دلایل پزشکیان و عراقچی برای توقف مذاکره با آمریکا چیست؟
سیدعباس عراقچی بعد از حضور در نشست سازمان ملل گفت: «برای ما مسجل شده که مذاکره با آمریکا بن‌بست محض است.» او که خود یکی از مهم‌ترین اعضای تیم مذاکره‌کننده برجام بود، چه دیده که اینگونه از یک تجربه یقینی سخن می‌گوید. عراقچی در گفت‌وگوی خبری شبکه خبر توضیح داد که آمریکا اساسا نام مذاکره را روی دیکته قرار داده است. عراقچی توضیح داد که ویتکاف معتقد بود ایران اول باید نتیجه‌ای که ما می‌گوییم بپذیرد، بعد ما سر میز مذاکره بنشینیم. عراقچی توضیح داد که آمریکا خواسته‌اش این بود که در ازای ۶ماه عقب‌انداختن اعمال مکانیسم ماشه، همه اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصد ما را بگیرد؛ یعنی دارایی نقد ما را بگیرد و چیزی هم عملا ندهد جز ۶ماه سایه تهدید؛ این یعنی زیاده‌خواهی محض. این همان جمله‌ای بود که حتی خانم مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز به آن اشاره کرد و گفت: «زیاده‌خواهی می‌کنند.»
ماجرا این است که مسئولان دولت آقای پزشکیان که بار‌ها از مذاکره به‌وضوح استقبال کرده بودند همگی متفقند اینکه آمریکا مذاکره می‌خواند، زورگیری است. این خلاصه همان جمله پزشکیان است که قبل از سفر برای حضور در سازمان ملل گفت؛ «با قلدر گفت‌و‌گو نمی‌کنم». عراقچی در مصاحبه تلویزیونی گفت آنچه آمریکا می‌گوید در شرایط متوازن و بدون تهدید و بدون زیاده‌خواهی نیست. او دیروز در توییت کوتاهی نوشت که ترامپ باید تکلیف خود را روشن کند، آیا رئیس‌جمهور جنگ است یا صلح؟ این جمله اشاره به تهدید‌های متعدد ترامپ در عین دعوت به مذاکره است، آن‌هم مذاکراتی که نتیجه‌اش را ترامپ بار‌ها مشخص کرده؛ حذف استقلال هسته‌ای ایران با پذیرش غنی‌سازی صفر؛ حذف قدرت دفاع ایران با پذیرش کم‌کردن برد موشک‌ها به‌نحوی که به دشمنان نرسد؛ حذف استقلال سیاسی ایران در منطقه با پذیرش عادی‌سازی با اسرائیل سلطه‌گر و غصاب و قصاب جنایتکار.
مذاکره زیر بار تهدید معنایش آن است که به دشمن اجازه دهیم در مذاکرات دست برتر داشته باشد و آنچه می‌خواهد به ایران تحمیل کند تا آنچه را با تحریم و جنگ نتوانسته کسب کند، با مذاکره نقد کند.
خلاصه استدلال‌های دولت
تجربه کردیم که مذاکره بن‌بست محض است (عراقچی).
مذاکره با قلدر خطاست
(پزشکیان).
در شرایط مساوی گفت‌و‌گو نمی‌کنند (عراقچی).
شرط مذاکره را پذیرش نتایج مدنظرشان قرار می‌دهند (عراقچی).
می‌گویند دارایی نقدتان را بدهید تا عمل به تهدیدمان را ۶ماه عقب بیندازیم (عراقچی).
اسمش مذاکره است، واقعیتش دیکته است (عراقچی).
آنها زیر بار گفت‌وگوی [بدون اجبار]نمی‌روند (مهاجرانی).
اروپا که رسما اعلام کرده هیچ اختیاری ندارد و برای آنکه آنها چه‌کار کنند باید با آمریکا مذاکره کنیم و ما مسخره‌شان می‌کردیم (عراقچی).
آنها دست از زیاده‌خواهی برنمی‌دارند و پای گفت‌و‌گو در شرایط مساوی نمی‌نشینند (عراقچی).
نفی توافق جامع
اعتبارزدایی از مذاکره: رئیس دستگاه دیپلماسی در گفت‌وگویی با تأکید بر اینکه جمهوری‌اسلامی مفهوم «توافق جامع» با غرب را به رسمیت نمی‌شناسد، تصریح کرد که آمریکا با خروج یکجانبه از توافق برجام، اعتبار هر مذاکره جدید را از بین برده‌است.
این مذاکره نیست، زورگویی است
زورگویی: رئیس‌جمهور پیش از سفر به نیویورک باهدف شرکت در مجمع‌عمومی سازمان ملل، در اقدامی معنادار، این جمله از رهبرمعظم‌انقلاب را در حساب کاربری خود در فضای‌مجازی بازنشر کرد: «طرف آمریکایی می‌خواهد مذاکره‌ای بکند که نتیجه آن تعطیل شدن فعالیت‌های هسته‌ای و غنی‌سازی در کشور ایران باشد؛ این مذاکره نیست؛ زورگویی است. قبول مذاکره‌ای را که با تهدید همراه است، هیچ ملت باشرفی انجام نمی‌دهد، هیچ سیاستمدار خردمندی هم آن را تصدیق نمی‌کند.»
