعي» و حتي «تغيير رژيم»، در سخنان بوش در مراسم تحليف و آغاز دور دوم رياست جمهوري او هم مورد توجه قرار گرفته بودند.
البته «جنگ با تروريسم جهاني» اصلاً در پورتو الگره مورد توجه نبود، اما در اجلاس داووس، تروريسم را با امنيت جهاني و منطقهاي مرتبط كردند. در مقابل، پورتو الگره مسائلي مانند خلع سلاح و تجارت آزاد را در امور امنيتي، مهم ارزيابي ميكرد.
حالا هم در حالي كه سازمان ملل متحد 60 ساله ميشود، جنبش بينالمللي جامعه مدني به هدف خلق «اتحاد جهاني» براي تغيير و ايجاد حركتي فراتر از سازمان ملل متحد در جامعه جهاني ايجاد ميشود. قرار است در سازمان ملل متحد، اصلاحات خاصي انجام پذيرد اما حالا جامعه مدني هم ميخواهد «اتحادي جهاني» ايجاد كند و تحولاتي را به وجود آورد كه بيشتر از سطح فعلي فعاليتهاي سازمان ملل متحد و اعضاي آن باشد.
در اجلاس اجتماعي جهان، اين مسأله اهميت زيادي دارد: شركتكنندگان اصلي اين اجلاس معتقدند كه «سيستم سازمان ملل متحد بايد تغيير يابد و حالت دموكراتيك و پاسخگويي پيدا كند. روند اصلاح، بايد مشاركت فعال بازيگران اصلي مثل سازمانهاي جامعه مدني، دولتها و مجلسها را هم دربر داشته باشد.
تأكيد بر «امنيت انساني» هم در مقابل امنيت نظامي يا ملي مورد توجه قرار گرفته است.
ايجاد يك شوراي امنيت انساني و قراردادن نهادهايي غير از سازمان ملل متحد مانند صندوق بينالمللي پول، بانك جهاني و سازمان تجارت جهاني در نظام جديد سازمان ملل متحد هم در همين خصوص مورد توجه قرار داشته است.
يك رئيس سابق يونسكو ميگويد: دليلي وجود ندارد كه گروههاي جامعه مدني را از حضور فعال در مجمع عمومي يا حتي عضويت در آن محروم كنيم.
شعار عمومي شركتكنندگان اجلاس پورتو الگره اين است: «ما سازمان ملل متحد مردم را ميخواهيم، سازمان ملل مسلح و متحد، موردنظر ما نيست.»