آیا اوراق مشاركت تورم را کاهش می‌دهد؟

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: نمایندگان مجلس كلیات لایحه‌ دوفوریتی انتشار اوراق مشاركت توسط بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران را تصویب كردند.

در این جلسه ابراهیم شیبانی رییس بانك مركزی گفت: حجم پول باید با حجم تولید ارتباط مناسب داشته باشد، زیرا تنها نقدینگی كشور پاكستان 15 تا 16 درصد از ما كمتر است، و با توجه به این‌كه نقدینگی با تورم ارتباط مستقیم دارد مطمئن هستم كه حتی نمایندگان مخالف هم با این مقدار تزریق پول و حجم پول در كشور مخالفند.
وی با بیان این‌كه این اوراق مشاركت بانك مركزی است افزود: بانك مركزی به بانك‌های دیگر خط اعتباری می‌دهد. در حال حاضر بانك‌ها بیش از 40 هزار میلیارد ریال از بانك مركزی برداشت كرده‌اند، پول بانك مركزی نیز پول پرقدرت است و هر یك ریال آن پنج ریال نقدینگی ایجاد می‌كند، و ما باید نقدینگی را جمع كنیم تا بتوان به بانك‌ها خط اعتباری بدهیم. در واقع پول مردم را به بانك‌ها می‌دهیم تا نقدینگی كنترل شود.

رییس كل بانك مركزی راه‌های كنترل نقدینگی در كشور را جلوگیری از تبدیل ارز به ریال، فروش اوراق مشاركت و كنترل بدهی بانك‌ها به بانك مركزی عنوان كرد.

شیبانی با بیان این‌كه در سال گذشته برای 30 هزار میلیارد ریال اوراق مشاركت مجوز انتشار گرفتند، گفت: اكنون 21 هزار و 400 میلیارد ریال آن در دست مردم است كه اگر شما مجوز ادامه آن را بدهید، این روند ادامه خواهد یافت. زیرا اگر موفق به فروش اوراق مشاركت نشویم باید به مردم پول نقد بدهیم كه این موضوع تورم را بیشتر می‌كند و نقدینگی افزایش می‌یابد.
وی تصریح كرد: «دغدغه‌ ما تورم است و همه كارها برای جلوگیری از آن است. سال گذشته تورم 6/8 بود اما امسال 2/14 شده است كه این افزایش، كاهش كیفیت كالا و انتظارات تورمی ایجاد می‌كند، لذا مجلس و دولت باید هدف را كنترل تورم بگذارند، زیرا با آن همه چیزهای خوب را به دست می‌آوریم».

در این میان حسن سبحانی به عنوان مخالف این لایحه‌ی دوفوریتی با بیان این‌كه مجوز 15 هزار میلیارد ریال اوراق مشاركت در پایان سال 84، 20 هزار میلیارد ریال در شهریور 85 و 10 هزار میلیارد ریال در اسفند 85 داده شد گفت: حالا لایحه‌ 40 هزار میلیارد ریالی آورده‌اند، هر بار هم گفته می‌شود كه این لوایح برای كنترل تورم است و به دلیل آن‌كه نمایندگان موافق كنترل تورم هستند همیشه به این لوایح دوفوریتی رای می‌دهند؛ اما یك سوال همیشه باقی است و این‌كه این مساله تا كجا ادامه پیدا می‌كند؟

وی ادامه داد: معمولا هیچ‌گاه گفته نمی‌شود كه چرا نقدینگی اضافه می‌شود، اما همان پول كه به خزانه ریخته می‌شود نیز خود منشاء تورم است. دوستان به این دور باطل توجه كنند كه در اسفند فروش ارز نفتی را تصویب و در تیر و مرداد می‌خواهند از تورم ناشی از آن جلوگیری شود.

سبحانی ابراز داشت: نظام بانكی ما خلق پول می‌كند، حال آن‌كه در بانكداری بدون ربا خلق پول محلی از اعراب ندارد؛ این نشانه‌ بی‌انضباطی مالی و عدم اجرای قانون عملیات بانكی بدون رباست كه سبب می‌شود نقدینگی موجود، تورم را در جامعه زیاد می‌كند.

وی گفت: راه‌حل، بازگشت به قانون بانكداری بدون رباست و شما تا زمانی كه اجازه می‌دهید بازار غیررسمی، نرخ بهره‌ بیشتری بدهد نمی‌توانید انتظار داشته باشید كه مردم پول‌شان را در نظام بانكی سرمایه‌گذاری كنند. راه دیگر آن است كه بانك مركزی به وظایف خود به گونه‌ای عمل كند كه رشد نقدینگی افزایش نیابد.

