«کاش خودروسازان تعطیل می‌شدند»
علیرضا رئیسی گفت: آلودگی هوا سالانه ۱۷ میلیارد دلار برای ایران خسارت دارد.
معاون وزیر بهداشت اضافه کرد: ای کاش خودروسازان بساط‌شان را جمع می‌کردند. خودروهای نوی ما هم مثل فرسوده‌ها هوا را آلوده می‌کنند. اینها که قطعات را از چین وارد می‌کنند،ای کاش جای این شکلِ تولید، خودروی برقی وارد می‌کردند. خودروهای داخلی در جاده جان مردم را می‌گیرند و در شهر هم هوا را آلوده می‌کنند.
اعمال قانون خودروهای آلاینده نیازمند سامانه‌های هوشمند است
به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، آقایان طاهری، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم محیط زیست، محمدصابر باغخانی پور، مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران و سردار سلیمی، معاون عملیات ترافیک پلیس راهور فراجا با حضور در استودیو گفتگوی ویژه خبری و علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (ارتباط تلفنی) نقش خودروهای فرسوده و بدون معاینه فنی در آلودگی هوای کلانشهرها را بررسی کردند و به پرسش‌ها در این باره پاسخ دادند. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سوال: آقای طاهری، ما امشب یک مقدار متمرکز هستیم روی آلایندگی خودروها، نقش آن را اگر تهران یا کل کلانشهرها که الان درگیر آلودگی هستند، نقش این خودروها یا آلاینده‌های متحرک اگر به صورت عام اسم آن را بگذاریم، چند درصد است در این آلودگی هوا؟
طاهری: به طور کلی منابع متحرک یکی از منابع عمده انتشار دهنده آلاینده‌های هوا هستند، سهم این منابع بسته به کلانشهری که ما داریم بررسی می‌کنیم متفاوت است. در کلانشهر‌هایی مثل تهران و مشهد نقش منابع متحرک نقش غالب است و بیشترین سهم را در انتشار آلاینده‌ها دارند، اما در کلانشهر‌هایی مثل اراک، اصفهان نقش منابع ساکن افزایش پیدا می‌کند. در شهر تهران بعنوان مثال طبق آخرین سیاهه انتشاری که در شهر تهران انجام شده، سهم حدود ۶۰ درصدی در انتشار ذرات معلق و حدود ۸۰ درصدی در آلاینده‌های گازی مربوط به ناوگان متحرک است.
سوال: در ناوگان متحرک حمل و نقل عمومی و مثلا خصوصی الان آمار آن تفکیک شده است که هر کدام چقدر سهم دارند؟
طاهری: خودروهای سواری حدود ۱۴ درصد در انتشار ذرات از آن ۶۰ درصدی که مربوط به متحرک عرض کردم، موتورسیکلت‌ها حدود ۱۰ درصد و کامیون‌ها حدود ۲۵ درصد و همچنین اتوبوس‌های واحد و اتوبوس‌های سرویس هم در همین حدود انتشار ذرات را در شهر تهران بعهده دارند، اما مورد مهمی که در خصوص منابع متحرک همانطور که شما فرمودید باید حتما به آن اشاره شود نقش ناوگان فرسوده در انتشار ذرات معلق و آلاینده‌های گازی کلانشهرها است.
من برگردم به قانون هوای پاک مرور کنیم که مصوب قانون چه بوده و الان وضعیت کشور چه است؟ در ماده ۸ قانون هوای پاک پیش بینی شده بود که کلیه ناوگان فرسوده کشور اسقاط شود، ما در سال‌های گذشته بخصوص در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ میزان اسقاط ناوگان فرسوده مان به مراتب پایین‌تر از میزان تولید بوده هر سال چیزی حدود ۱۰ هزار خودروی فرسوده را از رده خارج کردید در حالی که در همان سال‌ها بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار وسیله نقلیه شماره گذاری شده و وارد ناوگان شده است.
بعد از تصویب قانون ساماندهی صنعت خودرو در مجلس شورای اسلامی فرآیند اسقاط توانست وارد مدار جدیدی شود و رشد بگیرد در سال گذشته در سال ۱۴۰۳ با پیگیری‌هایی که در کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا انجام شد، رکورد اسقاط سالانه کشور شکسته شد و حدود ۳۵۰ هزار وسیله نقلیه فرسوده اسقاط شد. اما به علت این که در سال‌های گذشته این فرآیند به درستی در کشور انجام نشده بود، ما الان بیش از ۲۴ میلیون وسیله نقلیه فرسوده در کشور داریم که در حال تردد هستند.
این که عرض می‌کنم برای تمام موارد وسایل نقلیه هستند یعنی سواری و موتورسیکلت، در خصوص موتورسیکلت این آمار به مراتب بیشتر است، بیش از ۸۵ درصد ناوگان ما فرسوده هستند و این وضعیتی است که الان وجود دارد. حتما باید سیاستگذاری بر روی اسقاط ناوگان فرسوده به شکل پویاتری در کشور انجام شود، اگر چه ما در سال گذشته توانستیم به آمار خوبی برسیم نسبت به سال‌های قبل آن رشد خیلی محسوسی را داشتیم، اما هنوز نسبت به نیاز کشور خیلی کمتر از آن مقدار واقعی است و این اصلاح فرآیند این مکانیزم‌های استفاده از اسقاط در حال برنامه ریزی است که در کارگروه ملی کاهش الودگی هوا دنبال می‌شود.
سوال: رکوردی که زدید ۳۵۰ هزار تا، طبق قانون چقدر باید می‌بوده که ۳۵۰ هزار تا رکورد محسوب می‌شود؟
طاهری: رکورد از این بابت عرض می‌کنم که در طول تاریخ کشور بالاترین عدد اسقاط است، قانون هوای پاک که اسقاط کلیه ناوگان فرسوده را می‌گوید ولی در برنامه هفتم تکلیف اسقاط سالانه ۵۰۰ هزار وسیله نقلیه فرسوده را بعهده دولت گذاشته است.
سوال: یعنی رکوردی که زدیم از تکلیف قانون باز کلی پایین‌تر است.
طاهری: بله
سوال: چرا؟ مشکل چیست؟
طاهری: ما مکانیزم‌هایی که برای اسقاط ناوگان فرسوده در کشور وجود دارد یا مابه ازای تولید خود فرسوده اسقاط می‌شود که طبق قانون به ازای هر ۴ خودرویی که در کشور تولید می‌شود یک خودروی فرسوده مشابه آن باید اسقاط شود، یا به ازای واردات فرآیند اسقاط صورت می‌گیرد، این پتانسیلی که در اثر تولید و واردات در کشور وجود دارد، این مقدار محدود است در صورتی که میزان ناوگان فرسوده ما خیلی بیشتر از این بخش موجود است.
