دكتر صادق زيباكلام: توهم توطئه معضل تاریخی ایرانیان است
آفتاب- فروزان آصف نخعی: مشکل از جایی شروع می‌شود که به رسانه‌های خارجی، بیگانه می‌گوییم، توهم توطئه نسبت به رسانه‌های خارجی یک معضل تاریخی است که شاه نیز گرفتار آن بود، به نحوی که در دیدارش با سفیر انگلیس در ایران دائما به نقش بی‌بی‌سی در اغتشاشات و آشوب‌ها اشاره می‌کرد.
این استاد دانشگاه که در نشست یک روزه بررسی اهداف پیدا و پنهان شبکه‌های فارسی در مرکز تحقیقات استراتژیک صحبت می‌کرد افزود: چیزهایی که مطرح شده مو برتن انسان سیخ می‌کند و آدم می‌گوید که پس باید تسلیم وی او ای شد مانند آن که سرلشگر فیروزآبادی می‌گوید شبکه بی بی سی فارسی به دنبال نابودی زبان فارسی است.
وی با اشاره به این که من در این جمع تنها کسی هستم که گاو پیشانی سفید هستم و به یک روایت ننگ همکاری با رسانه‌های بیگانه را با خودم حمل می‌کنم و به یک روایت توفیق همکاری با رسانه‌های بیگانه را دارم گفت: آمارهایی که در این جلسه مطرح شدند دغدغه برانگیز است برای کلیه کسانی که به مسایل اجتماعی و عمیق‌تر جامعه حساسیت دارند.
وی در ادامه با اشاره به این که متاسفانه اساسا مشکل از جایی شروع می‌شود ما به شبکه‌های ماهواره‌ای و رادیوهای خارجی، بیگانه می‌گوییم افزود: ممکن است از من سوال شود که شما همکاری خودتان را با رادیوهای بیگانه توصیف کنید و شرح دهید. و این که از کی شروع شده و از این قبیل. این نگاه یک نگاه تاریخی است و چیزی نیست که امروز در جامعه ما به وجود آمده باشد. نگاه، نگاه سیاسی و ایدئولوژیک محور است و همان تئوری ساده و درعین حال احمقانه مضحکی است که من معتقدم بنیان گفتمان غالب سیاسی ما را ظرف یکصد سال اخیر در ایران شکل داده که همان گفتمان توهم توطئه و فرضیه‌های توطئه است.
وی سپس با طرح این سوال اساسی که آیا بی بی سی یا وی او ای است که تحول در ایران می‌آفریند این شبکه‌ها صادقانه و بی‌طرفانه تحولات را سعی می‌کنند منعکس کنند با ذکر یک مثال از گفت و گوی آنتونی پارسونز با محمدرضاشاه پهلوی گفت: من فکر می‌کنم ما هنوز نتوانسته‌ایم این مساله ساده را برای خودمان حل کنیم. مرحوم سرآنتونی پارسونز آخرین سفیر انگلستان در ایران در دوران انقلاب و به ویژه روزهای آخر در هفته 2 تا 3 بار با شاه ملاقات داشت. پارسونز در خاطراتش می‌گوید که وقتی بحران ایران در اواخر 55 و اوایل 56 شروع شد اولین چیزی که نظر من را جلب کرد اصرار شاه براین بود که دولت انگلستان دستش با مخالفین من در یک کاسه است و دولت انگلستان در پشت تمام این نا آرامی‌ها قرار دارد.
وی افزود: پارسونز می‌گوید من در ابتدا سعی می‌کردم با شاه بحث و گفت و گو کنم و از وزیر امور خارجه و نخست وزیر انگلیس برایش تاییدیه بگیرم و در این گفت و گوها همواره تاکید می‌کردم که به شما همواره به عنوان متحدمان نگاه می‌کنیم. و پارسونز ادامه می‌دهد و شاه همواره به نقش بی بی سی در انعکاس وقایع دارد اشاره می‌کرد و می‌گفت که شما فکر می‌کنید من احمق هستم.
