مذاكره و نقش غيرقابل کتمان ايران در كنفرانس افغانستان
بهرام گل‌زاده
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب- بهرام گل‌زاده: در طول روزهای اخیر، برخی مطبوعات و خبرگزاریهای جهان مبادرت به انتشار اخباری در خصوص حاشیه‌های کنفرانس بررسی مسائل افغانستان که به پیشنهاد آمریکا برگزار شد، کردند که در مواردی ارتباط با موضوع اصلی نشست که همان رسیدگی و تبادل نظر درباره وضعیت افغانستان بود نداشت. مهمترین خبر مربوط می‌شد به موضوعی که یک طرف یعنی ایران، آن را تکذیب و طرف دیگر یعنی آمریکا آن را تایید کرد.
برخی خبرگزاریها خبری را به نقل از هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا مخابره کردند که وی در آن از دیدار «ریچارد هالبورگ» نماینده اعزامی ایالات متحده به لاهه با «محمد مهدی آخوندزاده» معاون وزیر امور خارجه ایران -که در نشست حضور داشت- و تسلیم نامه‌ای به نماینده جمهوری اسلامی خبر داده بود.
آخوندزاده، نماینده ایران در اجلاس یاد شده در گفت و گو با خبرنگاران هرگونه دیدار خصوصی با نماینده آمریکا را قویا تکذیب کرده و خاطرنشان ساخته بود که در صورت انجام چنین دیداری لزومی به پنهان کردن آن وجود نداشت و موضوع با مردم در میان گذاشته می‌شد.
وی بر این جمله تاکید داشته که ایران چیزی برای پنهان کردن ندارد و در عین حال یادآور شده که تهران از گفت و گو نمی‌هراسد. این در حالی است که کلینتون در گفت‌وگویی مذاکره ی کوتاه را تایید و دوستانه بودن دیدار را خاطرنشان ساخته است.
کلینتون در اظهارات خود همچنین به تسلیم نامه‌ای به نماینده ایران نیز اشاره‌ای داشته که محتوای نامه مذکور به موضوع سه شهروند آمریکایی در ایران ارتباط پیدا می‌کند که واشنگتن مدعی است یکی از آنها که مامور سابق پلیس فدرال آمریکا بوده که ناپدید شده است.
هرچند که معاون وزیر امور خارجه ایران صراحتاً هرگونه دیدار با مقام آمریکایی را تکذیب کرده اما درباره موضوع تسلیم یک نامه از سوی نماینده آمریکا که مورد ادعای هیلاری کلینتون بوده نفیاً یا اثباتاً هیچ‌گونه سخنی به میان نیاورده و اظهارنظری نکرده است.
موضوع احتمال دیدار نمایندگان ایران و آمریکا از زمانی در میان رسانه‌ها و خبرگزاریهای بین‌المللی به صورت جدی دنبال شد که در پی پیشنهاد آمریکا برای برگزاری کنفرانسی درباره افغانستان، ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای هم مرز با این کشور مورد توجه قرار گرفت و به صورت غیرمستقیم از سوی واشنگتن و مستقیم از سوی برخی کشورهای اروپایی حاضر در این کنفرانس، به این نشست دعوت شد. از آن زمان بود که کارشناسان مسائل سیاسی پیش‌بینی کردند که این کنفرانس ممکن است زمینه‌ای مناسب برای گفت‌وگوهای رو در رو میان تهران و واشنگتن درمورد مسائل و اختلافات سی‌ساله فی‌مابین باشد.
فضای سیاسی حاکم بر منطقه و جهان هم به گونه‌ای متفاوت از دوره‌های پیش بود و هر دو کشور تمایل داشتند که به دور از فضای تشنج و تنش به حل مشکلات از طریق مذاکره و گفت وگو اهتمام ورزند. دولت‌های اروپایی نیز همین توصیه را به آمریکا کرده و خاطرنشان ساخته بودند که تحریم‌های اقتصادی بیشتر فقط مشکلات را افزایش می‌دهد بلکه کمکی اساسی هم به حل مسائل نخواهد کرد فلذا به واشنگتن پیشنهاد کرده‌اند که را مذاکره با تهران را پیش گرفنه و به نقش موثر ایران در معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی توجه جدی داشته و اهمیت بیشتری دهد.