ما در قوانین بالادستی مان مثل قانون هوای پاک، مثل قانون ساماندهی صنعت خودرو ماده ۱۰، ممنوعیت‌های جدی برای ناوگان فرسوده لحاظ شده، اما این محدودیت‌ها به علت این که تسهیلات و مشوق‌ها برای اسقاط در نظر گرفته نشده، هیچ وقت عملیاتی نشده است، در قانون هوای پاک ممنوعیت تردد، ممنوعیت خرید و فروش، ممنوعیت صدور برگ سبز، ممنوعیت حمل و نقل بار، کالا و مسافر برای ناوگان فرسوده دیده شده، اما همین الان ما برای کامیون و کشنده بالای ۲۵ تن در کشور چیزی حدود ۱۶ کامیون کشنده بالای ۵۰ سال داریم که در کشور دارد تردد می‌کند.
ما کامیون کشنده بالای ۹۰ سال داریم که هنوز در کشور دارد تردد می‌کند و سهمیه سوخت می‌گیرد. این کامیون میزان مصرف سوخت به مراتب بالاتر از خودروی نوشماره معادل خودش دارد، بیش از دو برابر میزان انتشار آلودگی آن تا اوردر ۹ تا ۱۰ برابر از خودروی نوشماره است ولی محدودیت‌ها به آن اعمال نشده است. تا ماه‌های اخیر مصوبه‌ای آماده شده با همکاری نهاد‌های مربوط به این خصوص از جمله وزارت نفت، وزارت صمت، سازمان راهداری که برای این بخش از ناوگان ما بیاییم با استفاده از مکانیزم گواهی‌های صرفه جویی این تسهیلات را بتوانیم ارائه بدهیم که این بخش از ناوگان بتواند اسقاط بشود و از رده خارج شود. به عبارت دیگر ما علاوه بر مکانیزم‌های رایجی که طبق قوانین کشور برای اسقاط وجود دارد باید مکانیزم‌های جدیدی را تعریف کنیم که بتوانیم تعداد اسقاط را به آن چیزی که مورد نیاز کشور است برسانیم.
سوال: تازه الان باید بنشینیم و طراحی کنیم
طاهری: نه، آخرین مکانیزم مصوب در شورای اقتصاد در اسفند سال ۱۴۰۳ است که استفاده از گواهی‌های صرفه جویی برای اسقاط را در نظر گرفته، حدود ۳۰۰ هزار موتورسیکلت برقی را در نظر گرفته که بتواند با استفاده از گواهی صرفه جویی اسقاط شود که فرآیند آن هم شروع شده اولویت آن برای موتورسیکلت کار در تهران است ۲۰ هزار موتورسیکلت هدف گذاری شده که فرآیند عملیاتی آن هم آغاز شده و حتما باید تسریع پیدا کند.
سوال: آقای باغخانی پور، ارزیابی شهرداری از آلاینده‌های متحرک در شهر تهران مشخصا، چه است؟ و حمل و نقل عمومی ما الان چه میزان آلایندگی ایجاد می‌کند.
باغخانی پور: سوال دقیقی است از باب این که بنده هم می‌خواهم آمار این حوزه را مجدد اعلام کنم. قبل از هر جمله‌ای می‌خواهم این را با تاکید بگویم که سهم فرسودگی از آلایندگی شهر تهران الان بعنوان یک کارشناس می‌توانم بگویم تقریبا ۵۰ درصد است. یعنی ۵۰ درصد آلودگی شهر تهران مربوط به فرسودگی است. حالا وسایل نقلیه موتوری به یک نحو است. شما می‌بینید که تقریبا آقای طاهری هم اعلام کردند نزدیک ۹۰ درصد ناوگان فقط موتورسیکلت فرسوده است ناوگان دیزل ما فرسوده است تقریبا به طور کامل و حول و حوش ۲۱ درصد از خودروهای سواری ما هم فرسوده هستند اینها را که کنار هم جمع می‌کنیم از منابع متحرک سهم ۵۰ درصدی از آلودگی هوای تهران را به خودش اختصاص می‌دهد. قاعدتا بعد از فهمیدن این که دلیل اصلی آلودگی هوای تهران فرسودگی است باید راه حل متناسب با آن را انتخاب کنیم که برقی سازی و نوسازی است. شهرداری تهران الان بعنوان بزرگترین عمل کننده من این ادعا را هم می‌خواهم امروز بگویم پیشروترین دستگاه در حوزه قانون هوای پاک که تکالیف خودش را تقریبا به خوبی انجام داده شهرداری تهران است که یکی از آن برقی سازی و نوسازی ناوگان است.
سوال: الان که مردم نگاه می‌کنند می‌گویند که خداراشکر که شهرداری می‌گوید ما پیشروترین بودیم هوای ما این است اگر نبودیم چه بود؟ البته ما امشب نمی‌خواهیم تبلیغ شهرداری کنیم که شهرداری چه کار‌هایی کرده، راجع به کار‌هایی که شهرداری کرده نمی‌خواهیم صحبت کنیم راجع به کار‌هایی که نکرده می‌خواهیم صحبت کنیم حمل و نقل عمومی ما الان چقدر آلاینده است؟
باغخانی پور: ما باید سهمی که بعنوان دیزل برای کل شهر تهران در نظر گرفته شده روی هم تقریبا بین ۵ تا ۶ درصد است این سهم کل دیزل است که سهم ناوگان حمل و نقل عمومی که مثلا مینی بوس واحد یا مینی بوس سرویس بعضا برای اینها هر کدام تقریبا کمتر از یک درصد هم هست که اگر بخواهیم در کل سهم آلودگی تهران، همان مقدار را هم بحث نوسازی اتوبوس و واردات اتوبوس برقی که الان شهرداری تهران وارد کرده ما الان در شهر تهران ۱۸۱۹ تا اتوبوس جدید وارد بحث شهرداری تهران شده که ۳۹۰ تا از آن اتوبوس برقی است و الان در سطح شهر فعال است.