این استاد دانشگاه با اشاره به این که نهایتا کار به جایی رسید که پارسونز از ادامه گفت و گو با شاه قطع امید کرده زیرا اصرار شاه را که دولت انگلستان پشت مخالفان و فتنه و آشوب است را مشاهده کرده در ارتباط با حضور نگرش توهم توطئه در شاه می‌گوید: در روز 13 آبان سال 1357 تظاهرات گسترده‌ای صورت گرفت شمار قابل توجهی از دانش آموزان در دانشگاه تهران مورد اصابت تیراندازی قرار گرفتند و همان روز نیز به سفارت انگلستان با کوکتل مولوتف حمله شد و سفارت آتش گرفت.پارسونز می‌گوید که من همان روز عصر رفتم به دیدار اعلیحضرت و حداقل انتظار من از شاه این بود که حالت عذرخواهی داشته باشد اما شاه درحالی که قدم می‌زد برگشت با پوزخند به من گفت دیدید درآتشی که خودتان به راه انداخته بودید کم مانده بود که خودتان هم بسوزید.
وی افزود: پارسونز می‌گوید که این دیگر برای من غیرقابل تحمل بود . پارسونز عرف دیپلماتیک را کنار می‌گذارد و به شاه می‌گوید که اعلیحضرت اگر واقعا کسانی در این مملکت وجود دارند که فکر می‌کنند دست دولت انگلستان با دست مخالفان شما در یک کاسه هست ببخشید اعلیحضرت جایش در تیمارستان است.
دکتر زیباکلام با اشاره به نگاه مسلط به نقش رسانه‌های جمعی این بوده و هست که این‌ها برای این ایجاد شده‌اند تا در مملکت ناآرامی بیافرینند و طغیان ایجاد کنند و اغتشاش به راه بیندازند به مردم بگویند چه بکنید و چه نکنید گفت: گویی مردم از خود شعوری و اراده‌ای، احساسی و تصوری ندارند از این رو می‌نشینند و هرچه وی او ای به آنان می‌گوید آن را انجام می‌دهند و یا می‌نشینند تا بی بی سی برایشان خط وجهت تعیین کند. این نگاه مادر همه مصیبت‌ها، مشکلات، و نارسایی‌های برخورد با رسانه‌ها در ایران است.
وی در ادامه با اشاره به این که قطعا کسانی که وی او ای را می‌گردانند مانند صدا و سیما و ...نگاه سیاسی دارند و گروه‌هایی را درایران بر گروه‌های دیگر ترجیح می‌دهند گفت: ولی سوال اساسی این است که با گفتن این که این‌ها اغراض سیاسی دارند ما میخواهیم چه بکنیم؟میخواهیم این اغراض سیاسی را براساس توهم توطئه افشا بکنیم یا این که باید به ابعاد تاثیرات فرهنگی آن نیز توجه کنیم؟ تمام توجه ما یک توجه صرف سیاسی شده است. حتی 9/99 درصد برنامه‌هایی که صدای و سیمای ما در رویارویی با رسانه‌های خارجی تهیه می‌کند به دنبال آن است دروغگویی آن‌ها را اثبات کند و این اصلا بردی ندارد برای آن که مخاطبان صدا وسیما می‌توانند بگویند که تازه وی او ای هم مثل شما است که یک کلاغ و چهل کلاغ می کنید.
وی با اشاره به این که شکست در برخورد با رسانه‌های خارجی هم در استراتژی و هم در تاکتیک بوده گفت : نه تنها از منظر رویکرد و نگاه در ارتباط به رسانه‌های بیگانه ما شکست خوردیم بلکه تاکتیک‌هایی را نیز که داریم به کار می‌بریم عملا شکست خورده است. وی افزود: می شود در باره برنامه‌هایی که صدا وسیما علیه این رسانه‌ها افشاگری کرده نظرسنجی کرد مبنی براین که رسانه‌های بیگانه چقدر در مخاطب اثر داشته‌اند اما تا آن‌جایی که می‌دانم تا کنون چنین سنجشی صورت نگرفته است.
