اعتراض مردم به دفاتر مسافرتی: پول‌مان را برگردانید
تداوم اعتراض مسافرانی که برای سفرهایشان پیش از جنگ بسته‌های سفر داخلی و خارجی خریدند و در دوره جنگ با بسته شدن مرزها و توقف پروازها و کنسل شدن سفرها، با در دست داشتن بخشنامه معاونت گردشگری مبنی بر این که «آژانس‌ها باید پول مردم را بدهند» به صورت روزانه راهی دفاتر خدمات مسافرتی کشور می‌شوند، به شکایات زیاد مسافران علیه دفاتر مسافرتی تبدیل شده و حالا فعالان گردشگری از بروز بحران تازه در صنعت گردشگری خبر می‌دهند. کار روزانه مالکین این دفاتر به جای برنامه‌ریزی سفر در شرایط آتش بس، مذاکره و پاسخگویی و نبرد فرسایشی با انبوه مسافرانی شده است که می‌خواهند پولشان را بگیرند.
مردم به جان آژانس‌ها و آژانس‌ها به جان مردم افتادند
محسن قادری، فعال گردشگری و مدیرعامل یکی از دفاتر خدمات مسافرتی کشور با اشاره به تاثیر بخشنامه صادر شده از سوی معاونت گردشگری برای بازگرداندن پول مسافرین از سوی آژانس‌های گردشگری در مواجه کردن مردم با دفاتر به جای برنامه ریزی برای بازگرداندن پول مسافران در راه مانده پیش از سفر، گفت: در این شرایط آسیب اول را جنگ به صنعت گردشگری و دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگران زد و آسیب دوم را بدنه دولت به دفاتر مسافرتی می‌زند. الان مشتری با بخشنامه معاون گردشگری به آژانس‌ها می‌آید و می‌گوید بدون قید و شرط باید پول ما را برگردانید. اما نمی‌داند پول او دست کارگزار خارجی و داخلی یعنی ایرلاین‌ها و هتل‌ها است و تا وقتی آن‌ها این پول را بازنگردانند امکان استرداد آن به مشتری نیست.
قادری تاکید کرد: بخشنامه صادر شده از سوی معاون گردشگری درباره بازگشت پول مسافران بدون در نظر گرفتن این موضوع که دفاتر پیشتر پول مسافر را برای خرید خدمات سفر به کارگزارهای داخلی و خارجی نظیر هتل‌ها و ایرلاین‌ها پرداخت کرده است، مردم را به جان آژانس‌ها و آژانس‌ها را به جان مردم انداخته است. این بخشنامه تیر خلاص به دفاتر مسافرتی است. چون الان مسافر با بخشنامه معاونت گردشگری به آژانس مراجعه می‌کند و درخواست بازگشت وجه دارد.
او با اشاره به اینکه دولت می‌توانست موضوع را مدیریت کند و قبل از صدور یک بخشنامه هیجانی، جلسه‌ای با صنف گردشگری می‌گذاشت تا با اجماع نظرات و خرد جمعی راهکار حل مشکل مردم و دفاتر مسافرتی مشخص شود، افزود: الان مشتری به آژانس مراجعه می‌کند و می‌گوید پولم را می‌خواهم و این هم بخشنامه معاونت گردشگری، تو چکاره هستی؟ پول هم که نباشد، کمیسیون شکایات گردشگری مملو از پرونده می‌شود. صدور این بخشنامه اشتباه بود و باید متفکرانه‌تر عمل می‌شد. چون هیچ آژانسی نمی‌تواند یک مرتبه و بدون گرفتن پول مسافر از کارگزارها یعنی هتلدارها و ایرلاین‌ها پول صدها مسافری که محصول آن‌ها را از آژانس‌ها خریداری کرده اند، مبالغ پرداخت شده را به مسافران بازگرداند و ورشکست شود.
راهکار جایگزین، تغییر مسیر و زمان سفر است
قادری با اعلام اینکه تورهای خارجی تابستان که پیک دوم سفر در کشور پس از نوروز است از اردیبهشت ماه توسط مسافران خریداری می‌شود و این پول بسیار قبل‌تر به کارگزارها توسط آژانس‌ها پرداخت شده است و دفاتر مسافرتی پولی برای پرداخت به مسافر ندارند، گفت: تنها راهکار موجود برای حل مشکل مسافرانی که سفرهایشان در جنگ کنسل شده است با توجه به آن که پیش پرداخت سفر از سوی آن‌ها به کارگزارها برای خرید اقامت و پرواز پرداخت شده است، محفوظ ماندن بسته‌های سفر یا تغییر مسیر سفر برای مسافرین تورها است. کارگزارها هم بر این موضوع تاکید دارند و می‌گویند مسافران می‌توانند طی یکسال تضمین سفر داشته باشند و به هر مقصد دیگری که خواستند سفر کنند. بنابراین مسافران باید بدانند که پولشان نسوخته است فقط زمان یا مقصد سفرهایشان می‌تواند در شرایط فعلی که سفارتخانه‌ها به تدریج در حال بازگشایی هستند تغییر کند.