سوال: با آقای دکتر علیرضا رئیسی صحبت می‌کنیم، معاون بهداشت وزیر بهداشت، آقای رئیسی قانون هوای پاک می‌گوید که محاسبه مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا جزء وظایف وزارت بهداشت است، می‌فرمایید که الان وضعیت آلودگی هوا چه هزینه‌های پیدا و پنهانی را به جامعه تحمیل می‌کند و هزینه آلودگی هوا بر بودجه سلامت کشور چقدر است؟
رئیسی: باید عذرخواهی کنیم از مردم عزیز کشورمان بخاطر عملکرد ما که این بلا‌ها را داریم سرشان می‌آوریم، الان وضعیت آلودگی هوا به طوری است که من فکر می‌کنم دیگر اصلا نیاز به اندازه گیری و محاسبه و اینها ندارد اصلا، یعنی شما با یک نگاه به هوای تهران در بعضی از کلانشهرهای دیگر هم هست، به نظرم ما به جای این که بگوییم ما خیلی کارمان را خوب انجام دادیم، باید بگوییم که شرمنده‌ایم مردم واقعا، این یک، من بعنوان وزارت بهداشت درمان عمیقا نگرانی خودم را از این وضعیتی که الان هست اعلام می‌کنم و فکر می‌کنم که مهم این است که خروجی عملکرد ما چیست؟ خروجی عملکرد ما این شده که الان وضعیت آلودگی به این صورت است، ما سالانه بر اساس مطالعه‌ای که آخرین مطالعه که الان من خدمت شما ارائه می‌کنم، ولی ۵۸ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا داریم. این عدد خیلی بالاست و این را بگذارید در کنار بیماران مزمن تنفسی، قلبی، عروقی، فشار خون و دیابت و خیلی از بیماری‌های غیرواگیری که دارد اتفاق می‌افتد و این اصلا زیبنده این کشور نیست که ما با این داریم دست و پنجه نرم می‌کنیم و مشکلاتی که الان دوستان هم ارائه کردند ولی این که ما بعنوان متولی سلامت مردم باید اعلام کنیم که این وضعیت واقعا هزینه‌های خیلی زیادی دارد به مردم تحمیل می‌کند. سالانه معادل من حالا، چون محاسبه بین المللی انجام می‌شود را خدمت شما می‌گویم ۱۷ میلیارد دلار خسارت حوزه سلامت است. حالا با دلار محاسبه کنید تقریبا ۱۳۹۶ همت یا این کل بودجه شما بودجه سلامت را در نظر بگیرید خیلی کمتر از این است به هر صورت این وضعیتی که الان مردم ما دارند با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، گرچه تعطیل کردن شهر و مدرسه و اینها واقعا این راه حل نیست، این مرتبا دارد تکرار می‌شود این وضعیت و بالاخره بحث خودروها را گفتند، بحث خودروهای فرسوده حالا من یک نکته دیگر هم این جا عرض کنم، اولویت همین است واقعا بحث خودروهای فرسوده ولی خودروهای ملی مان هم خیلی خودروهای خوبی نیستند، یعنی‌ای کاش این خودروساز‌ها کلا جمع می‌کردند بساط شان را و خودرو را از چین قطعات وارد می‌کنند،ای کاش همین خودروی برقی را وارد می‌کردند؛ بنابراین توصیه من این است به خودروساز‌های عزیز که تولید خودرو با این کیفیت که در جاده دارد جان مردم را از بین می‌برد، در شهر هم دارد آلودگی ایجاد می‌کند نه تنها الان مشکل ما خودروی فرسوده است بلکه خودروهای نو ما با مصرف سوخت بسیار بالا الان خیلی از کشور‌های دنیا مصرف سوخت و بنزینی را دارند حذف می‌کنند، یک جایی مثل چین، مثل شانگهای که بالاخره یکی از آلوده‌ترین کلانشهرها بود الان تقریبا دارد می‌رسد به حد استاندارد جهانی و این اتفاقی که دارد می‌افتد من فکر می‌کنم که باید واقعا خیلی جدی، صادقانه برخورد کنیم با مسائل. خودروهای آلوده کننده، صنایع آلوده کننده، بر اساس قانون هوای پاک، حالا آقای طاهری حضور دارند و مسلط هستند بالاخره ۲۱ دستگاه اجرایی باید کار خود را انجام دهد. قانون هم خیلی شفاف است همه چیز را گفته، حتی مدت زمان تعیین کرده، که مثلا وزارت نفت باید در چه مدت کار خود را انجام بدهد، یا وزارت صمت باید در چه مدت کار خود را انجام بدهد، یا بحث این که بیرون بردن خودروی فرسوده در چه زمانی، چه تعداد باید انجام شود الان واقعا در این دوره یک کم فعالیت‌ها بیشتر شده ولی این جوابگو نیست. یک نکته دیگر هم من عرض کنم این خیلی مهم است. فقط تهران نیست کلانشهرهای دیگر هم هستند خیلی آلوده هستند در کشور، ما در کلانشهرهای دیگر کارمان راحت‌تر است یعنی این که دانشگاه علوم پزشکی بعنوان نماینده وزارت بهداشت و درمان بعد از این که محیط زیست شاخص آلاینده‌ها را اعلام می‌کند دستور تشکیل جلسه اضطرار را ما درخواست می‌دهیم استاندار جلسه تشکیل می‌دهد، کارشناسان می‌نشینند و کارشناسان صحبت می‌کنند، این وضعیت الاینده‌ها است، تعطیل کنید ولی در تهران ما با این الان مشکل داریم. در تهران مثلا می‌آیند می‌نشینند یک کارشناس می‌گوید که نه از نظر ما مدرسه را تعطیل نکنید، چون معدل بچه‌ها پایین می‌آید و ... سلامتی دانش آموزان رتبه اول را برای ما دارد، خواهش من این است که در تهران به حرف کارشناسان باید گوش بدهند حتما باید گوش بدهند، همه باید گوش بدهند که سلامتی مردم شوخی بردار نیست، این است که اگر یک حالت اضطرار دارد اعلام می‌شود محیط زیست دارد اعلام می‌کند وزارت بهداشت و اینها دو تا مرکز تخصصی هستند زمانی که دارند اعلام می‌کنند باید تعطیل شود نه این که یک کارشناس دیگر بلند شود بگوید نه این می‌شود و آن می‌شود و مصوبه جلسه بیاید بیرون که نه نباید تعطیل شود. این را لطفا بگذارید بعهده متولی سلامت در این نظر که نظر کارشناسی می‌دهد حتما این را انجام بدهند.
مجری: این که عذرخواهی کردید از مردم و قبول مسئولیت کردید این فرهنگ به نظرم خیلی فرهنگ پسندیده‌ای است که به هرحال بپذیریم که اگر قصوری هست، تقصیری هست این فرهنگ عذرخواهی به نظرم خیلی مهم است هر چند که چیزی از آلودگی هوا کم نمی‌کند ولی بهرحال مردم متوجه می‌شوند که مسئول دارد صحبت می‌کند که مسئولیت کار خودش را می‌پذیرد و نسبت به آن اعتراف دارد.
