آفتابنیوز : 
خبرگزاري آسوشيتدپرس از واشنگتن گزارش داد: دولت "بوش" گفت پس از يك ارزيابي سختگيرانه آژانس بينالمللي انرژي هستهاي، شوراي امنيت بايد سابقه و عملكرد هستهاي ايران را مورد بررسي قرار دهد.
قطعنامه آژانس بينالمللي انرژي اتمي مستقيما ايران را به شوراي امنيت كه ميتواند تحريمهاي اقتصادي را اعمال كند، ارجاع نميكند. اين قطعنامه مشخص ميكند كه ايران از معاهده بينالمللي كنترل جنگافزارها پيروي نكرده و آشكارا ترديد خود را از ادعاي ايران درمورد انرژي هستهاي ابراز ميدارد.
اين قطعنامه از شوراي حكام آژانس بينالمللي انرژي اتمي ميخواهد در نشست آينده، ارجاع ايران را (به شوراي امنيت) مدنظر قرار دهند.
ديپلماتهاي كشورهايي كه از اين قطعنامه حمايت ميكنند، گفتند اين قطعنامه در ماه نوامبر، زمانيكه اين شورا جلسه عادي خود را تشكيل ميدهد، ايران را درمسير ارجاع (به شوراي امنيت) قرار ميدهد.
مقامات آمريكايي گفتند اين تاخير در زمان حاضر نامحدود، به ايران جاي مانور ديپلماتيك خواهد داد.
برخي تحليلگران معتقدند عمل آژانس بينالمللي انرژي اتمي يك اقدام نيم بند است كه به بهترين وجه، نشانه آن است كه دولت بوش ميتواند يك تلاش ديپلماتيك را كه با مقاومت شديد روسيه، چين و ديگر كشورهاي قدرتمند مواجه شد، نجات دهد.
"پل لونتال" بنيانگذار موسسه مستقل "كنترل هستهاي" گفت: بدون نظارت موثر و پيامدهاي فوري در شوراي امنيت، ايران ميتواند اين سيستم را به بازي بگيرد.
آمريكا كه هيچگونه روابط ديپلماتيك با ايران ندارد، به اتحاديه اروپا اجازه داده است در مذاكره با ايران برسر برنامه هستهاي اين كشور، نقش اصلي را ايفاكند.
همچنين به گزارش خبرگزاري فرانسه از "واشنگتن"، مقامات آمريكايي به خاطر تصميم كشورهايي نظير روسيه و چين كه با بردن ايران به شوراي امنيت براي مجازاتهاي احتمالي مخالف بودند، به دادن راي ممتنع پس از چند روز مشاجره سياسي، اعلام پيروزي كردند.
خبرگزاري آسوشيتدپرس از دهلينو نيز گزارش داد: هند روز يكشنبه از راي خود در آژانس ديدهبان هستهاي سازمان ملل براي اخطار به ايران به دليل برنامه هستهاي اين كشور، دفاع و تاكيد كرد كه فشار آمريكا هيچ نقشي در اين تصميم نداشت.
هند همچنين وعده داد كه قرارداد مهم مربوط به احداث خط لوله ميان ايران و هند را به پيش ببرد.
هند در اقدامي نامنتظره در روز شنبه، به آمريكا، انگليس، فرانسه، آلمان و ساير كشورها پيوست و از قطعنامهاي حمايت كرد كه از "آژانس بينالمللي انرژي اتمي" ميخواست گزينه ارجاع ايران به شوراي امنيت سازمان ملل را به دليل پايبند نبودن اين كشور به پيمان بينالمللي كنترل تسليحات هستهاي، در نظر بگيرد.
در بيانيه ياد شده آمده است: هيچ دليلي براي نگراني در اين زمينه نميبينيم. هند نقش سازندهاي در آژانس بينالمللي انرژي اتمي ايفا كرده و به تامين منافع مشروع ايران كمك كرده است.
با وجود حمايت هند از قطعنامه ياد شده، اين كشور در كاربرد واژهها احتياط را در پيش گرفت و گفت كه ايران را ناپايبند نميداند و اوضاع موجود را به عنوان تهديدي عليه صلح تلقي نميكند.
در بيانيه ياد شده آمده است كه هيچ ترديدي در خصوص بيطرفي هند وجود ندارد و هند "نقش مساعد و حمايتگري را در تامين حق امنيت ايران براي استفاده صلحآميز از انرژي هستهاي مورد نياز براي توسعه اقتصادي اين كشور و در راستاي مقررات جهاني منع اشاعه تسليحات هستهاي، ايفا كرده است.
خبرگزاري فرانسه نيز از "پكن" نيز گزارش داد: تحليلگران ميگويند با وجود راي ممتنع چين به يك قطعنامه "آژانس بينالمللي انرژي اتمي" درباره مساله هستهاي ايران، حرص و ولع چين نسبت به نفت همچنان نيرويي خواهد بود كه در پس مخالفت "پكن" با ارجاع اين مساله به سازمان ملل قرار خواهد داشت.
انگليس، فرانسه و آلمان با حمايت از آمريكا در جريان يك رايگيري در روز شنبه در مقر آژانس بينالمللي انرژي اتمي در "وين"، راه را براي ارجاع ايران به شوراي امنيت به دليل تلاشهاي مشكوك اين كشور در زمينه توليد يك بمب اتمي هموار كردند.