این فعال گردشگری با اعلام اینکه صنعت گردشگری، نوک پیکان تمام آسیب‌ها و بحران‌ها است، افزود: آسیب پذیرترین نوع اقتصاد در جنگ و بحران، صنعت گردشگری است. چون نخستین حرکتی که در بحران‌ها به دلیل ناامنی روانی و فیزیکی متوقف می‌شود سفر است.
محسن قادری درباره وضعیت فعلی سفر پس از پایان جنگ اعلام کرد: شرایط به گونه است که الان حتی از پروازهای چارتر به مقصد روسیه هم که با قیمت ۲۰ درصد کمتر از قبل از جنگ عرضه شده، استقبال نمی‌شود و پروازهای به مقصد روسیه خالی می‌روند. چون امنیت روانی برای سفر وجود ندارد و سفر فعلا در اولویت نیست.
او گفت: قبل از جنگ قراردادهای بسیار زیادی با آژانس‌های مسافرتی برای سفرهای تابستانی بسته شد و تورهای مسافرتی خردادماه از همان زمان و قبل‌تر فروخته شده بود. اما آژانس‌ها و دفاتر خدمات مسافرتی که محصولات زیادی فروخته بودند با آسیب زیادی مواجه شدند و حالا با انبوه مسافرانی طرف هستند که پولشان را می‌خواهند. درحالیکه آژانس پولی را که از مردم گرفته بودند به کارگزارها داده‌اند و تا زمان تحویل نشدن پول از سوی کارگزارها، پولی ندارند که به مشتریان خود بدهند.
او گفت: تنها راه حل موجود برای مردم و مسافران با اجماع نظر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی کشور در شرایط فعلی، تغییر مسیر تورها مثلا از اروپا به مقصد چین و مصر و جنوب شرق آسیا و جابه‌جایی زمان سفرها به ماه‌های و روزهای آینده است.
یک میلیون نفر قبل از جنگ تور خریدند
قادری در پاسخ به این سوال که تصور می‌شود دفاتر خدمات مسافرتی پول مردم را گرفته و در بانک‌ها گذاشته‌اند و سود آن را می‌گیرند، اعلام کرد: از ابتدای جنگ تاکنون ارز و دلار حدود ۱۵ هزار تومان افزایش یافته که سود بانکی هم نمی‌تواند آن را پوشش دهد. بنابراین این تصور از اساس غلط است. چون دفاتر مسافرتی پیش پرداخت‌های مسافران را به کارگزارهای داخلی و خارجی پرداخت کرده‌اند و هیچ توجیه اقتصادی ندارد که ارز و دلاری که مسافر برای سفر خارجی داده است تبدیل به ریال شود و در بانک‌ها گذاشته شود. بنابراین این تصور از اساس اشتباه است. پشت برگزاری یک تور یکسال برنامه ریزی وجود دارد و بنابراین مردم باید بدانند که پولشان دست آژانس‌ها نیست. لذا می‌توانند با مدیریت سفر از همین حالا به مدت یکسال، سفرهای استاندارد خود را با تغییر مسیر و مدیریت زمان انجام بدهند.
این فعال گردشگری درباره تعداد تورهای خریداری شده برای سفرهای تابستانی که به دلیل جنگ ۱۲ روزه کنسل شد، افزود: حدود یک میلیون نفر قبل از جنگ برای خرید تورهای تابستانی به مقاصد مختلف جهان اقدام کرده‌اند و مسافرینی که سفرشان کنسل شده است باید بدانند که سفرشان همچنان برقرار است و فقط باید مسیر و زمان سفر را جابه جا کنند.
قادری درباره وضعیت فعلی دفاتر خدمات مسافرتی در شرایط فعلی اعلام کرد: فقط در استان تهران ۸ هزار مجوز دفاتر فعال و غیرفعال به دلیل شیوه غلط صدور مجوز از درگاه دولت، وجود دارد که بسیاری از آن‌ها در شرایط فعلی از چرخه فعالیت حذف می‌شوند. چون بسیاری از آن‌ها به اشتباه به این صنعت وارد شده‌اند و تاب آوری در شرایط سخت را ندارند. البته کاملا طبیعی است آژانسی که شش ماه تاب آوری در شرایط بحران نداشته باشد باید حذف شود. اما متاسفانه افرادی که به اشتباه وارد این صنعت شده‌اند و پول و سرمایه خود را هدر داده‌اند یا با کلاهبرداری از این صنعت کنار می‌روند، به دلیل وجود همان سامانه صدور مجوز فعالیت دولت دوباره جایگزین می‌شوند و این چرخه باطل تکرار می‌شود. درحالیکه برای استان تهران وجود هزار دفتر خدمات مسافرتی هم زیاد است.
او تاکید کرد: تنها یادگاری وزیر میراث فرهنگی در صنعت گردشگری این است که قانون صدور مجوز برای فعالیت گردشگری از درگاه دولت را که در دولت قبل و با مصوبه هیات وزیران وقت به اسم ایجاد اشتغال عملیاتی شد، حذف کند.