سوال: سردار سلیمی هم به جمع ما اضافه شدند، سردار، مسئول اعمال قانون بر خودروهای دودزا پلیس است درست است؟
سردار سلیمی: بله
سوال: پلیس دقیقا این کار را انجام نمی‌دهد یا ملموس برخورد می‌کند؟
سردار سلیمی: من، چون برنامه را رصد می‌کردم آمار‌هایی ارائه کردم، مستحضرید ما ۴۱ و نیم میلیون وسیله نقلیه داریم که از خودروهایمان ۲۷ درصدشان در سن فرسودگی هستند و از موتورسیکلت‌ها ۲۱ درصد و در قانون هوای پاک هم ۶ تا وظیفه برای پلیس راهنمایی و رانندگی پیش بینی شده بوده که یکی از آنها اعمال قانون معاینه فنی، دودزا و تخلفات مرتبط با سلامت فنی و ایمنی وسیله نقلیه است. به استحضار شما و مردم عزیز برسانم که قبل از این که اصلا قانون هوای پاکی باشد، در آیین نامه راهنمایی و رانندگی فصل چهارم آن از حدود ۵۰ سال پیش موضوع سلامت فنی و ایمنی وسیله نقلیه و آلایندگی وسیله نقلیه تدوین شده بود و پلیس بعنوان یکی از اقدامات اجرایی خود این موضوع را از دو منظر هم منظر ایمنی وسایل نقلیه برای پیشگیری از تصادفات که پلیس تاکید بیشتر و اهمیت بیشتری به این بخش می‌دهد و هم موضوع آلایندگی و شرایط زیست محیطی که وسایل نقلیه بعنوان یکی از منابع آلوده کننده هوا و منابع متحرک حائز اهمیت هستند. از زمانی که قانون هوای پاک تصویب شده از سال ۹۶ این موضوعات تشدید هم شد توسط پلیس، اگر بخواهم آماری خدمت شما عرض کنم ما ۱۲ کد در جدول جرایم مان که حدود ۱۸۰ کد تخلف است، مرتبط با سلامت فنی و ایمنی وسیله نقلیه است، یکی از آنها معاینه فنی است و یکی از آنها دودزا، تخلفات دیگری هم مثل مثلا صاف بودن لاستیک‌ها، نقص فنی در ابعاد و اندازه وسیله نقلیه، حساس نبودن ترمز‌ها، خلاصی بیش از حد فرمان، نقص سیستم روشنایی، نقص برف پاک کن و موارد دیگری هم که عرض کردم، از منظر ایمنی برای پلیس خیلی مهم است، تحت کنترل بوده و آمار‌ها نشان می‌دهد ما این ۱۲ کد را همکاران مان در این مدتی.
سوال: این را چطور ارزیابی و پایش می‌کنند چشمی اگر خودرویی دودزا باشد جریمه اش می‌کنند؟
سردار سلیمی: عرض می‌کنم که سهم چشمی و سامانه‌ای چقدر است و به هر حال سازمان‌هایی که بایستی تأمین می‌کردند تجهیزات را چه حد وظایف خود را انجام دادند؟
سؤال: یعنی امکانات کافی در اختیار پلیس هم برای پایش نیست؟
سردار سلیمی: بله، ۸۱ میلیون وسیله نقلیه از سال ۹۶ تا الان توسط همکاران ما اعمال قانون شدند مرتبط با این ۱۲ کد، که حدود ۴۵ میلیون آن صرفاً نداشتن گاهی معاینه فنی بوده و حدود ۹۸۰ هزار آن؛ انواع وسایل نقلیه دودزا است. اگر بخواهیم آمار یک سال گذشته را از نظر دودزا؛ ۱۱۱ هزار وسیله نقلیه همکاران ما صرفاً در یک سال گذشته با عنوان دودزا بودن که البته کنترل چشمی، سنتی و دستی است.
سؤال: این امکانات را چه کسی باید در اختیار پلیس می‌گذاشت؟
سردار سلیمی: برابر ماده سه قانون رسیدگی به تخلفات، تأمین تجهیزات هوشمند کنترل تخلفات در شهر‌ها به عهده شهرداری‌هاست و در جاده‌ها به عهده سازمان راهداری است.
سؤال: الان مثلاً در تهران شهرداری تهران در اختیار شما نگذاشته است؟
سردار سلیمی: اگر بخواهم عدد و رقم‌ها را بگویم؛ در تهران نیازمندی ما به بیش از سه هزار سامانه هوشمند ثبت تخلف است که الان کمتر از ۵۰۰ سامانه موجود است. همین تعداد هم اگر بخواهم میانگین سامانه‌های فعال و دارای عملکرد را بگوییم؛ درصد آنها؛ درصد بسیار پایینی است.
سؤال: آقای طاووسی ۷۰ درصد خودروهای سبک به مراکز معاینه فنی مراجعه نمی‌کنند؟ الان آمار شما همین است؟
غضنفر طاووسی؛ رئیس کانون انجمن صنفی مرکز معاینه فنی تهران: قانون هوای پاک وزارت کشور، وزارت راه و پلیس راهور را موظف کرده که خودروهای فاقد معاینه فنی را توسط دوربین‌ها در شهر‌ها و جاده‌ها اعمال قانون کنند جریمه‌ای داشته باشند. این قانون تا الان که هشت سال از قانون هوای پاک می‌گذرد، در جاده‌ها به هیچ عنوان اجرا نشده است.
سؤال: معاینه فنی را بفرمایید؟ ۷۰ درصد خودروهای سبکه در تهران الان مراجعه نمی‌کند معاینه فنی بگیرند؟ چرا؟ دلیل آن چیست؟
طاووسی: متأسفانه این ۷۰ درصد؛ اصل آلایندگی کشور و تهران را این خودرو‌هایی که مراجعه نمی‌کنند، آلودگی ایجاد می‌کنند.
سؤال: چرا مراجعه نمی‌کنند؟ دلیل آن را ریشه‌یابی کردید؟
طاووسی: برای این که بازدارندگی نیست، قوانین و قانون هوای پاک هست، دوربین‌های شهری و جاده‌ای باید کسانی که معاینه فنی ندارند و به جامعه آسیب برسانند جریمه کند، این اتفاق تا امروز نیفتاده است.
سؤال: آقای طاووسی این ۷۰ درصد چرا نمی‌آیند معاینه فنی بگیرند؟ چون مطمئن نمی‌توانند بگیرند، نمی‌آیند؟ یعنی این قدر فرسوده است...؟
طاووسی: مقدار زیادی از آنها، چون مطمئن هستند نمی‌توانند بگیرند و خودروهای آنها نقص فنی دارند، مراجعه نمی‌کنند.
سؤال: مگر جریمه نمی‌شوند یعنی مگر برای آنها هزینه ندارد؟
طاووسی: فقط در طرح ترافیک در شهر تهران؛ منطقه‌ای که طرح ترافیک است جریمه می‌شوند، در جاده‌های کشور طبق قانون باید همه جریمه شوند، در حالی که بعد از هشت سال هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است.