از سخنان برخی مسوولان آمریکایی نیز همین موضوع برداشت می‌شود که آنان نیز به نقش موثر و غیر قابل انکار تهران در مسائل مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی واقف هستند آنچنانکه «گوردون دوگو» سخنگوی وزارت امور خارجه روز گذشته در گفت وگویی خواهان ایفای نقش از سوی تهران در امنیت و ثبات جهانی شده بود.
هالبورگ، نماینده امریکا در کنفرانس لاهه نیز تاکید کرده است که تهران و واشنگتن نسبت به توسعه دموکراسی در افغانستان تعهد متقابل دارند. کارشناسان و آگاهان سیاسی این‌گونه اظهارات را قابل تامل و مهم ارزیابی کرده و همه را نشان از بازگشت به عقلانیت در حل مسائل بین‌المللی خوانده‌اند.
بی‌بی‌سی نیز با انعکاس خبر مربوط به نشست و اظهارات کلینتون، یادآور شد که قرار شده در آینده این تماس‌ها حفظ شود، هرچند آخوندزاده آن را تعجیل آمریکا در طرح موضوعات خوانده است.
هرچند خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی با انعکاس گزارش و تحلیل، همچنین گفت وگو با معاون وزیر امور خارجه هرگونه گفت و گوی مستقیم و رو در رو میان نمایندگان تهران و واشنگتن را در حاشیه کنفرانس لاهه تکذیب کرد و سفارت ایران در هلند نیز در بیانیه‌ای رسمی هرگونه دیداری را تکذیب کرده است اما این بدان معنا نیست که زمینه برای گفت وگو میان دو کشور در ایستگاه دیپلماسی در باره افغانستان مهیا نیست.
برخی فرصت‌های برابر ایران و آمریکا در مورد مسائل مختلف منطقه‌ای و بین المللی این واقعیت را اجتناب ناپذیر کرده که هر دو کشور با رعایت حقوق طبیعی می‌توانند در یک بازی برد - برد شرکت کرده و نسبت به حل مسائل و اختلافات فی‌مابین اقدام کنند.
این قلم در همین رابطه در یادداشتی که در آفتاب با عنوان «افغانستان ایستگاه دیپلماسی ایران و آمریکا» منتشر شد با تحلیل شرایط، این فرصت را موقعیتی مناسب برای تهران جهت استیفای حقوق و تامین منافع ملی ارزیابی کرد.
قطعاً تصمیم‌گیران در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی نیز بر این واقعیت آشکار اهتمام داشته و با رعایت اصول و حفظ منافع ملی، فرصت را مغتنم شمرده و ضمن اتخاذ سیاست مدبرانه و منافع محور، زمینه را برای هرگونه تبلیغات منفی رسانه‌های غربی، مبنی بر عدم انعطاف از سوی تهران در معادلات بین‌المللی از بین خواهند برد و با رصد زمینه‌های مشترک همکاری که منافع تمامی طرفهای ذی‌نقش در مسائل منطقه‌ای را تامین می‌کند، به سمت از بین بردن چالشها و اختلاف دیرینه حرکت خواهند کرد.
البته بدیهی است که تغییر رویه آمریکا و دست برداشتن از سیاست‌های خصمانه نسبت به ایران نیز می‌تواند تضمینی بر این مذاکرات باشد. به‌ویژه آنکه کشورهای غربی به خصوص آمریکا نیز به اهمیت نقش غیرقابل انکار ایران در منطقه و در معادلات سیاسی منطقه‌ای و جهانی و همچنین نقش موثر تهران در امنیت و ثبات جهانی اعتراف داشته و آن را به طور جدی مورد توجه قرار داده‌اند.
