تولید نفت ایران سالی 100 هزار بشکه کاهش یافته است

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب:  میزان تولید نفت ایران در خرداد ماه سال جاری به 3میلیون و 600 هزار بشکه رسید. 

این رقم کاهشی 500هزار بشکه‌ای را نسبت به 5 سال قبل یعنی در سال 1384 نشان می‌دهد. 

بر اساس این گزارش میزان تولید نفت ایران در سال 1384معادل 4 میلیون و 106 هزار بشکه در روز بوده است. میزان تولید نفت ایران از سال 1387 به کمتر از 4میلیون بشکه در روز رسید و این روند همچنان ادامه دارد. 

احمد قلعه بانی مدیر عامل جدید شرکت ملی نفت ایران در حالی یکی از اهداف شرکت متبوعش را حفظ ظرفیت 4میلیون و 200 هزار بشکه‌ای نفت اعلام کرده است که در برنامه پنجم توسعه پیش‌بینی شده است ظرفیت تولید نفت ایران به 5 میلیون و 150 هزار بشکه افزایش یابد. 

ایران سال‌هاست قصد دارد ظرفیت تولید نفت خود را به بیش از 5 میلیون بشکه برساند اما هنوز نتوانسته است به توفیقی در دستیابی به این هدف دست یابد. 

به گفته کارشناسان مخازن ایران در میانسالی قرار دارند و نیمه عمرشان سپری شده است از این رو نگه داشتن ظرفیت تولید این مخازن خود سرمایه‌گذاری‌های جدید را می‌طلبد. ایران طی سال‌های اخیر به دلیل رویارویی با ترحیم‌های تحمیلی همواره با مشکل سرمایه‌گذاری در صنعت نفت خود روبرو بوده است از این رو به دلیل نبود امکان سرمایه‌گذاری مشکلاتی در این عرصه بروز کرده است. 

وزیر نفت ایران اعلام کرده است برای دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده در برنامه پنجم توسعه ایران طی 5 سال آینده به 200 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد. این در حالی است که اولویت اصلی وزارت نفت سرمایه‌گذاری بر میادین مشترک اعلام شده است. ایران با انعقاد قرارداد فازهای باقیمانده پارس جنوبی در صدد است این میدان مشترک گازی را به حداکثر بهره‌برداری برساند چرا که به دلیل عدم برداشت مساوی میان ایران و قطر هر ساله ایران با عدم النفع فراوانی به دلیل این تفاوت مواجه می‌شود. قطر 11سال زودتر از ایران در پارس جنوبی که آن را گنبد شمالی می‌نامد به تولید دست یافت و با استفاده از ذخائر همین میدان به یکی از بزرگترین تولید کنندگان LNG تبدیل شده است. ایران در حال حاضر 7 فاز فعال در پارس جنوبی دراد و گفته می‌شود تا مهر ماه دوفاز دیگر یعنی فازهای 9 و 10 نیز به تولید دست یابند. فازهای 9 و 10 مهرماه سال 1387 افتتاح شده‌اند. 

بحران سرمایه‌گذاری در میادین نفتی و گازی هر چند به گفته مقامات وزارت نفت با مشارکت بانک‌های داخلی و استفاده از اهرم‌های جدید تامین سرمایه نظیر فروش اوراق قرضه ارزی و ... قابل حل است. اما پیش‌بینی می‌شود روند توسعه در میادین مرکزی و مستقل به نفت توسعه در میادین مشترک کند شود. خصوصا آن که عراق در صدد است سرمایه‌گذاری‌های سنگینی را در حوزه‌های مشترک نفتی با ایران به انجام برساند. این کشور پیش از این دو سوم منابع نفتی خود را به مناقصه گذاشته و هدف بزرگ دستیابی به ظرفیت تولید 12میلیون بشکه نفت در روز را مد نظر قرار داده است. هر چند کارشناسان رویای دستیابی به این رقم را در میان کوتاه مدت ممکن نمی‌دانند اما معتقدند این کشور می‌تواند به ظرفیت تولید 6میلیون بشکه نفت دست یابد. آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی کرده است ایران در صورت تداوم روند کنونی تا 5 سال آینده 700 هزار بشکه از ظرفیت تولیدش کاسته خواهد شد و میزان تولید کشور به 3 میلیون و 300 هزار بشکه محدود می‌شود. 

این اتفاق می‌تواند به تضعیف موقعیت ایران در بازار بین المللی نفت بیانجامد خصوصا آن که عراق دستیابی به ظرفیت تولید بیش از ایران را مد نظر قرار داده و قصد دارد عنوان دومین تولید کننده نفت اوپک را از آن خود کند. ایران در سال‌های پایانی دهه هفتاد به ظرفیت تولید 6میلیون بشکه نفت در روز دست یافته است اما جنگ تحمیلی عراق علیه ایران ضربات مهلکی بر صنعت نفت کشور وارد کرد. 

بر اساس آمارهای بانک مرکزی میزان تولید نفت ایران در سال 1384معادل با 4میلیون و 106 هزار بشکه و در سال 1385 معادل 4 میلیون و 51 هزار بشکه بوده است. این رقم در سال 1386 نیز 4میلیون و 58 هزار بشکه و در سال 1387 معادل3 میلیون و 946 هزار بشکه اعلام شده است. 

بر اساس این آمار در نیمه اول سال گذشته نیز تولید نفت به کمتر از 3میلیون و 600 هزار بشکه نفت محدود شده بود. گذشته از تلاش ایران برای عمل کردن در قالب سهمیه‌های اوپک به نظر می‌رسد بخشی از کاهش تولید به دلیل افت تولید در مخازن نیز باشد. 

وزیر نفت پیش‌تر وقتی با این سئوال روبرو شد که ایران برای حفظ جایگاه خود در شرایطی که کشورهای همسایه به افزایش تولید رو آورده‌اند چه خواهد کرد، گفت: ما در رقابت برای افزایش ظرفیت تولید نمی‌افتیم و معتقدیم کشورهای دیگر نیز نباید وارد این بازی شوند. 

حجت الله غنیمی فرد نیز در تحلیل شرایط بازار نفت در آینده عراق را به درس گرفتن از ایران توصیه کرد و گفت افزایش قابل توجه ظرفیت تولید در اقتصاد ایران تاثیرات مهلک و زیان باری برای اقتصاد به همراه داشت که هنوز باقی است. 

با این حال به نظر می‌رسد با توجه به اهداف پیش‌بینی شده در برنامه پنجم توسعه ایران باید حداقل دستیابی به ظرفیت تولید 5 میلیون و 150 هزار بشکه‌ای نفت را مد نظر قرار دهد. آمارها نشان می‌دهد ایران برای حفظ ظرفیت تولید خود در حد 4میلیون بشکه باید سالانه نسبت به سرمایه‌گذاری برای تولید 300هزار بشکه نفت اقدام کند. 

تاکید معاون وزیر نفت بر تثبیت تولید در حد 4میلیون و 200هزار بشکه و آمارهای ارائه شده از سوی مجامع بین‌المللی این نگرانی را ایجاد کرده است که آیا ایران قبول کرده است که از عرصه رقابت‌های برای تولید نفت کنار بماند.
آخرین آمارهای ارائه شده نشان می‌دهد در خرداد ماه امسال نیز میزان تولید نفت ایران به 3 میلیون و 600 هزار بشکه محدود شده است.