سؤال: از آنهایی که مراجعه می‌کنند چند درصد تأییدیه معاینه فنی می‌گیرند؟ چند درصد معمولا‌ً رد می‌شوند؟
طاووسی: ما از هشت میلیون و ۳۰۰ هزار خودرویی که در این هشت ماه مراجعه کردند، ۲۳ درصد مردود شدند و معاینه فنی نتوانستند بگیرند.
سؤال: شما الان پیشنهاد و توصیه‌ای دارید غیر از بحث جریمه شدن؟
طاووسی: اجرای قانون هوای پاک ولو این که ایراداتی هست، مثلاً خودروی نو؛ یعنی از کمپانی یا حتی کارخانه که تولید می‌شود، قانون گفته چهار سال، در عمل پنج ساله انجام می‌شود، در حالی که قبلاً که آلودگی کمتر بود، دو سال بوده و این قانون باید در مجلس اصلاح شود. کدام خودروی ایرانی حتی خارجی پنج سال نقص فنی ندارد؟ این یکی از مشکلاتی است که باید اصلاح شود. قانون هوای پاک توسط پلیس راهور باید در جاده‌ها و شهر طبق قانون، اعمال قانون شود.
سؤال: الان نماینده آنها اینجا نشسته‌اند، البته ایشان، چون جاده را مطرح کردند؛ به عنوان مطلع، الان پلیس اعمال نمی‌کند؟
سردار سلیمی: دیتای تخلف را باید در شهر‌ها شهرداری‌ها برای ما ارسال کنند و در جاده‌ها سازمان راهداری. ما هر دیتایی که به عنوان تخلف به ما برسد.
سؤال: یعنی دودزا بودن خودرو در جاده‌ها را...؟
سردار سلیمی: به هر حال آن سازمانی که باید آن دیتا را تهیه، برداشت و برای ما ارسال کند، باید وظیفه‌اش را انجام بدهد.
سؤال: یعنی، چون آنها انجام نمی‌دهند عملاً شما هم امکان جریمه ندارید؟
سردار سلیمی: داده‌ای برای ما نمی‌آید که ما جریمه کنیم.
طاووسی: خودروهای فرسوده؛ خصوصاً تاکسی و عمومی باید هیبریدی شود در شهر‌های بزرگ، در غیر این صورت آلایندگی روز به روز مشکلی می‌شود برای کشور ما خصوصاً شهر‌های بزرگ.
سؤال: خوشبختانه دکتر اینجا هستند به نمایندگی از شهرداری؛ چرا این امکانات در اختیار پلیس نیست؟ البته راهداری هم اشاره کردید؟
محمدصابر باغخانی‌پور؛ مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران: دو، سه نکته اینجا لازم است اشاره شود. اولین نکته؛ ۴۰ درصد خودروهای پلاک تهران، معاینه فنی خود را خارج از تهران می‌گیرند؛ یعنی اصلاً به مراکز معاینه فنی که شهرداری تهران ایجاد کرده، مراجعه نمی‌کنند. ظرفیت سه و نیم میلیون خودرو را در سال داریم ولی همیشه عملاًَ یک و دو دهم میلیون بیشتر در سال مراجعه نداریم.
سؤال: چرا؟ به علت این که پول می‌دهند می‌گیرند؟ استاندارد ندارد؟
باغخانی‌پور: دو دلیل دارد؛ شاید ما نباید به این وضوح قضاوتش کرد، ولی فردی که خارج از تهران معاینه فنی می‌گیرد، به خاطر این است که می‌داند آن‌جا راحت‌تر با سهل‌گیری که وجود دارد یا هر بحث دیگری، راحت می‌تواند معاینه فنی خود را بگیرد.
سؤال: همان به تهران بیاید جریمه نمی‌شود، چون سیستم یکپارچه است؟
باغخانی‌پور: نکته دوم؛ اینجا همین است؛ حرف سردار درست است پیرامون این که ممکن است زیرساخت بحث دوربین، کمبودی داشته باشیم که همیشه سر این کمبود‌ها بحث است، اما می‌خواهم یک نکته‌ای را بگویم؛ همین مقدار دوربینی که در سطح شهر تهران حتی آنهایی که فعال هستند، نه آنهایی که فعال نیستند، همین مقدار دوربین ترافیکی که خودروها را پلاک‌خوانی و اعلام می‌کند به مجموعه راهور و وزارت کشور، همه آنها جریمه نمی‌شوند.
سؤال: چرا؟
باغخانی‌پور: به علت این که این زیرساخت در مجموعه خود دوستان هم کامل نیست و البته من دقیق آن را نمی‌دانم، سردار می‌توانند در این رابطه اظهار نظر کنند. ما تقریباً از یک میلیون و ۳۰۰ هزار استعلام دوربین‌های شهرداری که پلاک‌خوانی آنها ارسال می‌شود؛ فقط ۲۰ هزار تا جریمه شده‌اند.
سؤال: به علت همین است که بقیه آن را در اختیار قرار ندادید، یعنی می‌گویید این هم که هست استفاده نمی‌کنند؟
باغخانی‌پور: نه، بحث این است که آیا از ظرفیت موجود حداکثر استفاده شده؟ خیر.
سؤال: به همین علت بقیه آن را نگفتید؟
باغخانی‌پور: نه، حالا آن بحث کمبود منابع به نحوی همه جا مطرح است، یک تعدادی از دوربین‌ها هم که هر سال سعی می‌شود که در شرکت کنترل ترافیک و سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری که مدام اورهال و اضافه شود. ما به کمبود‌ها واقفیم، اما همین تعداد موجود هم جریمه نمی‌شوند.
سؤال: چرا سردار جریمه نمی‌شوند؟ این امکانات موجود را هم چرا استفاده نمی‌کنید؟
سردار سلیمی: بخشی از مطالبی که مهندس فرمودند مورد تأیید است، اما دلیل دارد. برابر دستورالعمل بهره‌برداری از سامانه‌های هوشمند و مصوباتی که شاک دارد؛ داده‌های سامانه ثبت تخلف باید به صورت برخط، آنی و بدون دخل و تصرف به پلیس راهنمایی و رانندگی برسد، چون برابر ماده ۲ رسیدگی به تخلفات، این یک اختیار حاکمیتی است و اعمال قانون در اختیار فراجا و پلیس راهنمایی و رانندگی است. داده‌ای که برخط ارسال نمی‌شود، داده‌ای که آنی و به موقع ارسال نمی‌شود، داده‌ای که با تأخیر‌های چند روزه ارسال می‌شود، فرض بفرمایید یک عزیزی از مثلاً شهر لاهیجان امروز آمده در تهران یک سامانه‌ای تخلف آن را کنترل کرده، داده این یک هفته بعد به دست من می‌رسد و من الان ایشان که برگشته و به شهر خود رفته، یک پیامک به او می‌فرستم که شما مثلاً معاینه فنی یا چراغ قرمز یا تخلفات دیگری اعمال قانون شدید. خود شما شاید در رسانه بار‌ها تماس‌هایی داشتید یا به هر حال مردم به عنوان اعتراض اعلام کردند من الان در خانه خود نشستم، ماشینم در پارکینگم است چرا جریمه شدم؟ چرا پیامک می‌آید؟ پس داده‌ای که خارج از آن موعد زمانی به دست ما برسد، آن ارزش اعمال قانون را ندارد و متأسفانه ما این اشکال را در شهرداری‌های کشور داریم؛ به ویژه شهر تهران داده‌های.