وی که خواست در تریبون تخصصی مرکز مطالعات استراتژیک صادقانه اعتراف کند تاکید کرد: از بعد از 22 خرداد و بنا بر دلایلی تصمیم گرفتم ( آدم وقتی می‌خواهد دروغ بگوید خوب نمی‌تواند بگوید) دیگر با وی او ای و بی بی سی فارسی همکاری نکنم و دیگر نکردم. اما بگذارید چیزی را برای اولین بار و صادقانه اعتراف کنم. نگاه وی او ای و آقای چالنگی به من به عنوان کسی بوده است که اگر گوشت جمهوری اسلامی را بجود و بخورد استخوان جمهوری اسلامی را به دور نمی‌اندازد و درست هم تشخیص داده بودند و واقعا اعتقاد من این است که اگر این نظام به هر دلیلی سقوط کند ما 50 سال یا شاید 100 سال عقب خواهیم رفت. از این رو تنها راهی که داریم این است که این نظام از درون اصلاح شود.
وی افزود: یک شب آقای چالنگی با این که سعی می‌کرد خونسردی خودش را حفظ کند عصبانی شد وگفت که آقای دکتر شما برای ما خیلی ناز می‌کنید وبعد ادامه داد که آقای دکتر زیباکلام می‌دانید که ما چرا اصرار داریم شما بیایید در وی او ای؟ برای این که شما برای ما مخاطب جمع می‌کنید زیرا بعد از شرکت شما در هر برنامه، حجم ایمیل‌ها و تلفن‌های ما 20 برابر می‌شودچه آن‌هایی که به شما فحش می‌دهند و چه آن‌هایی که دفاع می‌کنند و این است که به نظر من وی او ای را موفق می‌کند. و در این میان آقای چالنگی می‌گفت نه آن فحش‌ها مهم است و نه آن تعریف‌ها بلکه جذب مخاطب مهم است.و این چیزی است که ما اصلا متوجه آن نشده ایم که وی او ای هم در تجزیه و تحلیل نهایی مانند هر رسانه دیگری به دنبال آن است برای خودش مخاطب جمع کند.
استاد دانشگاه تهران در انتها سخنان خود با طرح این سوال که به رویارویی با رسانه وی او ای باید رفت ؟ گفت: آیا غیر از این است که باید از سلاح خودش علیه خودش استفاده کرد و آیا شما مقامات نظام جمهوری اسلامی ایران و حکومت جمهوری اسلامی ایران آیا شما هرگز توانستید فکر بکنید که چگونه می‌شود مخاطبان این ها را ازشان گرفت. یا حداقل مخاطبان این شبکه‌ها را کم کرد؟ به نظر من هرگز این فکر برای مسئولان جمهوری اسلامی ایران مطرح نشده است و فقط و فقط یک نگاه صرف سیاسی به وی او ای بوده است.
وی افزود: چیزی‌هایی مطرح شده که مو برتن انسان سیخ می‌کند و آدم می‌گوید که پس باید تسلیم وی او ای شد. هفته پیش بود که جناب سرلشگر فیروز آبادی در یک همایش یا کنفرانسی در باره ارتش و زبان فارسی گفته بود یکی از اهداف بی بی سی فارسی از بین بردن زبان فارسی است. وقتی چنین نگاهی به رسانه بیگانه وجود دارد شما چه چیزی را می‌خواهید درست کنید؟ وقتی که سرلشگر فیروزآبادی معتقدند که یکی از اهداف تلویزیون فارسی برای این درست شده که زبان فارسی را از بین ببرد ما چگونه میخواهیم با وی او ای ها و بی بی سی ها مبارزه بکنیم.بی بی سی که به دنبال نابودی زبان فارسی نیست. این به مثابه یکی برسرشاخ بن می‌برید چون خودش از زبان فارسی دارد استفاده می‌کند
آقای زیبا کلام.با ملت صادق باشید 
