شرکت‌های هواپیمایی واقعا زیان‌ده هستند؟
افزایش قیمت بلیت هواپیما، موضوع امروز و دیروز نیست و سال گذشته به یکی از مهم‌ترین اخبار صنعت هوایی تبدیل شده بود، اما هرچه به ماه‌های پایانی ۱۴۰۱ نزدیک می‌شدیم، به‌واسطه قرار گرفتن در آستانه تعطیلات نوروزی و تقاضای مردم به استفاده از هواپیما به‌عنوان یکی از روش‌های حمل‌ونقل، موضوع قیمت بلیت هم بیشتر مطرح شد.
به‌خصوص زمانی که تعداد بلیت هواپیما نمی‌توانست پاسخگوی تقاضا‌های موجود باشد و حتی این شائبه را ایجاد کرده بود که شرکت‌های هواپیمایی به‌عمد بلیت نمی‌فروشند برای اینکه موافقت سازمان‌های مربوط برای افزایش قیمت بلیت جلب شود. هرچند انجمن شرکت‌های هواپیمایی این موضوع را تکذیب کرد و گفت که سود شرکت‌ها در فروش بلیت است و منطقی نیست که آن‌ها از فروش خودداری کنند.
از سوی دیگر سازمان هواپیمایی کشوری به‌عنوان متولی دولتی صنعت هوایی نیز بار‌ها اعلام کرده که با افزایش قیمت بلیت موافق است و حتی می‌گوید که در صورت اصلاح نشدن قیمت‌ها، صنعت هوایی دچار آسیب می‌شود، اما در نهایت ستاد تنظیم بازار را مسئول معرفی و ابلاغ قیمت‌های جدید کرده و تا پیش از آن، هیچ افزایش قیمتی را رسمی و قانونی نمی‌داند.
البته سال گذشته در مقاطعی هم برخی ایرلاین‌ها پیش از تصویب رسمی از سوی ستاد تنظیم بازار، قیمت‌ها را افزایش دادند، اما سازمان هواپیمایی با این موضوع مخالفت کرد و گفت این کار تخلف است، هرچند دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی پس از آن گفت که آزادسازی نرخ صنعت هواپیمایی جزو تکالیف دولت است و شرکت‌های هواپیمایی بر اساس قانون نرخ بلیت را ۳۰ درصد افزایش دادند، اما در نهایت قیمت‌ها به نرخ قبلی برگشت، نرخی که تصویب دی‌ماه ۱۴۰۰ است.
انجمن شرکت‌های هواپیمایی همچنین همان زمان درباره هزینه شرکت‌های هواپیمایی گفت: از ابتدای سال تعرفه گمرکی قطعات و موتور هواپیما از ۴۲۰۰ تومان به نرخ ارز حدود ۲۴ هزار تومان افزایش یافت، به‌علاوه افزایش تورم جهانی و قطعات حمل و نقل و با توجه به اینکه بیش از ۶۰ درصد هزینه‌های ما ارزی است و با افزایش بیش از ۳۰ درصدی قطعات و حمل آن‌ها مواجه شدیم، از جمله لاستیک هواپیما که سال گذشته ۱۲۰۰ دلار بود و الان ۲۷۰۰ دلار است و بقیه اقلام همینطور، ضمن اینکه به جهت تورم بالای ۴۰ درصد و افزایش ۳۹ درصدی دستمزد، هزینه خدمات هم افزایش پیدا کرده است.
داستان قیمت بلیت هواپیما به سال جدید هم موکول شده و حالا شرکت‌ها چشم‌انتظار تصمیم ستاد تنظیم بازار هستند، آن هم در حالی که افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت بلیت را پیشنهاد دادند، هرچند سازمان هواپیمایی کشوری گفت که این پیشنهاد را تعدیل کرده، اما هنوز نه زمان و نه نرخ افزایش قیمت بلیت مشخص نیست.
در این میان به‌تازگی رئیس سازمان بازرسی کل کشور به موضوعی اشاره کرده که قابل توجه است. خدائیان درباره قیمت بلیت هواپیما اظهار کرد: علی‌رغم اینکه شرکت‌های هواپیمایی از سوخت یارانه‌ای و برای تامین قطعات از ارز ترجیحی استفاده می‌کنند، لیکن بسیاری از شرکت‌ها از قیمت کم و دستوری بلیت هواپیما گلایه‌مند هستند. از طرف دیگر ۴۰ الی ۵۰ شرکت خصوصی وجود دارد که با یک الی دو هواپیما وارد چرخه صنعت هوایی شده‌اند و بسیاری هم در نوبت ورود هستند. حال سوال اینجاست که اگر صنعت هوایی زیان‌ده است، چرا تا این اندازه متقاضی دارد؟
اگرچه نمی‌توان منکر عوامل اقتصادی از جمله افزایش تورم و نرخ دلار شد، اما موضوعی که سازمان بازرسی کل کشور به آن اشاره کرده هم در جای خود جالب توجه است. در حال حاضر ۲۰ ایرلاین فعال در کشور وجود دارد و به نظر می‌رسد تقاضا برای ورود ایرلاین‌های جدید به صنعت هوایی هم وجود دارد، اما اینکه شرکت‌های هواپیمایی معتقدند صنعت هوایی زیان‌ده است و باز هم تقاضای ورود به صنعت را دارند، یا اینکه با شرایط زیان‌ده آن هم به‌عنوان یک بنگاه اقتصادی که باید سوددده باشد، همچنان به کار خود ادامه می‌دهند، عجیب است.