باغخانی‌پور: البته این که دلیل نمی‌شود، چون تاریخ پیامک، تاریخ جریمه را مشخص می‌کند.
سردار سلیمی: داده‌های تخلف برخط و آنی به دست ما نمی‌رسد.
سؤال: به قول ایشان، مثلاً من هفته پیش جریمه شدم، پیامک آن امروز می‌آید، تخلف را که انجام دادم، باید جریمه آن را هم بدهم؛ فرق آن چیست که مثلاً باید در لحظه بیاید؟
سردار سلیمی: مثلاً بحث معاینه فنی یا یک سری از تخلف‌هایی که سامانه‌ها کنترل می‌کنند بستگی به زمان دارد؛ مثلاً تخلف معاینه فنی یا بیمه وسیله نقلیه احتمال دارد که امروز دیگر تاریخ آن تمام شده باشد یا نه مجدداً معاینه فنی گرفته باشد یا وسیله نقلیه‌اش را بیمه کرده باشد یا شاید در این یک هفته این وسیله نقلیه به معرض فروش رفته باشد و تعویض پلاک شده باشد و این اشکالات را به وجود می‌آورد. این تاریخ و آنی بودن، وقتی این آیین‌نامه می‌شود، وقتی مصوبه شاک را می‌گیرد، حتماً پشت آن یک فلسفه‌ای وجود دارد.
سؤال: شما فرمودید از سامانه‌ها چقدر بعد در اختیار شما قرار گرفته و الان چقدر؟؛ سه‌هزار گفتید؛ ۵۰۰ تا در اختیار شماست؟ چنین آماری گفتید؛ درست است؟
سردار سلیمی: تعداد سامانه‌های ثبت تخلف شهر تهران؛ الان ۷۳۱ سامانه درون شهری داریم که ۸۵ درصد آن فاقد عملکرد است.
سؤال: در نگهداری، تعمیر و همه چیز آن با شهرداری است؟
سردار سلیمی: تعمیر و نگهداری همه به عهده.
سؤال: شما اگر پاسخی دارید بفرمایید؟
باغخانی‌پور: من پیرامون بحث معاینه فنی این نکته را مجدداً اعلام می‌کنم؛ همه می‌دانیم که هر تکه‌ای از زنجیره این مدیریت آلودگی هوا یک کمبود‌هایی در کشور وجود دارد، این را همه در جریان هستیم.
سؤال: یک کم یود، یک خرده بیشتر؟
باغخانی‌پور: بله، مثلاً من الان می‌خواهم باز به معاینه فنی موتور هم اشاره کنم. ما الان در کشور آیا غیر از تهران جایی معاینه فنی موتور وجود دارد؟ خیر، الان که در تهرانهم وجود دارد، مثلاً ممکن است سالانه قبل از مثلاً دو تا سه سال قبل نگاه کنیم، سالی کمتر از هزار موتورسیکلت مراجعه می‌کنند برای معاینه فنی، معنی این چیست؟ حالا تازه سال گذشته ما سه خط معاینه فنی فقط موتور ایجاد کردیم.
سؤال: چرا ۸۵ درصد سامانه‌ها عملکرد ندارند و تعطیل است؟
باغخانی‌پور: همان بحث همیشگی کمبود منابع و ... مطرح است، اما بحث دوربین‌هایی که عرض کردم؛ مهمترین بحثی است که سردار هم به آن اشاره کردند به این اشاره می‌کنم که حتی اگر فرض کنید ما یکی اضافه کردیم، الان موضوع این است که آیا این الان کمکی به حل معضل آلودگی هوای ما می‌کند؟
سؤال: کلاً اینهایی که راجع به آن صحبت می‌کنیم خیلی در کوتاه‌مدت که اصلاً کمکی نمی‌کند، به هر حال صحبت می‌کنیم؟
احمد طاهری؛ رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم محیط زیست: معاینه فنی از مواردی است که قطعاً در کوتاه‌مدت کمک می‌کند. چند توضیح را عرض کنم به عنوان سازمان محیط زیست که ناظر قانون هوای پاک است. از میزان مراجعاتی که به معاینه فنی است، چیزی حدود ۱۲ درصد به دلیل آلایندگی مردود می‌شوند، ناوگانی که به معاینه فنی مراجعه نمی‌کند، قطعاً میزان آلایندگی آن بیشتر از ناوگانی است که مراجعه می‌کند. ما اگر همین ۱۲ درصد را فرض کنیم، با همین آماری که شما فرمودید؛ ۷۰ درصد نه، ۶۰ درصد، از ناوگان تهران وقتی معاینه فنی مراجعه نمی‌کند، این یعنی حداقل هفت درصد ناوگانی که آلاینده است به راحتی در محدوده شهر تردد می‌کنند و اعمال قانون هم نمی‌شود.
سه رکن اعمال قانون ناوگان معاینه فنی، در شهر تهران و کلانشهرهای کشور دارد؛ یک رکن آن؛ سامانه سیمفا است که متعلق به وزارت کشور است که اطلاعات معاینه فنی ناوگان حمل و نقل را دارد. رکن بعد؛ شهرداری‌های کلانشهرها هستند که در محدوده‌های طرح‌های ال‌ئی‌زد؛ دوربین‌های نظارتی را دارند و رکن سوم؛ پلیس راهور. تنها نهادی که از نظر قانونی، امکان جریمه را دارد؛ پلیس راهور است، اما پلیس راهور برای این که این کار را انجام دهد باید اطلاعات را در یک قالب مناسب از این دو نهاد بگیرد.
