پکن اعلام کرد که سفیر ژاپن در چین را پس از اظهارات نخستوزیر جدید ژاپن درباره احتمال اعزام نیرو برای دفاع از تایوان، احضار کرده است.
«سانائه تاکائچی» نخستوزیر تازهکار و شناختهشده بهعنوان چهرهای تندرو نسبت به چین، هفته گذشته در پارلمان گفته بود که در صورت وقوع حمله مسلحانه به تایوان، توکیو میتواند طبق «دفاع جمعی» نیرو اعزام کند؛ زیرا چنین وضعیتی میتواند «تهدیدی برای بقای ژاپن» تلقی شود.
چین که تایوان را بخشی از خاک خود میداند و گزینه استفاده از گزینه نظامی برای «اتحاد مجدد» را کنار نگذاشته، این سخنان را «اشتباه» و «دخالت در امور داخلی» خود خواند.
معاون وزیر خارجه چین سون ویدونگ در دیدار با سفیر ژاپن «کنجی کاناسوگی» هشدار داد: «اگر کسی در روند اتحاد چین دخالت کند، چین قطعاً واکنش سختی نشان خواهد داد.»
در پاسخ، دولت ژاپن اعلام کرد موضع توکیو درباره تایوان تغییری نکرده و همچنان مطابق «بیانیه مشترک ۱۹۷۲» پایبند به سیاست «چین واحد» است.
با این حال، توکیو تأکید کرد که «صلح و ثبات تنگه تایوان برای امنیت ژاپن و جامعه بینالملل حیاتی است» و از چین خواست «رفتار مناسبی» نشان دهد.
چین نیز در بیانیههای بعدی از ژاپن خواست اظهارات نخستوزیر را «فوراً اصلاح و پس بگیرد».
با اینحال، تاکائچی در پارلمان گفت قصد عقبنشینی ندارد و تأکید کرد اظهاراتش با سیاست پیشین ژاپن همخوان است، هرچند در آینده از بیان «سناریوهای مشخص» خودداری خواهد کرد.
واکنشها به همینجا محدود نماند؛ «شو جیان» سرکنسول چین در اوزاکا در پستی که بعداً حذف شد، با لحنی تهدیدآمیز نوشت که «بدون لحظهای تردید» گردن «کسی» را که در خبر نقل شده بود و اشارهای غیرمستقیم به تاکائچی داشت، «میزند».
وزیر خارجه ژاپن توشیمیتسو موتگی این اظهارات را «کاملاً نامناسب» خواند و از پکن خواست مانع تأثیر منفی چنین رفتارهایی بر روابط دو کشور شود.
این تنش تازه، فصل جدیدی در حساسیت روابط چین و ژاپن بر سر مسئله تایوان گشوده و همزمان بر پیچیدگی فضای امنیتی منطقه افزوده است.