دلخوش به عنوان موافق كلیات این لایحه گفت: انتشار اوراق مشاركت یا باید توسط بخش غیردولتی باشد و یا بخش دولتی، و یا از طریق بانك مركزی و دولت كه لازم است به تصویب مجلس برسد كه این راه سوم بهترین راه برای مقابله با رشد نقدینگی است.

وی افزود: این اوراق مجددا به بازار برمی‌گردد و اثر ضد تورمی آن صد در صد نخواهد بود، اما اوراق مشاركت بانك مركزی پول‌های سرگردان جامعه را بلوكه می‌كند.

دلخوش گفت: اگر باید به این بخش 40 میلیارد كمك كنیم رشد نقدینگی 2/11 درصد كاهش و رشد تورم هم كاهش می‌یابد. هم‌چنین طبق سال‌های گذشته هر گاه مجلس انتشار اوراق مشاركت را تصویب كرد شورای نگهبان نیز تایید كرده و مغایرتی با مسائل شرعی ندارد.

كریم شافعی به عنوان مخالف دوم با این لایحه با بیان این‌كه پول فروش این اوراق حبس می‌شود، توزیع نمی‌شود و جهت سرمایه‌گذاری در پروژه‌های عمرانی هم استفاده نمی‌شود، گفت: هم اقتصاددانان و هم مجلس قبول دارند كه راهكار خروج از وضعیت موجود، ایجاد فرصت‌های شغلی در هزینه كردن پول برای اشتغال است، ولی بانك مركزی پول را بلوكه می‌كند و 600 هزار میلیارد تومان هم سود آن را می‌دهد كه خود آن موجب افزایش تورم می‌شود.

وی ادامه داد: تاكنون بانك مركزی به مجلس توضیح نداده كه با این پول‌های بلوكه چه كرده تا مجلس دلخوش به تصویب مجدد آن باشد. بنابراین چنانچه بانك مركزی بخواهد سیاست‌های كنترل تورم را هدایت كند راهكاری بهتر از هدایت نقدینگی مردم به اشتغال و سرمایه‌گذاری و تولید ندارد تا هم اشتغال‌زا و هم ضد تورم باشد.

هم‌چنین ندیمی به عنوان موافق این لایحه، ابراز داشت: در شرایط كنونی تصمیماتی می‌گیریم كه فقط معطوف به موضوع تورم نیست، متاسفانه لوایح متمم پیاپی خودش عامل افزایش تورم است.

وی با بیان این‌كه بانك‌ها آن آزادی عمل مطرح شده در قانون بانكداری بدون ربا را ندارند و این یكی از مشكلات در اجراست، گفت: این تصمیم اشكالاتی دارد، اما به نظر می‌رسد فواید آن بر مضرات آن ارجح است.

سپس حمیدرضا حاجی‌بابایی عضو هیات رییسه‌ مجلس به استناد این‌كه 50 دقیقه راجع به این لایحه بحث و بررسی شده و در جلسه‌ گذشته‌ مجلس نیز مورد بررسی قرار گرفته، درخواست كفایت مذاكرات را مطرح كرد، اما میرتاج‌الدینی با این درخواست مخالف بود. نهایتا نمایندگان با 147 رای موافق و با 21 رای مخالف و 9 رای ممتنع به كفایت مذاكرات رای مثبت دادند.

به این ترتیب شیبانی در ادامه توضیحات خود، گفت: نقدینگی در سال‌های اخیر با افزایش حجم زیادی مواجه بوده است كه جا دارد جلوی آن گرفته شود. هم‌چنین شورای پول و اعتبار كه نمایندگان مجلس نیز در آن حضور دارند با وسواس آن را مورد بررسی قرار داده‌اند.

وی افزود: ما می‌خواهیم تورم و نقدینگی در حد توان كاهش یابد كه اگر اوراق مشاركت مجوز انتشار نگیرد باید پول چاپ كنیم و به مردم بدهیم و تورم بسیار افزایش می‌یابد و دولت و مجلس را زیر سوال خواهد برد. 

لازم به ذکر است كلیات این لایحه در نهایت با 157 رای موافق، 31 رای مخالف و 14 رای ممتنع به تصویب رسید.