فرایندی که الان در کشور وجود دارد، نیازمند این است که روزانه چیزی حدود ۱۰ میلیون استعلام گرفته و پردازش شود و جریمه برای آن صادر شود. طبق پیگیری‌هایی که از سال گذشته انجام شد، این نقص تا آن جا که اطلاع دارم بین سامانه سیمفا و پلیس راهور برطرف شد، اما بین شهرداری‌ها و پلیس راهور، این مسأله همچنان وجود دارد. طبق قانون برنامه هفتم، باید دسترسی برخط توسط شهرداری‌های کلانشهرها، نه فقط شهرداری تهران در اختیار پلیس باشد و این تعامل هنوز به شکل صحیحی بین این دو نهاد شکل نگرفته است. بحث اعمال قانون، بحث جریمه آن، اگر چه جریمه آن می‌تواند طق قانون هوای پاک برای حمل و نقل عمومی که یکی از کمبود‌های کلانشهرهای ماست، هزینه شود، اما مهمتر از این مبلغ، این است که ما یک بخش قابل توجهی ناوگان آلاینده داریم که بدون هیچ نظارتی در کلانشهرها تردد می‌کند، این که عرض می‌کنم می‌تواند در کوتاه‌مدت مؤثر باشد، به این دلیل است که شما اگر از امروز شروع کنید به شکل قابل قبولی نظارت بر معاینه فنی خود را داشته باشید، حتماً خودرو‌هایی که فاقد معاینه فنی هستند در یک بازه زمانی کوتاهی به مراکز مراجعه می‌کنند و اگر آلاینده باشند موظف هستند که رفع آلایندگی کنند.
سؤال: امکاناتش را ندارند که آن سامانه را در اختیار قرار دهند؟ پلیس هم می‌گوید تا سامانه نباشد، من جریمه نمی‌توانم کنم و ضعف‌های ما هم این است؟
طاهری: قانون برنامه هفتم این را پیش‌بینی کرده، حتی جرایمی که از این محل به دست بیاید می‌تواند به گسترش همین زیرساخت هزینه شود.
سؤال: شما مگر ناظر اجرای هوای پاک نیستید؟ این به نظارت شما برنمی‌گردد؟
طاهری: بله، حتماً برمی‌گردد. ما اینها را در یک سال گذشته؛ در دولت چهاردهم، هم از طریق دستگاه‌های نظارتی، هم در کارگروه ملی آلودگی هوا به صورت جدی موضوع معاینه فنی را پیگیری کردیم و یک قسمت موضوع بین سامانه سیمفا و پلیس راهور برطرف شد، موضوعی بود که شاید بیش از هفت سال به عنوان یک چالش اجرای قانون بود که مرتفع شده و این موضوع متأسفانه هنوز بین.
سؤال: این یک بخشی از موضوع است، مثلاً اسقاط خودروهای فرسوده، آماری که شما دادید، اصلاً خیلی آمار به هر حال...؟
طاهری: من یک توضیح دیگر درباره معاینه فنی بدهم؛ در خصوص خودروهای نوشماره که آقای رئیسی هم گفتند، یک نکته را اضافه کنم؛ قاعدتاً قانون‌گذار وقتی که یک بازه معافیت چهار ساله را به خودروهای نوشماره می‌دهد، با این فرض است که در این چهار سال قطعاً خودرو شرایط ایده‌آل خود را نگه می‌دارد و دچار عیب نمی‌شود. در شهر تهران به علت تخفیفی که برای طرح ترافیک برتر می‌توانند خودروها به خاطر طرح ترافیک از معاینه فنی برتر بگیرند، حتی در بازه زمانی معافیت آنها، یک تعدادی به مراکز معاینه فنی مراجعه می‌کنند، در برخی از خودروهای تولید داخل، ما تا ۲۳ درصد مردودی به خاطر آلودگی داریم، یعنی خودرویی که تازه تولید شده، در بازه معافیت خود است.
وقتی به مراکز معاینه فنی مراجعه می‌کند، تا ۲۳ درصد بعضی از مدل‌های خودروهای ما، به علت آلایندگی آنها مردود می‌شوند. این دلیلی بود که ما الان تست‌های آلایندگی را به داخل مجموعه‌های خودروسازی بردیم و قبل از این که شماره‌گذاری بخواهد انجام شود، خودروها را تحت آزمون قرار می‌دهیم که حداقل مانع این شویم که خودرویی که آلاینده است از خط تولیدی خارج شود و بتواند شماره شود.
سؤال: کاش فقط آلاینده بود این خودروها، ایمنی و چیز دیگرشان هم؟ شما نکته‌ای دارید سردار؟
سردار سلیمی: بحث آلودگی هوا، ما هم به عنوان یک شهروند و در لباس پلیس هم به عنوان کسانی که در عمق آلودگی‌ها و میدان حضور دارند، همکاران ما حضور دارند و این کنترل‌هایی هم که صورت می‌گیرد، بالغ بر ۹۰ درصد آن به صورت دستی، سنتی و دیوار گوشتی است که واقعاً حجم سفرها، تردد‌ها و خودروها، امکان کنترل دستی واقعاً وجود ندارد و باید سامانه‌ها به کمک بیایند.
سؤال: یعنی مثلاً زوج و فردی که شما اعمال قانون می‌کنید؛ امروز در تهران تأثیرگذار است؟
سردار سلیمی: آمار‌های تردد نشان می‌دهد که ما در دو تا سه روز گذشته حدود ۳۰ درصد کاهش سطح تردد‌ها را داشتیم، این به این مفهوم است که ۶۰ درصد خودرو‌هایی که پلاک آنها مرتبط با آن روز نبوده، تردد نکردند، اما همچنان ۴۰ درصد تردد داشتند و یک عدد بالغ بر دو میلیون وسیله نقلیه‌ای می‌شود که طرح زوج و فرد را هم جدی نگرفتند، اما واقعیت این است ابزار هوشمندی که در اختیار ماست، اصلاً ظرفیت کنترل این را ندارد. نکته‌ای که باز حائز اهمیت است، شاید موضوع این برنامه بیشتر به خودروها برمی‌گردد و منابع متحرک، اما نزدیک به ۴۰ درصد منابع آلوده کننده، منابع دیگری هستند به جز حمل و نقل و بایستی به آنها هم توجه شود.
در حمل و نقل هم عزیزان مواردی را فرمودند، بحث کیفیت خودروها و کیفیت سوختی که خودروهای ما مصرف می‌کنند و عقب ماندگی‌هایی که ما در تکالیف تعیین شده در قانون هوای پاک داریم، شاید عزیزان ادعا کردند که ما مثلاً پیشرو بودیم یا بهترین عملکرد را داشتیم ولی حتماً عزیزان می‌دانند اگر در قانون هوای پاک تکالیفی که مشخص شده بود، مثلاً در توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی که ما باید الان حداقل به سهم ۵۰ درصدی در تهران می‌رسیدیم و الان سهم ۱۳ درصدی را داریم.