پس از ملايم شدن (لحن) پيشنويس قطعنامه مزبور كه با هدف دادن فرصت مذاكره به ايران براي حل و فصل اين مساله تا پيش از فرا رسيدن زمان ارائه گزارش كليدي آژانس در خصوص برنامه هستهاي اين كشور به سازمان ملل در ماه نوامبر صورت گرفت، چين و روسيه در اين رايگيري راي ممتنع دادند.
قطعنامه روز شنبه كه كشورهاي "ايييو "۳آن را ارائه كردند، ايران را ناقض تعهدات مندرج در پيمان بينالمللي معرفي ميكند، اما يك درخواست صريح براي اقدام فوري سازمان ملل در اين خصوص، از آن حذف شده است.
چين، عضو دائم شوراي امنيت و برخوردار از حق "وتو"، در هفته جاري اين مساله را روشن كرد كه موضوع هستهاي ايران بايد در چارچوب آژانس بينالمللي انرژي اتمي حل و فصل شود.
"وو هي لانگ" سفير چين در وين گفت: چين معتقد است كه استفاده از ابزار ديپلماتيك در چارچوب آژانس بينالمللي انرژي اتمي براي حل و فصل مساله هستهاي ايران، منجر به برقراري صلح و ثبات در منطقه مورد نظر ميشود.
لانگ افزود: حفظ امنيت رژيم بينالمللي منع اشاعه تسليحات هستهاي، امري سودمند و همراستا با منافع بنيادين تمامي طرفهاست.
چين همچنين ايران و "اتحاديه اروپا" را به استمرار مذاكرات تشويق كرد.
لانگ گفت: از اتحاديهاروپا و ايران ميخواهيم كه در نزديكترين زمان ممكن و با هدف از سرگيري مذاكرات خود، گامهايي عملي بردارند.
روسيه، چين و كشورهاي غيرمتعهد، از حق ايران در خصوص آنچه كه اين كشور آن را برنامه هستهاي صلحآميز ميخواند، حمايت ميكنند و نگران تشديد احتمالي اقدامات از سوي شوراي امنيت و درخواست اين شورا براي اعمال تحريمهاي تجاري مانند ممنوعيت خريد نفت ايران، هستند.
اين امر احتمالا اقدامي تلافيجويانه و شديد از سوي غول نفتي ايران را در پي خواهد داشت كه چين نگران آن است.
موضع چين تا حدودي به دليل سياست عدم مداخله اين كشور در امور داخلي ساير كشورهاست كه اين سياست نيز ناشي از اين واقعيت است كه پكن خواستار مداخله خارجي مشابهي در امور داخلي خود نيست.
بنا به گفته كارشناسان، اما اين موضعگيري بيشتر ناشي از منافع اقتصادي بويژه نفت است كه چين براي استمرار روند تغيير و تحول قابل ملاحظه در اقتصاد خود، به آن نياز دارد.
از سوي ديگر نشست وين فرصتي براي اعلام ديدگاههاي هستهاي ايران بود.
"جواد وعيدي" معاون بينالملل شوراي عالي امنيت ملي و عضو ارشد هيات ايراني در نشست شوراي حكام گفت: انگليس براي خروج از حوزه ديپلماسي به موضع مقابله با ايران عجله دارد.
معاون بينالملل شوراي عالي امنيت ملي جمعه شب پس از ارايه پيش نويس قطعنامه اتحاديه اروپا به شوراي حكام، در جمع خبرنگاران ايراني در وين گفت: انگليسيهاميخواهند مسير آژانس و جامعه بينالمللي را به نمايندگي از آمريكا از خط ديپلماسي و مذاكرات خارج كنند.
وعيدي اظهار داشت: با وجود فضاي كنوني و مخالفتهاي فزاينده، انگليس اين مسير را انتخاب كرد و نشان داد كه عجله دارد از حوزه ديپلماتيك به حوزه مقابله جهش كند.
وي با بيان اينكه آلمانيها خيلي با اين تغيير جهت موافق نبودهاند گفت: رهبري اين حركت را انگليس بر عهده دارد.
اين مقام ايراني با اشاره به اينكه نمايندگان مالزي و آفريقاي جنوبي از انگليس به خاطر رفتار كوچك شمردن ساير كشورها ناراضي هستند، گفت:
روسيه، چين، الجزاير، مكزيك، هند، مالزي، ونزوئلا، آفريقاي جنوبي خواستار آن بودند كه بحث درباره اين پيش نويس به بعد موكول شود، اما نماينده انگليس به طور جدي پاي آن ايستاد و در نهايت رييس شورا تصميم گرفت، ادامه جلسه روز شنبه برگزار شود.
وعيدي گفت: اين اتفاق حاكي از اين است كه اتحاديه بويژه انگليس مسير مقابله را انتخاب كردهاند كه همان ادامه تهديد، فشار و ايجاد بن بست در مسير مذاكرات براي حل بحران هستهاي ايران است.
وي با بيان اينكه انگليس دوران حاضر را با قرن ۱۹اشتباه گرفته است، گفت: اين برخورد كاملا سياسي و نقض حقوق كشورهاي ديگر است و فني نيست.
برخورد لندن در واقع تكرار همان سياست پيش در قبال ملي شدن صنعت نفت ايران در دهه ،۳۰اما با شيوه مدرن است.
معاون بينالملل شوراي عالي امنيت ملي اظهار داشت: ايران هيچ درخواستي كه فراتر از تعهدات قانوني باشد نخواهد پذيرفت زيرا خارج از مباني و الزامات حقوقي است.