بن‌بست محض
بی‌صداقتی: عراقچی در گفت‌وگویی با رسانه‌ها درباره ثمربخشی رویکرد «مذاکره»، تأکید کرد: پیشنهاد‌های مختلفی روی میز گذاشتیم. مشاجراتی داشتیم و با آمریکایی‌ها پیام‌هایی رد و بدل شد، اما به تعبیر مقام‌معظم‌رهبری یک‌بار دیگر مشخص شد که مذاکره با آمریکایی‌ها یک بن‌بست محض است.
فشار افکارعمومی
سابقه فریبکاری: عراقچی در گفت‌وگویی با نشریه «فایننشال‌تایمز» با تأکید بر اینکه «مردم به من می‌گویند دیگر وقتت را تلف نکن، فریب‌شان را نخور» بر بی‌نتیجه بودن مذاکره با آمریکا، آن‌هم براساس سابقه فریبکاری طرف مقابل دراین زمینه تأکید کرد.
بمب روی میز مذاکره
زمینه‌سازی برای حمله به ایران: پزشکیان در مصاحبه با تاکر کارلسون، مجری آمریکایی به یکی دیگر از دلایل ایران برای بی‌نتیجه دانستن مذاکره با آمریکا اشاره کرد و گفت: «درحال گفت‌و‌گو بودیم و رئیس‌جمهور آمریکا برای ایجاد صلح ما را دعوت کرده بود. در آن جلسه به ما گفتند تا زمانی که اجازه ندهیم، اسرائیل حمله نخواهد کرد. آمریکا روی‌میز مذاکره بمب انداخت و دیپلماسی را نابود کرد.»
مسیر ناتمام با کارشکنی‌های آمریکا
کارشکنی در مذاکرات: عراقچی در نشست هیأت دولت درباره رایزنی‌های نیویورک، تأکید کرد که «همه رایزنی‌ها و انعطاف‌های لازم و ضروری به‌منظور اتمام‌حجت با طرف‌های اروپایی صورت گرفت، اما همانگونه که از قبل هم پیش‌بینی می‌شد، این مسیر با کارشکنی‌های آمریکایی‌ها به سرانجام نرسید.»
با زور و تهدید مذاکره نمی‌کنیم
راهبرد تهدیدمحور: پزشکیان در آخرین روز‌های زمستان سال‌گذشته در جمع تعدادی از فعالان اقتصادی به رویکرد‌های تهدیدمحور آمریکا در قبال ایران اشاره و تأکید کرد که تهران با «زور» و «تهدید» تن به مذاکره نخواهد داد. این جمله رئیس‌جمهور که «من اصلا نمی‌آیم با تو مذاکره کنم، هر غلطی می‌خواهی بکن» بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت.
نتیجه مذاکره؛ انسداد سیاسی
بی‌ارادگی آمریکا: رئیس دستگاه دیپلماسی در گفت‌وگویی تلویزیونی با تأکید بر اینکه نتیجه گفت‌و‌گو با واشنگتن در شرایط فعلی چیزی جز انسداد سیاسی و بی‌فایده بودن مذاکره نبوده است، اضافه کرد که رویکرد آمریکا نشان می‌دهد این کشور نه اراده‌ای برای حل اختلافات دارد و نه ضمانتی برای ثبات در رفتار سیاسی خود.
نفعی در معامله با آمریکا نداریم
بی‌اعتمادی به آمریکا: پزشکیان در سخنرانی راهپیمایی سالگرد پیروزی انقلاب‌اسلامی با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها با توطئه درصدد به زانو درآوردن ایران هستند، گفت: «آمریکا هیچ‌گاه مورد اعتماد نبوده و نیست. درخصوص معامله با آمریکا باید اشاره کرد که معامله دوجانبه است و باید هر دوطرف نفعی داشته باشند. امروز احساس نمی‌کنیم نفعی در معامله با آمریکا داشته باشیم. ترامپ نشان داده قابل اعتماد نبوده؛ مگر اینکه عوض شود که آن هم بعید است.»
با آمریکا گفت‌و‌گو نخواهیم کرد
تبعیت از رهبر انقلاب: بنده معتقد بودم باید گفت‌و‌گو کرد، ولی وقتی مقام معظم رهبری گفتند با آمریکا گفت‌و‌گو نشود، گفتیم گفت‌و‌گو نخواهیم کرد.
زیاده‌خواهی، مانع مذاکره
مذاکره بدون پیش‌شرط: عراقچی در گفت‌وگویی با اشاره به اینکه «مشکل اصلی، زیاده‌خواهی طرف مقابل است، نه موضع ایران»، تأکید کرد که با اینکه تهران حتی برای «مذاکره مستقیم» نیز آمادگی داشته، اما هیچ‌گونه پیش‌شرط غیرمعقولی را نمی‌پذیرد.