آفتاب- بهرام گل‌زاده: در طول روزهای اخیر، برخی مطبوعات و خبرگزاریهای جهان مبادرت به انتشار اخباری در خصوص حاشیه‌های کنفرانس بررسی مسائل افغانستان که به پیشنهاد آمریکا برگزار شد، کردند که در مواردی ارتباط با موضوع اصلی نشست که همان رسیدگی و تبادل نظر درباره وضعیت افغانستان بود نداشت. مهمترین خبر مربوط می‌شد به موضوعی که یک طرف یعنی ایران، آن را تکذیب و طرف دیگر یعنی آمریکا آن را تایید کرد. برخی خبرگزاریها خبری را به نقل از هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا مخابره کردند که وی در آن از دیدار «ریچارد هالبورگ» نماینده اعزامی ایالات متحده به لاهه با «محمد مهدی آخوندزاده» معاون وزیر امور خارجه ایران -که در نشست حضور داشت- و تسلیم نامه‌ای به نماینده جمهوری اسلامی خبر داده بود.
آخوندزاده، نماینده ایران در اجلاس یاد شده در گفت و گو با خبرنگاران هرگونه دیدار خصوصی با نماینده آمریکا را قویا تکذیب کرده و خاطرنشان ساخته بود که در صورت انجام چنین دیداری لزومی به پنهان کردن آن وجود نداشت و موضوع با مردم در میان گذاشته می‌شد.
وی بر این جمله تاکید داشته که ایران چیزی برای پنهان کردن ندارد و در عین حال یادآور شده که تهران از گفت و گو نمی‌هراسد. این در حالی است که کلینتون در گفت‌وگویی مذاکره ی کوتاه را تایید و دوستانه بودن دیدار را خاطرنشان ساخته است.
کلینتون در اظهارات خود همچنین به تسلیم نامه‌ای به نماینده ایران نیز اشاره‌ای داشته که محتوای نامه مذکور به موضوع سه شهروند آمریکایی در ایران ارتباط پیدا می‌کند که واشنگتن مدعی است یکی از آنها که مامور سابق پلیس فدرال آمریکا بوده که ناپدید شده است.
هرچند که معاون وزیر امور خارجه ایران صراحتاً هرگونه دیدار با مقام آمریکایی را تکذیب کرده اما درباره موضوع تسلیم یک نامه از سوی نماینده آمریکا که مورد ادعای هیلاری کلینتون بوده نفیاً یا اثباتاً هیچ‌گونه سخنی به میان نیاورده و اظهارنظری نکرده است.
موضوع احتمال دیدار نمایندگان ایران و آمریکا از زمانی در میان رسانه‌ها و خبرگزاریهای بین‌المللی به صورت جدی دنبال شد که در پی پیشنهاد آمریکا برای برگزاری کنفرانسی درباره افغانستان، ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای هم مرز با این کشور مورد توجه قرار گرفت و به صورت غیرمستقیم از سوی واشنگتن و مستقیم از سوی برخی کشورهای اروپایی حاضر در این کنفرانس، به این نشست دعوت شد. از آن زمان بود که کارشناسان مسائل سیاسی پیش‌بینی کردند که این کنفرانس ممکن است زمینه‌ای مناسب برای گفت‌وگوهای رو در رو میان تهران و واشنگتن درمورد مسائل و اختلافات سی‌ساله فی‌مابین باشد.
فضای سیاسی حاکم بر منطقه و جهان هم به گونه‌ای متفاوت از دوره‌های پیش بود و هر دو کشور تمایل داشتند که به دور از فضای تشنج و تنش به حل مشکلات از طریق مذاکره و گفت وگو اهتمام ورزند. دولت‌های اروپایی نیز همین توصیه را به آمریکا کرده و خاطرنشان ساخته بودند که تحریم‌های اقتصادی بیشتر فقط مشکلات را افزایش می‌دهد بلکه کمکی اساسی هم به حل مسائل نخواهد کرد فلذا به واشنگتن پیشنهاد کرده‌اند که را مذاکره با تهران را پیش گرفنه و به نقش موثر ایران در معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی توجه جدی داشته و اهمیت بیشتری دهد.
