سه کشور اروپایی در نامهای اعلام کردند که رسماً مکانیسم ماشه را علیه ایران کلید زدند.
معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه میگوید که برای طرفهای اروپایی و اتحادیه اروپا روشن کردیم که اگر بخواهند فرآیند اسنپبک را آغاز کنند، ایران هم واکنش لازم را انجام خواهد داد و مسیر تعامل کنونی با آژانس هم تحت تاثیر قرار گرفته و احتمالا متوقف خواهد شد.
آلمان و بریتانیا صبح پنجشنبه نامهای به اعضای شورای امنیت سازمان ملل ارسال کردند و اعلام داشتند که «مکانیسم ماشه» را برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران ــ که در چارچوب توافق هستهای ۲۰۱۵ تعلیق شده بودند ــ فعال میکنند. این خبر را دو دیپلمات اروپایی تأیید کردند.
در این نامه، سه قدرت اروپایی تأکید کردند که در طول ۳۰ روز آینده ــ پیش از آنکه تحریمها به اجرا درآیند ــ آماده گفتوگو با ایران بر سر یک توافق هستهای هستند که میتواند این روند را متوقف کند.
جزییات فعال شدن مکانیسم ماشه علیه ایران
فرانسه، آلمان و بریتانیا صبح پنجشنبه با ارسال نامهای به اعضای شورای امنیت سازمان ملل اعلام کردند که سازوکار «مکانیسم ماشه» را برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران ــ که ذیل توافق هستهای ۲۰۱۵ تعلیق شده بود ــ فعال میکنند. این خبر به نقل از دو دیپلمات اروپایی گزارش شده است.
اهمیت موضوع:
در این نامه سه کشور اروپایی تأکید کردهاند که طی ۳۰ روز آینده ــ پیش از آنکه تحریمها دوباره اعمال شود ــ آماده گفتوگو با ایران درباره توافقی هستهای هستند که بتواند این روند را متوقف کند.
مکانیسم ماشه بهصورت خودکار همه تحریمهای شورای امنیت که در قالب برجام لغو شده بود را دوباره برقرار میکند.
این اقدام فشار اقتصادی بر ایران را افزایش داده و احتمالاً با واکنش متقابل ایران روبهرو خواهد شد.
مقامهای ایرانی پیشتر تهدید کرده بودند که در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، ایران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) خارج خواهد شد.
وزارت خارجه آمریکا از اظهارنظر در این باره خودداری کرده است.
در متن خبر آمده است: فرانسه، آلمان و بریتانیا به ایران تا پایان ماه اوت فرصت داده بودند تا اقداماتی برای جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه انجام دهد.
اروپاییها خواستار ازسرگیری مذاکرات ایران با آمریکا بر سر توافق هستهای و همچنین اعطای دسترسی کامل بازرسان آژانس به سایتهای هستهای و ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی باقیمانده پس از حملات آمریکا و اسرائیل بودند.
نشست روز سهشنبه در ژنو میان دیپلماتهای ارشد ایران و سه کشور اروپایی بینتیجه پایان یافت.
یک منبع آگاه از این نشست گفته است که ایرانیها «هیچ خروجی ملموس و مشخصی روی میز نگذاشتهاند» و همچنین هرگونه تمدید مهلت برای مکانیسم ماشه را رد کردهاند.
روز چهارشنبه، وزرای خارجه فرانسه، آلمان، بریتانیا و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تماس با وزیر خارجه آمریکا، مارکو روبیو، گفتهاند که پنجشنبه مکانیسم ماشه را فعال خواهند کرد. این موضوع را سه منبع آگاه به آکسیوس تأیید کردهاند.
به گفته یکی از دیپلماتهای اروپایی: «رهبران E۳ معتقدند ایران طی سالها بهطور آشکار تعهدات خود در برجام را نقض کرده و هیچ اقدام مشخصی برای رفع این وضعیت انجام نداده است.»
کاظم غریبآبادی، معاون وزیر خارجه ایران، در گفتوگو با تلویزیون دولتی ایران هشدار داده است که در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، ایران واکنش نشان خواهد داد که شامل تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز میشود.
مقامات ایرانی همچنین منطق این رویکرد را زیر سؤال بردهاند که چرا باید بهدلیل عدم مذاکره با آمریکا یا عدم پایبندی به توافق ۲۰۱۵ مجازات شوند، در حالیکه این آمریکا بود که از توافق خارج شد و حتی در میانه مذاکرات قبلی به ایران حمله نظامی کرد.
آنچه باید زیر نظر گرفت:
روند فعالسازی مکانیسم ماشه ۳۰ روز طول میکشد و اروپاییها میخواهند این روند پیش از آنکه روسیه در ماه اکتبر ریاست شورای امنیت را برعهده گیرد، به پایان برسد.
یک دیپلمات اروپایی تأکید کرده است: «آغاز روند مکانیسم ماشه به معنای پایان دیپلماسی نیست. سه کشور اروپایی همچنان آمادهاند در هفتههای باقیمانده تا زمان اجرایی شدن تحریمهای سازمان ملل با ایران گفتوگو کنند.»
تماس تلفنی وزرای امور خارجه ۳ کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با وزیر امور خارجه
وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی بر آمادگی خود برای یافتن یک راه حل دیپلماتیک طی ۳۰ روز آینده برای حل و فصل موضوعات و جلوگیری از بازگشت قطعنامههای تحریمی شورای امنیت، تاکید کردند.
عراقچی: اقدام سه کشور اروپایی در این زمینه را ناموجه، غیرقانونی و فاقد هرگونه مبنای حقوقی است. ایران برای حفظ و تامین حقوق و منافع ملی خود به نحو مقتضی به این اقدام غیرقانونی و ناموجه سه کشور اروپایی پاسخ خواهد داد. امیدواریم سه کشور اروپایی با اتخاذ رویکردی مسئولانه و درک واقعیتهای موجود، این حرکت نادرست خود را ظرف روزهای پیش روی به نحو مناسب اصلاح نمایند.
پاریس: فعالسازی اسنپبک بهمعنای پایان دیپلماسی با ایران نیست
وزیر امور خارجه فرانسه: من به همراه وزرای خارجه آلمان و انگلیس، رسماً به شورای امنیت سازمان ملل عدم پایبندی قابل توجه ایران به تعهداتش ذیل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را اطلاع دادهایم.روند موسوم به اسنپبک را فعال کردهایم. این اقدام به معنای پایان دیپلماسی نیست.به دیپلماسی متعهد هستیم تا اطمینان حاصل کنیم که ایران هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نمیکند.مصمم هستیم از دوره ۳۰ روزه که اکنون برای گفتوگو با ایران آغاز شده است، نهایت استفاده را ببریم.
رویترز: شورای امنیت سازمان ملل روز جمعه به درخواست فرانسه، انگلیس و آلمان درباره آغاز فرآیند فعالسازی اسنپبک تشکیل جلسه میدهد.
منبع؛ ایسنا، انتخاب و جماران