این قدر ما خودروی تک‌سرنشین، سواری و موتورسیکلت در شهر نداشتیم. اگر حمل و نقل عمومی ما پاسخگوی سفرها، حمل بار خرد در شهرمان بود، الان موتورسیکلت‌ها دیگر جای حمل و نقل بار خود را در بافت مرکزی نمی‌گرفتند، بخشی از سهم حمل و نقل مسافر را الان موتورسیکلت‌ها؛ همین موتورسیکلت‌هایی که ۹۱ تا ۹۲ درصد آنها فرسوده هستند و بایستی باز در همان قانون هوای پاک پیش‌بینی شده بود که سالیانه ۱۰ درصد در کلانشهرها با وام چهار درصد ۱۰ ساله با موتورسیکلت‌های برقی نوسازی شوند. الان از ۹۶ تا الان اگر این اتفاق افتاده بود، موتورسیکلت‌های تهران باید ۷۰ تا ۸۰ درصد آنها برقی و نوسازی شده بودند، آیا الان دو درصد آنها برقی و نوسازی شدند در این هشت سال؟ این تکالیف به هر حال بایستی عزیزان پاسخگو باشند. یا تأمین سوخت یورو ۴ که باید اتفاق می‌افتاد، آیا الان کیفیت سوخت پتروشیمی‌ها مثل بنزین یورو ۴ است که توزیع می‌شود و مواردی از این دست که به عنوان.
سؤال: یورو ۴ الان تولید نمی‌شود؟
سردار سلیمی: به هر حال بخشی تولید می‌شود، بخشی الان در تهران هم بنزین‌هایی که تولید پتروشیمی است مصرف می‌شود. در حاشیه تهران یا تردد‌هایی که به تهران است، به لحاظ تمرکزی که در تهران است و تردد‌هایی که به هر حال از شهر‌های دیگر می‌آیند یا نظارتی که بر مراکز معاینه فنی بایستی انجام می‌شد، به هر حال چه کسی بایستی نظارت کند؟ این مراکز معاینه فنی در شهر‌ها و در جاده‌ها زیر نظر کیست؟ این نظارت‌ها و کیفیتی که باید بحث معاینه فنی داشته باشد را بایستی نظارت هم اتفاق بیفتد که آن کیفیت لازم را داشته باشد.
سؤال: آقای آزادی‌خواه خیلی کوتاه ممکن است بفرمایید آیا مجلس راجع به این آلودگی هوا نقشی دارد ایفا می‌کند؟
احد آزادی‌خواه؛ عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس: بله، مجلس سه قانون را اشاره می‌کنم؛ قانون هوای پاک، قانون ساماندهی صنعت خودرو، مثلاً ماده ۱۰.
سؤال: قانونگذاری آن را نمی‌گویم، نظارت آن را می‌گویم؟ نظارت آن را بفرمایید؟
آزادی‌خواه: و ماده ۴۷ قانون برنامه هفتم، هر سال یک سری احکام و تکالیف را ایجاد کرده است. در بعد نظارتی؛ ما اعمال ماده ۲۳۴ کردیم، یعنی کاری نمی‌تواند انجام دهد مجلس به جز...، مهمترین بعد نظارتی ما؛ بردن ترک فعل‌ها به قوه قضائیه است. ما این کار را انجام دادیم.
سؤال: برای کدام دستگاه‌ها؟
آزادی خواه: بله، مجلس سه قانون را من اشاره می‌کنم قانون هوای پاک، قانون ساماندهی صنعت خودرو، ...
سوال: قانونگذاری را نمی‌گویم نظارت آن را می‌گویم.
آزادی خواه: اگر اجازه بفرمایید من عرض می‌کنم و ماده ۴۷ قانون برنامه هفتم هر سال یکسری احکام و تکالیف را ایجاد کرده در بعد نظارتی ما اعمال ماده ۲۳۴ کردیم یعنی مجلس کاری نمی‌تواند انجام بدهد به جز ... مهمترین بعد نظارتی ما بردن ترک فعل‌ها به قوه قضائیه است ما این کار را انجام دادیم.
سوال: برای کدام دستگاه‌ها؟
ازادی خواه: گزارش را قرائت کردم در صحن مجلس و همین نکاتی که این همکار عزیزمان آن بخشی که من شنیدم فرمودند در مورد موتورسیکلت‌ها که متاسفانه ما الان در کشور اصلا اسقاط موتورسیکلت نداریم ۱۱ میلیون موتورسیکلتی که باید اینها درصدی شان اسقاط بشود نیست، اینها همه ترک فعل هستند ما گفتیم ارائه کردیم به قوه قضائیه شفاف مجلس رای داده، الان دیگر قوه محترم قضائیه باید برخورد کند.
سوال: الان کدام دستگاه‌ها را ۲۳۴ کردید؟
آزادی خواه: ما ۲۳ دستگاه اجرایی در قانون هوای پاک حدود ۲۰۰ حکم را می‌بایست اجرا بکنند، اینها من خدمت شما عرض کنم تقریبا طبق آخرین نظری که همکاران ما در دیوان دادند تقریبا ۱۲ درصد انجام شده، ۶۱ درصد ناقص انجام شده، ۲۷ درصد اصلا انجام نشده، یعنی در مجموع ۸۹ قریب ۹۰ درصد از احکام مانده ما اینها را احصا کردیم، مصداق، مصداق گفتیم و منتظریم قوه محترم قضائیه کار خود را انجام دهد.
سوال: آقای باغخانی پور بفرمایید:
باغخانی پور: من چند تا نکته فقط مجددا تکرار می‌کنم، یک: ما اسقاط موتورسیکلت الان در کشور تقریبا می‌توانیم بگوییم وجود ندارد، دو: کیفیت سوخت الان واقعا مناسب فضای کشور ما نیست.
سوال: آن حمل و نقل عمومی که توسعه پیدا نکردند بعد آن تک سرنشین می‌آیند یکی از عوامل است این را بفرمایید:
باغخانی پور: ما ۱۰ هزار تا اتوبوس الان فقط در شهر تهران نیاز داریم که الان فعال در شهر تهران ۳۲۰۰ تا است تازه این ۳۲۰۰ تا حول و حوش دو هزار و خورده‌ای، فقط در همین مدیریت شهری اضافه شده به این که اکثرا اعلام کردم که بحث برقی سازی هم دارد دنبال می‌شود، من فقط خواستم اشاره کنم که دو سوم بحث حمل و نقل عمومی قرار بوده که وزارت کشور منبع آن را تامین کند که تامین هم نشده است.
برادر لطفا کل زیر ساختهای کشور را به مدت شش ماه تعطیل و همه را از نوع باز نگری کنید و راهی را که تا الان رفتید را تغییر مسیر دهید ... فکر کنید بمب هسته ای به مراکز استانهای ما اثابت کرده همین با دنیا زندگی نکنی و بخواهی هر انچه نیاز هست خود تولید کنید نتیجه میشه از دست دادن منابع طبیعی اب انرزی و........ 