از سخنان برخی مسوولان آمریکایی نیز همین موضوع برداشت می‌شود که آنان نیز به نقش موثر و غیر قابل انکار تهران در مسائل مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی واقف هستند آنچنانکه «گوردون دوگو» سخنگوی وزارت امور خارجه روز گذشته در گفت وگویی خواهان ایفای نقش از سوی تهران در امنیت و ثبات جهانی شده بود.
هالبورگ، نماینده امریکا در کنفرانس لاهه نیز تاکید کرده است که تهران و واشنگتن نسبت به توسعه دموکراسی در افغانستان تعهد متقابل دارند. کارشناسان و آگاهان سیاسی این‌گونه اظهارات را قابل تامل و مهم ارزیابی کرده و همه را نشان از بازگشت به عقلانیت در حل مسائل بین‌المللی خوانده‌اند.
بی‌بی‌سی نیز با انعکاس خبر مربوط به نشست و اظهارات کلینتون، یادآور شد که قرار شده در آینده این تماس‌ها حفظ شود، هرچند آخوندزاده آن را تعجیل آمریکا در طرح موضوعات خوانده است.
هرچند خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی با انعکاس گزارش و تحلیل، همچنین گفت وگو با معاون وزیر امور خارجه هرگونه گفت و گوی مستقیم و رو در رو میان نمایندگان تهران و واشنگتن را در حاشیه کنفرانس لاهه تکذیب کرد و سفارت ایران در هلند نیز در بیانیه‌ای رسمی هرگونه دیداری را تکذیب کرده است اما این بدان معنا نیست که زمینه برای گفت وگو میان دو کشور در ایستگاه دیپلماسی در باره افغانستان مهیا نیست.
برخی فرصت‌های برابر ایران و آمریکا در مورد مسائل مختلف منطقه‌ای و بین المللی این واقعیت را اجتناب ناپذیر کرده که هر دو کشور با رعایت حقوق طبیعی می‌توانند در یک بازی برد - برد شرکت کرده و نسبت به حل مسائل و اختلافات فی‌مابین اقدام کنند.
این قلم در همین رابطه در یادداشتی که در آفتاب با عنوان «افغانستان ایستگاه دیپلماسی ایران و آمریکا» منتشر شد با تحلیل شرایط، این فرصت را موقعیتی مناسب برای تهران جهت استیفای حقوق و تامین منافع ملی ارزیابی کرد.
قطعاً تصمیم‌گیران در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی نیز بر این واقعیت آشکار اهتمام داشته و با رعایت اصول و حفظ منافع ملی، فرصت را مغتنم شمرده و ضمن اتخاذ سیاست مدبرانه و منافع محور، زمینه را برای هرگونه تبلیغات منفی رسانه‌های غربی، مبنی بر عدم انعطاف از سوی تهران در معادلات بین‌المللی از بین خواهند برد و با رصد زمینه‌های مشترک همکاری که منافع تمامی طرفهای ذی‌نقش در مسائل منطقه‌ای را تامین می‌کند، به سمت از بین بردن چالشها و اختلاف دیرینه حرکت خواهند کرد.
البته بدیهی است که تغییر رویه آمریکا و دست برداشتن از سیاست‌های خصمانه نسبت به ایران نیز می‌تواند تضمینی بر این مذاکرات باشد. به‌ویژه آنکه کشورهای غربی به خصوص آمریکا نیز به اهمیت نقش غیرقابل انکار ایران در منطقه و در معادلات سیاسی منطقه‌ای و جهانی و همچنین نقش موثر تهران در امنیت و ثبات جهانی اعتراف داشته و آن را به طور جدی مورد توجه قرار داده‌اند.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید